Sigara İçen ve İçmeyen Üniversite Öğrencilerinde Anksiyete, Depresyon, Algılanan Yorgunluk, Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Düzeylerinin Karşılaştırılması

Yıl 2022, Cilt: 11 Sayı: 3, 1086 - 1094, 27.09.2022

Yasemin Şahbaz , İpek Yeldan

https://doi.org/10.37989/gumussagbil.947078

Öz

Çalışmamızın amacı sigara içen ve sigara içmeyen üniversite öğrencilerinde anksiyete, depresyon, algılanan yorgunluk, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) düzeylerini karşılaştırmaktı. Çalışmaya 302 gönüllü üniversite öğrencisi dahil edildi. Katılımcılarda anksiyete, depresyon, yorgunluk ve DEHB durumu değerlendirildi. Sigara içen ve içmeyenlerin anksiyete, depresyon, algılanan yorgunluk düzeyi, DEHB düzeyleri arasında fark görülmedi. Sigara içen grupta; DSM-IV ile ASRS, DSM-IV ile anksiyete skorları arasında yüksek korelasyon; DSM-IV ile depresyon, anksiyete ile depresyon, ASRS ile depresyon, ASRS ile anksiyete skorları arasında orta düzeyde korelasyon; YŞÖ ile depresyon, YŞÖ ile ASRS, YŞÖ ile anksiyete, YŞÖ ile DSM-IV skorları arasında zayıf düzeyde korelasyon bulundu. Sigara içmeyen grupta; depresyon ile anksiyete, depresyon ile DSM-IV, ASRS ile DSM-IV, anksiyete ile DSM-IV skorları arasında orta düzeyde korelasyon; depresyon ile ASRS, anksiyete ile ASRS, depresyon ile YŞÖ, ASRS ile yorgunluk şiddet ölçeği, anksiyete ile YŞÖ, DSM-IV ile YŞÖ skorlarında zayıf düzeyde korelasyon bulundu. Çalışmamızın sonuçları sigara içen ve içmeyen üniversite öğrencilerinde hem anksiyete, depresyon, algılanan yorgunluk düzeyleri, DEHB düzeylerinin hem de aralarındaki ilişkinin her iki grupta benzer olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Depresyon, Hiperaktivite ile birlikte dikkat eksikliği bozukluğu, Sigara içimi, Yorgunluk, Anksiyete

Teşekkür

Değerli katkıları için Uzm. Dr. Tuna Güzide Yener Örüm’e teşekkür ederiz.

Comparison of Anxiety, Depression, Perceived Fatigue, Attention Deficit and Hyperactivity Disorder Levels in Smoking and Non-Smoker University Students

Öz

The aim of our study was to compare the levels of anxiety, depression, perceived fatigue, attention deficit and hyperactivity disorder (ADHD) in university students who smoke and non-smokers. 302 volunteer university students were included in the study. Anxiety, depression, fatigue and ADHD status were evaluated in the participants. Anxiety, depression, perceived fatigue and ADHD levels were not different between smokers and non-smokers. In the smoker group; high correlation between DSM-IV with ASRS, DSM-IV with anxiety scores; moderate correlation between DSM-IV with Depression, anxiety with depression, ASRS with depression, ASRS with anxiety scores; weak correlation between FSS with Depression, FSS with ASRS, FSS with Anxiety, FSS with DSM-IV was found. In the non-smoking group; moderate correlation between depression with anxiety, depression with DSM-IV, ASRS and DSM-IV, anxiety and DSM-IV scores; weak correlation between depression and ASRS, anxiety and ASRS, depression and FSS, ASRS with FSS, anxiety and FSS, DSM-IV and FSS was found. The study results showed that both anxiety and depression, perceived fatigue levels, ADHD levels and the relationship between the two groups were similar in both groups.

