SAĞLIK TURİZMİ DEPARTMANLARINDA İNSAN KAYNAĞI BULMA KONUSUNDA YAŞANAN SORUNLARIN ANALİZİ: İSTANBUL İLİ ÖRNEĞİ

Year 2025, Volume: 28 Issue: 3, 455 - 476, 30.09.2025

Emin Aksan , Selma Söyük

Abstract

Sağlık turizmi alanında Türkiye hızla gelişme gösteren ülkelerden biri olmasına rağmen hala istenilen düzeyde değildir. Bunun en önemli nedenlerinden biri nitelikli insan gücü bulma konusunda yaşanan güçlüklerdir. Ancak sağlık turizmi konusunda ülkemizde yapılan çalışmalar incelendiğinde, bu birimlerde çalışacak personel bulma konusunda yaşanan sorunlara değinen çalışmaların az olduğu görülmüştür. Bu nedenle nitelikli personel bulma sorununa değinilmesinin alan yazınına katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Araştırmanın amacı, son zamanlarda tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de çok önemli hale gelen sağlık turizmi konusunda hizmet veren sağlık kurumlarının, insan kaynağı bulma sorunlarının tespiti ve sağlık kurumlarında insan gücü olarak mevcut durum analizini yapıp bu doğrultuda çözüm önerileri geliştirmektir. Çalışmada veriler, nitel araştırma tekniklerinden yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşme yöntemi ile toplanmıştır. Araştırmanın deseni nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması (case study) desenidir. Yarı yapılandırılmış görüşmeler aracılığıyla toplanan veriler MAXQDA 24 yazılımı kullanılarak tematik analiz yöntemiyle kodlanmış, kategorilere ayrılmış ve yorumlanmıştır. Yapılan analizler sonucunda araştırmaya katılanların tümü nitelikli insan kaynağı bulma konusunda sorun yaşadıklarını ifade etmişlerdir. Çalışmada en çok tekrarlanan kodlama yabancı dil bilen insan kaynağının az olması sorunudur. Bu nedenle sağlık turizmi departmanlarında daha çok yabancı uyruklu personel çalıştırıldığı belirtilmiştir. Yabancı personelin çalışması ise vize alma ve çalışma izinleri, kültürel farklılıklar ve oryantasyon sürecinin uzun olması gibi problemleri ortaya çıkarmaktadır. Sağlık turizmi departmanlarında en sık rastlanan insan kaynağı problemleri arasına iş analizlerinin yeterince bilinmediği, personel devir hızının yüksek olması ve personel planlanmasının doğru yapılamadığı sonuçlarına ulaşılmıştır.

Keywords

Sağlık turizmi , insan kaynağı , sağlık turizmi departmanı , danışmanlık hizmetleri

Project Number

-

ANALYSIS OF PROBLEMS EXPERIENCED IN FINDING HUMAN RESOURCES IN HEALTH TOURISM DEPARTMENTS: THE CASE OF ISTANBUL PROVINCE

Abstract

Although Türkiye is one of the countries that is rapidly developing in the field of health tourism, it is still not at the desired level. One of the most important reasons for this is the difficulties experienced in finding qualified manpower. However, when the studies conducted in our country on health tourism are examined, it is seen that there are few studies addressing the problems experienced in finding personnel to work in these units. Therefore, it is thought that addressing the problem of finding qualified personnel will contribute to the literature in the field. The aim of the research is to determine the problems of finding human resources in health institutions providing services in the field of health tourism, which has become very important in Turkey as well as all over the world, and to analyze the current situation in terms of manpower in health institutions and to develop solution suggestions accordingly. In the study, data were collected using semi-structured in-depth interviews, one of the qualitative research techniques. The research design is a case study design, one of the qualitative research methods. The data collected through semi-structured interviews were coded, categorized and interpreted using thematic analysis method using MAXQDA 24 software. As a result of the analysis, all participants in the study stated that they had problems finding qualified human resources. The most repeated coding in the study was the problem of having few human resources who speak foreign languages. For this reason, it was stated that more foreign nationals were employed in health tourism departments. For this reason, it has been stated that more foreign nationals are employed in health tourism departments. The employment of foreign personnel creates problems such as visa and work permits, cultural differences and long orientation processes. The most common human resources problems in health tourism departments are that job analyses are not sufficiently known, staff turnover is high and staff planning is not done correctly.

