Covid-19 Öncesi, Süreci ve Sonrasında Turist Rehberlerinin Ekonomik Kazançlarına ve Beklentilerine Yönelik Bir Araştırma

Yıl 2024, , 282 - 300, 24.03.2024

Selin Altun , Mithat Dinçer

https://doi.org/10.32572/guntad.1309386

Öz

Dinamik bir yapıya sahip olan turizm sektörü, Covid-19 pandemi sürecinden olumsuz yönde etkilenenler arasındadır. Turist-çevre ve turist-yerel halk ilişkisinde aracı bir rol üstlenen ve ülkesinin imajını yansıtan turist rehberleri de diğer turizm personeli gibi pandemi nedeniyle hiç çalışamamışlar veya az çalışarak ekonomik olarak zor bir dönem geçirmişlerdir. Araştırmanın temel amacı, turist rehberlerinin Covid-19 öncesi ve sürecindeki ekonomik kazançlarına, bu süreçte yaşadıkları sorunlara ve Covid-19 sonrası ekonomik beklentilere yönelik pandemi etkisini ortaya çıkarmaktır. Araştırmada 30 turist rehberi ile yarı yapılandırılmış görüşme gerçekleştirilmiştir. Görüşmeler sonucu elde edilen bilgiler ışığında, Covid-19 öncesi ve sürecindeki turist rehberlerinin ekonomik kazançları, Covid-19 sonrası ekonomik beklentileriyle ilgili veriler üç ana ve 10 alt temada değerlendirilerek içerik analiz tekniğiyle incelenmiştir. Araştırma sonucunda, turist rehberlerinin pandeminin ilk altı ayı ekonomik kazanç elde edemedikleri ve pandemi döneminde ise düşük ücretler altında çalışmak zorunda kaldıkları ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Pandemi, Turist Rehberleri, Ekonomik Kazanç

A Survey of he Economic Gains and Expectations of Tourist Guides Before, During and After Covid-19

Öz

The tourism sector, which has a dynamic structure is among those adversely affected by the covid-19 pandemic process. Tourist guides, who play an intermediary role for in the relationship between tourist-environment and tourist-local people and reflect the image of their country, have not been able to work due to pandemic just like other tourism employees or have a difficult period economically due to the pandemic with little work. The main purpose of the study is to reveal the impact of the covid-19 pandemic on the economic gains of the tourist guides during the covid 19 process, the problems they experience in this process, and the economic expectations after covid 19. The data on the economic gains of the tourist guides before covid-19, during covid-19 process and economic expectations after the process were examined with the content method in the three main and 10 sub-themes. As a result of the study, it was revealed that the economic gains of the tourist guides in the first six months of the epidemic were almost non-existent. Another result of the study points out that in the later period after the effect of covid-19 started to decrease, the tour guides worked for low wages.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Pandemic, Tourist Guide, Economic Gain

