ENGELLİ BİREYLERE YÖNELİK ALGI ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Year 2021, , 807 - 822, 20.05.2021

Hülya Diğer , Abdunnur Yıldız

https://doi.org/10.18069/firatsbed.886698

Cited By: 2

Abstract

Bu çalışmada engelli bireylere yönelik algı düzeyini geçerli ile güvenilir şekilde ölçmek amacıyla bir “Engellilik Algısı Ölçeği” geliştirilmiştir. Geliştirilen bu ölçek kişilerin engelli bireylere yönelik algı düzeylerini incelemeyi ve çeşitli açılardan değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Ölçek dört boyuttan oluşmaktan olup, likert tipidir. Ölçeğin ön uygulama formu Fırat Üniversitesi’nde öğrenim gören 385 öğrenciye uygulanmıştır. Ölçeğin yapı geçerliliğine yönelik yapılan faktör analizi sonucunda 8 maddenin yer aldığı birinci kısımda faktör yükü değerleri 0.75 ile 0.46 arasında olup, 6 maddenin yer aldığı ikinci kısımda bulunan maddelerin faktör yükü değerleri 0.64 ile 0.51 arasında değişmektedir. Üçüncü kısımda yer alan 4 maddenin faktör yükleri ise 0.67 ile 0.54 arasında olup, 2 maddenin yer aldığı dördüncü kısımda bulunan maddelerin faktör yükü değerleri 0.77 ile 0.68 arasında değişmektedir. Engellilik algısını ölçmeye yönelik faktörlerin toplam varyansın %50’sini açıkladığı belirlenmiştir. Ölçeğin güvenirlik katsayısı 0.86 bulunmuştur.

Keywords

Engel, Engelli, Engellilik Algısı

Perception Scale For Disabled Individuals: A Validity And Reliability Study

Abstract

In this study, it was aimed to develop a "Disability Perception Scale" that measures the perception level of persons with disabilities in a valid and reliable manner. This scale developed aims to examine the perception levels of people towards disabled individuals and evaluate them from various angles. The scale consists of four dimensions and is likert type. The pre-application form of the scale was applied to 385 students studying at Fırat University. As a result of the factor analysis conducted for the construct validity of the scale, the factor load values in the first part where there are 8 items are between 0.75 and 0.46, and the factor load values of the items in the second part where there are 6 items vary between 0.64 and 0.51. The factor loads of the 4 items in the third part are between 0.67 and 0.54, and the factor load values of the items in the fourth part, which includes 2 items, vary between 0.77 and 0.68. It has been determined that the factors for measuring the disability perception explain 50% of the total variance. The reliability coefficient of the scale was found to be 0.86.

Keywords

Disability, Disabled, Disability Perception

References

• Akkaya, S., (2002), Türkiye’de İnsan Kaynakları Açısından Sakatlık ve Sakatların İstihdamı, (Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• Altuğ Özsoy, S., Özkahraman, Ş., ve Çallı, F., (2006), “Zihinsel Engelli Çocuk Sahibi Ailelerin Yaşadıkları Güçlüklerin İncelenmesi”, Aile ve Toplum Eğitim Kültür ve Araştırma Dergisi, 3 (9), 69-77.
• Avşaroğlu, S., (2012), “Zihinsel Yetersizliğe Sahip Çocuğu Olan Anne-Babaların Kaygı Düzeylerinin İncelenmesi”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 9 (1), 533- 549.
• Babadağ, M., (1996), Tekerlekli Sandalyeye Bağımlı Bedensel Özürlüler İçin Mutfak Ekipmanları Tasarımı ve Eviye Tasarımı İçin Bir İrdeleme, (İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• Baldemir, E., (2007) “Engellilerin Sosyo-Ekonomik Durumları Üzerine Bir Araştırma (Muğla Örneği)”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12 (1), 117-126.
• Başaran vd., (2010), Özürlülüğe Dayalı Ayrımcılığın Ölçülmesi Araştırması, Özürlüler İdaresi Başkanlığı, Ankara.
• Berçin Yıldırım, G., (2005), Farklı Engel Grubundan Engelli Kardeşe Sahip Çocukların Kardeş İlişkileri İle Kardeşlerini Kabullenmeleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, (Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
• Bilgin, R. ve Diğer, H. (2019), “Sağlık Kurumlarına Müracaat Eden Hasta Bireylerin Hak ve Sorumluluk Bilgi Düzeyi Ölçeği’nin Geliştirilmesi”, Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (2) , 621-630.
• Caniklioğlu, N., (1991), Türk Hukukunda Sakat ve Eski Hükümlü Çalıştırma Yükümlülüğü, (Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• Costello, A. B. ve Osborne, J. (2005), “Practices In Exploratory Factor Analysis: Four Recommendations For Getting The Most From Your Analysis”, Practical Assessment Research & Evaluation, 10 (7), 1-9.
• Çolak, Ü. ve Hergüner, B., (2016), “Zihinsel Engellilerin İstihdamı ve Korumalı İşyeri Projesinin İşverenler Açısından Uygulanabilirliği: Trabzon Örneği” , İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5 (8), 2436-2455.
• Gören, A. B., (2016), “Engelli Çocuğa Sahip Annelerde Yas Süreci”, Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 20 (1), 225-244.
• Güneş, C., (2016), Engelli Sporcularla Çalışan Antrenörlerin Mesleki Yeterliliklerinin Tükenmişlik ve İş Doyumu Düzeylerine Etkisinin İncelenmesi, (Sütçü İmam Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kahramanmaraş.