Research Article
BibTex RIS Cite

New Funerary Inscriptions from the Bursa Museum

Year 2025, Volume: 29, 151 - 164, 11.05.2025
https://doi.org/10.37095/gephyra.1632044

Abstract

This article presents ten previously unpublished funerary inscriptions from the collection of the Archaeological Museum of Bursa. All the inscriptions are in the form of stelae and have reliefs similar to those found on gravestones in the Bursa region. One of the stelae is carved as a “Stockwerkstele” (no. 1) and most of them have reliefs in the form of a funerary banquet (Totenmahlstelen) (nos. 1-3, 6, 7?, 8-10). The inscriptions generally correspond to the type of funerary inscriptions found in the region. Most of these tombstones date to the Late Hellenistic period or to the 2nd or 3rd century AD. A scene of two men shaking hands (dexiosis) is depicted on stele 1 (cf. no. 3). Inscription 1 on stele no. 1 is perhaps the first example of the explicit mention of a dexiosis scene in an inscription.

References

  • Abay, N. 2021. “Keramos’tan Figür Kabartmalı Bir Sunak (An Altar with Figure Relief from Keramos)”, TübaAr 28: 67-79.
  • Akyürek Şahin, N. E. 2024. “Eine Gruppe neuer Grabinschriften aus Kestel bei Bursa.” Libri X: 29-38.
  • Akyürek Şahin, N. E. – Uzunoğlu, H. 2023. “Bursa Müzesi’nden Bir Grup Yeni Yazıt.” In: F. Cluzeau – Ö. Acar – N. Ediz Okur – V. Taşçı (ed.), Sophron. Güler Çelgin’e Armağan Yazılar, İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları, 23-44.
  • Akyürek Şahin N. E. – Uzunoğlu H. 2022. “Weitere neue Inschriften aus dem Museum von Bursa.” Gephyra 23: 223-282.
  • Cremer, M. 1991. Hellenistisch–römische Grabstelen im nordwestlichen Kleinasien 1. Mysien. AMS 4.1. Bonn: Habelt Verlag.
  • Cremer, M. 1995. “Die Dexiosis auf hellenistischen Grabstelen.” In: AMS 16/ Studien zum antiken Kleinasien III, 1-7.
  • Corsten Th. 1990. “Neue Grabstelen mit Totenmahlreliefs aus der Gegend von Prusa ad Olympum.” EA 16: 91-108.
  • Corsten Th. 2005. “Ein neues Totenmahlrelief aus dem nordwestlichen Kleinasien.” Gephyra 2: 127-132.
  • Davies, G. 1985. “The Significance of the Handshake Motif in Classical Funerary Art.” AJA 89/4: 627-640.
  • Dana, D. 2014. Onomasticon Thracicum (OnomThrac): Répertoire des noms indigènes de Thrace, Macédoine Orientale, Mésies, Dacie et Bithynie. Athens: De Boccard.
  • Durugönül, S. 1992. “Zwei Grabstelen einer Familie aus Amisos (Samsun).” EA 19: 61-70.
  • Fabricius, J. 1999. Die hellenistischen Totenmahlreliefs. Grabrepräsentation und Wertvorstellungen in ostgriechischen Städten. Studien zur antiken Stadt 3. München: Pfeil.
  • Laflı, E. – Meischner, J. 2008. “Hellenistische und römische Grabstelen im Archäologischen Museum von Hatay in Antakya.” ÖJh 77: 145-184.
  • Pemberton, E. G. 1989. “The Dexiosis on Attic Gravestones.” MedArch 2:145-150.
  • Sokolicek, A. – Auinger, J. 2006. “Ein späthellenistisches Grabrelief aus der Nekropole am Ostabhang des Panayır Dağ.” ÖJh 75: 299-314.
  • Schwertheim, E. 1985. “Neue Inschriften aus Miletupolis.” EA 5: 77-88.
  • Schwertheim, E. Die Inschriften von Kyzikos und Umgebung, Teil III (in Vorbereitung).
  • Tosun, M. 2022. “Arkeolojik Eserlerde Dexiosis Jestinin Anlamı: İkonografik Bir İnceleme.” Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 12/23: 189-222.
  • Uzunoğlu H. 2015. “Bursa Müzesi’nden Ölü Ziyafet Sahneli Yeni Mezar Stelleri”, Olba 23: 397-415.

