Sözlü kültür ürünlerinin, yaratım ve aktarım bağlamında, daima dinamik bir yapıya
sahip oldukları bilinmektedir. Özellikle anlatıya dayalı ürünler zamana ve üretilip
aktarıldıkları coğrafyaya bağlı olarak yenilenmekte ve bu yolla var olmaktadırlar.
Bununla birlikte bazı kültürel değişimler sonucunda unutulmaya yüz tutan anlatmaların bir kısmı yapı ve işlev bakımından başkalaşıma uğrayarak sözlü kültürde
yaşamaya devam edebilir. Bu duruma örnek olarak, incelememizde kıyamet konulu bir anlatının zamanla unutularak bir deyim olarak kalıplaşması, deyime dönüşen
bu anlatının daha sonra anlam kötüleşmesine uğrayarak yergi amacıyla kullanılması ele alınmıştır. Kayseri, Yozgat, Azerbaycan ve İran’ın Halhal şehrinden farklı
tarihlerde, farklı araştırmacılar tarafından derlenmek suretiyle yazıya geçirilmiş bu
anlatmalar metinlerarası bağlamda incelenmiş, anlatmaların zaman içinde gerek
konu gerek işlev ve yapı bakımından değişikliğe uğrayarak beddua, alay amaçlı
bir deyime dönüştüğü tespit edilmiştir. Türk köken mitleriyle bağlantılı olan, kıyamet gününde yalnızca yaşlı bir kadın ve kurdun hayatta kalacağının bildirildiği bu
anlatmalar içerik ve söylem bakımından çözümlenmiştir. Zaman içerisinde, inanç
bağlamında kurt ve kadının kutsallığı algısı kültür dünyamızdan uzaklaşmaya başlamıştır. Bu nedenle sözlü kültürde yaşayan kurt ile kıyamete kalmak deyiminde
bu iki motif tamamen olumsuz bir karaktere bürünmüştür. Ancak, anlam ve söylem
bakımından gerçekleşen olumsuz durum, kurt ve kadına dair kıyamet söyleminin
gelenekten silinip gitmesini engellemiştir. Bu bağlamda kurt ile kıyamete kalmak
bir deyim olarak sözlü kültürümüzdeki yolculuğuna devam etmektedir.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Creative Arts and Writing |
Journal Section | Articles |
Authors | |
Publication Date | November 1, 2020 |
Published in Issue | Year 2020 Volume: 26 Issue: 104 |
Journal website: https://folkloredebiyat.org
The journal’s publication languages are both English and Turkish. Also despite articles in Turkish, the title, abstract, and keywords are also in English. Turkish articles approved by the reviewers are required to submit an extended summary (750-1000 words) in English.
The journal is indexed by TR-Dizin, Web of Science (ESCI), DOAJ, and many other indexes and datebases.
Within the scope of TR DIZIN 2020 Ethical Criteria and as of the year 2020, studies requiring ethics committee approval must indicate Ethics Committee Approval details (committe-date-issue) in the article’s methods section. With this in mind, we request from our author candidates to edit their article accordingly before sending it to the journal.
Field EdItors
Folklore:
Prof.Dr. Hande Birkalan-Gedik
(Frankfurt University- birkalan-gedik@em.uni.frankfurt.de)
Prof. Dr. Arzu Öztürkmen
(Bosphorus University- ozturkme@boun.edu.tr)
Edebiyat-Literature
Prof. Dr. G. Gonca Gökalp Alpaslan (Hacettepe University - ggonca@
hacettepe.edu.tr)
Prof. Dr. Ramazan Korkmaz
(President, Caucasus University Association- r_korkmaz@hotmail.com)
Antropoloji-Anthropology
Prof. Dr. Akile Gürsoy
(Beykent University - gursoyakile@gmail.com)
Prof.Dr. Serpil Aygün Cengiz
(Ankara University - serpilayguncengiz@gmail.com)
Dil-Dilbilim/Linguistics
Prof.Dr. Aysu Erden
(Maltepe University - aysuerden777@gmail.com)
Prof. Dr. V. Doğan Günay
(Dokuz Eylul University- dogan.gunay@deu.edu.tr)