Okul Öncesi Öğretmen ve Öğretmen Adaylarının Sosyobilimsel Konuların Öğretimine İlişkin Duyuşsal Eğilimleri

Year 2023, Volume: 43 Issue: 3, 1715 - 1751, 30.12.2023

Eda Ünal Ali Yiğit Kutluca

https://doi.org/10.17152/gefad.1292900

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı, okul öncesi öğretmen ve öğretmen adaylarının sosyobilimsel konuların (SBK) öğretimine ilişkin duyuşsal eğilimlerini incelemektir. Araştırmanın ikincil amacı ise katılımcıların SBK öğretimine ilişkin duyuşsal eğilimlerinin sınıf seviyesi ve kıdeme göre değişiminin istatistiksel anlamlılığını ortaya çıkarmaktır. Ayrıca okul öncesi öğretmen ve öğretmen adaylarının SBK öğretimine ilişkin duyuşsal eğilimleri arasındaki farkın anlamlılığı da incelenmiştir. Betimsel tarama modeli aracılığıyla gerçekleştirilen bu araştırmaya 208 okul öncesi öğretmeni ve 173 okul öncesi öğretmen adayı katılmıştır. Tüm katılımcılara SBK öğretimine Yönelik Duyuşsal Eğilim Ölçeği yöneltilmiştir. Katılımcıların bu ölçeğe verdikleri yanıtlardan elde edilen nicel veriler üzerinde normallik testleri, betimsel istatistik analizi, Mann Whitney U ve Kruskal Wallis H testleri gerçekleştirilmiştir. Veri analizleri sonucunda, katılımcıların SBK öğretimine ilişkin duyuşsal eğilimlerinin yüksek düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca okul öncesi öğretmenlerinin SBK öğretimine ilişkin duyuşsal eğilimleri, öğretmen adaylarınınkine göre daha yüksektir. Detaylı gerçekleştirilen betimsel istatistikler, her iki katılımcı grubunun da SBK içeriğine ilişkin sınırlı bilgilere sahip olduklarını göstermiştir. Son olarak sınıf seviyesi, okul öncesi öğretmen adaylarının SBK öğretimine ilişkin duyuşsal eğilimlerini anlamlı olarak etkilerken meslekî deneyim ise okul öncesi öğretmenlerinin SBK öğretimine ilişkin duyuşsal eğilimlerini anlamlı olarak etkilememektedir. Ulaşılan sonuçlar, mevcut literatür temelinde tartışılarak öneriler verilmiştir.

Keywords

Okul Öncesi Eğitimi, Okul Öncesi Öğretmenleri, Okul Öncesi Öğretmen Adayları, Sosyobilimsel Konular, SBK, Fen Eğitimi

Affective Tendency of Preschool Teachers and Candidates on Teaching Socioscientific Issues

Abstract

The main purpose of this study is to examine the affective tendencies of preschool teachers and teacher candidates towards the teaching socioscientific issues (SSI). The secondary aim of the study is to reveal the statistical significance of the change in the affective tendencies of the participants regarding the SSI teaching according to grade level and seniority. In addition, the significance of the difference between the affective tendencies of preschool teachers and candidates regarding the SSI teaching was also examined. 208 preschool teachers and 173 preschool teacher candidates participated in this research, which was carried out through the descriptive survey model. All participants were administered to the Affective Tendency Scale for SSI teaching. Normality tests, descriptive statistical analysis, Mann Whitney U and Kruskal Wallis H tests were performed on the quantitative data obtained from the responses of the participants to this scale. As a result of the data analysis, it was determined that the affective tendencies of the participants towards the SSI teaching were at a high level. In addition, preschool teachers' affective tendencies towards SSI teaching are higher than that of teacher candidates. Detailed descriptive statistics showed that both groups of participant had limited knowledge of the content of socioscientific issues. Finally, grade level significantly affects preschool teacher candidates' affective tendencies towards SSI teaching, while professional experience does not significantly affect preschool teachers' affective tendencies towards SSI teaching. The results obtained are discussed on the basis of the existing literature and suggestions are given.