Anahtar Kelimeler

Attention Deficit Disorder with Hyperactivity, Depression, Fatigue, Smoking, Anxiety

Kaynakça

• 1. World Health Organization. (2009). “WHO Report on The Global Tobacco Epidemic, 2009: Implementing Smoke-Free Environments. Geneva: World Health Organization”. https://www.who.int/tobacco/mpower/2009/gtcr_download/e/ (Erişim tarihi: 02.06.2021)
• 2. Soyuer, F, Ünalan, D. ve Elmalı, F. (2011). “Sigara İçmek Üniversite Öğrencilerinin Fiziksel Aktivitesini Etkiliyor Mu?” Kafkas Tıp Bilimleri Dergisi, 1 (3), 103-108.
• 3. Demirbağ, B.C. ve Tavacı, S. (2012). “Sigara İçen Üniversite Öğrencilerinin Sosyo-Demografik Özellikleri.” Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1 (3), 179-188.
• 4. Villatte, A, Marcotte, D. and Potvin, A. (2017). “Correlates of Depression in First-Year College Students.” Canadian Journal of Higher Education, 47 (1), 114-136.
• 5. Çilingir, D, Hintistan, S. ve Öztürk, H. (2012). “Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Sigara Kullanma Alışkanlıkları ve Etkileyen Faktörler.” Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1 (2), 69-87.
• 6. Çelik, S, Kolat, U, Danışmant, B.S, Önem, R, Bakım, B, Karamustafalıoğlu, O. ve Pirdoğan, E. (2014). “Sigara Bırakmada Psikopatoloji, Bağımlılık Şiddeti ve Mizaç Karakter Özellikleri.” Şişli Etfal Tıp Bülteni, 48 (4), 312-321.
• 7. Wüst, R.C, Morse, C.I, De Haan, A, Rittweger, J, Jones, D. A. and Degens, H. (2008). “Skeletal Muscle Properties and Fatigue Resistance in Relation to Smoking History.” European Journal of Applied Physiology, 104 (1), 103-110.
• 8. Taşpınar, B, Gül, C, Taşpınar, F, Aksoy, C.C. ve Afşar, E. (2015). “Sigara İçen Genç Yetişkin Bireylerde Dispne ve Yorgunluk Algısı.” Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6 (1), 15-19.
• 9. Fidancı, İ, Arslan, İ, Fidancı, İ, Taci, D. Y, İşcan, G, Kıbrıslı, E. ve Tekin, O. (2016). “Fiziksel Aktivite ve Sigara Kullanımının Duygu Durumu ve Anksiyete ile İlişkisi.” Ankara Medical Journal, 16 (1), 1-12.
• 10. Şahin, H.D, Naz, İ. Aksel, N. Tuksavul, F. ve Özsöz, A. (2015). “Hastane Personelinde Sigara Alışkanlığı: Psikolojik Sorunların Etkisi Var Mıdır?” İzmir Göğüs Hastanesi Dergisi, 29 (2), 85-93.
• 11. Fluharty, M, Taylor, A.E, Grabski, M. and Munafò M, R. (2017). “The Association of Cigarette Smoking With Depression and Anxiety: A Systematic Review.” Nicotine & Tobacco Research, 19 (1), 3-13.
• 12. Dosh, T, Helmbrecht, T, Anestis, J, Guenthner, G, Kelly, T.H. and Martin, C.A. (2010). “A Comparison of The Associations of Caffeine and Cigarette Use with Depressive and ADHD Symptoms in a Sample of Young Adult Smokers.” Journal of Addiction Medicine, 4 (1), 52-54.
• 13. Hu, M.C, Griesler, P.C, Wall, M.M. and Kandel, D.B. (2014). “Reciprocal Associations Between Cigarette Consumption and DSM‐IV Nicotine Dependence Criteria in Adolescent Smokers.” Addiction, 109 (9), 1518-1528.
• 14. Krupp, L.B, LaRocca, N.G, Muir-Nash, J. and Steinberg, A.D. (1989). “The Fatigue Severity Scale: Application to Patients with Multiple Sclerosis and Systemic Lupus Erythematosus.” Archives of Neurology, 46 (10), 1121-1123.