Neue Grabinschriften aus dem Museum von Bursa

Year 2025, Volume: 29, 151 - 164, 11.05.2025
https://doi.org/10.37095/gephyra.1632044

Abstract

Dieser Aufsatz stellt zehn bislang unveröffentlichte Grabinschriften aus der Sammlung des archäologischen Museums von Bursa vor. Alle Grabsteine sind in Stelenform gearbeitet und weisen Reliefs auf, wie sie meistens von den Grabstelen der Region um Bursa bekannt sind. Die meisten Reliefs stellen ein Totenmahl dar (Nr. 1-3, 6, 7?, 8-10). Die Stele Nr. 1 ist eine Stockwerkstele, auf deren unterstem Relief sich zwei Männer die Hand geben (Dexiosis) (vgl. Nr. 3). Die Inschrift der Stele Nr. 1 ist vielleicht das erste Beispiel für die ausdrückliche Erwähnung einer Dexiosisdarstellung in einer Inschrift. Die Inschrift Nr. 3 ist die Inschrift eines Familiengrabes. Es handelt sich um ein Ehepaar mit einer Tochter. Stele 7 zeigt Reliefs einiger Handwerkzeuge. Es könnte sich um eine Anspielung auf die handwerkliche Tätigkeit eines jungen Mannes handeln, der laut Inschrift im Alter von 18 Jahren starb. Die Inschriften der Stelen 8 bis 10 sind entweder nicht mehr vorhanden, beschädigt oder nicht mehr lesbar. Bei den übrigen Inschriften handelt es sich um Grabinschriften von Einzelpersonen. Die Inschriften entsprechen im Allgemeinen dem Typus der in der Region anzutreffenden Grabinschriften. Die meisten dieser Grabsteine stammen aus der späthellenistischen Zeit oder aus dem 2. oder 3. Jh. n. Chr.

References

  • Abay, N. 2021. “Keramos’tan Figür Kabartmalı Bir Sunak (An Altar with Figure Relief from Keramos)”, TübaAr 28: 67-79.
  • Akyürek Şahin, N. E. 2024. “Eine Gruppe neuer Grabinschriften aus Kestel bei Bursa.” Libri X: 29-38.
  • Akyürek Şahin, N. E. – Uzunoğlu, H. 2023. “Bursa Müzesi’nden Bir Grup Yeni Yazıt.” In: F. Cluzeau – Ö. Acar – N. Ediz Okur – V. Taşçı (ed.), Sophron. Güler Çelgin’e Armağan Yazılar, İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları, 23-44.
  • Akyürek Şahin N. E. – Uzunoğlu H. 2022. “Weitere neue Inschriften aus dem Museum von Bursa.” Gephyra 23: 223-282.
  • Cremer, M. 1991. Hellenistisch–römische Grabstelen im nordwestlichen Kleinasien 1. Mysien. AMS 4.1. Bonn: Habelt Verlag.
  • Cremer, M. 1995. “Die Dexiosis auf hellenistischen Grabstelen.” In: AMS 16/ Studien zum antiken Kleinasien III, 1-7.
  • Corsten Th. 1990. “Neue Grabstelen mit Totenmahlreliefs aus der Gegend von Prusa ad Olympum.” EA 16: 91-108.
  • Corsten Th. 2005. “Ein neues Totenmahlrelief aus dem nordwestlichen Kleinasien.” Gephyra 2: 127-132.
  • Davies, G. 1985. “The Significance of the Handshake Motif in Classical Funerary Art.” AJA 89/4: 627-640.
  • Dana, D. 2014. Onomasticon Thracicum (OnomThrac): Répertoire des noms indigènes de Thrace, Macédoine Orientale, Mésies, Dacie et Bithynie. Athens: De Boccard.
  • Durugönül, S. 1992. “Zwei Grabstelen einer Familie aus Amisos (Samsun).” EA 19: 61-70.
  • Fabricius, J. 1999. Die hellenistischen Totenmahlreliefs. Grabrepräsentation und Wertvorstellungen in ostgriechischen Städten. Studien zur antiken Stadt 3. München: Pfeil.
  • Laflı, E. – Meischner, J. 2008. “Hellenistische und römische Grabstelen im Archäologischen Museum von Hatay in Antakya.” ÖJh 77: 145-184.
  • Pemberton, E. G. 1989. “The Dexiosis on Attic Gravestones.” MedArch 2:145-150.
  • Sokolicek, A. – Auinger, J. 2006. “Ein späthellenistisches Grabrelief aus der Nekropole am Ostabhang des Panayır Dağ.” ÖJh 75: 299-314.
  • Schwertheim, E. 1985. “Neue Inschriften aus Miletupolis.” EA 5: 77-88.
  • Schwertheim, E. Die Inschriften von Kyzikos und Umgebung, Teil III (in Vorbereitung).
  • Tosun, M. 2022. “Arkeolojik Eserlerde Dexiosis Jestinin Anlamı: İkonografik Bir İnceleme.” Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 12/23: 189-222.
  • Uzunoğlu H. 2015. “Bursa Müzesi’nden Ölü Ziyafet Sahneli Yeni Mezar Stelleri”, Olba 23: 397-415.