Kaynakça

• Acar, Y. (2020). Yeni koronavirüs (COVID-19) salgını ve turizm faaliyetlerine etkisi. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(1), 7-21.
• Ahipaşaoğlu, H. S. (2006). Turizmde rehberlik. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Ak , S., Kargiglioğlu, Ş., & Bayram, G. E. (2019). Turist rehberliği mesleği. B. Zengin, G. E. Bayram, & O. Batman(Ed.), Turist rehberliği mesleği (dünü-bugünü-yarını), (s. 19-38) içinde. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Alaeddinoğlu, F., & Rol, S. (2020). Covid-19 pandemisi ve turizm üzerindeki etkileri. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(Salgın Hastalıklar Özel Sayısı), 233-258.
• Alshatnawi, E. A. (2014, Ocak 1). Assessing communication skills among jordanian tour guides: german tourists perceptions. Aqaba, Jordan, Ürdün: Macrothink Institute- The University of Jordan.
• Anderson, R. M., Heesterbeek, H., Klinkenberg, D., & Hollingsworth, T. D. (March 21, 2020). How will country-based mitigation measures influence the course of the COVID-19 epidemic? The Lancet, 931-934.
• Ap, J., & Wong, K. K. (2001). Case study on tour guiding: professionalism, issues and problems. Tourism Management, 22, 551-563.
• Argan, M. T., Karahan, S., & Dursun, M. T. (2020). Yurtdışı paket tur kapsamında sunulan rehberlik hizmetlerinin değerlendirilmesi. Turist Rehberliği Dergisi, 3(2), 101-114.
• Aslan, Z., & Çokal, Z. (2016). Profesyonel turist rehberlerinin kültürel değerlere katkısına ilişkin turist algılamaları. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 53-69.
• Asmadili, V. U. (2015). Paket turlarda müşteri memnuniyetini arttırma aracı olarak algılanan riskin azaltılmasında turist rehberlerinin rolü. [Yüksek lisans tezi, Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler].
• Atay, L. (2020). COVID-19 salgını ve turizm etkileri. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 17(1), 168-172.
• Batman, O. (2003). Türkiye'deki profesyonel turist rehberlerinin mesleki sorunlarına yönelik bir araştırma. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, 2, 117-134.
• Bayram, G. E. (2017). Motivasyonun demografik ve mesleki özelliklere göre farklılaşması: turist rehberleri üzerine bir araştırma. Journal of Yasar University, 12(48), 257-271.
• Can, H. (2006). Seyahat acentalarında paket tur satışları ve sonrasında tüketici şikayetlerine yönelik bir araştırma. [Yüksek lisans tezi, Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü].
• Çakır, A. (2010). Profesyonel turist rehberlerinin çalışma biçimi ve mesleki eğitim süreleri ile iş tatminleri arasındaki ilişki. [Yüksek lisans tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü].
• Çakmak, T. F. (2020). Turist rehberlerinin yasa dışı çalışmalara yönlendiren etmenler üzerine bir araştırma. Journal of Hospitality and Tourism Issues, 2(2), 91-107.
• Çallı, D. S. (2015). Uluslararası seyahatlerin tarihi gelişimi ve son seyahat trendleri doğrultusunda türkiye'nin konumu. Turizm ve Araştırma Dergisi, 4(1), 4-28.
• Çetinkaya, Ö., & İstanbullu Dinçer, F. (2021). Covid-19 sürecinde turist rehberlerinin çalışma motivasyonları ve yaşam doyumlarının analizi. Turist Rehberliği Dergisi, 4(1), 19-32.
• Çokal, Z. (2015). Bir kültür elçisi olarak profesyonel turist rehberinin turistlere aktarılan kültürel değerlere katkısına yönelik turist algılamaları: kapadokya örneği. [Yüksek lisans tezi, Nevşehir: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü].
• Demircan, M. (2007). Vergi hukuku açısından profesyonel turist rehberliği., [Yüksek lisans tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü].
• Doğancılı, O. S., & Karaçar, E. (2019). Turist rehberlerinin işlevleri. B. Zengin, G. E. Bayram, & O. Batman (Ed.), Turist rehberliği mesleği (dünü-bugünü-yarını), (s. 95-114) içinde. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Düzgün, E., & Kurt, A. (2020). Covid-19 (koronavirüs) salgınının turist rehberleri üzerindeki etkileri: ankara turist rehberleri odası örneği. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 12(23), 301-321.
