Review
BibTex RIS Cite

Prevention from Cervical Cancer

Year 2025, Volume: 14 Issue: 3, 1253 - 1261, 25.09.2025

Dilan Cömert , Nuran Gençtürk

Abstract

ABSTRACT
Although cervical cancer is preventable, it is still the 4th most commonly diagnosed female cancer worldwide. On the other hand, it is a type of cancer that can be treated with effective screening methods and prevented with a vaccine. The most important control strategy for cancer is primary and secondary prevention. Primary prevention of cervical cancer includes preventing risk factors, providing health education and HPV vaccination, secondary prevention aims at early diagnosis through screening programs. This review aimed to give general information about ways to protect against cervical cancer.

Keywords

Cervical cancer HPV Prevention Scanning methods

References

  • 1.Kulakçı H, Altıntaş H, Korkmaz Aslan G. Kadınların Meme ve Serviks Kanserinin Erken Tanısına Yönelik Sağlık İnançlarının Değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2020;7(3):249-261. doi:10.31125/hunhemsire.834101 2.T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. Türkiye Kanser Kontrol Programı. 2021 [Erişim tarihi: 10.11.2023]. Erişim adresi: https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/kanser-db/Dokumanlar/Raporlar/17.Agustos_2021_Kanser_Kontrol_Programi_versiyon-1.pdf
  • 3. Globocan. Global Cancer Observatory. 2022a [Erişim tarihi: 01.03.2025]. Erişim adresi: https://gco.iarc.fr/today/en/dataviz/bars?mode=cancer&group_populations=1&sexes=2&reset=1/
  • 4. Globocan. Globocan Turkey 2022. 2022b [Erişim tarihi: 01.03.2025]. Erişim adresi: https://gco.iarc.fr/today/en/dataviz/bars?mode=cancer&group_populations=1&sexes=2&types=0&populations=792_935
  • 5. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. Türkiye Kanser İstatistikleri 2019 (2025) [Erişim tarihi: 01.03.2025]. Erişim adresi: https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/kanser-db/Dokumanlar/Istatistikler/Turkiye_Kanser_Istatistikleri_2019.pdf
  • 6. WHO. Roadmap to accelerate the elimination of cervical cancer as a public health problem in the WHO European Region 2022–2030. 2022 [Erişim tarihi: 25.10.2023]. Erişim adresi: https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/361668/72cd09e-rev1-CervicalCancer-22062.pdf?sequence=1&isAllowed=y
  • 7. Sung H, Ferlay J, Siegel RL, Laversanne M, Soerjomataram J, Jemal A, Bray F. Global cancer statistics 2020: GLOBOCAN estimates of incidence and mortality worldwide for 36 cancers in 185 countries. CA Cancer J Clin. 2021;71(3):209-49. doi:10.3322/caac.21660
  • 8.Olusola P, Banerjee HN, Philley JV, Dasgupta S. Human Papilloma Virus-Associated Cervical Cancer and Health Disparities. Cells. 2019;8(6):622. doi:10.3390/cells8060622
  • 9.Johnson CA, James D, Marzan A, Armaos M. Cervical Cancer: An Overview of Pathophysiology and Management. Semin Oncol Nurs. 2019;35(2):166-174. doi:10.1016/j.soncn.2019.02.003
  • 10.Sivaslıoğlu AA. Jinekoloji ve Obstetrik. 1. Baskı. İstanbul: İstanbul Tıp Kitabevleri; 2020.
  • 11.Zhang S, Xu H, Zhang L, Qiao Y. Cervical cancer: Epidemiology, risk factors and screening. Chin J Cancer Res. 2020;32(6):720-728. 12.Hebnes JB, Munk C, Frederiksen K, Joergensen HO, Iftner T, Kjaer SK. The role of circumcision, tobacco, and alcohol use in genital human papillomavirus infection among men from Denmark. Int J STD AIDS. 2021;32(11):1028-1035. doi:10.1177/09564624211014727
  • 13.Pourmohsen M, Simbar M, Nahidi F, Fakor F, Majd HA. HPV Risk Factors and Prevention Behaviours: A Review. J Clin Diagn Res. 2018;12(12):1-5.
