Yeni Yapılacak Bina Temellerinde Gerekli Su Yalıtımı Önlemlerinin Belirlenmesi ve Denetimine Yönelik Bir Öneri

Year 2020, , 535 - 544, 15.07.2020

Seher Güzelçoban Mayuk

https://doi.org/10.17714/gumusfenbil.595737

Abstract

Türkiye’deki mimarlık uygulamalarında,
ilk tasarım ve son ürün arasında çoğunlukla üst düzey bir örtüşme görülememektedir.
Bu durum, yapıların kullanım aşamasında yetersiz performans (estetik, işlevsel gibi)
göstermeleri ile sonuçlanabilmektedir. Bunun yanı sıra, yapılar yaşam döngüleri
süresince bulundukları çevresel koşullarla ilişkili olarak su, ısı, ses gibi
çeşitli etmenlerin etkisinde kalmaktadır. Bu tür çevresel etmenlere karşı
gerekli önlemlerin öncelikle yapıların tasarımında alınması, kullanım aşamalarında
ortaya çıkabilecek sorunların önlenmesi açısından önem taşımaktadır. Türkiye’de
ısı yalıtım uygulamalarına ek olarak, su yalıtımı ve gürültü hakkındaki yönetmelikler
1 Haziran 2018 itibarıyla yürürlüğe girmiş ve yeni binalarda su ve ses yalıtımları
zorunlu hale getirilmiştir.

Yapılan çalışma, ‘Binalarda Su Yalıtımı Yönetmeliği’
ve ‘Temeller’ ile sınırlandırılmıştır. Çalışmada, yeni yapılacak bina
temellerinde gerekli su yalıtımı önlemlerinin belirlenmesi ve denetimine yönelik
bir öneri sunulmaktadır. Kontrol listesi niteliğindeki önerinin, yapıların
tasarımından kullanımına kadar geçen süreçte, tasarım ve denetime destek aracı
olarak kullanılabileceği öngörülmektedir. Öneri listelerin, temel üretim
sürecinin ilgili aşamalarına katılması ve sonuçlarının paylaşılmasıyla;
kullanım aşamasında temellerde görülebilecek su sorunları azaltılabilir ya da
engellenebilir. Benzer liste önerilerinin diğer yapı elemanları için
artırılmasının, yapıların tasarım ve uygulama aşamalarındaki kopuklukların
azaltılmasında yarar sağlayacağı düşünülmektedir.

Keywords

Kontrol Listesi, Su Sorunu, Su Yalıtımı, Temeller, Yönetmelik

A Proposal for the Determination and Control of the Required Waterproofing Measures in the Foundations of New Buildings

Abstract

In architectural practice in Turkey, a high level overlap between the
first design and the final product is not mostly seen. This may be resulted in
poor performances (like aesthetical, functional) of buildings during the use
phase. Also, buildings are influenced by such impacts as water, heat and sound
in relation to their environmental conditions during their life cycle. Taking
necessary measures against such impacts in the design phase is important for
preventing problems that may arise during buildings usages. In addition to
thermal insulation in Turkey, regulations on waterproofing and noise entered
into force from the June 1, 2018. After this, water and sound insulation
implementations in new buildings have become mandatory.

This study, which is limited to the ‘Regulation
on Waterproofing in Buildings’ and ‘Foundations’, includes a proposal using for
the determination and control of the necessary waterproofing measures in the
foundations of new buildings. It is envisaged that checklists can be used as a
support tool for design and inspection in the period from design to usage. It
is thought that the increase of similar list proposals for other building elements
would be beneficial in reducing the breaks in the design and implementation phases
of buildings. 