• Eser, S., & Çakıcı, A. C. (2018). Turist rehberliği terminolojisi. S. Eser, S. Şahin, & A. C. Çakıcı (Ed.), Turist rehberliği (s. 1-20) içinde. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Gennaro, F. D., Pizzol, D., Marotta, C., Antunes, M., Racalbuto, V., Veronese, N., et al. (2020). Coronavirus diseases (covıd-19) current status and future perspectives: a narrative review. International Journal of Environmental Research and Public Health , 17 (8): 2690.
• Göçen, S., Yirik, Ş., & Yılmaz, Y. (2011). Türkiye'de krizler ve krizlerin turizm sektörüne etkileri. Süleyman Demirel Üüniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(2), 493-509.
• Gökdemir, S. (2021). Turist rehberlerinin bakış açısı ile paket turlarda covıd-19 pandemi dönemi ve sonrası gerçekleştirilebilecek uygulamalar. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 18(2), 376-398.
• Gössling, S., Scott, D., & Hall, C. M. (2021). Pandemics, tourism and global change: a rapid assessment of COVID-19. Journal of Sustainable Tourism, 29, 1-20.
• Gürdal, M. (2015). Turizm ulaştırması "Paket tur organizasyonu ve yönetimi". Ankara: Nobel Kitabevi.
• Gürsoy, H., & Karaman, S. (2019). Profesyonel turist rehberlerinin kişisel gelişimi ve mesleki donanımı üzerine bir araştırma. Turist Rehberliği Dergisi, 2(2), 88-103.
• Güven, Ö. Z. (2018). Paket tur kapsamında sunulan hizmetlerin kalitesinin davranışsal niyet üzerine etkileri: yurt dışı paket tur satın alan yerli turistlerin üzerine bir araştırma. Manas Sosyal Bilimler Araştırmalar Dergisi , 7(2), 657-674.
• Güzel, Ö. F., Türker, A., & Şahin, İ. (2014). Profesyonel turist rehberlerinin algıladıkları mesleki engelleri belirlemeye yönelik bir araştırma. Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, 2, 173-190.
• Harputluoğlu, D. D. (2020). Küresel krizler ve uluşlararası turizm. Ş. O. Mercan, & M. Üzülmez (Ed.), Uluslararası turizm (s. 97-117) içinde. Ankara : Detay Yayıncılık.
• Hu, W. (2007). Tour guides and sustainable development: the case of hainan, China. Waterloo, Ontario, Canada: University of Waterloo in fulfilment of the thesis requirement for the degree of Doctor of Philosophy in Geography.
• Huang, C., Wang, Y., Li, X., Ren, L., Zhao, J., & Hu, Y. (2020). Clinical features of patients infected with 2019 novel coronavirus in Whan,China. The Lancet, 395, 497-506.
• İbiş, S. (2020). COVID-19 Salgınının seyahat acentaları üzerine etkisi. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(1), 85-98.
• İçöz, O. (2014). Seyahat acentaları ve tur operatörlüğü yönetimi. Ankara: Turhan Kitabevi Yayınları.
• Karamustafa, K., & Çeşmeci, N. (2006). Paket tur operasyonunda turist rehberlerinin karşılaştıkları yönetsel sorunlar üzerine bir araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 17(1), 70-86.
• Karamustafa, K., & Erbaş, E. (Haziran 2011). Satın alma karar sürecinde algılanan risk: paket turlara yönelik bir araştırma. Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 3(1),103-144.
• Karataş, Z. (2017). Sosyal bilim araştırmalarında paradigma değişimi: nitel yaklaşımın yükselişi. Türkiye Sosyal Hizmetler Dergisi, 1(1), 68-86.
• Kargiglioğlu, Ş., Bayram, G. E., & Bayram, A. T. (2020). Gastronomi turizminde rehberlik uygulamaları. V. Altıntaş, & Z. Türkmendağ (Ed.), Alternatif turizmde rehberlik uygulamaları- güncel yaklaşımlar (s. 17-33) içinde. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Kozak, M. (2014). Bilimsel araştırma: tasarım, yazım ve yayım teknikleri. Ankara : Detay Yayıncılık.
• Kozak, M. A., & Yetkin, D. (2013). Profesyonel turist rehberlerinin (ptr) yetkinliklerinin mesleki yeterlilikler çerçevesinde değerlendirilmesi. 14. Ulusal Turizm Kongresi (s. 408-428). Kayseri: Erciyes Üniversitesi: Detay Yayıncılık.
• Köroğlu, Ö. (2013). Turist rehberlerinin iş yaşamındaki rolleri üzerine kavramsal bir değerlendirme. Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 91-112.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2020). Turist rehberliği hizmetinde COVID-19 pandemi sürecinde uyulması gereken kurallara ilişkin genelge. Ankara, Türkiye.
• Li, J. Y., You, Z., Wang, Q., Zhou, Z. J., Qiu, Y., Luo, R., et al. (2020). The epidemic of 2019-novel-coronavirus (2019-nCoV) pneumonia and insights for emerging infectious diseases in the future. Microbes and Infection, 22(2), 80-85.
• Meged, J. W. (2017). Guides crafting meaning in a flexible working life. Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, 17(4), 374-387.