  • 14.Gupta R, Hussain S, Hariprasad R, Dhanasekaran K, Verma S, Agarval V, Sanjay G. High prevalence of cervical high-grade lesions and high-risk human papillomavirus infections in women living with HIV: a case for prioritizing cervical screening in this vulnerable group. Acta Cytol. 2022;66(6):496-506. doi:10.1159/000525340
  • 15.Fowler JR, Maani EV, Jack BW, Miller JL. Cervical Cancer (Nursing). In: StatPearls [online]. 2023. StatPearls Publishing [Erişim tarihi: 01.12.2023]. Erişim adresi: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK431093/
  • 16.Bulut E, Demir Bozkurt F. Servikal kanser ve bakım. In: Dinç A, editor. Sağlık & Bilim 2023: Ebelik-IV. İstanbul: Efeakademi Yayınları; 2023. p.141-152.
  • 17.Taşkın L. Jinekolojik kanserler ve bakım. In: Taşkın L, editor. Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği. Ankara: Akademisyen Kitabevi; 2020. 16. Baskı. p.671-705.
  • 18.Bhatla N, Aoki D, Sharma DN, Sankaranarayanan R. Cancer of the cervix uteri: 2021 update. Int J Gynaecol Obstet. 2021;155(1):28-44 [Erişim tarihi: 01.11.2023]. Erişim adresi: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK570551/
  • 19.Mavi Aydoğdu SG, Özsoy Ü. Serviks kanseri ve HPV. Androloji Bülteni. 2018;20(1):25-29. doi:10.24898/tandro.2018.62533
  • 20.Cohen PA, Jhingran A, Oaknin A, Denny L. Cervical cancer. Lancet. 2019;393(10167):169-182. doi:10.1016/S0140-6736(18)32470-X
  • 21.WHO. Global strategy to accelerate the elimination of cervical cancer as a public health problem. 2020 [Erişim tarihi: 05.11.2023]. Erişim adresi: https://www.who.int/publications/i/item/9789240014107
  • 22.Wilailak S, Kengsakul M, Kehoe S. Worldwide initiatives to eliminate cervical cancer. Int J Gynaecol Obstet. 2021;155:102-106. doi:10.1002/ijgo.13879
  • 23.Çevik E, Çoşkun AM. HPV Enfeksiyonuna Güncel Yaklaşım ve Ebenin Rolü. Kadın Sağlığı Hemşireliği Dergisi. 2021;7(3):215–229.
  • 24.Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Genital HPV Infection – Basic Fact Sheet. 2022 [Erişim tarihi: 01.03.2025]. Erişim adresi: https://www.cdc.gov/cervical-cancer/prevention/index.html
  • 25.İnce U, Akar M, Ildız N. Human Papilloma Virüs (HPV) Güncel Tedavi ve Korunma Yöntemleri. Sağlık Bilim Dergisi. 2017;26(2):189–192.
  • 26.Centers for Disease Control and Prevention (CDC). HPV Vaccination Recommendations. 2021 [Erişim tarihi: 15.10.2023]. Erişim adresi: https://www.cdc.gov/vaccines/vpd/hpv/hcp/recommendations.html
  • 27.Athanasiou A, Bowden S, Paraskevaidi M, Fotopoulou C, Martin-Hirsch P, Paraskevaidis E, Kyrgiou M. HPV vaccination and cancer prevention. Best Pract Res Clin Obstet Gynaecol. 2020;65:109-124. doi:10.1016/j.bpobgyn.2020.02.009
  • 28.ACOG. Human Papillomavirus Vaccination. Obstet Gynecol. 2020;136(2):e15-e21. doi:10.1097/AOG.0000000000004000
  • 29.Drolet M, Bénard É, Pérez N, Brisson M, Ali H, Boily MC, Yu BN. Population-level impact and herd effects following the introduction of human papillomavirus vaccination programmes: updated systematic review and meta-analysis. Lancet. 2019;394(10197):497–509. doi:10.1016/S0140-6736(19)30298-3
  • 30.HPV Information Centre. Human Papillomavirus and Related Diseases Report. 2023 [Erişim tarihi: 30.11.2023]. Erişim adresi: https://hpvcentre.net/statistics/reports/XWX.pdf
  • 31.T.C. Sağlık Bakanlığı. Çocukluk Dönemi Aşı Takvimi. 2020 [Erişim tarihi: 01.11.2023]. Erişim adresi: https://asi.saglik.gov.tr/asi/asi-takvimi2
  • 32.Alotaibi H, Almajhdi F, Alsaleh A, Obeid D, Khayat H, Al-Muammer AM, Tulbah MB, Alfageeh MN, Al-Ahdal F, Alhamlan FS. Association of sexually transmitted infections and human papillomavirus co-infection with abnormal cervical cytology among women in Saudi Arabia. Saudi J Biol Sci. 2020;27(6):1587-1595. doi:10.1016/j.sjbs.2020.03.021
