Stratejik Yönetimde Planlama Uygulamaları: Türkiye'de Kamu ve Özel Sektörden Örnekler

Yıl 2025, Cilt: 7 Sayı: 2, 48 - 67, 28.11.2025

Esra Çıkmaz , Ummuhan Aybüke Tokpınar

https://doi.org/10.55769/gauniibf.1717070

Öz

Stratejik yönetim, kurumların uzun vadeli planlarını hayata geçirmek ve piyasada varlıklarını sürdürebilmeleri ve çevresel değişimlere uyum sağlayarak rekabet avantajı elde edebilmeleri için geliştirilmiş bir yönetim sürecidir. Çalışma kapsamında strateji kavramı ve stratejik yönetimin tarihsel gelişimi ele alınarak, temel unsurları olan vizyon, misyon, stratejik amaç ve hedefler açıklanmıştır. Ayrıca, özel sektör ve kamu sektöründe stratejik yönetimin farklı uygulama alanlarına ve yöntemlerine değinilmiştir. Adalet Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı ve T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, özel sektörde “Türk Hava Yolları” ile “Koç Holding” stratejik planlamaları incelenmiş ve karşılaştırılmıştır. Bu örnekler, kamu sektöründe toplumsal fayda ve hizmet kalitesinin ön planda olduğunu, özel sektörde ise müşteri memnuniyeti, finansal başarı ve rekabet avantajı sağlamaya yönelik stratejik hedeflerin ağırlık kazandığını öne çıkarmıştır.

Anahtar Kelimeler

Strateji , Stratejik Yönetim , Kamu Yönetimi , Özel Sektör

Planning Applications in Strategic Management: Examples from Public and Private Sectors in Türkiye

Öz

Strategic management is a managerial process developed to implement the long-term plans of institutions, ensure their sustainability in the market, and gain a competitive advantage by adapting to environmental changes. Within the scope of this study, the concept of strategy and the historical development of strategic management are addressed, and its core components—vision, mission, strategic objectives, and goals—are explained. Furthermore, the differing areas of application and methods of strategic management in the public and private sectors are discussed. The strategic planning approaches of the Ministry of Justice, the Ministry of Environment and Urbanization, the Ministry of Foreign Affairs, and the Presidency of Strategy and Budget of the Republic of Turkey, as well as those of “Turkish Airlines” and “Koç Holding” from the private sector, are examined and compared. These examples highlight that in the public sector, social benefit and service quality are prioritized, whereas in the private sector, strategic goals focus more on customer satisfaction, financial success, and gaining competitive advantage.

Anahtar Kelimeler

Strategy , Strategic Management , Public Administration , Private Sector

Kaynakça

• T.C. Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2024), Kamuda Stratejik Yönetim.
• Akdemir, P. D. (2018), Stratejik Yönetimin Tanımı ve Ana Kavramları. A. Ü. Yayını içinde, Stratejik Yönetim (s. 1-24). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Alakaş, E. Ö. (2022), Stratejik Yönetim Uygulanması Sürecinde İletişim Boyutunun Örgütsel Performans Üzerinde Aracılık Rolü ve Etkisi Konusunda Çalışan Görüşleri: Özel Hastanelerde Bir Araştırma . Gazi Üniversitesi. Ankara. Yayınlanmamış Doktora Tezi.
• Ankara Üniversitesi Açık Ders Programı. (2024), Tesis Yönetimi Uygulamaları ve Stratejileri.
• Aytar, D. Ö. (2019), Kobi Yöneticilerinin Stratejik Bilinç Ve Stratejik Yönetim Algıları Üzerine Bir İçerik Analizi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(4). S. 3483-3499.
• Barca, M. ve Balcı, A. (2006), Kamu Politikalarına Nasıl Stratejik Yaklaşılabilir? Amme İda-resi Dergisi, 39, 29-50.
• Beykoz Ünv., Y. (2016), Yönetsel Bazlı Uygulamalar ve Eğitimler.
• Çelik, B.K. (2019), Örgütlerde Stratejik Yönetim Ve Yöneticilerin Stratejik Yönetim Algısı : Kırşehir İli Örneği.
• Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karaman, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çetin, S. (2009), Vizyon Yönetimi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (22). S.95-105.
• Çevikbaş, R. (2012), Yeni Kamu Yönetimi Anlayışı ve Türkiye Uygulamaları. Ekonomi ve Yö-netim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 9-33.
• Çıkmaz, E. (2024), Stratejik Yönetim Kavramının Bibliyometrik Olarak İncelenmesi: 2010-2020 Dönemi Tez Çalışmaları. İşletme Araştırmaları Dergisi,16(4), 2338-2353
• Dinçer Ö. (2003). Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası. İstanbul: Beta Basım
• Güçlü, N. (2003), Stratejik Yönetim, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2), 61-85
• Hoskisson R. vd., (1999), Theory and Research in Strategic Management Survey of a Pentu-lum, Journal of Management, 25 (3), 417-456
• Kahveci, E. (2008), Strateji, Stratejik Yönetim ve Stratejik Yönetim Modeli. Verimlilik Dergisi (4), 7-30.
• Kılıç, M. (2010), Statejik Yönetim Sürecinde Değerler, Vizyon ve Misyon Kavramları Arasındaki İlişki. Sosyo Ekonomi Dergisi, 13(13). 81-98
• Koç Holding A.Ş. (2017), İletişimde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Rehberi.
• Koç Holding A.Ş. (2023), Koç Holding 2023 Sürdürülebirlik Raporu.
• OFİSUS. (2023), Stratejik Planlama Sürecinin Aşamaları: Adım Adım Rehber.
• Özer, M., ve Dölkeleş, T. (2021), Kamu Kurumlarında Stratejik Yönetim Sürecinde Stratejik Planların Etkinliği. Ekonomi İşletme Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Dergisi, 7(2). 295-318
• Özgür, H. (2004), Kamu Örgütlerinde Stratejik Yönetim. (Muhittin. A, ve Özgür, H. Edt.) Çağdaş Kamu Yönetimi. Nobel Yayın Dağıtım. Ankara
• Özhaseki, M. (2024), T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı 2024-2028 Stratejik Planı.
• Şahin, A. E. (2001), Eğitim Araştırmalarında Delphi Tekniği ve Kullanımı. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, s. 215-220.
• T.C. Dışişleri Bakanlığı. (2024), T.C: Dışişleri Bakanlığı 2024-2028 Stratejik Planı.
• THY. (2023), THY 2023-2033 Strateji Planı.
• T.C Adalet Bakanlığı. (2024), 2024-2028 Strateji Planı.
• Turpçu, S. (2017), Kamu Sektöründe Stratejik Yönetim Sistemi Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Stratejik Yönetim Uygulaması, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi
• Türk Dil Kurumu. (2025).
• Ülgen, H. ve Mirze, K. (2004), İşletmelerde Stratejik Yönetim. 2. Basım İstanbul: Literatür Yayıncılık
• Yılmaz, K., (2003), Kamu Kuruluşları İçin Stratejik Planlama Uygulaması, Sayıştay Dergisi, 50 (51), 67-86.
• Yüksel, F. (2002), Sürekli Değişen Kentsel Faktörler Karsısında Yerel Yönetimlerde Stratejik Planlama Gereği, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 11(1), 31-41.