EFFECT OF POLITICAL RISKS ON PARTICIPATION AND CONVENTIONAL BANK’S STOCK PRICE VOLATILITY

Year 2025, Volume: 10 Issue: 3, 417 - 435

Cantürk Kayahan , Serkan Sandıkçıoğlu

https://doi.org/10.29106/fesa.1689035

Abstract

Political events—whether domestic or international—are known to significantly impact national economies. Economic policymakers must carefully analyze these political risks, considering both potential benefits and adverse outcomes, and thoroughly evaluate their economic implications. This approach helps reduce future uncertainties. This study investigates the impact of the “Pastor Brunson” crisis—a political risk that arose in August 2018—on the stock price volatility of a conventional bank and a participation bank traded on Borsa Istanbul. The analysis covers the period between August 1, 2018, and December 31, 2020, and employs the ARCH/GARCH estimation model. Additionally, the study evaluates how Credit Default Swap (CDS) spreads and the USD/TRY exchange rate responded to the event. The findings confirm that political risks have clear economic consequences. Both banks’ stock prices were influenced by these political and financial variables, with the participation bank’s stock showing a stronger reaction than that of the conventional bank.

Keywords

Participation Banking , Convantional Banking , Volatility , BIST , Political Risks

POLİTİK RİSKLERİN KATILIM VE KONVANSİYONEL BANKANIN HİSSE SENEDİ FİYAT VOLATİLİTESİNE ETKİSİ

Abstract

Ülke ekonomileri için o ülkede ya da uluslararası alanda yaşanan politik olayların birtakım sonuçlarının yansımalarının olduğu bilinmektedir. Ekonomi yönetimleri, bu politik riskleri iyi analiz etmeli, olası sonuçlarının olumlu ve olumsuz yönlerini ve ekonomiye olan etkilerini ayrıntılı değerlendirebilmelidir. Böylece geleceğe dönük riskler en aza indirgenebilecektir. Bu çalışmada 2018 yılı Ağustos ayında politik bir risk olarak ülke gündemine giren “Rahip Brunson” krizinin Borsa İstanbul’a kote bir konvansiyonel banka ile katılım bankasının 01.08.2018 - 31.12.2020 tarihileri arasındaki hisse senedi fiyat volatilitesine etkisinin ARCH/GARCH tahmin modeli kullanılarak analiz edilmesi amaçlanmıştır. Analizler kapsamında CDS (Kredi Temerrüt Takası) verilerinin ve USD/TRY fiyatlarının nasıl etkilendiği değerlendirilmeye çalışılacaktır. Araştırma sonucunda politik risklerin sonuçlarının ekonomik yansımaları olduğu ve her iki kurumun hisse senedi fiyatlarının da bu değişkenlerden etkilendiği ancak katılım bankasının hisse senedi fiyatının konvansiyonel banka hisse senedi fiyatına göre daha çok etkilendiği görülmüştür.

Keywords

Katılım Bankacılığı , Konvansiyonel Bankacılık , Politik Riskler. , Volatilite , BIST

