Yeni Medya ve Kullanıcı Türevli İçerik: Dokuz8haber Sitesi Örneğinde Yurttaş Gazeteciliği Üzerine Etnografik Bir İnceleme

Yıl 2015, Cilt: 21 Sayı: 83, 251 - 269, 01.12.2015

Eylem Yanardağoğlu

Öz

Bu makalede Türkiye’de son yıllarda sayıları giderek artan kullanıcı türevli haber içeriklerini barındıran dijital platformlar bir örnek olay analizi çerçevesinde incelenmektedir. Yeni medya ortamının sunduğu olanakları değerlendiren yurttaş gazetecilerin bir araya gelmesiyle oluşan Dokuz8haber isimli bir dijital ajans ağının kuruluş ve organizasyon yapısının ele alındığı bu çalışmada, ağa katılanların motivasyonları, gazetecilik ve yurttaş gazeteciliğe yaklaşımları anket, katılımcı gözlem ve görüşme teknikleriyle elde edilen veriler çerçevesinde tartışılmaktadır. Çalışmada Türkiye’de özellikle son beş yıldır daha görünür bir şekilde faaliyette olan yurttaş gazeteciliği için yeni medyanın kullanılması, takip edilmesi ve yapılan haber üretiminin bir parçası haline getirilmesinin görece kolay olduğu gözlemlenmektedir. Ancak, eyleyenler düzeyinde henüz yurttaş gazeteciliğinin içerik üretimi açısından nasıl bir yol ve yöntem izlenmesi konusunda bir uzlaşmaya varılmamış olması söz konusudur. Örnek olay analizinde görüldüğü üzere haber yapmak, video veya fotoğraf çekmek bir aktif yurttaşlık edimi ve sorumluluğu olarak görülürken, kurumsallaşmış medya organları ile yurttaş gazeteciliğinin birbiriyle olan ilişkisi varsayılanın aksine birbirini dışlamamaktadır. Bu konuda yapılmış ilk etnografik çalışmalardan biri olan bu araştırmanın sınırlılıklarından dolayı yurttaş gazeteciliği konusundaki çalışmalar yeni niteliksel ve niceliksel araştırmalarla desteklenmelidir.

Anahtar Kelimeler

Yeni medya, yurttaş gazeteciliği, kullanıcı türevli içerik, aktivizm

New Media and User Generated Content: An enthnographic analysis of citizen journalism taking Dokuz8haber news site as an example

Öz

This paper offers an analysis of a case study of digital platforms which involve user generated content in Turkey. A digital news agency, Dokuz8haber, which was formed by coming together of various citizen journalism initiatives via the use of new media. This study focuses on the organisational structure of the new agency, and the motivations of those who join the initiative though data collected through a questionnaire, participant observation and interviews. One of the main findings of the study is that citizen journalism platforms find it easier to appropriate new technologies as part of their news production process, however, there is no agreement in terms of the methods that needs to be employed for content creation and production in citizen journalism. The case study also reveals that news gathering, video and photography production is considered to be an active act of citizenship and the relationship between mainstream media and citizen journalism does not necessarly exclude each other’s practices.