Keywords

Preschool Education, Preschool Teachers, Preschool Teacher Candidates, Socioscientific Issues, SSI, Science Education

References

• Abanoz, T. ve Deniz, Ü. (2021). Okul öncesi dönemde STEM yaklaşımı ve bu yaklaşıma uygun fen etkinlikleri: Sahadan görüşler. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41(1), 1-24.
• Akerson, V. L. (2004). Designing a science methods course for early childhood preservice teachers. Journal of Elementary Science Education, 16(2), 19-32. https://doi.org/10.1007/BF03173643
• Akşam, E. ve Kutluca, A. Y. (2021). Okul öncesi öğretmenlerinin fen öğretimi uygulamalarının teorik ve pratik doğasının keşfedilmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(1), 386-435. https://doi.org/10.19171/uefad.867333
• Alaçam-Akşit, A. C. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının sosyobilimsel konularla ve bu konuların öğretimiyle ilgili görüşleri (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Alkış-Küçükaydın, M. (2019). Sınıf öğretmeni adaylarının sosyobilimsel konulara yönelik tutumları ile sorgulama becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 49(225), 181-200.
• Andersson, K., & Gullberg, A. (2014). What is science in preschool and what do teachers have to know to empower children?. Cultural Studies of Science Education, 9(2), 275-296. https://doi.org/10.1007/s11422-012-9439-6
• Ansari, A., & Pianta, R. C. (2018). The role of elementary school quality in the persistence of preschool effects. Children and Youth Services Review, 86, 120-127. https://doi.org/10.1016/j.childyouth.2018.01.025
• Ayvacı, H. Ş., Bülbül, S. ve Türker, K. (2019). Fen bilgisi öğretmen adaylarının sosyobilimsel konular hakkındaki tutumlarının Sınıf Seviyesine göre incelenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(2), 17-30. https://doi.org/10.7822/omuefd.525453
• Burke-Johnson, R., & Christensen, L. (2019). Educational research: Quantitative, qualitative, and mixed approaches. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2018). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Çepni, Z. ve Geçit, Y. (2020). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sosyobilimsel konulara yönelik tutum ve görüşleri. lnternational Journal of Geography and Geography Education, 42, 133-154. https://doi.org/10.32003/igge.732782
• Çiftçi, A. ve Topçu, M. S. (2021). Okul öncesi öğretmen adaylarının STEM eğitimine yönelik zihinsel modelleri ve görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, 50(231), 41-65. https://doi.org/10.37669/milliegitim.719596
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
• Day, S. P. & Bryce, T. G. (2011). Does the discussion of socio‐scientific issues require a paradigm shift in science teachers' thinking?. International Journal of Science Education, 33(12), 1675-1702. https://doi.org/10.1080/09500693.2010.519804
• Deniz, A. N. (2019). Fen bilimleri öğretmenlerinin FeTeMM ve sosyobilimsel konular ile ilgili görüşlerinin incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Erkol, M. ve Gül, Ş. (2020). Fen bilgisi öğretmen adaylarının sosyobilimsel konulara yönelik tutumları. PESA Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(1), 9-21. https://doi.org/10.25272/j.2149-8385.2020.6.1.02
• Evagorou, M., Nielsen, J. A., & Dillon, J. (2020). Science teacher education for responsible citizenship: towards a pedagogy for relevance through socioscientific issues. New York, NY, USA: Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-030-40229-7
• Garbett, D. (2003). Science education in early childhood teacher education: Putting forward a case to enhance student teachers' confidence and competence. Research in Science Education, 33(4), 467-481. https://doi.org/10.1023/B:RISE.0000005251.20085.62
• Gough, N. (2013). Thinking globally in environmental education: A critical history. In R. B. Stevenson, M. Brody, J. Dillon, & A. E. J. Wals (Eds.), International handbook of research on environmental education (pp. 33–44). New York: Routledge.