Bursa Müzesi’ndeki Yeni Yazıtlar

Year 2025, Volume: 29, 151 - 164, 11.05.2025
https://doi.org/10.37095/gephyra.1632044

Abstract

Bu makale, Bursa Arkeoloji Müzesi koleksiyonundan daha önce yayınlanmamış on mezar yazıtını sunmaktadır. Tüm mezar taşları stel formundadır ve Bursa çevresindeki mezar taşlarından bilinen kabartmalara sahiptir. Stellerden biri katlı stellere (Stockwerkstele) örnektir (no. 1). Çoğunda ölü yemeği sahnesi vardır (no. 1-3, 6, 7?, 8-10). Yazıtlar genel olarak bölgede bulunan mezar yazıtlarının tipine uymaktadır. Bu mezar taşlarının bazıları Geç Hellenistik Dönem’e ait iken, bazıları da Roma İmparatorluk Dönemi’nin 2. veya 3. yüzyıllarına tarihlenmektedir. 1 numaralı stelde deksiosis (tokalaşma) tasviri de vardır (krş. No. 3). 1 numaralı yazıt bir deksiosis sahnesinin bir yazıtta açıkça belirtildiği (οἱ δεξιούμενοι) ilk örnek gibi gözükmektedir. Yazıtların Türkçe çevirileri şöyledir (8.-10. numaralı yazıtlar kırık veya kayıptır.).