References

• Acaravcı, D. S., & Karaömer, Y. (2017). Borsa İstanbul (BİST-100) ve Kredi Temerrüt Takası (CDS) Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Mediterranean Economy, Culture, Architecture and Security (s. 260-273). SARAJEVO: DOBRA KNJIGA d.o.o.
• Akkaya, M., & Küçükpınar, M. A. (2023, 11 11). Volatilite ve Asimetrik Fiyat Hareketleri Üzerine Bir İnceleme: BIST100 Örneği. Beykoz Akademi Dergisi, s. 110-132. doi:10.14514
• Aktan, S. (2018, 10 12). Rahip Brunson kimdir? Aile hayatı ve misyonerlik faaliyetleri. 11 24, 2024 tarihinde tr.euronews.com: https://tr.euronews.com/2018/10/12/rahip-brunson-kimdir-aile-hayati-ve-misyonerlik-faaliyetleri adresinden alındı
• Akyol, H., & Baltacı, N. (2018). Ülke Kredi Risk Düzeyi, Petrol Fiyatları ve Temel Makroekonomik Göstergelerin Hisse Senedi Getirilerine Etkisi: BIST 100 Örneği. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi.
• Alper, C. E., Burument, H., & Malatyalı, K. (2012). The impact of macroeconomic variables on the stock returns in Turkey: Evidence from VAR and ARDL models. Applied Economics Letters, 19(10), s. 999-1003. doi:https://doi.org/10.1080/13504851.2011.613744
• Balı, D. S., & Yılmaz, Z. (2012). Kredi Temerrüt Takası Marjları ile İMKB 100 Endeksi Arasındaki İlişki. 16. Finans Sempozyumu (s. 83-104). Erzurum: Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi.
• Bollerslev, T. (1986). Generalized Autoregressive Conditional Heteroskedasticity. Jurnal of Econometrics, 307-327.
• Borsa İstanbul A.Ş. (2024a). Borsa İstanbul 25. Yıl. Borsa İstanbul: https://www.borsaistanbul.com/Dosyalar/25yil/index.html adresinden alındı
• Borsa İstanbul A.Ş. (2024b). Borsa İstanbul Tarihsel Gelişmeler. Borsa İstanbul: https://www.borsaistanbul.com/tr/sayfa/27/tarihsel-gelismeler adresinden alındı
• Çalım, A., & Çalım, H. (2022, 06 15). Türk Bankacılık Sisteminin Tarihçesi ve 2001 Krizi Sonrası Gelişimi. Journal of Politics Economy and Management, s. 34-54. 11 25, 2024 tarihinde chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2438089 adresinden alındı
• Çiçek, Y. (2020, 10 10). Politik risklerin döviz kuru hareketlerine etkileri: Türkiye uygulamalı. Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Dergisi, 2(2), s. 51-58. 11 24, 2024 tarihinde chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1096203 adresinden alındı
• Değirmenci, Y. D., & Pabuçcu, Y. D. (2016). Borsa İstanbul ve Risk Primi Arasındaki Etkileşim: VAR VE NARX Modeli. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 248-261.
• Delice, G., & Tuncay, M. (2024, 06 28). İslami Sermaye Piyasalarında Volatilite: İslami Hisse Senedi Endeksleri Üzerinden Karşılaştırmalı Bir Analiz. Maliye Dergisi(186), s. 221-250. 12 29, 2024 tarihinde chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://ms.hmb.gov.tr/uploads/2024/07/09-186_24-Islami-Sermaye-Piyasalarinda-Volatilite.pdf adresinden alındı
• Eğilmez, M. (2016, Temmuz 25). https://www.mahfiegilmez.com/2016/07/turkiyenin-kredi-notu-ve-cds-primi.html adresinden alındı
• Enders, W. (2004). Applied Econometric Time Series (İkinci baskı (2nd edition) b.). Hoboken, New Jersey, ABD: John Wiley & Sons, Inc.
• Enders, W. (2015). Applied Econometric Time Series. Hoboken, NJ: John Wiley & Sons.
• Engle, R. F. (1982, 07). Autoregressive conditional heteroscedasticity with estimates of the variance of United Kingdom inflation. Econometrica, 50(4), s. 987-1007. doi:https://doi.org/10.2307/1912773
• Erdoğdu, H., & Baykut, E. (2016). BIST Banka Endeksi’nin (XBANK) VIX ve MOVE Endeksleri İle İlişkisinin Analizi. Bankacılar Dergisi, 57-72.
• Eren, M., & Başar, S. (2016). Makroekonomik Faktörler ve Kredi Temerrüt Takaslarının BIST-100 Endeksi Üzerindeki Etkisi: ARDL Yaklaşımı. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 567-588.
• Evci, S. (2020). Kredi Temerrüt Swapları ile Borsa İstanbul Arasındaki Eşbütünleşme İlişkisinin Analizi. Gaziantep Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 100-117.
• Eyüboğlu, K., & Eyüboğlu, S. (2018). Exchange Rate Volatility and Sectoral Stock Returns: Evidance from Borsa İstanbul. Borsa İStanbul Review, 18(3), s. 248-258. doi:https://doi.org/10.1016/j.bir.2018.02.004 Fusion Media Limited. (2024, 11 19). https://tr.investing.com/ adresinden alındı
• Giannikos, C., Guirguis, H., & Suen, M. (2012, 05 24). The 2008 financial crisis and the dynamics of price discovery among stock prices, CDS spreads, and bond spreads for US financial firms. Journal of Derivatives New York: Pageant Media, s. 27-48. https://doi.org/10.3905/jod.2013.21.1.027 adresinden alındı
• Hancı, G. (2014). Kredi Temerrüt Takasları ve BIST-100 Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. MALİYE FİNANS YAZILARI, 9-22.