Ethical Statement

-

Project Number

-

References

• Altsoy, S., & Taştan Boz, İ. (2019). Medikal turizm alanında faaliyet gösteren hastanelerdeki mevcut sorunlar ve çözüm önerileri. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 22(1), 113-134.
• Bölüktaş, P.R., (2020). Türkiye’nin yaşlı sağlığı turizmi için fırsatları. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(16), 1-15.
• Bulut, A. & Şengül, H. (2019). Dünyada ve Türkiye’de sağlık turizmi. Yönetim, Ekonomi ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 3(1), 45-62.
• Creswell, J. W. (2018). Özsevgeç, T. (çevirici Ed.), Veri Toplama. İçinde Creswell, J. W. Bütün M, Demir, S. B., (çevirici Ed.), Nitel Araştırma Yöntemleri: Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni. Ankara: Siyasal Kitabevi; 145-178.
• Çamlıdere, A., & Söyük, S. (2019). İstanbul’da sağlık turizmi hizmeti verilen hastanelerde insan kaynakları bulma ve seçme süreci ve bu süreçte karşılaşılan sorunlar. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 6(3), 527-533.
• Çavmak, D. (2017). Sağlık hizmetlerinde insan kaynakları planlaması: Türkiye değerlendirmesi. Sağlık Yönetimi Dergisi, 1(2), 13-24.
• Dag, E., Demir, Y., Kilinc, Z. A., & Yazicioglu, B. (2024). Perception of medical tourism image from the perspective of healthcare professionals: The case of Turkey. Journal of Tourism Management Research, 11(1), 38-48.
• Demir, Y. (2024). Bir estetik yolculuk, estetik cerrahi. bir estetik turizm: Türkiye üzerine bir değerlendirme. Journal of Gastronomy, Hospitality and Travel, 7(1),205-214.
• Denizli, F. (2023). Yaşlı ve engelli bakım turizm potansiyelinin değerlendirilmesi “fırsatlar ve tehditler”: Kayseri ili örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 46, 59-75.
• Duman, İ. (2019). Termal turizm işletmelerinde helal uygulamaları ve müşterilerin tercih öncelikleri üzerinde bir araştırma (Kütahya örneği). [Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü].
• Erdoğan, S. (2014). Nitel Araştırmalar. İçinde Erdoğan S, Nahcivan N, Esin M.N. (Ed.), Hemşirelikte Araştırma. İstanbul: Nobel; 131-165.
• Ersöz, Ş., & Ulucan, E. (2023). Engelli turizminde Türkiye’deki yasal düzenlemeler İstanbul ilindeki 4 ve 5 yıldızlı zincir otellerde bir araştırma. The Journal Of Academic Social Science, 144(144), 570-586.
• Figueiredo, N., Abrantes, J.L., & Costa, S. (2024). Mapping sustainable development in health tourism: a systematic literature review. Sustainability, 16 (5), 1901.
• İyem, B., Güven, E. Ö., & Yılmazer, A. (2020). Sağlık turizminde insan kaynakları envanteri: Aydın ilindeki özel sağlık kuruluşlarında bir inceleme. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 55(2), 1298-1317.
• Kantar, G., & Işık, E. (2014). Türkiye’de sağlık turizmi. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 1(1), 15-20.
• Kim, H. L., & Hyun, S. S. (2022). The future of medical tourism for individuals’ health and well-being: a case study of the relationship improvement between the UAE (United Arab Emirates) and South Korea. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(9), 5735.
• Kiss, K. (2015). Challenges of developing health tourism in the Balkans. Tourism: An International Interdisciplinary Journal, 63(1), 97–110.
• Kocadağ, Z. A., & Sur, H. (2023). Sağlık turizmi alanında faaliyet gösteren özel hastanelerin ve kliniklerin mevcut sorunları ve çözüm önerileri (Yüksek Lisans Tezi). Ulusal Tez Merkezi.
• Kuzhan, K., & Gönen, S. (2024). Türkiye’de sağlık turizmi ve pazarı üzerine bir değerlendirme. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(1), 27-50.
• Madera, J. M., Dawson, M., Guchait, P., & Belarmino, A. M. (2017). Strategic human resources management. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 29(1), 48–67.
• Medicalinturkiye. (2022). https://medicalinturkiye.com/2022/11/09/saglik-turizmi-icin-insan-kaynaklari-sorunu/ Erişim Tarihi: 4.07.2025
• Raoofi, S., Khodayari-Zarnaq, R., & Vatankhah, S. (2024). Healthcare provision for medical tourism: A comparative review. Journal of Education and Health Promotion, 13(1), 63.
• Roman, M., Roman, M., & Wojcieszak-Zbierska, M. (2023). Health tourism subject of scientific research: a literature review and cluster analysis. International Journal of Environmental Research and Public Health, 20(1), 480.
• Salman, E. H., & Esen, Ü. B. (2023). Türkiye’deki sağlık turizmi hizmetlerine yönelik memnuniyet algısı: Iraklı turistler örneği. Journal of Humanities and tourism research, 13(2), 410-430.
• Sarman, A., & Sarman, E. (2021). Covid-19 pandemisinin sağlık turizmi üzerindeki etkisi. Journal of Applied Tourism Research, 2(2), 115-124.
• Sertgöz, B., & Uymaz, A. O. (2023). Sağlık turizminde insan kaynakları yönetimi. İçinde İ.S. Övey ve F. Seyran (Ed.), Sağlık turizmi yönetimi, Ankara: Gazi Kitabevi, 215–228.
• Söyük, S. (2020). Sağlık işletmelerinde insan kaynakları yönetimi. İstanbul: Beta Basın Yayım.
• Şengül, H., & Bulut, A. (2019). Sağlık turizmi çerçevesinde Türkiye’de termal turizm; bir SWOT analizi çalışması. Estudam Public Health Journal. 4(1), 55-70.
• Şenol, A., & Kaban, G. (2024). Covid-19 salgını, Rusya Ukrayna savaşı ve İsrail Filistin sorununun sağlık sektörüne finansal etkilerinin analizi: Bist şirketleri örneği. Scientific Journal of Finance and Financial Law Studies, 4(2), 78-93.
• Tontuş, Ö. (2019). Dünyada sağlık turizmi. Saturk. (Chrome extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://totm.inonu.edu.tr/yukle/files/satuk/03.pdf). Erişim Tarihi:20.01.2025
• Uluslararası Sağlık Turizmi Enstitüsü, (2024). https://www.uste.org.tr/turkiyenin-turizm-ve-saglik-turizminde-yukselen-basarisi-2024-yilina-genel-bakis/.Erşim Tarihi:4.7.2025
• Uslu, Y., Gedikli, E., Yılmaz, E., Çiçek, A., Aydın, S., & Karataş, M. (2022). Sağlık turizminde yaşanan sorunların aracı kuruluşların yöneticilerinin gözüyle değerlendirilmesine yönelik analitik bir çalışma. Türkiye Klinikleri Journal of Health Sciences, 7(4).