  • 33.Al-Zalabani AH. Cancer incidence attributable to tobacco smoking in GCC countries in 2018. Tob Induc Dis. 2020;18(18). doi:10.18332/tid/118722
  • 34.Özerdoğan N, Gürsoy E. Serviks Kanserinde Korunma ve Hemşirelik. Turkiye Klinikleri J Obstet Womens Health Dis Nurs-Special Topics. 2017;3(1):40-49.
  • 35.Taşdemir RA, Oğuzöncül AF. Bir ilçe Devlet Hastanesi Kadın Doğum Polikliniğine Başvuranarın Smear Sonuçlarının Değerlendirmesi. Sağlık Bilimleri Dergisi. 2019;28(3):106-109. doi:10.34108/eujhs.496514
  • 36.T.C. Sağlık Bakanlığı. Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2021. 2023 [Erişim tarihi:10.11.2023]. Erişim adresi: https://www.saglik.gov.tr/Eklenti/45316/0/siy2021-turkcepdf.pdf
  • 37.WHO. Screening and treatment of pre-cancerous lesions for secondary prevention of cervical cancer. 2019 [Erişim tarihi: 12.11.2023]. Erişim adresi: https://unitaid.org/assets/Cervical_Cancer_Technology-landscape-2019.pdf
  • 38.Bedell SL, Goldstein LS, Goldstein AR, Goldstein AT. Cervical Cancer Screening: Past, Present, and Future. Sex Med Rev. 2020;8(1):28-37. doi:10.1016/j.sxmr.2019.09.005
  • 39.Akın A, Topal E. Dünyada ve Türkiye’de Servikal Kanserlerin Eliminasyonu Hayal Mi, Gerçekleşebilir Mi?. Ankara: Başkent Üniversitesi; 2021.
  • 40.Rajaram S, Gupta B. Screening for cervical cancer: Choices & dilemmas. Indian J Med Res. 2021;154(2):210-220. doi:10.4103/ijmr.IJMR_857_20
  • 41.Rerucha CM, Caro RJ, Wheeler VL. Cervical Cancer Screening. Am Fam Physician. 2018;97(7):441-448.
  • 42.WHO. Guideline for screening and treatment of cervical pre-cancer lesions for cervical cancer prevention: use of mRNA tests for human papillomavirus (HPV). 2021 [Erişim tarihi: 20.10.2023]. Erişim adresi: https://www.who.int/publications/i/item/9789240040434
  • 43.WHO. Guideline on self-care interventions for health and well-being, 2022 revision. 2022 [Erişim tarihi: 30.10.2023]. Erişim adresi: https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/357828/9789240052192-eng.pdf?sequence=1
  • 44.Yeh PT, Kennedy CE, De Vuyst H, Narasimhan M. Self-sampling for human papillomavirus (HPV) testing: a systematic review and meta-analysis. BMJ Glob Health. 2019;4(3):e001351. doi:10.1136/bmjgh-2018-001351
  • 45.Vega-Crespo B, Neira VA, Maldonado-Rengel R, Lopez D, Delgado-Lopez D, Astudillo GG, et al. Barriers and Advantages of Self-Sampling Tests, for HPV Diagnosis: A Qualitative Field Experience Before Implementation in a Rural Community in Ecuador. Int J Womens Health. 2024;16:947-960. doi:10.2147/IJWH.S455118
  • 46.Thapa S, Timilsina A, Bucha B, Shrestha S, Kunwar S, Dhital R, et al. Are we ready for self-sampling for cervical cancer screening? Insights from service providers and policy makers in Nepal. PLOS Glob Public Health. 2025;1:1-16. doi:10.1371/journal.pgph.0004114
  • 47.Ozkaraman A, Uzgör F. Kanserden Korunmada Yenilikçi Bir Girişim: Hemşire Koçluğu. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi. 2021;9(3):1140-1153. doi:10.33715/inonusaglik.825499
  • 48.Öztürk Y. Kadınların Pap Smear Tarama Testini Yaptırmalarının Önündeki Engeller. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 2019;29(1):61-68. doi:10.17942/sted.466811
  • 49.Carvalho NSD, Silva RJDC, Val IC, Bazzo ML, Silveira MF. Brazilian protocol for sexually transmitted infections 2020: human papillomavirus (HPV) infection. Rev Soc Bras Med Trop. 2021;54:e2020790. doi:10.1590/0037-8682-790-2020
  • 50.Kitiş Y. Bulaşıcı olmayan hastalıkların önlenmesi ve yönetimi ve yaşam tarzı değişikliğine uyumda aile sağlığı hemşiresinin rolü. Turkiye Klinikleri Public Health Nursing-Special Topics. 2019;5(2):1-6.