• 15. Armutlu, K, Keser, İ, Korkmaz, N, Akbıyık, D.İ., Sümbüloğlu, V, Güney, Z. and Karabudak, R. (2007). “Psychometric Study of Turkish Version of Fatigue Impact Scale in Multiple Sclerosis Patients.” Journal of The Neurological Sciences, 255 (1), 64-68. doi:10.1016/j.jns.2007.01.073
• 16. Beck, A.T, Epstein, N, Brown, G. ve Steer, R. A. (1988). “An İnventory for Measuring Clinical Anxiety: Psychometric Properties.” Journal of Consulting and Clinical Psychology, 56 (6), 893-897. doi.org/10.1037/0022-006X.56.6.893
• 17. Mustafa, U, Sahin Nesrin, H. and Husnu, E. (1998). Turkish Version of The Beck Anxiety Inventory: Psychometric Properties, 1998. Journal of Cognitive Psychotherapy, 12( 2), 163-172.
• 18. Beck, A. T, Ward, C, Mendelson, M, Mock, J. and Erbaugh, J. (1961). “Beck Depression Inventory (BDI).” Archives Of General Psychiatry, 4 (6), 561-571. doi:10.1001/archpsyc.1961.01710120031004
• 19. Hisli, N. (1988). “Beck Depresyon Envanterinin Geçerliliği Üzerine Bir Çalışma (A Study on the Validity of Beck Depression Inventory.).” Psikoloji Dergisi, 6 (22), 118-122.
• 20. Kessler, R.C. and Üstün, T.B. (2004). “The World Mental Health (WMH) Survey Initiative Version of the World Health Organization (WHO) Composite International Diagnostic Interview (CIDI).” International Journal of Methods in Psychiatric Research, 13 (2), 93-121. doi.org/10.1002/mpr.168
• 21. Doğan, S, Öncü, B, Varol Saraçoğlu, G. ve Küçükgöncü, S. (2009). “Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Kendi Bildirim Ölçeği (ASRS-V1. 1): Türkçe Formunun Geçerlilik ve Güvenilirliği.” Anadolu Psikiyatri Dergisi, 10 (2), 77-87.
• 22. Günay, Ş, Savran, C. ve Aksoy U.M. (2005). “Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Ölçeğinin (Adult Add/Adhd Dsm Iv-Based Diagnostic Screening And Rating Scale) Dilsel Eşdeğerlilik, Geçerlik Güvenirlik ve Norm Çalışması.” Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi 21 (21), 133-150.
• 23. Ercan, E. S, Amado, S, Somer, O. ve Çıkoğlu, S. (2001). “Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu ve Yıkıcı Davranım Bozuklukları İçin Bir Test Bataryası Geliştirme Çabası.” Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 8 (3), 132-144.
• 24. Mykletun, A, Overland, S, Aarø, L.E. Liabø, H.M. and Stewart, R. (2008). “Smoking in Relation to Anxiety and Depression: Evidence From a Large Population Survey: The HUNT Study.” European Psychiatry, 23 (2), 77-84.
• 25. Munafo, M. R. and Araya, R. (2010). “Cigarette Smoking and Depression: A Question of Causation.” The British Journal of Psychiatry, 196 (6), 425-426.
• 26. Chaiton, M.O, Cohen, J.E, O'Loughlin, J. and Rehm, J. (2009). “A Systematic Review of Longitudinal Studies on the Association Between Depression and Smoking in Adolescents.” BMC Public Health, 9 (1), 1-11.
• 27. Boden, J.M, Fergusson, D.M. and Horwood, L.J. (2010). “Cigarette Smoking and Depression: Tests of Causal Linkages Using a Longitudinal Birth Cohort.” The British Journal of Psychiatry, 196 (6), 440-446.
