Türk masallarındaki konu ve motif benzerliği İran masallarında da görülmektedir.
Bu çalışma kapsamında Türk masallarından Sır Saklamayan Padişah Kızı ve
İran masallarından Mehrinnegar ile Sultan Mar metne dayalı analiz yöntemiyle
karşılaştırılarak değerlendirilmektedir. Sır Saklamayan Padişah Kızı ve
Mehrinnegar ile Sultan Mar masalları şekil değiştirme (yılan donuna girme)
motifinin incelenmesi başta olmak üzere Türk ve İran masalları karşılaştırılarak bu
masalların motif, dil, üslup ve kültür açısından metin incelemeleri yapılmaktadır.
Olay örgüsünün, kahramanların, motiflerin, temaların, olağanüstülüklerin birbirine
çokça benzediği görülmektedir. Masalların motif indeksi içinde yer alan biçim
değiştirme motifi yılan hayvanı üzerinden bu çalışmadaki her iki masalda yer
almaktadır. Horasan bölgesinde anlatılan İran masalını annesinden dinlediğini
ifade eden kaynak kişiden derlenen Mehrinnegar ile Sultan Mar masalının bazı
varyantlarına/versiyonlarına birkaç kaynakta ulaşılmıştır. Bu çalışma masalın bir
başka versiyonunu ortaya koymasının yanında kuş ya da geyik donuna girmek
kadar sık rastlanmayan yılan donuna girme motifinin göksel bir arketipin yansıması
olarak Türk ve İran kültürü içinde verilip değerlendirilmesi açısından önemlidir.
karşılaştırmalı kültür ve edebiyat şekil(don) değiştirme Türk masalları İran masalları yılan
Research and Publication Ethics Statement: This is a research article, containing original data, and it has not been previously published or submitted to any other outlet for publication. The author followed ethical principles and rules during the research process. In the study, informed consent was obtained from the volunteer participants and the privacy of the participants was protected. Araştırma ve yayın etiği beyanı: Bu makale tamamıyla özgün bir araştırma olarak planlanmış, yürütülmüş ve sonuçlarıyla birlikte sonrasında ilgili dergiye gönderilmiştir. Araştırma herhangi bir sempozyum, kongre vb. sunulmamış ya da başka bir dergiye değerlendirilmek üzere gönderilmemiştir. Contribution rates of authors to the article: The contribution of first author to the article is 70%, and the contribution of second author to the article is 30%. ISSN 1300-7491 e-ISSN 2791-6057 https://www.folkloredebiyat.org 116 Yazarların makaleye katkı oranları: İlk yazarın makaleye katkısı %70, ikinci yazarın makaleye katkısı %30’dur. Ethics committee approval: The present study does not require any ethics committee approval. Etik komite onayı: Çalışmada etik kurul iznine gerek yoktur. Financial support: The study received no financial support from any institution or project. Finansal destek: Çalışmada finansal destek alınmamıştır. Conflict of Interest: The author declares no conflict of interest. Çıkar çatışması: Çalışmada potansiyel çıkar çatışması bulunmamaktadır.
The similarity of themes and motifs in Turkish folk tales can also be seen in Iranian
folk tales. In this study, the Turkish folk tale Sır Saklamayan Padişah Kızı (The
Sultan’s Daughter Who Doesn’t Keep a Secret) and the Iranian tales Mehrinnegar
and Sultan Mar are compared and evaluated using the text-based analysis method.
