Türkiye’de Dil Öğretiminde Web 2.0 Araçlarının Kullanımına Yönelik Yapılan Çalışmaların Sistematik İncelemesi

Year 2021, Volume: 8 Issue: 2, 418 - 442, 29.12.2021

Zehra Yaşar Sağlık , Mustafa Yıldız

https://doi.org/10.51725/etad.1011687

Cited By: 13

Abstract

Bu çalışmada, Türkiye’de dil öğretiminde Web 2.0 araçlarının kullanımına yönelik çalışmaların sistematik olarak incelenmesi amaçlanmıştır. Sistematik literatür tarama metodunun kullandığı bu araştırmada, incelemeler 58 çalışma üzerinden gerçekleştirilmiştir. Araştırma kapsamında ele alınan çalışmalar araştırmacı tarafından geliştirilen “veri toplama formu” aracılığıyla incelenmiştir. Araştırmaların genel özellikleri (yayın yılı, yayın türü, disiplin alanı, katılımcı düzeyi), yöntemi (araştırma yaklaşımı, araştırma deseni, değişken türü) uygulama süreci (uygulama süresi, Web 2.0 araçları, Web 2.0 Araç Sayısı) ve sonuçları (araştırma sonuçları, araştırmalara yönelik görüşler, araştırmalara yönelik öneriler) ayrı ayrı ele alınmıştır. Verilerin analizinde betimsel içerik analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, çalışmaların son beş yılda yoğunluk kazandığı, Web 2.0 araçlarının hem Türkçe hem de yabancı dil öğretiminde okuma, yazma, dinleme ve konuşma becerilerini geliştirdiği, akademik başarıyı ve kelime hazinesini arttırdığı, temel dil becerilerine karşı duyuşsal ve bilişsel özellikleri geliştirdiği sonuçlarına ulaşılmıştır. Okullardaki teknolojik alt yapı, donanım ve araç gereç eksikliğinin araştırmaların uygulama sürecini olumsuz etkilediği, öğretmen, öğretmen adayları ve öğrencilerin Web 2.0 araçlarına yönelik bilgilerinin yetersiz olduğu tespit edilmiştir.

Keywords

Dil öğretimi, Web 2.0 araçları, Sistematik derleme

A Systematic Review of Studies on the Use of Web 2.0 Tools in Language Teaching in Turkey

Abstract

In this study, it is aimed to systematically examine the studies on the use of Web 2.0 tools in language teaching in Turkey. 58 studies were examined using the systematic literature review method. The studies analyzed within the scope of the research were examined through the "data collection form" developed by the researcher. The general characteristics (year of publication, type of publication, discipline area, level of participant), method (research approach, research design, type of variable), implementation process (implementation period, Web 2.0 tools, number of Web 2.0 tools) and results (research results, research opinions, suggestions for researches) of the studies were analyzed separately. Descriptive content analysis method was used in the analysis of the data. It has been found out that the studies on this subject have increased in the last five years, and that Web 2.0 tools improve reading, writing, listening and speaking skills in both Turkish and foreign language teaching,; increase academic success and vocabulary; and develop affective and cognitive features for basic language skills. It has been determined that the lack of technological infrastructure and equipment in schools negatively affects the implementation process of the research, and that the knowledge of teachers, teacher candidates and students about Web 2.0 tools is insufficient.

