Ergenlerde Dijital Oyun Bağımlılığı ve Aile İçi İletişim Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Year 2023, Volume: 10 Issue: 2, 177 - 195, 31.12.2023

Pınar Yaren Tuncay , Kübra Eren Bozdoğan , Emrah Bozdoğan

https://doi.org/10.51725/etad.1334923

Abstract

Bu araştırmada ergenlerde dijital oyun bağımlılığının düzeylerinin belirlenmesi, dijital oyun bağımlılığı ile aile içi iletişim arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada karma yöntem desenlerinden açıklayıcı ardışık model deseni kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2022-2023 eğitim-öğretim yılında Ankara ilinde bir fen lisesinde öğrenim gören 114 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada öncelikle Ergenler İçin Dijital Oyun Bağımlılığı Ölçeği ile veriler toplanmıştır. Nicel verilere göre oluşturulan 3 farklı gruptan seçilen toplam 12 öğrenci ve ebeveyni ile yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Görüşmeler içerik analiz yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgulara göre cinsiyet faktörü ve dijital oyun bağımlılığı arasında anlamlı bir fark olmadığı bulunmuştur. Dijital oyun bağımlılığı düzeyi yüksek olan öğrencilerin aile içi iletişimlerinin sınırlı olduğu, ebeveynlerin öğrencilerin başarıları yüksek olduğu sürece dijital oyun oynamalarını çok da önemsemedikleri görülmüştür. Sonuç olarak aile içi iletişimle dijital oyun bağımlılığı arasında ters orantı olduğu, aile içi iletişimin kalitesi arttıkça oyun bağımlılığının azaldığı ve oyun bağımlılığı arttıkça aile içi iletişimin azaldığı sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

Dijital oyun, Bağımlılık, Dijital oyun bağımlılığı, Aile içi iletişim

Ethical Statement

Ankara - Yenimahalle İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü Etik Kurulu - Anket İnceleme Komisyonu’nundan (Tarih:25.10.2022-Sayı: E-68191173-622.99-61806534) onay alınmıştır

