The issue of whether a person acts according to his will or does God direct him?... from the point of view of Muhammad Ramadan Saeed Al-Bouti.

Year 2024, Volume: 5 Issue: 1, 61 - 83, 07.07.2024

Charif Murad

Abstract

This topic is one of the important topics that has occupied a large part of the lives of the scholars of the Islamic nation since ancient times ,This led to the emergence of many theological groups because it is one of the most important topics that determine man’s relationship with his God . This issue has been subjected to much controversy and discussion from the time of the Al_Sahaba to the present day. It is closely related to the doctrine of fat and destiny, which many do not understand, and it is renewed from time to time whenever those who raise suspicion try to raise it among Muslims to shake their faith. But our Allah always assigns to this religion a group of scholars who defend it, remove the doubts of who raise suspicion, and clarify everything that is ambiguous for those who ask.Sheikh Muhammad Ramadan Saeed Al-Bouti is among those, and among the contemporaries who tried to show the truth of these two words through a book he prepared, under the title of “fat and destiny?” He discussed the issue from all its aspects.He proved that person has the right to do some of his actions and Our Allah led him to do others. He has freedom and will, but he can be affected by some social and educational influences. He also removed the suspicions that resulted from not understanding some parets of Qur,an and hadiths that raise doubts about human obligation, but in the end he emphasized that a person cannot be a peace of mind ,calm and tranquility until he knows the reality of his servitude to his God , and in this research paper all of that will be discussed. Allah willing.

Keywords

theology, fat and destiny, oblibaition, slavery, Ash’ari

Project Number

SDK-2018-7387

مسألة التسيير والتخيير في نظرالشيخ محمد سعيد رمضان البوطي

Abstract

إن موضوع التسيير والتخيير من المواضيع التي شغلت حيزاً كبيراً من حياة علماء الأمة الإسلامية منذ القديم، وأدى إلى خروج الكثير من الفرق الكلامية؛ لأنه من أهم المواضيع التي تحدد علاقة الإنسان بربه-جلَّ جلاله-، وقد تعرَّضت هذه المسألة إلى كثيرٍ من الجدل والنقاش، منذ عصر الصحابة إلى يومنا هذا، وهي ذات ارتباط وثيق بعقيدة القضاء والقدر التي لم يفهمها الكثيرون، وهي تتجدد بين الحين والأخر، كلما حاول المشككون إثارتها بين المسلمين لزعزعة إيمانهم، ولكن الله -عز وجل- دائماً يقيض لهذا دين فئةً من العلماء يدافعون عنه، ويزيلون شبه المنحرفين، ويوضحون كل ما هو مبهم للسائلين، والشيخ محمد سعيد رمضان البوطي من هؤلاء، ومن المعاصرين الذين حاولوا إظهار حقيقية هاتين الكلمتين من خلال كتاب أعده تحت عنوان "الإنسان مسير أم مخير؟" حيث تناولَ المسألةَ من جميع جوانبها، وأثبتَ أن الإنسان مسيرٌ في بعضِ أعماله، ومخيرٌ في بعضها الأخر، وهو يملكُ الحرية والإرادة، لكن يمكن أن يتأثر ببعض المؤثرات الاجتماعية والتربوية، كما أزال الشبه التي قد تنتج عن عدم فهم بعض الآيات والأحاديث التي توهم الجبر، لكنه في الأخير أكد على أن الإنسان لا يمكنه أن يطمئن إلى الهدوء والسكينة إلا بعد أن يعلم واقع عبوديته لله تعالى، وفي هذه الورقة البحثية سوف يتم مناقشة ذلك كله بالتفصيل إن شاء الله تعالى.