Keywords

Language teaching, Web 2.0 tools, Systematic review

References

• Akyol, H. ve Şahin, A. (2019). Öğretmen adayları ve öğretmenler için Türkçe öğretimi. Ankara: Pegem A.
• *Akçayır, M. ve Akçayır, G. (2016). Yabancı dil öğretiminde arttırılmış gerçeklik uygulamalarının kelime öğrenimine ve kalıcılığa etkisi. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (18), 331-345.
• *Akdoğan, F. (2020). Dijital hikâye anlatım yönteminin öğrencilerin okuma becerileri ve kelime dağarcığı gelişimine etkisi. (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir. *Aktaş, N. (2019). Dijital yazma atölyesi etkinliklerinin yazma motivasyonu ve hikâye yazma becerisinin gelişimine etkisi. (Doktora tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Alex, J., Auty, J. ve Berge, Z. (2011). Digital natives and digital immigrants: Getting to know each other. Industrial and Commercial Training, 460-466.
• Altıok, S., Yükseltürk, E. ve Üçgül, M. (2017). Web 2.0 eğitimine yönelik gerçekleştirilen bilimsel bir etkinliğin değerlendirilmesi: Katılımcı görüşleri. Journal of Instructional Technologies & Teacher Education, 6(1), 1-8.
• Altunışık, M. ve Aktürk, A. O. (2021). Türkiye’de Web 2.0 araçlarının eğitim-öğretim ortamlarında kullanımına bir bakış: 2010-2020 dönemi tezlerinin incelenmesi. Bilim, Eğitim, Sanat ve Teknoloji Dergisi (BEST Dergi), 5(2), 205-227.
• *Aydın, E. (2019). Yabancılara Türkçe öğretiminde dijital hikâye anlatımının yaratıcı yazma becerisine etkisi. (Doktora tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Bacca, J., Baldiris, S., Fabregat, R. ve Graf, S. (2014). Augmented reality trends in education: A systematic review of research and applications. Journal of Educational Technology & Society, 17(4), 133.
• *Baki, Y. (2015). Dijital öykülerin altıncı sınıf öğrencilerinin yazma sürecine etkisi. (Doktora tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• *Baki, Y. (2019). Türkçe öğretmeni adaylarının yaratıcı yazma becerilerinin geliştirilmesinde dijital öykülerin etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(4), 964-995.
• *Başaran, M. ve Kılınçarslan, R. (2021). Uzaktan eğitimle ilkokuma yazma öğretiminde Web 2.0 araçlarıyla tasarlanan oyunların etkililiği. Türkiye Eğitim Dergisi, 6(1), 186-199.
• *Batıbay, E. F. (2019). Web 2.0 uygulamalarının Türkçe dersinde motivasyona ve başarıya etkisi: Kahoot örneği. (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• *Baysal, H. (2020). Altıncı sınıf İngilizce dersinde kavram karikatürleri kullanımının öğrenci başarısına, konuşma becerisine ve motivasyonuna etkisi. (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• *Bilaloğlu, F. (2019). Dijital hikâye anlatımının ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerileri ve okuma motivasyonları üzerindeki etkisi. (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Bilgican-Yılmaz, F. B., Karakoç Topal, O. ve Aydın, S. Ö. (2021). DNA konusunun Web 2.0 araçlarının entegre edildiği laboratuvar yöntemi ile öğretimi. Journal of Instructional Technologies and Teacher Education, 10(1), 16-36.
• *Bozkurt-Türk, H. (2019). Öğrenci yanıt sistemlerinden Kahoot!'un üniversite öğrencilerinin İngilizce kelime öğrenme başarıları ve tutumları üzerindeki etkisi. (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• *Canlı-Bekar, N. (2019). Exploring the effects of digital storytelling on young learners’ motivation, vocabulary learning and retention in foreign language teaching. (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• *Ciğerci, F. M. (2015). İlkokul dördüncü sınıf Türkçe dersinde dinleme becerilerinin geliştirilmesinde dijital hikâyelerin kullanılması. (Doktora tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• *Çalıcı, M. A. (2019). Ters yüz sınıf yönteminin 6. sınıf öğrencilerinin dinlediğini anlama becerisine etkisi. (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• *Çangal, Ö. (2020). Yabancılara Türkçe öğretiminde sosyal medya kullanımının yazma becerisine etkisi. (Doktora tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Çelebi, C. ve Satırlı, H. (2021). Web 2.0 araçlarının ilkokul seviyesinde kullanım alanları. Öğretim Teknolojisi ve Hayat Boyu Öğretim Dergisi, 2(1), 75-110.
