Review of Postgraduate Theses in The Field of Preschool Education

Year 2025, Volume: 24 Issue: 4, 1558 - 1578

Merve Kaya Daşik , İbrahim Yaşar Kazu

Abstract

The role of early childhood education in both individual and societal development has made it a significant field of research. Consequently, the need for systematic examination of studies conducted in this area has emerged. The aim of this study is to examine the distribution and identify the trends of postgraduate theses written on early childhood education in Türkiye between 2013 and 2024 based on various variables. The curriculum changes that occurred in 2013 and 2024 served as criteria for determining the starting and ending years of this research. In this qualitative study, postgraduate theses were analyzed using the content analysis method. A total of 396 theses, including 31 doctoral dissertations and 365 master's theses written between 2013 and 2024, were analyzed. The analysis was conducted under eight subcategories: type of thesis, year of publication, university, research method, research design, sample size, data source group, and topic distribution. These subcategories were established by reviewing previous studies in the literature, and the collected data were analyzed, tabulated, and their frequencies and percentages calculated. The results of the analysis show that the highest number of theses on early childhood education were written in 2019. It was observed that the majority of the theses focused on Early Childhood Education Programs and Models. This trend is likely influenced by the program changes that took place during the specified years and the researchers’ desire to conduct new studies on these changes.

Keywords

Content analysis , postgraduate theses , Preschool education , research trends , thesis review

Okul Öncesi Eğitim Alanında Yapılan Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi

Abstract

Okul öncesi eğitimin bireysel ve toplumsal gelişimdeki rolü, bu alanda yapılan çalışmaların sistematik olarak incelenmesini gerekli kılmıştır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de 2013-2024 yılları arasında okul öncesi eğitim konusunda yapılan lisansüstü tezlerin çeşitli değişkenlere göre eğilimlerini belirleyerek dağılımını incelemektir. 2013 ve 2024 yıllarındaki program değişikliği bu araştırmanın başlangıç ve bitiş aralık tarihini belirlemede ölçütlerden biri olmuştur. Nitel bir araştırma olan bu çalışmada lisansüstü tezler içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Bu çalışmada 2013 ve 2024 yılları arasında yazılmış 31 doktora, 365 yüksek lisans tezi olmak üzere toplam 396 tez incelenmiştir. İnceleme tezin türü, yazıldığı yıl, üniversite, araştırma yöntemi, araştırma deseni, örneklem büyüklüğü, veri kaynağı kitlesi ve konu dağılımları olmak üzere sekiz alt başlık içerisinde yapılmıştır. Bu alt başlıklar oluşturulurken literatürde yapılan çalışmalar incelenmiş bu doğrultuda oluşturulmuş, veriler analiz edilip tablolaştırılarak frekans ve yüzdelik dilimleri hesaplanmıştır. Analiz sonuçları okul öncesi eğitim üzerine yazılan tezlerin en çok 2019 yılında yazıldığını göstermektedir. En fazla tez yazılan konu dağılımının Okul Öncesi Eğitim Programları ve Modelleri üzerine olduğu görülüp bu durumun belirlenen yıl aralıkları içerisinde gerçekleşen program değişikliklerinden ve araştırmacıların bu program değişikler ile ilgili yeni araştırmalar yapmak istemesinden kaynaklandığı düşünülmektedir.

Keywords

Okul öncesi eğitim , araştırma eğilimleri , tez inceleme , lisansüstü tezler , içerik analizi.

Ethical Statement

Fırat Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Etik Kurulu 13657156 Sayılı karar ile etik kurul izni alınmıştır.