The textual analysis of these folk tales in terms of motif, language, style, and culture
is carried out by comparing Turkish and Iranian folk tales, especially by examining
the motif of changing shape (entering the snake’s body) in the folk tales of Sır
Saklamayan Padişah Kızı and Mehrinnegar and Sultan Mar. It can be seen that
the plot, heroes, motifs, themes, and supernatural phenomena are very similar. The
shape-shifting motif, which is included in the motif index of the tales, is included
in both tales in this study through the snake animal. Some variants/versions of the
tale of Mehrinnegar and Sultan Mar, collected from the source person who stated
that he heard the Iranian folk tale told in the Khorasan region from his mother, were
found in several sources. In addition to presenting another version of the tale, this
study is important in terms of presenting and evaluating the motif of transforming
into the serpent/snake, which is not as common as turning into a bird or deer, as a
reflection of a celestial archetype in Turkish and Iranian culture.
comparative culture and literature shape-shifting Turkish tales İranian tales serpent
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Türkiye Dışındaki Türk Halk Bilimi, Türkiye Sahası Türk Halk Bilimi |
Bölüm | Araştırma Makaleleri - Research Articles |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 5 Şubat 2024 |
Gönderilme Tarihi | 16 Kasım 2023 |
Kabul Tarihi | 19 Ocak 2024 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 Cilt: 30 Sayı: 117 |
Derginin yayım dili Türkçe ve İngilizce’dir, ayrıca Türkçe de olsa tüm basılan makalelerin başlık, öz ve anahtar sözcükleri İngilizce olarak da makalede bulunur. Hakemlerden onay almış Türkçe makaleler için 750-1000 sözcükten oluşan genişletilmiş özet (extended summary) gereklidir. Elektronik çeviriler kabul edilmez.
Dergi TR-Dizin, Web of Science (ESCI), DOAJ ile diğer pek çok dizin tarafından taranmaktadır. Scimagoe quartile değeri: Q2 'dir:
TR DIZIN 2020 Etik Kriterleri kapsamında, dergimize 2020 yılından itibaren etik kurul izni gerektiren çalışmalar için makalenin yöntem bölümünde ilgili Etik Kurul Onayı ile ilgili bilgilere (kurul-tarih-sayı) yer verilmesi gerekecektir. Bu nedenle dergimize makale gönderecek olan yazarlarımızın ilgili kriteri göz önünde bulundurarak makalelerini düzenlemeleri önemle rica olunur.
Alan Editörleri/ Field Editörs
Halkbilimi/Folklore
Prof.Dr. Hande Birkalan-Gedik (JohannWolfgang-Goethe İniversitet-birkalan-gedik@m.uni-frankfurt.de)
Prof.Dr. Ali Yakıcı (Gazi Üniversitesi-yakici@gazi.edu.tr)
Prof.Dr. Aynur Koçak (Yıldız Teknik Üniversitesi-nurkocak@yildiz.edu.tr)
Prof.Dr. Işıl Altun ( (Regensburg Üniversitesi/Kocaeli Üniversitesi-İsil.Altun@zsk.uni-regensburg.de)
Edebiyat/Literature
Prof.Dr. Abdullah Uçman (Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi -emekli-29 MayısÜniversitesi-abdullahucman@29mayis.edu.tr
Prof. Dr. Ramazan Korkmaz (Ardahan Üniversitesi-emekli-Kafkasya Üniversiteler Birliği -KÜNİB-r_korkmaz@hotmail.com)
Prof.Dr. Emel Kefeli (Marmara Üniversitesi-emekli-İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi-ayseemelkefeli @gmail.com)
Antropoloji/Anthropology
Prof.Dr. Hanife Aliefendioğlu (Doğu Akdeniz Üniversitesi-hanife.aliefendioglu@emu.edu.tr)
Prof. Dr. Şebnem Pala Güzel (Başkent Üniversitesi-sebnempa@baskent.edu.tr)
Prof.Dr. Derya Atamtürk Duyar (İstanbul Üniversitesi-datamturk@istanbul.edu.tr)
Prof.Dr. Meryem Bulut (Ankara Üniversitesi-meryem.bulut@gmail.com)
Dil-Dilbilim/Language-Linguistics
Prof.Dr. Nurettin Demir (Hacettepe Üniversitesi-demir@hacettepe.edu.tr)
Prof. Dr. Aysu Erden (Maltepe Üniversitesi-aysuerden777@gmail.com)
Prof.Dr. Sema Aslan Demir (Hacettepe Üniversitesi-semaaslan@hacettepe.edu.tr)