• Özdemir , M. (2005). Yurtdışından girişlerde dezenfeksiyon uygulamaları ve yapılan yanlışlar. 4. Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi (s. 392-396). Samsun: Bilimsel Tıp Yayınevi.
• Özgen, H., & Yalçın, A. (2009). Temel işletmecilik bilgisi. Adana: Nobel Kitabevi.
• Özkan, Ç., & Yeşildağ , B. (2021). Covid-19 salgınınınturist rehberliği mesleği üzerine etkileri: Çanakkale Rehberler Odası Örneği. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(3), 1603-1615.
• Özkan, Ç., & Yeşildağ, B. (2021). Covid-19 salgınının turist rehberliği mesleği üzerine etkileri: çanakkale rehberler odası örneği. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(3), 1603-1615.
• Seyahat acentaları ve seyahat acentaları birliği kanunu. (1972). 11 08, 2022 tarihinde TÜRSAB:https://www.tursab.org.tr/edergi?pdf=/assets/assets/uploads/kanun/1618-20-4-2020.pdf adresinden alınmıştır.
• Sheldon, P. J., & Mak, J. (1987). The demand for package tours: a mode choice model. Journal of Travel Research, 25(3), 13-17.
• Skare, M., Soriano, D. R., & Rochon, M. P. (February 2021). Impact of COVID-19 on the travel and tourism industry. Technological Forecasting and Social Change , Volume 163.
• Suardhana, Nitiasih, & Putra, A. J. (2013). The communication skills of tour guide in handling customers. e-Journal Program Pascasarjana Universitas Pendidikan Ganesha, Volume 3, 972-983.
• T.C İçişleri Bakanlığı. (2020). Koronavirüs tedbirleri konulu genelgeler. Ankara, Türkiye:https://www.icisleri.gov.tr/81-il-valiligine-koronavirus-tedbirleri konulu-ek-genelge-gonderildi.
• T.C Sağlık Bakanlığı. (2020). COVID-19 bilgilendirme platformu.
• T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2020, 07 01). : 2020/6 Sıra sayılı konaklama tesislerinde kontrollü normalleşme süreci genelge değişikliği. Ankara, Türkiye.
• Tangüler, A. (2002). Profesyonel turist rehberliği ve profesyonel turist rehberlerinin seyahat acentası ve müşteri ilişkileri (Kapadokya örneği). [Yüksek lisans tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü].
• Tetik , N. (2006). Türkiye'deki profesyonel turist rehberliği ve müşterilerin turist rehberlerinden beklentilerinin analizi: kuşadası örneği. [Yüksek lisans tezi, Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü].
• TUREB. (2023). Turist rahberleri birliği. 02 16, 2023 tarihinde https://www.tureb.org.tr/tr/Page/Detail/64 adresinden alınmıştır.
• TUREB. (2024). Türkiye turist rehberliği birliği. tureb.org: http://tureb.org.tr/tr/RehberIstatistik/ , Erişim Tarihi: 01.02.2024 adresinden alınmıştır.
• Turist Rehberliği Meslek Kanunu. (2012). 6326 Sayılı turist rehberliği meslek kanunu. Resmi Gazete: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/06/20120622-2.htm
• Türker, A., & Karaca, K. Ç. (2020). Yeni tip koronavirüs (covıd-19) salgını sonrası turizm ve turist rehberliği. Turist Rehberliği Nitel Araştırmalar Dergisi, 1(1), 1-19.
• Türkmen, M. T. (2017). Turist rehberlerinin liderlik yönelimlerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 16(3), 913-927.
• TÜRSAB. (2020, Aralık). COVID-19 sürecinde türkiye ve dünya turizmi değerlendirilmesi. Türkiye Seyahat Acentaları Birliği: https://tursab.org.tr/apps//Files/Content/6ad52b35-1dd2-41c2-9f1c-c24cc19e7a63.pdf , Erişim Tarihi: 05.01.2022 adresinden alınmıştır.
• Ünlüönen, K., & Çeti, B. (2019). Salgın hastalıklar sebebiyle oluşan krizlerin turizm sektörü üzerindeki etkisinin değerlendirilmesi. Ankara Hacı Bayram Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, 22(2), 109-128.
• Wang, I. M., & Ackerman, J. M. (2019). The infectiousness of crowds: crowding experiences are amplified by pathogen threats. Personality and Social Psychology Bulletin, 45(1), 120-132.
• Yarcan, Ş. (2007). Profesyonel turist rehberliğinde mesleki etik üzerine kavramsal bir değerlendirme. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 18(1), 33-44.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, İ., & Yetiş, Ş. A. (2018). Turizmde güvenlik sorunları ve önleyici tedbirler. Ş. Aydın, & M. Boz (Ed.), Turizmde güncel konu ve eğilimler II (s. 3-16) içinde. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Zheng, D., Luo, Q., & Ritchie, B. W. (2021). Afraid to travel after COVID-19? self-protection, coping and resilience against pandemic ‘travel fear’. Tourism Management, 83, 104261.