• Çenesiz, M. ve Özdemir, M. A. (2021). Web 2.0 araçlarının ortaöğretim 10. sınıf coğrafya dersi topoğrafya ve kayaçlar konusunda akademik başarıya etkisi. lnternational Journal of Geography and Geography Education, (43), 39-53.
• Çetgin, F. (2021). Görsel sanatlar dersinde web 2.0 araçları (Kahoot) kullanımı (10. ve 11. sınıf örneği). İdil Sanat ve Dil Dergisi, 10(80), 678-684.
• *Çetin, H. (2020). Arttırılmış gerçeklik temelli hikayelerin okuma becerileri üzerindeki etkisi: Biçimlendirici deney araştırması. (Doktora tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• *Çevikbaş, G. (2019). The impact of quizizz on the vocabulary development and motivation of Turkish EFL learners. (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• *Çınar, D. (2017). İngilizce öğretiminde artırılmış gerçeklik destekli ders kitabının öğrencilerin başarı ve tutumlarına etkisi. (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• *Çıralı, H. (2014). Dijital hikâye anlatımının görsel bellek ve yazma becerisi üzerine etkisi. (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• *Çokyaman, M. (2019). Yabancı dil öğretiminde dijital hikâye anlatımının (DHA) akademik başarıya etkisi. (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• *Demir, S. ve Kılıçkıran, H. (2018). Dijital öykü uygulamasının özel yetenekli öğrencilerin yazma becerilerine etkisi. Disiplinlerarası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(4), 12-18.
• *Demirbaş, İ. (2019). Dijital öykülerin ilkokul öğrencilerinin dinlediğini anlama ve yaratıcı yazma becerilerine etkisi. (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Demirdöven, G. H., Üngören, Y. ve Horzum, M. B. (2019). Yabancı dil öğretiminde teknoloji kullanımı ve sözcük öğretimi. A. Okur ve G. Gökçen (Ed.), Türkçenin sözcük öğretimi içinde (s. 449-478). Ankara: Nobel Akademi.
• Destebaşı, F. (2016). Yeni okuryazarlıklar: Tanımı, kapsamı ve teorik ilkeleri. Turkish Studies, 11(3), 895-910.
• *Emecen, S. (2019). A case study in ninth grade students at a state school; differences between Kahoot! and traditional activities in terms of vocabulary retention. (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• *Eren, O. (2015). Vocabulary learning on learner-created content by using Web 2.0 tools. Contemporary Educational Technology, 6(4), 281-300.
• *Eroğlu, A. (2020). Ortaokul 7. sınıf Türkçe dersinde dijital hikâye anlatımının kullanılması. (Doktora tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• *Esen, M. (2019). Digital storytelling in the elt classroom: making use of digital narratives to promote the productive skill of speaking. (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Faizi, R. (2018). Teachers’ perceptions towards using Web 2.0 in language learning and teaching. Education and Information Technologies, 23(3), 1219-1230.
• *Fansa, M. (2020). Geçici eğitim merkezindeki Suriye uyruklu öğrencilerin ve Türkçe öğreticilerin Storyjumper deneyimleri: “Yamen Okulda”. Türkiye Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 5(2), 259-275.
• *Gezer, B. (2020). Dijital materyallerin ilkokul ikinci sınıf öğrencilerinin dinlediğini anlama düzeylerine etkisi. (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• *Göker, M. ve İnce, B. (2019). Web 2.0 araçlarının yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanımı ve akademik başarıya etkisi. Turkophone, 6(1), 12-22.
• *Guksu, O. (2020). The effect of web 2.0 tools on Turkish EFL students' peer review types, attitude and writing performance. (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Guo, R. X., Dobson, T. ve Petrina, S. (2008). Digital natives, digital immigrants: An analysis of age and ICT competency in teacher education. Journal of Educational Computing Research, 38(3), 235–254.
• *Gücüyeter, B. ve İskender, M. E. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe yazma öğretiminde anlık mesajlaşma programlarının kullanımı: Whatsapp uygulaması örneği. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 14(2), 571-590.