Keywords

علم الكلام, القدر, التسيير, العبودية, الأشاعرة, البوطي

Project Number

SDK-2018-7387

Muhammed Said Ramazan el-Bûtî’de Cebir ve İhtiyar Meselesi

Abstract

Tesyîr/mecburiyyet ve Tahyîr/hürriyet konusu, öteden beri İslam âlimlerinin ilmi hayatlarının büyük bir kısmını işgal eden ve pek çok kelam fırkasının ortaya çıkmasına yol açan konulardan biri-dir. Çünkü bu konu, insanın Rabbiyle olan ilişkisini belirleyen en önemli konulardandır. Sahabe döneminden günümüze dek bu mesele, pek çok ihtilaf ve tartışmaya mazhar olmuştur. Öte yandan bu meselenin, çoğu kişinin anlamadığı kaza ve kader inancıyla da çok güçlü bir bağlantısı vardır. Bu nedenle zaman zaman yenileniyor. Şüpheciler, Müslümanların imanlarını sarsmak amacıyla sürekli bu meseleyi gündeme getirmeye çalışıyorlar. Ancak Yüce Allah her zaman bu dini savunan, sapkın-ların ortaya attıkları şüpheleri gideren ve Müslümanların bilmedikleri konularda aydınlatan bir grup âlim görevlendirir. Şeyh Muhammed Said Ramazan el-Bûtî de bu âlimlerden biridir. Çünkü o, el-İnsanu Museyyerun em Muhayyerun “İnsan Mecbur mu yoksa Hür mü” adlı eseriyle bu iki kav-ramın hakikatini anlatmaya çalışan muasır âlimlerdendir. Konuyu tüm yönleriyle ele almış ve insa-nın bazı eylemlerinde mecbur, bazıların da ise hür olduğunu ispatlamıştır. Çünkü o özgürlük ve irade sahibidir. Ancak bazı sosyal ve eğitsel faktörlerden etkilenmesi de mümkündür. Nitekim mü-ellif, bazı ayet ve hadislerin anlaşılmamasından dolayı insanın eylemlerinde mecbur olduğu yönün-deki şüpheleri de gidermiştir. Ancak sonuçta insanın Cenab-ı Hakk'a olan kulluğunun hakikatini öğrenmeden sükûnet ve huzurdan emin olamayacağını vurgulamıştır. Bu araştırmada tüm bunlar detaylı bir şekilde tartışılacaktır.

Keywords

kelam ilmi, Kader ve Kader, Mecburiyye, Hürriyet, Kulluk, Eş‘arîler.

Supporting Institution

- Bu çalışma Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Başkanlığı tarafından

Project Number

SDK-2018-7387

References

• Âlûsî, Şehâbeddin Mahmûd b. Abdullah el-Hüseynî. Rûhu'l-me'anî fî tefsîri'l-Kur'âni'l-'azim ve's-seb'î'l-mesânî. thk. Ali Abdulbari 'atiyye. 16 Cilt. Beyrut: Daru'l İbn Kesîr. 1406/2008.
• Buhârî, Ebû Abdullah Muhammed b. İsmâil b. İbrâhim. el Câmi'u's-sahîh muhtasar. thk. Musta-fa dîb el-bâğa. 3 Cilt. Beyrut: Daru'l İbn Kesîr. 1407/1987.
• Ebû Dâvûd, Süleyman b. Eş'aş b. İshâk. Sünen Êbû Dâvûd. thk. Şuayb el-Arnaût. 7 Cilt. Beyrut: Daru'l Risâletû'l 'alemiyye. 1430/2009.
• Ebû-l Hûseyn müslim b. el-Heccâc el- Kûşeyrî en-Nisâbûrî. Sahih müslim. thk. Muhammed Fûad Abdulbaki. 5 Cilt. Kahire: Matbaatı Îsâ el- Bâbî. 1374/1955.
• el- Bûtî, Muhammed Saîd Ramazân. Hâzâ vâlidî. Dımaşk: Daru'l Fikr. 1432/2001.
• el- Bûtî, Muhammed Saîd Ramazân, el- Bidâyâtu Bakûretu 'amalî. Dımaşk: Daru'l Fikr. 1430/2009.
• el- Bûtî, Muhammed Saîd Ramazân. İnsan Müseyyer em Muhayyer. Dımaşk: 1418/1997.
• el- Bûtî, Muhammed Saîd Ramazân. Şahsiyyât istevkafetnî. Dımaşk: 1430/2009.
• el- Hâkim, Ebû Abdullah el-Hâkim Muhammed b. Abdullah b. Muhammed b. Hamdeviyye. el- Müstedrek 'ale'l Sahîheyn. thk. Mustafa Abdulkadir 'atâ. 4 Cilt. Beyrut: Daru'l- Kütübi'l- İlmiyye. 1411/1990.
• et-Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ b. Sevre Yezîd. Sünen et-Tirmizî. thk. Ahmed Muham-med Şâkir. 5 Cilt. Mısır: Matbaat Mustafa el- Bâbî el- Helebî. 1395/1975.
• İbn Hanbel, Ahmed b. Muhammed b. Hanbel. Müsned İmam Ahmed b. Hanbel. thk. Ahmed Mu-hammed Şakir. 20 Cilt. Kahire: Daru'l Hadis. 1416/1995.
• İbn Mâce, Ebû Abdullah Muhammed b. Yezîd el- Kazvînî. Sünen ibn Mâce. thk. Muhammed Fûad Abdulbaki. 2 Cilt Kahire: Darû'l Kutubu-l 'Arabiyye.