References

• Akkuş, D., Eker, F., Karaca, A., Kapısız, Ö., ve Açıkgöz, F. (2016). Lise gençlerinde akran eğitimi programı madde bağımlılığını önlemede etkili bir model olabilir mi? Psikiyatri Hemşireliği Dergisi , 7(1), 34-44.
• Alpar, R. (2020). Spor, sağlık ve eğitim bilimlerinden örneklerle uygulamalı istatistik ve geçerlik-güvenirlik. Ankara: Detay.
• Anlı, G., ve Taş, İ. (2018). Ergenler için oyun bağımlılığı ölçeği kısa formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Turkish Studies Educational Sciences , 13(11), 189-203.
• Ataman Yengin, D. (2019). Dijital oyun bağımlılığı. G. H. Karadağ (Ed.), Dijital Hastalıklar (s. 117-143). İstanbul: Der.
• Avcı, İ. C. (2020). Ergenlerde dijital oyun bağımlılığı ve iletişim becerileri arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Ayas, T., ve Horzum, M. B. (2013). İlköğretim öğrencilerinin internet bağımlılığı ve aile internet tutumu. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi , 46-57.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2021). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Creswell, J. W. (2021). Karma yöntem araştırmalarına giriş. Ankara: Pegem Akademi.
• Çakır, V. D. (2021). Lise öğrencilerinin dijital oyun bağımlılığının yalnızlık ve internet aile stilleri arasındaki ilişkisi ve dijital oyun bağımlılığının çeşitli demografikler açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Bahçeşehir Üniversitesi Eğitim Teknolojileri, İstanbul.
• Demirtaş Madran, H. A., ve Ferligül Çakılcı, E. (2014). Çok oyunculu çevrimiçi video oyunu oynayan bireylerde video oyunu bağımlılığı ve saldırganlık. Anadolu Psikiyatri Dergisi , 15(2), 99-107.
• Deniz, G. (2021). Ankara il merkezinde bulunan ortaokul ve lise öğrencilerinin dijital oyun bağımlılığı ve anne baba tutumlarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Eni, B. (2017). Lise öğrencilerinin dijital oyun bağımlılığı ve algıladıkları ebeveyn tutumlarının değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Erkılıç, E. (2021). Ortaokul öğrencilerinin dijital oyun bağımlılığının yalnızlık ve benlik saygısı arasındaki ilişkisi ve çeşitli demografikler açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Bahçeşehir Üniversitesi, Eğitim Teknolojileri, İstanbul.
• Geniş, Ç. (2020). Adölesan dönemde dijital oyun bağımlılığı, sosyal kaygı ve anne-baba tutumları. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Gülbetekin, E., Güven, E., ve Tuncel, O. (2021). Adolesanların dijital oyun bağımlılığı ile fiziksel aktivite tutum ve davranışlarını etkileyen faktörler. Bağımlılık Dergisi , 22(2), 148-160.
• Hazar, Z. (2016). Fiziksel hareketlilik içeren oyunların 11-14 yaş grubu ortaokul öğrencilerinin dijital oyun bağımlılığına etkisi. Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Hsu, H. H., Wen, M.-H., ve Wu, M.-C. (2009). Exploring user experiences as predictors of MMORPG addiction. Computers & Education , 53(3), 990-999.
• Huang, R. (2016). RQDA: R-based Qualitative Data Analysis. R package version 0.2-8.: http://rqda.r-forge.r-project.org/. sayfasından erişilmiştir.
• Kahya Canlı, S., ve Demirarslan, D. (2020). Çocuk oyun alanlarının tarihi gelişimi. Çocuk ve Gelişim Dergisi , 3(6), 60-75.
• Kılıç, G. (2021). Dijital oyun bağımlılığı ile yalnızlık, saldırganlık, mutluluk ve dijital oyun oynama motivasyonları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Üsküdar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Lemmens, J. S., Valkenburg, P. M., ve Peter, J. (2009). Development and validation of a game addiction scale for adolescents. Media Psychology , 12(1), 77-95.
• Özdoğan, D. (2022). Kümeleme Analizi. S. Göçer Şahin, ve M. Buluş (Ed.), Adım adım uygulamalı istatistik (s. 375-405). Ankara: Pegem Akademi.
• Seçer, İ. (2017). Spss ve Lısrel ile pratik veri analizi. Ankara: Anı.
• Şen, C. (2022). Öğrenme güçlüğü tanılı çocuklarda anne baba tutumlarının dijital oyun bağımlılığına etkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Taş, İ., Eker, H., ve Anlı, G. (2014). Orta öğretim öğrencilerinin internet ve oyun bağımlılık düzeylerinin incelenmesi. Online Journal Of Technology Addiction & Cyberbullying , 1(2), 37-57.
• UNICEF. (2017). Dünya çocuklarının durumu 2017: Dijital dünyada çocuklar. New York: UNICEF.
• WHO . (2020, 10 22). 11 16, 2022 tarihinde Addictive behaviours: Gaming disorder: https://www.who.int/news-room/questions-and-answers/item/addictive-behaviours-gaming-disorder# sayfasından erişilmiştir.
• WHO. (2022, 02). 11 16, 2022 tarihinde Icd-11 for mortality and morbidity statistics : https://icd.who.int/browse11/l-m/en#/http%3a%2f%2fid.who.int%2ficd%2fentity%2f499894965 adresinden alındı Yayman, E. (2019). Ergenlerde sosyal medya bağımlılığı oyun bağımlılığı ve aile işlevleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Yeşilay. (tarih yok). 10 10, 2022 tarihinde Bağımlılık nedir?: https://www.yesilay.org.tr/tr/bagimlilik/bagimlilik-nedir sayfasından erişilmiştir.
• Yeşilay. (tarih yok). 10 10, 2022 tarihinde Teknoloji bağımlılığı nedir?: https://www.yesilay.org.tr/tr/bagimlilik/teknoloji-bagimliligi sayfasından erişilmiştir.
• Yiğit, E. (2017). Çocukların dijital oyun bağımlılığında ailelerin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Van.