• Gözüm, A. İ. C. (2015). Okul öncesi, sınıf ve fen bilgisi öğretmenlerinin fen bilimleri öz-yeterliklerine göre sosyo-bilimsel tutum ve bilişsel yapılarının belirlenmesi: (Kars örneği) (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Güngör-Seyhan, H., & Okur, M. (2021). Investigation of the effects of science, technology and society (STS) education based on socioscientific issues on pre-service teachers’ science literacy levels. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(4), 1127-1139. https://doi.org/10.18506/anemon.946068
• Gürbüzkol, R. ve Bakırcı, H. (2020). Fen bilimleri öğretmenlerinin sosyobilimsel konular hakkındaki tutum ve görüşlerinin belirlenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 870-893. https://doi.org/10.33711/yyuefd.751857
• Hamel, E., Joo, Y., Hong, S. Y., & Burton, A. (2021). Teacher questioning practices in early childhood science activities. Early Childhood Education Journal, 49(3), 375-384. https://doi.org/10.1007/s10643-020-01075-z
• Han-Tosunoğlu, Ç. ve İrez, S. (2017). Biyoloji öğretmenlerinin sosyobilimsel konularla ile ilgili anlayışları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 833-860. https://doi.org/10.19171/uefad.369244
• Herman, B. C., Newton, M. H., & Zeidler, D. L. (2021). Impact of place‐based socioscientific issues instruction on students' contextualization of socioscientific orientations. Science Education, 105(4), 585-627. https://doi.org/10.1002/sce.21618
• Herman, B. C. (2018). Students' environmental NOS views, compassion, intent, and action: Impact of place‐based socioscientific issues instruction. Journal of Research in Science Teaching, 55(4), 600-638. https://doi.org/10.1002/tea.21433
• Howard, M. C. (2016). A review of exploratory factor analysis decisions and overview of current practices: What we are doing and how can we improve?. International Journal of Human-Computer Interaction, 32(1), 51-62. https://doi.org/10.1080/10447318.2015.1087664
• Kallery, M., & Psillos, D. (2001). Pre-school Teachers' Content Knowledge in Science: Their understanding of elementary science concepts and of issues raised by children's questions. International Journal of Early Years Education, 9(3), 165-179. https://doi.org/10.1080/09669760120086929
• Kim, C., Kim, M. K., Lee, C., Spector, J. M., & Demeester, K. (2013). Teacher beliefs and technology integration. Teaching and Teacher Education, 29, 76-85. https://doi.org/10.1016/j.tate.2012.08.005
• Kinskey, M., & Callahan, B. E. (2021). The influences of socioscientific issues on general science teaching self-efficacy. Research in Science Education, 1-15. https://doi.org/10.1007/s11165-021-09991-9
• Kinskey, M., & Zeidler, D. (2021). Elementary preservice teachers’ challenges in designing and implementing socioscientific issues-based lessons. Journal of Science Teacher Education, 32(3), 350-372. https://doi.org/10.1080/1046560X.2020.1826079
• Klaver, L. T., Sins, P. H. M., Walma van der Molen, J. H., & Guérin, L. J. F. (2022). Strengthening science education through attention to student resources: A conceptualization of socioscientific capital. Journal of Research in Science Teaching. https://doi.org/10.1002/TEA.21827
• Kutluca, A. Y. (2021a). An investigation of elementary teachers' pedagogical content knowledge for socioscientific argumentation: The effect of a learning and teaching experience. Science Education, 105(4), 743-775. https://doi.org/10.1002/sce.21624
• Kutluca, A. Y. (2021b). Investigation of the interactions among preschool teachers' components of pedagogical content knowledge for early science teaching. Southeast Asia Early Childhood Journal, 10(1), 117-137. https://doi.org/10.37134/saecj.vol10.1.10.2021
• Kutluca, A. Y., & Mercan, N. (2022). Exploring the effects of preschool teachers’ epistemological beliefs on content-based pedagogical conceptualizations and PCK integrations towards science teaching. European Journal of Science and Mathematics Education, 10(2), 170-192. https://doi.org/10.30935/scimath/11661
• Larimore, R. A. (2020). Preschool science education: A vision for the future. Early Childhood Education Journal, 48(6), 703-714. https://doi.org/10.1007/s10643-020-01033-9
• Lazarowitz, R., & Bloch, I. (2005). Awareness of societal issues among high school biology teachers teaching genetics. Journal of Science Education and Technology, 14(5), 437-457. https://doi.org/10.1007/s10956-005-0220-4