• 28. Taylor, G, McNeill, A, Girling, A, Farley, A, Lindson-Hawley, N. and Aveyard, P. (2014). “Change in Mental Health After Smoking Cessation: Systematic Review and Meta-Analysis.” British Medical Journal, 348, 1-22.
• 29. Morse, C.I, Pritchard, L.J, Wüst, R. C, Jones, D.A. and Degens, H. (2008). “Carbon Monoxide Inhalation Reduces Skeletal Muscle Fatigue Resistance.” Acta Physiologica Journal, 192 (3), 397-401. doi.org/10.1111/j.1748-1716.2007.01757.x
• 30. Lee, C.L. and Chang, W. D. (2013). “The Effects of Cigarette Smoking on Aerobic and Anaerobic Capacity and Heart Rate Variability Among Female University Students.” International Journal of Women's Health, 17 (5), 667-679. doi: 10.2147/IJWH.S49220
• 31. Chase, H.W. and Hogarth, L. (2011). “Impulsivity and Symptoms of Nicotine Dependence in a Young Adult Population.” Nicotine and Tobacco Research Journal, 13 (12), 1321-1325. doi.org/10.1093/ntr/ntr114
• 32. Lambert, N.M. and Hartsough, C.S. (1998). “Prospective Study of Tobacco Smoking and Substance Dependencies Among Samples of ADHD and Non-ADHD Participants.” Journal of Learning Disabilities, 31 (6), 533-544.
• 33. Laucht, M, Hohm, E, Esser, G, Schmidt, M.H. And Becker, K. (2007). “Association Between ADHD and Smoking in Adolescence: Shared Genetic, Environmental and Psychopathological Factors.” Journal of Neural Transmission, 114 (8), 1097-1104. doi 10.1007/s00702-007-0703-y
• 34. Arias, A. J, Gelernter, J, Chan, G, Weiss, R.D, Brady, K. T, Farrer, L. and Kranzler, H.R. (2008). “Correlates of Co-Occurring ADHD in Drug-Dependent Subjects: Prevalence and Features of Substance Dependence and Psychiatric Disorders”. Addictive Behaviors, 33 (9), 1199-1207.
• 35. Heffner, J.L, Johnson, C.S, Blom, T.J, and Anthenelli, R.M. (2010). “Relationship Between Cigarette Smoking and Childhood Symptoms of İnattention and Hyperactivity/Impulsivity in Alcohol-Dependent Adults Without Attention-Deficit Hyperactivity Disorder.” Nicotine and Tobacco Research Journal, 12 (3), 243-250.
• 36. McClernon, F.J. and Kollins, S.H. (2008). “ADHD and Smoking: From Genes to Brain to Behavior.” Annals of The New York Academy of Sciences, 1141, 131–147.
• 37. Potter, A.S. and Newhouse, P.A. (2008). “Acute Nicotine Improves Cognitive Deficits in Young Adults with Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder.” Pharmacology Biochemistry and Behavior, 88 (4), 407-417.
• 38. Gehricke, J.G, Loughlin, S.E. Whalen, C.K, Potkin, S.G, Fallon, J.H, Jamner, L.D. and Leslie, F.M. (2007). “Smoking to Self-Medicate Attentional and Emotional Dysfunctions.” Nicotine and Tobacco Research Journal, 9b (4), 523-536.
• 39. Lerman, C, Audrain, J, Tercyak, K, Bush, A, Crystal-Mansour, S, Rose, C. and Niaura, R. (2001). “Attention-Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) Symptoms and Smoking Patterns Among Participants in a Smoking-Cessation Program”. Nicotine and Tobacco Research Journal, 3 (4), 353-359.
• 40. Whalen, C.K, Jamner, L.D, Henker, B, Delfino, R.J. and Lozano, J.M. (2002). “The ADHD Spectrum and Everyday Life: Experience Sampling of Adolescent Moods, Activities, Smoking, and Drinking.” Child Development Journal, 73 (1), 209-227.