• *Gümüş, H. (2017). Karma öğretim tasarımına dayalı öğrenme ortamında İngilizce deyimleri kavram karikatürleri ile öğrenmenin ortaokul öğrencilerinde erişi ve kalıcılığa etkisi. (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• *Gün, S. (2015). Yabancı dil olarak Türkçenin öğretiminde web 2.0 sesli ve görüntülü görüşme uygulamalarının (Skype) konuşma becerisine etkisi. (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• *İnce, M. ve Akdemir, Ö. (2013). The investigations of using Web 2.0 technologies on English writing skills of students with different learning styles. Eurasian Journal of Educational Research, 53, 93-106.
• *Kaman, N. (2020). İngilizce öğretiminde ters yüz sınıf modelinin etkililiğine yönelik deneysel bir çalışma. (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• *Kanal, Y. (2020). Artırılmış gerçeklik uygulamalarının yabancı öğrencilere Türkçe sözcük öğretiminde akademik başarıya etkisi. (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• *Kansızoğlu, H. B. (2018). Ters yüz edilmiş sınıf modeline dayalı yazma öğretiminin öğrencilerin üstbilişsel farkındalık düzeylerine, yazma başarılarına ve kaygılarına etkisi. (Doktora tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• *Karadağ, K. (2018). Öğretim teknolojilerinden Storybird uygulamasının 5. sınıf öğrencilerinin yaratıcı yazma becerilerine ve yazmaya yönelik tutumlarına etkisi. (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• *Karadağ, B. F. ve Garip, S. (2021). Türkçe öğretiminde Web 2.0 uygulaması olarak Learningapps’ın kullanımı. Çocuk Edebiyat ve Dil Eğitimi Dergisi, 4(1), 21-40.
• Karaman, S., Yıldırım, S. ve Kaban, A. (2008). Öğrenme 2.0 yaygınlaşıyor: Web 2.0 uygulamalarının eğitimde kullanımına ilişkin araştırmalar ve sonuçları. XIII. Türkiye’de İnternet Konferansı’nda sunulmuş bildiri, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
• *Kaya, O. (2014). Yabancı dil öğretiminde (Almanca) dijital hikâye anlatım yönteminin araştırılması: Lise öğrenceleriyle eylem araştırması. (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• *Kazazoğlu, S. ve Bilir, S. (2021). Digital storytelling in L2 writing: The effectiveness of Storybird Web 2.0 tool. TOJET: The Turkish Online Journal of Educational Technology, 20(2), 44-50.
• *Keskin, A. (2021). Web 2.0 uygulamalarının öğrencilerin Türkçe dersindeki akademik başarılarına ve Türkçe dersine yönelik tutumlarına etkisi. (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Kitchenham, B. (2004). Procedures for performing systematic reviews. Keele, UK, Keele University, 33(2004), 1-26.
• Korucu, A. T. ve Gündoğdu, M. M. (2014). Eğitim teknolojilerinde Web 2.0 kullanımı 2007–2015 dönemi makalelerin içerik analizi. Journal of Turkish Science Education, 11(1), 3-23.
• Kuznetsova, N. ve Soomro, K. A. (2019). Students' out-of-class Web 2.0 practices in foreign language learning. Journal of Education and Educational Development, 6(1), 78-94.
• Leu, D. J., Zawilinski, L., Forzani, E. ve Timbrell, N. (2014). Best practices in teaching the new literacies of online research and comprehension. L.B. Gambrell ve L.M. Morrow (Ed.), Best practices in literacy instruction içinde (s. 343–364). New York: Guilford.
• Mete, F. ve Batıbay, E. F. (2019). Web 2.0 uygulamalarının Türkçe eğitiminde motivasyona etkisi: Kahoot örneği. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(4), 1029-1047.
• Morgan, L. (2012). Generation Y, learner autonomy and the potential of Web 2.0 tools for language learning and teaching. Campus-Wide Information Systems, 29(3), 166-176
• Ng, C. ve Graham, S. (2017). Engaging readers in the twenty-first century: What we know and need to know more. C. Ng ve B. Bartlett (Ed.), Improving reading and reading engagement in the 21st century içinde (s. 17-46). Singapore: Springer.
• *Özek-Günyel, F. (2018). Web 2.0 destekli ARCS uygulanan öğretim tasarımının öğrencilerin dinlediklerini anlamalarına ve motivasyonlarına etkisi. (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• *Özipek, K. (2019). Padlet uygulamasının öğrencilerin akademik başarıları ile teknolojiye ve Türkçe dersine karşı tutumlarına etkisi. (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Palfrey, J. ve Gasser, U. (2008). Born digital: Understanding the first generation of digital natives. New York: Basic.
