Fikret Demirağ’ın Şiirlerine Ekoeleştirel Bakış

Year 2018, Volume: 24 Issue: 96, 37 - 52, 06.11.2018

Mihrican Aylanç

https://doi.org/10.22559/folklor.409

Abstract

Doğanın yaşam hakkının dile getirilmeye başlanmasıyla gelişen doğa edebiyatı, 

doğa unsurları merkezinde çevreye karşı farkındalık oluşturmayı amaç edinmiştir. 

Ekoeleştiri, doğa ve kültür karşıtlığını yok ederek, çevresel adalet konularına 

eğilmiş, insanı tüm gezegene karşı sorumluluk almaya yöneltmiştir. 

 İnsanlık tarihinin önemli merkezlerinden biri olan Akdeniz’de doğal güzellik ve 

kaynakların odağındaki Kıbrıs’ta yaratılan edebi eserlerde bir taraftan Akdenizlilik/

adalılık kimliği üzerindeki gelişim seyredilirken, diğer taraftan da doğa 

duyarlılığıyla örülmüş çevreci bir eğilim belirmiştir. Modern Kıbrıs Türk şiirinde 

önemli bir yere sahip olan Fikret Demirağ; doğanın sesini duymak, yansıtmak, 

toplumsal ve evrensel sorunları doğanın diliyle aktarmak, doğayı ve insanların doğal yaşam alanlarını koruma altına alabilmek, kırsal ve kentsel alanlarda tahrip 

edilmiş bölgeleri onarabilmek gibi amaçlarla şiirler kaleme almıştır.  

 Bu çalışmada Fikret Demirağ’ın şiirleri ekoeleştirel bir yaklaşımla incelenerek 

doğa ve şair, doğa ve kökler, savaş ve nükleer tehdit, çevre kirliliği, vb. alt 

başlıklarda betimsel içerik analizine tabi tutulmaktadır.  

Keywords

Fikret Demirağ, ekoeleştiri, doğa, çevre

References

• Akış, S. (2000.) Kıbrıs’ta çevre bilinci. Doğuş Üniversitesi Dergisi, S.1(1), s. 7-17.
• Arıkan, A. (2011). Edebî metin çözümlemesi ve ekoeleştiri, Mediterranean Journal Of Hu- manities, S. 1/1,s.43-51.
• Bookchin, M. (2013). Ekolojik bir topluma doğru. İstanbul: Sümer.
• Coupe, L. (2000). The green studies reader: From romanticism to ecocriticism. London, Routledge.
• Demirağ, F. (1960). Tutku, Ankara: Ayyıldız.
• Demirağ, F. ( 963). Açar yörüngeler çiçeği, Lefkoşa: Devrim.
• Demirağ, F. ( 972). Ötme keklik ölürüm, Ankara: Dost.
• Demirağ, F. (1978). Umut ve dehşet çağından şiirler, Lefkoşa: Halkın Sesi.
• Demirağ, F. (1984). Akdenizli şiirler ve aşk sözleri, Lefkoşa: İleri.
• Demirağ, F. (1986-a). Adıyla yaralı, İstanbul: Su. Demirağ, F. (1986-b). Rüzgârda ozan türküleri. İstanbul: Yaylacık.
• Demirağ, F. (1996). Şiirin vaktine mezmur, Lefkoşa: Işık.
• Demirağ, F. (1999). Alfa ve omega, İstanbul: Yön. Demirağ , F. (2002). Bir Tanrı müziği sessizlikte, Lefkoşa: Işık.
• Demirağ, F. (2018/1). Toplu şiirler 1. Ankara: LAÜ Yayını.
• Demirağ, F. (2018/2) . Toplu şiirler 2. Ankara: LAÜ Yayını.
• Demirağ, F. (2018/4). Toplu şiirler 4. Ankara: LAÜ Yayını.
• Demirağ, F. (2018/5). Toplu şiirler 5. Ankara: LAÜ Yayını.
• Demirağ, F. (2018/6). Toplu şiirler 6. Ankara: LAÜ Yayını.
• Demirağ, F. (2018/7). Toplu şiirler 7. Ankara: LAÜ Yayını.
• Eaglton, T. (2011). Kültür yorumları. İstanbul: Ayrıntı. Ergin, M., Dolcarocca, Ö.N. (2006). Edebiyata ekoeleştirel yaklaşımlar: Ekoşiir ve Elif Sof- ya. SEFAD, S. 36, s. 297-314.
• Garrard, G. (2016). Ekoeleştiri. Kolektif kitap.
• Glotfelty, (1996). The Ecocriticism reader: Landmarks in literaryecology paperback. At- hens-London. U. of Georgia P.
• Kalmbach, C. (2012). Nature in words ecopoetry: The new nature poetry. Central Michigan University.
• Karabıçak, M. ve R. Armağan (2004). Çevre sorunlarının ortaya çıkış süreci, çevre yöneti- minin temelleri ve ekonomik etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, S. 9 (2), s. 203-228.
• Keleş, R. (1997). Çevre, yurttaş, sorumluluk, İnsan, çevre, toplum, 2. Baskı, İstanbul:İmge.
• Keller, L. (2012). Green reading: Modern and contemporary poetry and environmental cri- ticism in C. Nelson (ed.) Oxford Handbook of Modern and Contemporary American Poetry, ed New York: Oxford University Press, s. 602-623.
• Özdağ, U. ve Gökalp Alpaslan, G. G. ( 2011) Türkiyat araştırmalarında yeni bir alan: Çevreci eleştiri. 3. Uluslararası Türkiyat Araştırmaları Sempozyumu Bildiriler Kitabı 2. Cilt. (ed. Ülkü Çelik Şavk). Ankara: Hacettepe Üniversitesi.s. 641-653.
• Özdağ, U. (2014). Çevreci eleştiriye giriş. Ankara: Ürün.
• Rueckert, W. (1996). ”Literaturean ecology” Ecocriticism reader: Landmarks in literary eco- logy. Eds. Cheryll Glotfelty and Harold Fromm. Athens: Georgia UP,. 105-123.
• Uluğ, E. (Der.) (1997). “Çevre kirlenmesinin boyutları”, İnsan, Çevre, Toplum, (Yay. Haz. R. Keleş), İmge.
• WCED (1987). World commission on environment and development, ourcommonfuture: The brundtland report. Oxford: Oxford University.
• Elektronik kaynaklar Keller, Lynn (2015) ‘a. rawlings: Ecopoetic Intersubjectivity’, Jacket2, at <http://jacket2.org/ article/arawlings-ecopoetic-intersubjectivity>. (Erişim tarihi: 10.03. 2018).
• Oppermann Serpil (2009) Ekoeleştiri, http://www.pen.org.tr. /files/GrreenPEN%20 Ekoeleş- tiri %20Prof.%20Dr.%20Serpil%20oppermann.pdf (Erişim Tarihi: 20.02.2018).