Stratified Tile” Technique and its Application to “Bengü Çiçekleri/Immortal Flowers

Year 2013, Issue: 2 - Autumn, 155 - 162, 19.12.2013

Latife Aktan Özel

Abstract

Concept of “Stratified Tile/Katmanlı Çini” is explained together with an application
pane. The proposed technique is new in the aspect that a second level on the tile
surface exits. The underglaze (“sıraltı”) fixation process makes this second level an inseperable
part of the final product. Since flower figures (which are newly developed for use
in the pane) gains a kind of “immortality” after the product is finished, the title “Bengü
Çiçekleri” (in Turkish, meaning, flowers to live forever) or its English equivalent, “The
Immortal Flowers” was chosen as the name of the pane.

Keywords

Stratified Tile Technique; ‘Immortal Flowers-Bengü Çiçekleri’; Turkish Tile Art; Original Design in Tile Art; Tile Art Applications

“Katmanlı Çini Tekniği” ile “Bengü Çiçekleri” Panosu

Abstract

“Türk çini sanatında, başlangıcından bu yana birçok teknik denenmiş, günümüzde
de hala kullanılan “sıraltı tekniği” en uzun ömürlü ve en çok kullanılan “renk ve figür/
motifi” koruma tekniği olarak bugüne kadar uygulanmıştır. Sıraltı tekniğine katkı olarak
da adlandırabileceğimiz yeni bir teknik geliştirilmiştir. Bu teknikte, karo üzerine uygun
büyüklükteki motifler, sır ile, ayrılmaz şekilde monte edilmiştir. KATMANLI ÇİNİ adı
verilen bu teknik, bir pano uygulaması ile birlikte sunulmaktadır. Katmanlılık yönü ile
“deneysel” bir eser olan panomuzda, yeni tasarım motif çiçekler, sıraltına alınarak kalıcı
hale getirilmiş ve edebiyatta yaygın olarak “ölümsüzlük” anlamından ilhamla, panoya
“Bengü Çiçekleri” adı verilmiştir. “Öncesiz/sonrasız” anlamlarını da taşıyan ‘bengi/bengü’
kelimesi, bu eserde, hem teknik ve motiflerin yeni olmaları nedeniyle, öncelerinin
olmaması ve “sonsuza dek” pano olarak, birlikte yaşayacakları düşüncesi ile, bu isim
verilmiştir.

Keywords

Katmanlı Çini Tekniği; “Bengü Çiçekleri”; Türk Çini Sanatı; Çinide Özgün Motif Tasarım ve Uygulamaları

References

• Arık, Rüçhan ve Arık, Oluş, Anadolu Toprağının Hazinesi Çini, Selçuklu ve Beylikler Çağı Çinileri, İstanbul, Kale Grubu Kültür Yayınları, 2007.
• Arık , Rüçhan, Kubad Abad, İstanbul, Türkiye İş Bankası yayınları, 2000.
• Büyük Larousse Ansiklopedik Sözlük, İstanbul,1995, s.1511.
• Öney, Gönül, İslam Mimarisinde Çini, İstanbul, Ada Yayınları, 1987.
• Öney, Gönül ve Çobanlı, Zehra (Editörler), Anadolu’da Türk Devri Çini ve Seramik Sanatı, İstanbul, Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2007.