• Prensky, M. (2001). Digital natives, digital immigrants. NCB University Press, 9(5), 1-6.
• Sarı, T. ve Nayır, F. (2020). Pandemi dönemi eğitim: Sorunlar ve fırsatlar. Electronic Turkish Studies, 15(4), 959-975.
• *Soylu, S. (2020). Deyim öğretiminde kavram karikatürü kullanımının öğrencilerin akademik başarı ve tutumlarına etkisi (Toondoo uygulaması örneği). (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Sözbilir, M., Kutu, H. ve Yaşar, M. D. (2012). Science education research in Turkey: A content analysis of selected features of papers published. J. Dillon ve D. Jorde (Ed.), The world of science education: Handbook of research in Europe içinde (s. 341-374). Rotterdam: Sense.
• *Şan, N. (2020). Effects of strategies-based instruction through randall's cyber listening lab and quizizz on EFL students' listening comprehension and strategy use. (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• *Şentürk-Leylek, B. (2018). İlkokul üçüncü sınıf öğrencilerinin okuma becerilerinin gelişiminde ve okumaya yönelik tutumlarında dijital hikâyelerin etkisi. (Doktora tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• *Tabak, G. (2017). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde dijital öykü kullanımı. (Doktora tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• *Tatlı, Z. ve Aksoy, D. A. (2017). Yabancı dil konuşma eğitiminde dijital öykü kullanımı. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 45(45), 137-152.
• Temizyürek, F., Erdem, İ. ve Temizkan, M. (2016). Konuşma eğitimi. Ankara: Pegem Akademi.
• *Tetik, T. (2020). Özel yetenekli ilkokul öğrencilerinin yazma becerilerinin desteklenmesinde dijital öyküleme etkinlikleri: Eylem araştırması. (Doktora tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• *Tıraşoğlu, C. (2019). Yabancılara Türkçe öğretiminde söz varlığını geliştirmeye yönelik Web 2.0 araçları: Kahoot! Örneği. (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• *Tiryaki, E. N. ve Karakuş, O. (2019). Türkçe öğretmeni adaylarının dijital uygulama aracılığıyla okuduğunu anlama becerisinin incelenmesi. Journal of Advanced Education Studies, 1(1), 1-11.
• Tu, C., Blocher, M. ve Ntoruru, J. (2008). Integrate Web 2.0 technology to facilitate online professional community: EMI special editing experiences. Educational Media International, 45(4), 335–341.
• *Turhan, O. ve Baş, B. (2017). Yabancılara Türkçe öğretiminde yazma becerisine yönelik Web 2.0 araçları: Poll Everywhere örneği. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 1233-1248.
• *Uslu, A. (2019). İşbirlikli dijital hikâye anlatımının ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin yaratıcı yazma ve sosyal duygusal öğrenme becerilerine etkisi. (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Uygarer, R., Uzunboylu, H., ve Özdamlı, F. (2016). Dijital yerliler hakkında bir parça nitel araştırma. Antropolog, 24(2), 623-629.
• *Ünal, H. N. (2018). Comparison between Kahoot! and a traditional exercise in terms of vocabulary retention in EFL learners. (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Yakıcı, A., Yücel, M., Doğan, M. ve Yelok, V. S. (2011). Üniversiteler için Türk dili ve kompozisyon bilgileri. Ankara: Gazi.
• *Yamaç, A. (2015). İlkokul üçüncü sınıf öğrencilerinin yazma becerilerinin gelişiminde dijital hikayelerin etkisi. (Doktora tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Yamaç, A. (2018). Yeni okuryazarlığa genel bir bakış: karar alıcılar, araştırmacılar ve öğretmenler için bazı öneriler. Journal of Theoretical Educational Science/Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 11(3), 383-410.
• Yamamoto, G. T. ve Altun, D. (2020). The coronavirus and the rising of online education. Journal of University Research, 3(1), 25-34.
• *Yaşar, Z. (2017). Kavram karikatürleriyle yapılan etkinliklerin ilkokul 3. sınıf öğrencilerinin konuşma becerilerine etkisi. (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• *Yılmaz, A. (2021). The possible effects of online feedback exchanges through Web 2.0 tools on Turkish EFL students' perception and writing performance. (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.