• Lee, H., & Yang, J. E. (2019). Science teachers taking their first steps toward SSI teaching through collaborative action research. Research in Science Education, 49(1), 51-71. https://doi.org/10.1007/s11165-017-9614-6
• Lee, H., Yoo, J., Choi, K., Kim, S. W., Krajcik, J., Herman, B. C., & Zeidler, D. L. (2013). Socioscientific issues as a vehicle for promoting character and values for global citizens. International Journal of Science Education, 35(12), 2079-2113. https://doi.org/10.1080/09500693.2012.749546
• Leung, J. S. C. (2022). Shifting the teaching beliefs of preservice science teachers about socioscientific issues in a teacher education course. International Journal of Science and Mathematics Education, 20(4), 659-682. https://doi.org/10.1007/s10763-021-10177-y
• Maier, M. F., Greenfield, D. B., & Bulotsky-Shearer, R. J. (2013). Development and validation of a preschool teachers’ attitudes and beliefs toward science teaching questionnaire. Early Childhood Research Quarterly, 28(2), 366-378. https://doi.org/10.1016/j.ecresq.2012.09.003
• Minken, Z., Clarke, A., Marco-Bujosa, L., & Rulli, C. (2021). Development of teachers’ pedagogical content knowledge during lesson planning of socioscientific issues. International Journal of Technology in Education, 4(2), 113-165. https://doi.org/10.46328/ijte.50
• National Research Council (NRC). (2012). A framework for K–12 science education: Practices, crosscutting concepts, and core ideas. National Academies Press.
• Nayfeld, I., Brenneman, K., & Gelman, R. (2011). Science in the classroom: Finding a balance between autonomous exploration and teacher-led instruction in preschool settings. Early Education & Development, 22(6), 970-988. https://doi.org/10.1080/10409289.2010.507496
• Norris, M., & Lecavalier, L. (2010). Evaluating the use of exploratory factor analysis in developmental disability psychological research. Journal of Autism and Developmental Disorders, 40, 8-20. https://doi.org/10.1007/s10803-009-0816-2
• Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). (2013). Education at a glance 2010: OECD indicators. Paris: OECD.
• Oppermann, E., Brunner, M., Eccles, J. S., & Anders, Y. (2018). Uncovering young children's motivational beliefs about learning science. Journal of Research in Science Teaching, 55(3), 399-421. https://doi.org/10.1002/tea.21424
• Oppermann, E., Brunner, M., & Anders, Y. (2019). The interplay between preschool teachers' science self-efficacy beliefs, their teaching practices, and girls' and boys' early science motivation. Learning and Individual Differences, 70, 86-99. https://doi.org/10.1016/j.lindif.2019.01.006
• Ottander, K., & Simon, S. (2021). Learning democratic participation? Meaning-making in discussion of socioscientific issues in science education. International Journal of Science Education, 43(12), 1895-1925. https://doi.org/10.1080/09500693.2021.1946200
• Öztürk, D. (2016). Preservice science teachers' SSI teaching self-efficacy beliefs and their relations to knowledge, risk and benefit perceptions, and personal epistemological beliefs (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ortadoğu Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Öztürk, N. ve Yenilmez-Türkoğlu, A. (2018). Öğretmen adaylarının akran liderli tartışmalar sonrası çeşitli sosyo-bilimsel konulara ilişkin bilgi ve görüşleri. İlköğretim Online, 17(4), 2030-2048. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2019.506944
• Pajares, F. (1997). Current directions in self-efficacy research. Advances in Motivation and Achievement, 10(149), 1-49.
• Pallant, J. (2020). SPSS survival manual: A step by step guide to data analysis using IBM SPSS. New York: McGraw-hill Education.
• Pendergast, D., Garvis, S., & Keogh, J. (2011). Pre-service student-teacher self-efficacy beliefs: an insight into the making of teachers. Australian Journal of Teacher Education, 36(12), 46-57. https://doi.org/10.14221/ajte.2011v36n12.6
• Pendergast, E., Lieberman-Betz, R. G., & Vail, C. O. (2017). Attitudes and beliefs of prekindergarten teachers toward teaching science to young children. Early Childhood Education Journal, 45(1), 43-52. https://doi.org/10.1007/s10643-015-0761-y