Serviks Kanserinden Korunma

Year 2025, Volume: 14 Issue: 3, 1253 - 1261, 25.09.2025

Dilan Cömert , Nuran Gençtürk

Abstract

ÖZ
Serviks kanseri önlenebilir olmasına rağmen halen dünya çapında kadın kanserleri arasında en sık teşhis edilen 4. kanserdir. Diğer taraftan etkin tarama yöntemleri ile tedavi edilebilir olması ve aşısının olması ile önlenebilen bir kanser türüdür. Kanser konusunda en önemli kontrol stratejisi primer ve sekonder korunmadır. Serviks kanserinin primer korunmasında risk faktörlerinin önlenmesi, sağlık eğitimlerinin verilmesi ve HPV aşılaması yer alırken, sekonder korunmada ise tarama programları ile erken teşhis amaçlanmaktadır. Bu derlemede serviks kanserinden korunma yolları hakkında genel bir bilgi verilmesi amaçlandı.

Keywords

HPV Korunma Serviks kanseri Tarama yöntemleri

Ethical Statement

Derleme olduğu için Etik Beyan yok

Supporting Institution

Yok

Thanks

Yok

References

  • 1.Kulakçı H, Altıntaş H, Korkmaz Aslan G. Kadınların Meme ve Serviks Kanserinin Erken Tanısına Yönelik Sağlık İnançlarının Değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2020;7(3):249-261. doi:10.31125/hunhemsire.834101 2.T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. Türkiye Kanser Kontrol Programı. 2021 [Erişim tarihi: 10.11.2023]. Erişim adresi: https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/kanser-db/Dokumanlar/Raporlar/17.Agustos_2021_Kanser_Kontrol_Programi_versiyon-1.pdf
  • 3. Globocan. Global Cancer Observatory. 2022a [Erişim tarihi: 01.03.2025]. Erişim adresi: https://gco.iarc.fr/today/en/dataviz/bars?mode=cancer&group_populations=1&sexes=2&reset=1/
  • 4. Globocan. Globocan Turkey 2022. 2022b [Erişim tarihi: 01.03.2025]. Erişim adresi: https://gco.iarc.fr/today/en/dataviz/bars?mode=cancer&group_populations=1&sexes=2&types=0&populations=792_935
  • 5. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. Türkiye Kanser İstatistikleri 2019 (2025) [Erişim tarihi: 01.03.2025]. Erişim adresi: https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/kanser-db/Dokumanlar/Istatistikler/Turkiye_Kanser_Istatistikleri_2019.pdf
  • 6. WHO. Roadmap to accelerate the elimination of cervical cancer as a public health problem in the WHO European Region 2022–2030. 2022 [Erişim tarihi: 25.10.2023]. Erişim adresi: https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/361668/72cd09e-rev1-CervicalCancer-22062.pdf?sequence=1&isAllowed=y
  • 7. Sung H, Ferlay J, Siegel RL, Laversanne M, Soerjomataram J, Jemal A, Bray F. Global cancer statistics 2020: GLOBOCAN estimates of incidence and mortality worldwide for 36 cancers in 185 countries. CA Cancer J Clin. 2021;71(3):209-49. doi:10.3322/caac.21660
  • 8.Olusola P, Banerjee HN, Philley JV, Dasgupta S. Human Papilloma Virus-Associated Cervical Cancer and Health Disparities. Cells. 2019;8(6):622. doi:10.3390/cells8060622
  • 9.Johnson CA, James D, Marzan A, Armaos M. Cervical Cancer: An Overview of Pathophysiology and Management. Semin Oncol Nurs. 2019;35(2):166-174. doi:10.1016/j.soncn.2019.02.003
  • 10.Sivaslıoğlu AA. Jinekoloji ve Obstetrik. 1. Baskı. İstanbul: İstanbul Tıp Kitabevleri; 2020.
  • 11.Zhang S, Xu H, Zhang L, Qiao Y. Cervical cancer: Epidemiology, risk factors and screening. Chin J Cancer Res. 2020;32(6):720-728. 12.Hebnes JB, Munk C, Frederiksen K, Joergensen HO, Iftner T, Kjaer SK. The role of circumcision, tobacco, and alcohol use in genital human papillomavirus infection among men from Denmark. Int J STD AIDS. 2021;32(11):1028-1035. doi:10.1177/09564624211014727
  • 13.Pourmohsen M, Simbar M, Nahidi F, Fakor F, Majd HA. HPV Risk Factors and Prevention Behaviours: A Review. J Clin Diagn Res. 2018;12(12):1-5.
