İLKÇAĞ FELSEFİ DÜŞÜNCESİNDE, AHLAKİ BİR PROBLEM OLARAK “DÜNYA ALGISI”

Year 2011, Issue: 53, 111 - 131, 15.07.2011

Şamil Öçal

Abstract

İlkçağlarda, Sokrates öncesi filozoflar ilgilerini tamamen dış dünyaya yöneltmişler;
buna rağmen ahlaki bir eylemde bulunan insanın yaşadığı yer olarak
dünya hakkında suskun kalmışlardır. Kendilerinden önceki mitolojik dönemde,
elbette dünya hayatı ve insanla ilgili mitolojinin etkisiyle belli ahlaki tutumlar
söz konusu iken, doğa filozofları doğa hakkında rasyonel sayılabilecek bir tutum
izlemeleri sebebiyle, bu konuda belirgin bir teori geliştirmemişlerdir. Sofistler
ve daha sonra Sokratesle birlikte bu durumun değiştiğini ve insana olan
ilginin artmasıyla birlikte, insanın içinde yaşadığı bir yer olarak dünya hakkında,
epistemoloji ve ontolojinin yanında etiki ilgilendiren felsefi görüşlerin
de dile getirilmeye başlandığını görüyoruz. Platon, Stoacılar ve Yeni Platoncu
felsefe bize bu konuda oldukça zengin sayılabilecek felsefi içeriğe sahiptir.

Keywords

Dünya, Evren, doğa, insan davranışı, etik, Antik felsefe

UNDERSTANDING OF THE WORLD AS AN ETHICAL PROBLEM IN THE ANCIENT PHILOSOPHY

Abstract

World, as a place men live, act and communucate with his/her fellows
–whether humans or other beings- has always an important influence on the ethical
thoughts and behavior of human beings. Philsophers, since Thales, have
needed to develop a sort of theory about the world or the source of the things
that exist in the world. Observing their world-perspectives we can infer what
values, does the the world have in their eyes. A materialistic view regarding
the world, I argue, have led to an ethical thought , even though if it is not clear
for all the readings, as is the case with Presocratics. This paper aims at examining
the views of the ancient philosophers, concerning the world as an ethical
problem.

Keywords

World, universe, nature, human behavior, ethics, ancient philosophy

References

• Aristoteles, Basic Works of Arsitotle , I-I , ed. Richard Mc Keon , Random House New York 1941.
• Blumenberg Hans, The Legitimacy of fhe Modern Age, trans. Robert M. Wallace , (Cambridge , MA ,MIT Pres 1983.
• Caizzi,, Fernanada Declava “Minor Socratics” , Blackwell Companion to Ancient Philosophy , edt. Mary Louise Gill and Pierre Pellegrin , (Balackwall Publishing MA 2006) ss-119-136
• Cevizci , Ahmet , İlkçağ Felsefesi Tarihi , Asa Yayınları 2001.
• Cottingham , John , The Meaaning of Life, Routledge New York 2003.
• Çaha,, Ömer Siyasi Düşüncelere Giriş , Dem Yayınları , İstanbul 2008 .
• Eliade , Mircae, Kutsal ve Dindışı , Çeviren Mehmet Ali Kılıçbay, Gece Yayınları İstanbul 1991.
• Epikuros, Mektuplar ve Maksimler, çev. Hayrullah Örs, İstanbul 1962 .
• Gökberk ,Macit , Felsefe Tarihi , ,Remzi Kitabevi ,9. Baskı, İstanbul 1998 .
• ___________, Felsefenin Evrimi, (Milli Eğitim Basımevi İstanbul 1979).
• Henry, P., and H. R. Schwyzer.. Plotini Opera , Volume VI. (Oxford Clarendon Press, 1964, 1976, 1982), s. İ8 vd.
• Kaçuradi, İonna i, Etik, Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları , Ankara 1999 .
• Kenny Anthony, Ancient Philosophy , Clarendon Press, Oxford 2006.
• Kerferd , G. B. , “The Sophist” , Routledge History of Philosophy , Vol 1 From Begining to Plato ,ed. C.C. W. Taylor, (New York 1997) ss-225-249.
• Leartios Diogenes, Ünlü Filozofların Yaşamları ve Öğretileri, Çeviren Candan Şentuna, 4.baskı, YKY, İstanbul, 2010.
• Lewis , C. S., The Discarded İmages, (Cambridge University Press Cambridge 1979).
• MacInyrre , Alasdair, Ethik’in Kısa Tarihi , çev. Hakkı Hünler, Solmaz Zelyut Hünler , Paradigma Yayınları İstanbul 2001.
• Platon, Phaidon, Türkçesi Hamdi Ragıp Atademir Kemal Yetkin , Sosyal Yayınlar, İstanbul 2001.
• Ülken , H. Ziya, Felsefeye Giriş 2, I. Baskı , Türkiye İş Bankası Yayınları, 2009.