Anahtar Kelimeler

New media, citizen journalism, user generated content, activism

Kaynakça

• Atkinson, J. D. (2010). Alternative Media and Politics of Resistance: A communication perspective. New York: Peter Lang.
• Atton, C. (2001). Alternative Media. London: Sage.
• Atton, C. (2007). Alternative Media in Practice. İçinde K. Coyer, T. Dowmunt ve Alan Fountain (Der.), The Alternative Media Handbook. (ss.59-66). New York: Routledge.
• Atton, C. (2003). Organization and Production in Alternative Media. içinde S. Cottle (Der.), Media Organization and Production. (ss.41-55). London: Sage.
• Coyer, K. (2005). If it Leads it Bleeds: The Participatory Newsmaking of the Indepen- dent Media Center. içinde N. Stammers ve M. Shaw (Der.), Global Activism, Global Media. (ss.165-178). Ann Harbor, Mı: Pluto Press.
• Cramer, J. A ve Devitt, M. (2004). Ethnographic Journalism. içinde H. S Iorio (Der.), Qu- alitative Research in Journalism Taking: It to the Streets. (ss.121-136). Mahwah: Lawrance Erlbaum Associates.
• Downing, J. (2001). Radical Media: Rebellious Communication and Social Movements. London:Sage. 8 Bakınız Atkinson (2010).
• Haas, T. (2006). Research Note: Alternative Media Public Journalism and the Pursuit of Democratization. Journalism Studies, 5 (1), 115-121.
• Junger, R. (2011). An Alternative to ‘ Fortress Journalism ’? Historical and Legal Prece- dents for Citizen Journalism and Crowdsourcing in the United States. içinde A. Charles ve G. Stewart (Der.), The end of journalism: news in the twenty-first century.(ss.74-86). Oxford: Peter Lang.
• Kim, Y. ve Lowrey, W. (2015). Who are citizen journalists in the Social Media Environ- ment?: Personal and Social determinants of citizen journalism activites. Digital Journalism, 3 (2), 298-314.
• Kutlu Ö. T. ve Bekiroğlu, O. (2010). Türkiye’de Yurttaş Gazeteciliği Bağlamında İn- ternet Haberciliği: Bianet Örneğinde Kentsel Dönüşüm Projesiyle İlgili Haberlerin Analizi, Selçuk İletişim, 6 (2), 254-269.
• Linder, M. A., Connell, E. ve Meyer, E. (2015) Professional Journalists in ‘citizen’ jour- nalism. Information & Society. DOI: 10.1080/1369118X.2015.1012530
• Lister, M. (2003). New Media: A critical introduction. London: Routledge.
• MacNamara, Jim. (2010). The 21st century media (r)evolution: Emergent communication practices. New York: Peter Lang.
• Nip, Y.M. J. (2007). Exploring the Second Phase of Public Journalism. Journalism Stu- dies, 7 (2), 212-236.
• Platon, S. ve Deuze, M. (2003). Indymedia Journalism: A Radical Way of Making, Selec- ting and Sharing News?. Journalism , 4 (3), 336-355.
• Quinn, S ve Lamble, S (2008). Online Newsgathering: Research and Reporting for Jour- nalism. Burlington: Elsevier.
• Şener,G. (2014). Gezi Hareketinde Dijital Direniş Taktikleri. İçinde S. Çoban (Ed.) Di- renişin @ Hali. 30-33. http://interaktivist.org/wp-content/uploads/[e-mail]. Eri- şim Tarihi: 6.1.2015
• Stanfield II, H. J (1998) .‘Ethnic Modelling in Qualitative Research’ içinde N.K. Denzin and Y. S Lincoln (Der.) The Lanscape of Qualitative Research: Theories and Issues (ss.333- 357). London: Sage.
• Stewart, G. ve Charles, A.(2011). The End of Journalism: News in the Twenty-First Century. New York: Peter Lang.
• Tomaiuolo, N. (2012). The Information Professional’s Guide to User-Generated Content. Information Today: New Jersey.
• Tunç, A (2014). Can Pomegranates replaces penguins? Social Media and the Rise of Citizen Journalism in Turkey. https://freedomhouse.org/report/struggle-turkeys-internet/can- pomegranates-replace-penguins-social-media-and-rise-citizen#.VNUCQfmsU_M. Erişim Tarihi: 6.1.2015.
• Uzun, R. (2006). Gazetecilikte Yeni Bir Yönelim: Yurttaş Gazeteciliği. Selçuk Üniversi- tesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 633-656.
• Yanardağoğlu, E. (2013). Elusive Citizenship: Media, Minorities and Freedom of Com- munication in Turkey in the last decade. İleti-ş-im, 19 (2), 87-102.
• Yeğen, C. (2015). Yurttaş Gazeteciliği Yapan Alternatif Medya Kuruluşu Örneklerin- den Hareketle Gazeteciliğin Geleceği Üzerine Bir İnceleme. içinde S. E Karakulakoğlu ve Ö. Uğurlu (Der.). İletişim Çalışmalarında Dijital Yaklaşımlar: Twitter (ss.183-224). Ankara: Heretik.