  • 14.Gupta R, Hussain S, Hariprasad R, Dhanasekaran K, Verma S, Agarval V, Sanjay G. High prevalence of cervical high-grade lesions and high-risk human papillomavirus infections in women living with HIV: a case for prioritizing cervical screening in this vulnerable group. Acta Cytol. 2022;66(6):496-506. doi:10.1159/000525340
  • 15.Fowler JR, Maani EV, Jack BW, Miller JL. Cervical Cancer (Nursing). In: StatPearls [online]. 2023. StatPearls Publishing [Erişim tarihi: 01.12.2023]. Erişim adresi: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK431093/
  • 16.Bulut E, Demir Bozkurt F. Servikal kanser ve bakım. In: Dinç A, editor. Sağlık & Bilim 2023: Ebelik-IV. İstanbul: Efeakademi Yayınları; 2023. p.141-152.
  • 17.Taşkın L. Jinekolojik kanserler ve bakım. In: Taşkın L, editor. Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği. Ankara: Akademisyen Kitabevi; 2020. 16. Baskı. p.671-705.
  • 18.Bhatla N, Aoki D, Sharma DN, Sankaranarayanan R. Cancer of the cervix uteri: 2021 update. Int J Gynaecol Obstet. 2021;155(1):28-44 [Erişim tarihi: 01.11.2023]. Erişim adresi: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK570551/
  • 19.Mavi Aydoğdu SG, Özsoy Ü. Serviks kanseri ve HPV. Androloji Bülteni. 2018;20(1):25-29. doi:10.24898/tandro.2018.62533
  • 20.Cohen PA, Jhingran A, Oaknin A, Denny L. Cervical cancer. Lancet. 2019;393(10167):169-182. doi:10.1016/S0140-6736(18)32470-X
  • 21.WHO. Global strategy to accelerate the elimination of cervical cancer as a public health problem. 2020 [Erişim tarihi: 05.11.2023]. Erişim adresi: https://www.who.int/publications/i/item/9789240014107
  • 22.Wilailak S, Kengsakul M, Kehoe S. Worldwide initiatives to eliminate cervical cancer. Int J Gynaecol Obstet. 2021;155:102-106. doi:10.1002/ijgo.13879
  • 23.Çevik E, Çoşkun AM. HPV Enfeksiyonuna Güncel Yaklaşım ve Ebenin Rolü. Kadın Sağlığı Hemşireliği Dergisi. 2021;7(3):215–229.
  • 24.Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Genital HPV Infection – Basic Fact Sheet. 2022 [Erişim tarihi: 01.03.2025]. Erişim adresi: https://www.cdc.gov/cervical-cancer/prevention/index.html
  • 25.İnce U, Akar M, Ildız N. Human Papilloma Virüs (HPV) Güncel Tedavi ve Korunma Yöntemleri. Sağlık Bilim Dergisi. 2017;26(2):189–192.
  • 26.Centers for Disease Control and Prevention (CDC). HPV Vaccination Recommendations. 2021 [Erişim tarihi: 15.10.2023]. Erişim adresi: https://www.cdc.gov/vaccines/vpd/hpv/hcp/recommendations.html
  • 27.Athanasiou A, Bowden S, Paraskevaidi M, Fotopoulou C, Martin-Hirsch P, Paraskevaidis E, Kyrgiou M. HPV vaccination and cancer prevention. Best Pract Res Clin Obstet Gynaecol. 2020;65:109-124. doi:10.1016/j.bpobgyn.2020.02.009
  • 28.ACOG. Human Papillomavirus Vaccination. Obstet Gynecol. 2020;136(2):e15-e21. doi:10.1097/AOG.0000000000004000
  • 29.Drolet M, Bénard É, Pérez N, Brisson M, Ali H, Boily MC, Yu BN. Population-level impact and herd effects following the introduction of human papillomavirus vaccination programmes: updated systematic review and meta-analysis. Lancet. 2019;394(10197):497–509. doi:10.1016/S0140-6736(19)30298-3
  • 30.HPV Information Centre. Human Papillomavirus and Related Diseases Report. 2023 [Erişim tarihi: 30.11.2023]. Erişim adresi: https://hpvcentre.net/statistics/reports/XWX.pdf
  • 31.T.C. Sağlık Bakanlığı. Çocukluk Dönemi Aşı Takvimi. 2020 [Erişim tarihi: 01.11.2023]. Erişim adresi: https://asi.saglik.gov.tr/asi/asi-takvimi2
  • 32.Alotaibi H, Almajhdi F, Alsaleh A, Obeid D, Khayat H, Al-Muammer AM, Tulbah MB, Alfageeh MN, Al-Ahdal F, Alhamlan FS. Association of sexually transmitted infections and human papillomavirus co-infection with abnormal cervical cytology among women in Saudi Arabia. Saudi J Biol Sci. 2020;27(6):1587-1595. doi:10.1016/j.sjbs.2020.03.021