• Karagöl, V. (2023). How vulnerable is the Turkish stock market to the credit default swap? Evidence from the Markov Switching GARCH model. İstanbul Journal of Economics, 73(1), s. 513-531. doi:https://doi.org/10.26650/ISTJECON2022-1223833
• Kaya, B. T., Kahraman, E., & Poyraz, E. (2020, 09 20). Politik riskin hisse senedi piyasaları üzerindeki etkisi: Bir literatür taraması. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, s. 291-309.
• Kula, V., & Baykut, E. (2017). BIST Banka Endeksi’nin (XBANK) Volatilite Yapısının Markov Rejim Değişimi GARCH Modeli (MSGARCH) ile Analizi. Bankacılar Dergisi, 89-110.
• Longstaff, F., Pan, J., Singleton, K., & Pedersen, L. (2011, 04). How Sovereign Is Sovereign Credit Risk? American Economic Journal: Macroeconomics, s. 75-103.
• Nelson, C., & Plosser, C. (1982). Trends and random walks in macroeconomic time series: Some evidence and implications. Journal of Monetary Economics, 10(2), s. 139-162. doi:https://doi.org/10.1016/0304-3932(82)90012-5
• Sadeghzadeh, K., & Elmas, B. (2018). Makroekonomik Faktörlerin Hisse Senedi Getirilerine Etkilerinin BIST’de Araştırılması. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 205-230.
• Saunders, A., & Allen, L. (2010). Credit Risk Management In and Out of the Financial Crisis: New Approaches to Value at Risk and Other Paradigms. Hoboken, New Jersey, USA: John Wiley & Sons, Inc.
• Sevüktekin, M., & Nargeleçekenler, M. (2015). İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında Getiri Volatilitesinin Modellenmesi ve Önraporlaması. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 243-265.
• Songül, H. (2010, Ocak). Otoregresif Koşullu Değişen Varyans Modelleri: Döviz Kurları Üzerine Uygulama. Ankara: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Araştırma ve Para Politikası Genel Müdürlüğü.
• Sunal, O., & Yağcı, F. (2024). The Determinants of Turkish CDS Volatility: An ARDL Approach Covering the COVID-19 Period. The Quarterly Review of Economics and Finance, 97. doi:https://doi.org/10.1016/j.qref.2024.01.005
• Sümer, G., & Onan, F. (2015). Dünyada Faizsiz Bankacılığın Doğuşu, Türkiyedeki Katılım Bankacılığının Gelişme Süreci ve Konvansiyonel Bankacılıktan Farkları. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, s. 296-308. 11 25, 2024 tarihinde chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/287159 adresinden alındı
• Sürmen, Y. E. (2019, 08 16). Siyasi Krizlerin Türkiye'nin Dış Ticaretine Etkisi: Rahip Brunson Davası. Academic Review of Humanities and Social Sciences, s. 189-207. 11 24, 2024 tarihinde chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/785251 adresinden alındı
• Şahin, E. E. (2020). Bankacılık Endeksi İle Seçilmiş Makroekonomik Faktörler Arasındaki Asimetrik İlişki. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 351-369.
• Şahin, E. E., & Özkan, O. (2018). Kredi Temerrüt Takası, Döviz Kuru ve BİST 100 Endeksi İlişkisi. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1939-1945.
• Temuçin, Y. A. (2021, 01 21). ekolar.com: https://drive.google.com/file/d/0B3p9AejfTpDENWtzOGJ1MmJNUWM/view adresinden alındı
• Theil, H. (1966). Applied economic forecasting. Amsterdam: North-Holland Publishing Company.
• Tuncay, M. (2017). Political Risk and Stock Market Relationship: Evidence from Turkey. International Journal of Economics and Financial Issues, 7(1), s. 123-130.
• Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası. (2021, 09 23). Faiz Oranlarına İlişkin Basın Duyurusu (2021-42). https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/tr/tcmb+tr/main+menu/duyurular/basin/2021/duy2021-42 adresinden alındı
• Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası. (2022, 11 24). Faiz Oranlarına İlişkin Basın Duyurusu (2022-47). https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/tr/tcmb+tr/main+menu/duyurular/basin/2021/duy2021-42 adresinden alındı
• Ürkmez, E., & Karataş, T. (2017, 05 12). Borsa İstanbul 100 Endeksi ile Döviz Kurları Arasındaki Dinamik İlişkinin Belirlenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi(45), s. 393-409. 12 03, 2024 tarihinde chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://d1wqtxts1xzle7.cloudfront.net/53107071/asos-emre-togan-libre.pdf?1494620014=&response-content-disposition=inline%3B+filename%3DBORSA_ISTANBUL_100_ENDEKSI_ILE_DOVIZ_KUR.pdf&Expires=1733260763&Sign adresinden alındı
• Yüksel, A., & Yüksel, A. (2017). Avrupa Borç Krizi Döneminde Global Risk Faktörleri ve Ülke Kredi Temerrüt Takası Primi İlişkisi: 19 Ülke Örneği. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi(36), 2-3.
• Yümlü, A., Babuşçu, Ş., & Hazar, A. (2019). Makro Ekonomik Göstergelerin Bankacılık Sektörü'ne Ait Hisse Senedi Getirileri Üzerindeki Etkisi. Akademisyenler ve Bankacılar Zirvesi 2. Uluslararası Bankacılık Kongresi (s. 85-92). Çorum: Hitit Üniversitesi.