Keywords

Checklist, Water Problem, Water İsolation, Foundations, Regulation

References

• Avlar, E., 2000. Yapılarda Su ve Nem Korunumu: İstanbul, YTÜ Matbaası, 109 s.
• Aydın İpekçi, C. ve Güzelçoban Mayuk, S., 2016. Mimari Tasarım Ürününe Yapım Sürecindeki Uygulamaların Etkileri: GTÜ Mimarlık Bölümü, Yapı Dergisi. 414 (Mayıs),160-165.
• Bilgin, C., 2018. Yapılarda Su Yalıtımı Malzemesi Seçiminde Prensiplerin Araştırılması, Uzmanlık Tezi, İller Bankası Anonim Şirketi. Ankara, 110 s.
• BSYY, 2018. Binalarda Su Yalıtımı Yönetmeliği, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ankara, 6 s.
• Ching, F.D.K., 2007. Mimarlık: Biçim, Mekan ve Düzen, (çev: Sevgi Lökçe), Yapı Endüstri Merkezi, İstanbul, 400 s.
• Coşgun, N. ve Kıran Çakır, H., 2007. Mimari Tasarım Ürününe Yapım ve Kullanım Sürecindeki Uygulamaların Etkileri: Edirne Belediye İşhanı Örneği, Mimarlar Odası Bursa Şubesi Dergisi, Güney Marmara Mimarlık. 24, 34-39.
• Dal, M. ve Yılmaz, D., 2015. Su-Nemin Yapı Elemanlarına ve Yapı Konforuna Olumsuz Etkileri, International Journal of Pure and Applied Sciences. 1, 89-99.
• Ekinci, C.E. 2003. Yalıtım Teknikleri: İstanbul, Atlas Yayın Dağıtım, 353 s.
• Gönül, İ. ve Çelebi, G., 2003. Binalarda Zeminden Kaynaklanan Nemlenmeyi Önlemeye Yöntemleri, Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi. 18 (4), 109-122. Güzelçoban, S., 2007. Yapılarda Su ve Isı Etkenleri, Oluşturduğu Sorunlar, Nedenleri ve Çözüm Önerileri, Yüksek Lisans Tezi, YTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü. İstanbul, 230 s.
• Güzelçoban Mayuk, S., 2015. Yapı Elemanı Tasarım Süreci İçin Bulanık Çok Ölçütlü Bir Değerlendirme Modeli Önerisi, Doktora Tezi, MSGSÜ Fen Bilimleri Enstitüsü. İstanbul, 289 s.
• İzoder, 2018. İki Yeni Yönetmelikle Binalarda Su ve Ses Yalıtımı Zorunlu Oldu, Isı, Su, Ses ve Yangın Yalıtımı Dergisi. 132 (Temmuz-Ağustos), 18-20.
• Kartal, S. ve Işık Üstündağ, S., 2016. Yapılarda Su Yalıtım Uygulamalarının Önemi ve Maliyeti, Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Mühendislik Dergisi. 7 (3), 399-407.
• Koç, R. ve Altun, M.C., 2013. Dış Duvar Tasarımında Kullanılabilecek Bir Kontrol Listesi, Yalıtım Dergisi. 115 (Ekim), 58-70.
• Kozak, M. ve Kozak, Ş., 2015. Su ve Isı Yalıtımının Yapılarda Emniyet ve Ekonomi Açısından Önemi, Süleyman Demirel Üniversitesi Teknik Bilimler Dergisi. 5(1), 38-47.
• Kubal, M.T., 1993. Waterproofing The Building Envelope: Newyork, McGraw-Hill, 276 s.
• Saint-Gobain Weber Markem Yapı Kimyasalları, 2006. Yapı Çözümleri Kataloğu, 356 s.
• Şahinoğlu, M.F., 2017. Su Yalıtımında Kullanılan Malzeme Çeşitleri ve Temel ve Bodrum Perdelerinde Su Yalıtımının Önemi, Uzmanlık Tezi, İller Bankası Anonim Şirketi. Ankara, 120 s.
• TBDY, 2018. Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Ankara, 417 s.
• Temur, B., 2020, Bireysel Görüşme.
• Trechsel, H.R., 1994. Moisture Control in Buildings: West Conshohocken, ASTM, 483 s.
• Trechsel, H.R., 2001. Moisture Analysis and Condensation Control in Building Envelopes: West Conshohocken, ASTM Manual 40.
• URL-1 http://www.dask.org.tr/bilmek_istedikleriniz/meteoroloji/nem/nem.htm#baslik. 10 Nisan 2007.
• Yıldız, Ö. ve Dal, M., 2016. İnşaat Mühendisliği Uygulamalarında Su-Nem Kaynaklı Hasarların Değerlendirilmesi, Bilim ve Gençlik Dergisi. 4 (1), 25-37.