  • 33.Al-Zalabani AH. Cancer incidence attributable to tobacco smoking in GCC countries in 2018. Tob Induc Dis. 2020;18(18). doi:10.18332/tid/118722
  • 34.Özerdoğan N, Gürsoy E. Serviks Kanserinde Korunma ve Hemşirelik. Turkiye Klinikleri J Obstet Womens Health Dis Nurs-Special Topics. 2017;3(1):40-49.
  • 35.Taşdemir RA, Oğuzöncül AF. Bir ilçe Devlet Hastanesi Kadın Doğum Polikliniğine Başvuranarın Smear Sonuçlarının Değerlendirmesi. Sağlık Bilimleri Dergisi. 2019;28(3):106-109. doi:10.34108/eujhs.496514
  • 36.T.C. Sağlık Bakanlığı. Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2021. 2023 [Erişim tarihi:10.11.2023]. Erişim adresi: https://www.saglik.gov.tr/Eklenti/45316/0/siy2021-turkcepdf.pdf
  • 37.WHO. Screening and treatment of pre-cancerous lesions for secondary prevention of cervical cancer. 2019 [Erişim tarihi: 12.11.2023]. Erişim adresi: https://unitaid.org/assets/Cervical_Cancer_Technology-landscape-2019.pdf
  • 38.Bedell SL, Goldstein LS, Goldstein AR, Goldstein AT. Cervical Cancer Screening: Past, Present, and Future. Sex Med Rev. 2020;8(1):28-37. doi:10.1016/j.sxmr.2019.09.005
  • 39.Akın A, Topal E. Dünyada ve Türkiye’de Servikal Kanserlerin Eliminasyonu Hayal Mi, Gerçekleşebilir Mi?. Ankara: Başkent Üniversitesi; 2021.
  • 40.Rajaram S, Gupta B. Screening for cervical cancer: Choices & dilemmas. Indian J Med Res. 2021;154(2):210-220. doi:10.4103/ijmr.IJMR_857_20
  • 41.Rerucha CM, Caro RJ, Wheeler VL. Cervical Cancer Screening. Am Fam Physician. 2018;97(7):441-448.
  • 42.WHO. Guideline for screening and treatment of cervical pre-cancer lesions for cervical cancer prevention: use of mRNA tests for human papillomavirus (HPV). 2021 [Erişim tarihi: 20.10.2023]. Erişim adresi: https://www.who.int/publications/i/item/9789240040434
  • 43.WHO. Guideline on self-care interventions for health and well-being, 2022 revision. 2022 [Erişim tarihi: 30.10.2023]. Erişim adresi: https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/357828/9789240052192-eng.pdf?sequence=1
  • 44.Yeh PT, Kennedy CE, De Vuyst H, Narasimhan M. Self-sampling for human papillomavirus (HPV) testing: a systematic review and meta-analysis. BMJ Glob Health. 2019;4(3):e001351. doi:10.1136/bmjgh-2018-001351
  • 45.Vega-Crespo B, Neira VA, Maldonado-Rengel R, Lopez D, Delgado-Lopez D, Astudillo GG, et al. Barriers and Advantages of Self-Sampling Tests, for HPV Diagnosis: A Qualitative Field Experience Before Implementation in a Rural Community in Ecuador. Int J Womens Health. 2024;16:947-960. doi:10.2147/IJWH.S455118
  • 46.Thapa S, Timilsina A, Bucha B, Shrestha S, Kunwar S, Dhital R, et al. Are we ready for self-sampling for cervical cancer screening? Insights from service providers and policy makers in Nepal. PLOS Glob Public Health. 2025;1:1-16. doi:10.1371/journal.pgph.0004114
  • 47.Ozkaraman A, Uzgör F. Kanserden Korunmada Yenilikçi Bir Girişim: Hemşire Koçluğu. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi. 2021;9(3):1140-1153. doi:10.33715/inonusaglik.825499
  • 48.Öztürk Y. Kadınların Pap Smear Tarama Testini Yaptırmalarının Önündeki Engeller. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 2019;29(1):61-68. doi:10.17942/sted.466811
  • 49.Carvalho NSD, Silva RJDC, Val IC, Bazzo ML, Silveira MF. Brazilian protocol for sexually transmitted infections 2020: human papillomavirus (HPV) infection. Rev Soc Bras Med Trop. 2021;54:e2020790. doi:10.1590/0037-8682-790-2020
  • 50.Kitiş Y. Bulaşıcı olmayan hastalıkların önlenmesi ve yönetimi ve yaşam tarzı değişikliğine uyumda aile sağlığı hemşiresinin rolü. Turkiye Klinikleri Public Health Nursing-Special Topics. 2019;5(2):1-6.
There are 48 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Obstetrics and Gynocology Nursing
Journal Section Derlemeler
Authors

