Petrographic and geochemical features of Late Cretaceous Dağbaşı (Araklı-Trabzon) volcanic rocks, NE Turkey

Year 2012, Volume: 2 Issue: 2, 123 - 142, 01.07.2012

Emre Aydınçakır Abdullah Kaygusuz

Abstract

In the Dağbaşı (Araklı-Trabzon) area, the Northern Zone of Eastern Pontide, petrographical, geochemical and petrological features of Late Cretaceous volcanics are investigated. Late Cretaceous volcanites are dacite and rhyolite in composition. As phenocrysts contain plagioclase, quartz, alkaline feldspar, biotite and hornblende. These volcanites show microgranuler porphyric, sferolitic and glomeraphyric textures. This volcanics have calc-alkaline in charecter, and low-medium K2O contents. Increasing in SiO2 versus Fe2O3*, Al2O3, P2O5, MgO, TiO2, Y and Zr contents show negative correlation, suggesting significant plagioclase, hornblende, biotite and Fe-Ti oxide fractionation during the evolution of Late Cretaceous volcanites. These volcanites enriched LIL elements but depleted HFS elements at the N-type MORB normalized trace element diagrams. Negative Nb and Ti anomalies indicate that subduction component and/or crustal contamination in their generation. (La/Lu)N values are between 3.20 and 6.75, show negative Eu anomalies (Eu/Eu*)=0.59-0.66. The concave REE patterns show hornblende fractional crystallizations. Based on tectonic discriminations diagrams, all samples show calc-alkaline basalt features. The whole data indicate that the Dağbaşı (Trabzon) volcanics evolved by the fractional crystallization and magma mixing±contamination of a parental magma derived from lower crust an/or upper mantle. 

Keywords

Dağbaşı volcanites, Eastern Pontide, Fractional crystallization, Petrography, Petrology, Trabzon

Geç Kretase Yaşlı Dağbaşı (Araklı, Trabzon) Volkanitlerinin Petrografik ve Jeokimyasal Özellikleri, KD Türkiye

Abstract

Doğu Pontid Kuzey Zonu’nda yer alan Dağbaşı (Araklı-Trabzon) yöresinde geniş yayılım sunan Geç Kretase yaşlı volkanik kayaçlar petrografik, jeokimyasal ve petrolojik olarak incelenmiştir. Geç Kretase volkanitleri dasit ve riyolit bileşimindedir. Fenokristal olarak plajiyoklas, kuvars, alkali feldispat, biyotit ve hornblend mineralleri içerirler. Bu volkanitler, mikrogranüler porfirik, sferolitik ve glomerofirik dokuya sahiptirler. Kayaçlar, kalkalkali karakterli olup, düşük-orta derece K2O içeriğine sahiptirler. Artan SiO2’ye karşı Fe2O3 * , Al2O3, P2O5, MgO, TiO2, Y ve Zr içeriklerindeki negatif korelasyon volkanitlerin gelişiminde plajiyoklas, hornblend, biyotit ve Fe-Ti oksit ayrımlaşmasının etkili olduğuna işaret etmektedir. N-tipi MORB’a göre normalize edilmiş iz element değişim diyagramlarında LILE elementlerce zenginleşmiş, HFS elementlerce tüketilmiştirler. Negatif Nb ve Ti anomalileri kayaçların yitim ortamında oluştuklarını ve/veya kabuksal kirlenmeye maruz kaldıklarını gösterir. (La/Lu)N değerleri 3.20-6.75 arasında değişmekte ve negatif Eu anomalisi (Eu/Eu*)=0.59-0.66 göstermektedir. REE elementlerdeki konkav dağılımlar hornblend ayrımlaşmasını gösterir. Tektonik ayırtman diyagramlarında bütün örnekler kalkalkali bazalt alanında yer alırlar. Bütün bu veriler, Dağbaşı (Araklı-Trabzon) volkanitlerinin ana magmasının alt kabuk ve/veya üst mantodan türediğini, kayaçların ayrımlaşma ve magma karışımı ± kirlenme olayları sonucu geliştiğini göstermektedir.  

Keywords

Dağbaşı volkanitleri, Doğu Pontid, Ayrımlaşma, Petrografi, Petroloji, Trabzon