References

  • Abay, N. 2021. “Keramos’tan Figür Kabartmalı Bir Sunak (An Altar with Figure Relief from Keramos)”, TübaAr 28: 67-79.
  • Akyürek Şahin, N. E. 2024. “Eine Gruppe neuer Grabinschriften aus Kestel bei Bursa.” Libri X: 29-38.
  • Akyürek Şahin, N. E. – Uzunoğlu, H. 2023. “Bursa Müzesi’nden Bir Grup Yeni Yazıt.” In: F. Cluzeau – Ö. Acar – N. Ediz Okur – V. Taşçı (ed.), Sophron. Güler Çelgin’e Armağan Yazılar, İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları, 23-44.
  • Akyürek Şahin N. E. – Uzunoğlu H. 2022. “Weitere neue Inschriften aus dem Museum von Bursa.” Gephyra 23: 223-282.
  • Cremer, M. 1991. Hellenistisch–römische Grabstelen im nordwestlichen Kleinasien 1. Mysien. AMS 4.1. Bonn: Habelt Verlag.
  • Cremer, M. 1995. “Die Dexiosis auf hellenistischen Grabstelen.” In: AMS 16/ Studien zum antiken Kleinasien III, 1-7.
  • Corsten Th. 1990. “Neue Grabstelen mit Totenmahlreliefs aus der Gegend von Prusa ad Olympum.” EA 16: 91-108.
  • Corsten Th. 2005. “Ein neues Totenmahlrelief aus dem nordwestlichen Kleinasien.” Gephyra 2: 127-132.
  • Davies, G. 1985. “The Significance of the Handshake Motif in Classical Funerary Art.” AJA 89/4: 627-640.
  • Dana, D. 2014. Onomasticon Thracicum (OnomThrac): Répertoire des noms indigènes de Thrace, Macédoine Orientale, Mésies, Dacie et Bithynie. Athens: De Boccard.
  • Durugönül, S. 1992. “Zwei Grabstelen einer Familie aus Amisos (Samsun).” EA 19: 61-70.
  • Fabricius, J. 1999. Die hellenistischen Totenmahlreliefs. Grabrepräsentation und Wertvorstellungen in ostgriechischen Städten. Studien zur antiken Stadt 3. München: Pfeil.
  • Laflı, E. – Meischner, J. 2008. “Hellenistische und römische Grabstelen im Archäologischen Museum von Hatay in Antakya.” ÖJh 77: 145-184.
  • Pemberton, E. G. 1989. “The Dexiosis on Attic Gravestones.” MedArch 2:145-150.
  • Sokolicek, A. – Auinger, J. 2006. “Ein späthellenistisches Grabrelief aus der Nekropole am Ostabhang des Panayır Dağ.” ÖJh 75: 299-314.
  • Schwertheim, E. 1985. “Neue Inschriften aus Miletupolis.” EA 5: 77-88.
  • Schwertheim, E. Die Inschriften von Kyzikos und Umgebung, Teil III (in Vorbereitung).
  • Tosun, M. 2022. “Arkeolojik Eserlerde Dexiosis Jestinin Anlamı: İkonografik Bir İnceleme.” Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 12/23: 189-222.
  • Uzunoğlu H. 2015. “Bursa Müzesi’nden Ölü Ziyafet Sahneli Yeni Mezar Stelleri”, Olba 23: 397-415.
There are 19 citations in total.

Details

Primary Language German
Subjects Latin and Classical Greek Languages, Greek and Roman Period Archeology
Journal Section Research Articles
Authors

Berfu Tüzün

Publication Date May 11, 2025
Submission Date February 3, 2025
Acceptance Date February 26, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 29

Cite

APA Tüzün, B. (2025). Neue Grabinschriften aus dem Museum von Bursa. Gephyra, 29, 151-164. https://doi.org/10.37095/gephyra.1632044
AMA Tüzün B. Neue Grabinschriften aus dem Museum von Bursa. GEPHYRA. May 2025;29:151-164. doi:10.37095/gephyra.1632044
Chicago Tüzün, Berfu. “Neue Grabinschriften Aus Dem Museum Von Bursa”. Gephyra 29, May (May 2025): 151-64. https://doi.org/10.37095/gephyra.1632044.
EndNote Tüzün B (May 1, 2025) Neue Grabinschriften aus dem Museum von Bursa. Gephyra 29 151–164.
IEEE B. Tüzün, “Neue Grabinschriften aus dem Museum von Bursa”, GEPHYRA, vol. 29, pp. 151–164, 2025, doi: 10.37095/gephyra.1632044.
ISNAD Tüzün, Berfu. “Neue Grabinschriften Aus Dem Museum Von Bursa”. Gephyra 29 (May2025), 151-164. https://doi.org/10.37095/gephyra.1632044.
JAMA Tüzün B. Neue Grabinschriften aus dem Museum von Bursa. GEPHYRA. 2025;29:151–164.
MLA Tüzün, Berfu. “Neue Grabinschriften Aus Dem Museum Von Bursa”. Gephyra, vol. 29, 2025, pp. 151-64, doi:10.37095/gephyra.1632044.
Vancouver Tüzün B. Neue Grabinschriften aus dem Museum von Bursa. GEPHYRA. 2025;29:151-64.