Dilan Cömert 0000-0001-9008-9675

Nuran Gençtürk 0000-0001-9906-4888

Early Pub Date September 25, 2025
Publication Date September 25, 2025
Submission Date December 29, 2023
Acceptance Date March 18, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 14 Issue: 3

Cite

APA Cömert, D., & Gençtürk, N. (2025). Serviks Kanserinden Korunma. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 14(3), 1253-1261.
AMA Cömert D, Gençtürk N. Serviks Kanserinden Korunma. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. September 2025;14(3):1253-1261.
Chicago Cömert, Dilan, and Nuran Gençtürk. “Serviks Kanserinden Korunma”. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 14, no. 3 (September 2025): 1253-61.
EndNote Cömert D, Gençtürk N (September 1, 2025) Serviks Kanserinden Korunma. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 14 3 1253–1261.
IEEE D. Cömert and N. Gençtürk, “Serviks Kanserinden Korunma”, Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, vol. 14, no. 3, pp. 1253–1261, 2025.
ISNAD Cömert, Dilan - Gençtürk, Nuran. “Serviks Kanserinden Korunma”. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 14/3 (September2025), 1253-1261.
JAMA Cömert D, Gençtürk N. Serviks Kanserinden Korunma. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2025;14:1253–1261.
MLA Cömert, Dilan and Nuran Gençtürk. “Serviks Kanserinden Korunma”. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, vol. 14, no. 3, 2025, pp. 1253-61.
Vancouver Cömert D, Gençtürk N. Serviks Kanserinden Korunma. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2025;14(3):1253-61.
 Download Cover Image