References

• Ahi, B. & Kıldan, A. O. (2013). Türkiye’de okul öncesi eğitimi alanında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi 2002-2011. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27 (23 – 46).
• Aral, N., Kandır, A. & Can Yaşar, M. (2011). Okul öncesi eğitim ve okul öncesi eğitim programı (Geliştirilmiş 4. Baskı). Yapa Yayıncılık.
• Ayyıldız, E. & Bilici Albayrak, H. S. (2020). Türkiye’de zorunlu okul öncesi eğitim: güçlükler ve fırsatlar politika notu 15 (ss. 2-19). İlke İlim Kültür Eğitim Vakfı Yayınları.
• Bardak, M. (2024). Türkiye’de okul öncesi eğitimin tarihsel gelişimi ve mevcut durumu. İ. Kaya (Ed.), Araştırma Raporları 14 Okul Öncesi Eğitim içinde, (ss.16-26). İlke Yayınları.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2024). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (35.baskı). Pegem Akademi.
• Can Yaşar, M. & Aral, N. (2011). Türkiye’de okul öncesinde drama alanında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(22), 70-90.
• Coşkun, A. & Arık, S. (2022). Okul öncesi fen eğitimi alanında yapılan lisansüstü tezlerin eğilimleri. Anadolu Öğretmen Dergisi, 6(2), 183-211.
• Çelik, M. & Gündoğdu, K. (2007). Türkiye’de okul öncesi̇ eğitimin tarihsel gelişimi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (16), 172-190.
• Çifçi, M. & Ersoy, M. (2019). Okul öncesi eğitimi alanındaki araştırmaların yönelimleri: bir içerik analizi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 8(3), 862-886. http://dx.doi.org/10.30703/cije.581302
• Çifçi, T., Dere, Filiz. & Eren, N. (2021). Türkiye’de okul öncesi eğitimi alanında değerler ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. International Journal of Field Education, 7(1), 62-79. https://doi.org/10.32570/ijofe.880814
• Deretarla Gül, Y. (2008). Meşrutiyet’ten günümüze okul öncesi eğitim. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 269-278.
• Doğan, Ö. (2012). Okul öncesi eğitime temel olan bazı görüşler. G. Haktanır (Ed.), Okul Öncesi Eğitime Giriş içinde (Genişletilmiş 7. Baskı, ss. 27-40). Anı Yayıncılık.
• Erbil Kaya, Ö. M., Kaptan, N., Sarıoğlan, S., Somuncu, B. (2022). Okul öncesi eğitim ortamları ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2), 995-1014. https://doi.org/10.17679/inuefd.1033622
• Erol, N. (2011). Toplumsal Değişme ve Eğitim: Temel İlişkiler, Çelişkiler, Tartışmalar. Gazi Akademik Bakış, 5(9), 109-122.
• Gürbüz, S. & Şahin, F. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri (Gözden geçirilmiş ve güncellenmiş 5.baskı). Seçkin Yayıncılık.
• Işıkoğlu, N., Erdoğan, S., Şimşek, Z. C. & Akgün, Ö. (2021). Okul öncesi eğitimi dergisine bir bakış: tarihsel trendler ve gelecek vizyonu. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 5(2), 445–468. https://doi.org/10.24130/eccdjecs.1967202152372
• Karabulut, H. İ. (2021). Araştırma yaklaşımının seçilmesi (E. Karadağ, Çev. Ed.). In Creswell, J. W. & Creswell, J. D. Araştırma tasarımı- nitel, nicel ve karma yöntem araştırmaları içinde (5.basımdan çeviri, ss. 3-21). Nobel Akademi.
• Karakaya Özyer, K. (2022). Veri analizi ve değerlendirilmesi. H. Tabak, B. Aksu Dünya, ve F. Şahin (Ed.), Eğitimde araştırma yöntemleri içinde (1. baskı, ss.289-334). Pegem Akademi.
• Kaytez, N. & Durualp, E. (2014). Türkiye’de okul öncesinde oyun ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 110-122.
• Kazu, İ. Y. & Kaplan, A. (2023). A review of education programmes supporting the social development of preschool children: A meta-analysis study. International Online Journal of Educational Sciences, 15(4), 852-871.
• Kesicioğlu, O. & Yıldırım Hacıibrahimoğlu, B. (2019). An examination of the thesis prepared for the preschool period between the years 2010-2018. International Journal Of Eurasia Social Sciences, 10(37), 849-862.
• Kırık, E.D. & Kazu, İ.Y. (2019). Teachers' views on the effect of preschool education on success in primary education. Journal of Educational Reflections, 3(1), 59-74.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (1953). Millî Eğitim Bakanlığı V. Millî Eğitim Şûrası-Okul Öncesi Eğitim Komisyon Raporu. https://ttkb.meb.gov.tr/dosyalar/suralar/dokumanlar/5_sura.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (1993). Millî Eğitim Bakanlığı 14. Millî Eğitim Şûrası-Okul Öncesi Eğitim Komisyon Raporu. https://ttkb.meb.gov.tr/dosyalar/suralar/dokumanlar/14_sura.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2013). Okul öncesi eğitim programı. https://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/20195712275243-okuloncesi_egitimprogrami.pdf adresinden erişilmiştir.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2021). 20. Millî Eğitim Şûrası Kararları. https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2021_12/08163100_20_sura.pdf adresinden erişilmiştir.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2024a). Temel eğitim genel müdürlüğü okul öncesi eğitim programı https://tegm.meb.gov.tr/dosya/okuloncesi/guncellenenokuloncesiegitimprogrami.pdf adresinden erişilmiştir.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2024b). Türkiye yüzyılı maarif modeli okul öncesi eğitim programı. https://tymm.meb.gov.tr/upload/program/2024programokuloncesiOnayli.pdf adresinden erişilmiştir.
• OECD, (2024). Verinin Dili OECD 2024 Eğitim Raporu https://enstitusosyal.org/uploads/publications_module/file-17379812202024612353.pdf adresinden erişilmiştir.
• Özdemir, D., Eruzun, H. M. & Kuru, N. (2021). 1952’den 2021’e Türkiye’deki okul öncesi eğitim programlarında sosyal-duygusal gelişim. JRES, 8(2), 314-335. https://doi.org/10.51725/etad.944339
• Paksoy, E. N. (2020). Okul öncesi eğitim programının Stufflebeam (CIPP) program değerlendirme modeli ile incelenmesi (Yayın No. 643367) [Yüksek lisans tezi, Kilis 7 Aralık Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
• Sak, R., Şahin Sak, İ. T., Öneren Şendil, Ç. & Taşkın, N. (2020). Eğitim paydaşlarının okul öncesi eğitimin zorunlu olmasına ilişkin görüşleri. Yaşadıkça Eğitim, 34(1), 58-78. https://doi.org/10.33308/26674874.2020341161
• Şahin, G., & Bartan, M. (2017). Okul öncesi̇ eği̇ti̇m alanında yapilan li̇sansüstü tezleri̇n i̇ncelenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 7(60), (69-84).
• UNICEF, (2019). A world ready to learn prioritizing quality early childhood education global report https://data.unicef.org/resources/a-world-ready-to-learn-report/ adresinden erişilmiştir.
• Wach, E., Ward, R. (2013). Learning about Qualitative Document Analysis. The Institute of Development Studies and Partner Organisations. Report. https://hdl.handle.net/20.500.12413/2989 adresinden erişilmiştir.