• Reis, P., & Galvão, C. (2009). Teaching controversial socio-scientific issues in biology and geology classes: A case study. Electronic Journal of Science Education, 13(1), 162-185.
• Roehrig, G. H., Kruse, R. A., & Kern, A. (2007). Teacher and school characteristics and their influence on curriculum implementation. Journal of Research in Science Teaching, 44(7), 883-907. https://doi.org/10.1002/tea.20180
• Saçkes, M. (2013). Children's competencies in process skills in kindergarten and their impact on academic achievement in third grade. Early Education & Development, 24(5), 704-720. https://doi.org/10.1080/10409289.2012.715571
• Sadler, T. D. (2011). Socio-scientific issues in the classroom: Teaching, learning and research. Dordrecht: Springer Science & Business Media. https://doi.org/10.1007/978-94-007-1159-4
• Sakmen, G., & Genç, M. (2021). Sosyobilimsel konuların öğretimine yönelik ölçek geliştirme çalışması. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 17(1), 1-19. https://doi.org/10.17244/eku.883764
• Saunders, K. J., & Rennie, L. J. (2013). A pedagogical model for ethical inquiry into socioscientific issues in science. Research in Science Education, 43(1), 253-274. https://doi.org/10.1007/s11165-011-9248-z
• Sıbıç, O. (2017). Fen bilgisi öğretmen adaylarının sosyobilimsel konulara ve sosyobilimsel konu temelli öğretime yönelik görüşleri (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Süt-Yıldırım, Ö., & Kutluca, A. Y. (2021). Beslenme eğitiminin çocukların beslenme kararları ve akıl yürütme örüntüleri üzerindeki etkisinin incelenmesi. Yaşadıkça Eğitim, 35(2), 594-620. https://doi.org/10.33308/26674874.2021352333
• Tabachnick, B. G., Fidell, L. S., & Ullman, J. B. (2019). Using multivariate statistics (7. Baskı). Boston, MA: Pearson. Trundle, C. K. (2015). The inclusion of science in early childhood classrooms. In Research in early childhood science education (pp. 1-6). Springer, Dordrecht. https://doi.org/10.1007/978-94-017-9505-0_1
• Trundle, K. C., & Saçkes, M. (2012). Science and early education. In Pianta, R. C., Barnett, W. S., Justice, L. M., & Sheridan, S. M. (Ed.), Handbook of early childhood education (pp. 240–258). New York: Guilford Press.
• Tüfekçi, S. (2020). Fen bilgisi ve sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sosyobilimsel konulara yönelik tutumlarının karşılaştırılması (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Rize.
• Türksever, F., Karışan, D. ve Türkoğlu, A. Y. (2020). Öğretmen adaylarının sosyobilimsel konular hakkındaki görüş ve tutumları ile dünya vatandaşlığına dair değer yargılarının incelenmesi. Başkent University Journal of Education, 7(2), 339-354.
• Valladares, L. (2021). Scientific literacy and social transformation: Critical perspectives about science participation and emancipation. Science & Education, 30(3), 557-587. https://doi.org/10.1007/s11191-021-00205-2
• Wallace, C. S., & Kang, N. H. (2004). An investigation of experienced secondary science teachers' beliefs about inquiry: An examination of competing belief sets. Journal of Research in Science Teaching, 41(9), 936-960. https://doi.org/10.1002/tea.20032
• Yerdelen, S., Cansız, M., Cansız, N., & Akçay, H. (2018). Promoting preservice teachers’ attitudes toward socioscientific issues. Journal of Education in Science Environment and Health, 4(1), 1-11. https://doi.org/10.21891/jeseh.387465
• Zeidler, D. L., Herman, B. C., & Sadler, T. D. (2019). New directions in socioscientific issues research. Disciplinary and Interdisciplinary Science Education Research, 1(1), 1-9. https://doi.org/10.1186/s43031-019-0008-7
• Zeidler, D. L., & Kahn, S. (2014). It's debatable!: Using socioscientific issues to develop scientific literacy K-12. National Science Teachers Association Press.
• Zeidler, D. L., & Keefer, M. (2003). The role of moral reasoning and the status of socioscientific issues in science education. In Zeidler, D. L. (Eds), The role of moral reasoning on socioscientific issues and discourse in science education. (pp. 7-38). Springer, Dordrecht. https://doi.org/10.1007/1-4020-4996-X_2
• Zeidler, D. L., & Nichols, B. H. (2009). Socioscientific issues: Theory and practice. Journal of Elementary Science Education, 21(2), 49-58. https://doi.org/10.1007/BF03173684