KÜRESELLEŞME SÜRECİNDE MEDYA SEKTÖRÜNÜN DEĞİŞEN DOĞASI ve TÜRK MEDYA SEKTÖRÜNE YANSIMALARI

Year 2013, Volume: 2 Issue: 3, 234 - 261, 04.11.2015

Yavuz Bayram

Abstract

Küreselleşme süreci yaklaşık dört yüz yıldır değişerek devam eden ve tüm dünyayı çeşitli derecelerde etkisi altına alan bir süreçtir. Her ne kadar eski dönemlerde bu süreç küreselleşme ismiyle ele alınmamışsa da 1980’ler sonrası tüm dünyada yaşanan gelişmeler ‘küreselleşme’ ismiyle anılmış ve akademik çalışmaların konusu haline gelmiştir. Küreselleşme sürecinin 1980’ler sonrası hızlanıp tüm dünyayı etkiler hale gelmesinde enformasyon teknolojilerinde yaşanan yeniliklerin büyük etkisi olmuştur. Bu yenilikler sayesinde ekonomi piyasaları birbirlerine eklemlenmiş, ulusal devletlerin sınırları görünmez olmuş, iş yaşamından kültüre kadar birçok alanda hegemonik güç olan ABD ve Batı’nın kuralları genel kabul görmüştür. Küreselleşme süreci medya endüstrisini de sahiplik yapısından, çalışma koşullarına kadar tüm açılardan etkilemiş, kitle iletişim araçlarının küresel etkinliğini önemli oranda arttırmıştır. Yapılan bu çalışma küreselleşme sürecinde medyanın nasıl değiştiği ile ilgilendiği kadar Türk medya sektörünün bu süreçten nasıl etkilendiği ile de ilgilenmektedir. Bu amaçla yapılan çalışmada küreselleşme süreci ele alındıktan sonra bu sürecin küresel medya sektörü üzerindeki etkileri incelenmiş, dünyada yaşanan gelişmelere bağlı olarak Türkiye’deki medya sektöründe ve çalışma koşullarında ne gibi değişiklikler olduğu açıklanmaya çalışılmıştır. 

 

Anahtar Kelimeler: Küreselleşme, Medya, Türk Medyası, Tekelleşme

Keywords

Küreselleşme, Medya, Türk Medyası, Tekelleşme

References

• KAYNAKÇA
• AKSOY, Metin, “Holdinglerin Banka Medyası”, Ekonomi Dergisi, S:25, Ağustos 2004.
• ALTIOK, Metin, “Uluslararası Sermayenin Krizi, Hegemonya Savaşları ve Türkiye”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, ISSN: 1304–0278, C:3, Sayı: 12, Bahar 2005
• ARMAĞAN Ahsen ve DİRİK Çiğdem, “Basın İşletmelerinde Tekelleşmeye Bağlı Hak İhlallerinin İşgören Üzerindeki Sosyal Psikolojik Etkileri: İzmir Basın İşletmeleri Örneği”, II. Sosyal Haklar Uluslararası Sempozyumu, Kocaeli Üniversitesi, İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü, 24-25 Ekim 2011 Kocaeli
• BAGDIKIAN Ben, The New Media Monopoly, Beacon Press, Boston, 2004.
• BÜYÜKBAYKAL, Ceyda Ilgaz, “Küresel Medya Yapılarının Yoğunlaşması”, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 2008, Sayı 31, ss.39-50.
• DEMİR, Ömer ve ACAR, Mustafa, Sosyal Bilimler Sözlüğü, Vadi Yayınları, 3.Baskı, 1997, Ankara.
• DEMİR, Vedat, Türkiye’de Medya Siyaset İlişkisi, 2007, Beta Yayınları, 1. basım, İstanbul.
• DOYLE, Gillian, Media Ownership: Concentration, Convergence and Public Policy, Sage Publications, London, 2002.
• DPT, “Küreselleşme Özel İhtisas Komisyonu Raporu”, Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı Yayını, DPT: 2544- ÖİK: 560, Ankara, 2000.
• FRIEDMAN, Thomas, Lexus ve Zeytin Ağacı Küreselleşmenin Geleceği, Boyner Holding Yayınları, İstanbul, Ocak 2000.
• GÖRMÜŞ Ayhan, “Basın İş Sözleşmesi”, TÜHİS İş Hukuku ve İktisat Dergisi, Cilt 21, Sayı 5-6, 2008.
• HABERMAS, Jurgen, Küreselleşme ve Milli Devletlerin Akıbeti, Bakış Yayınları, İstanbul, Mart 2002.
• IFJ; Media Power in Europe: The Big Picture of Ownership, Druk Hoeilaart, Bel-gium, (Media Power), Published IFJ, 2005.
• İNAN, Saadettin, ÖZKAYA, N.Cumhur; “Neden Sendika”, İletişim-Etik 99, 1999.
• KADIOĞLU, Zeynep Kaban, Küresel Medya Sermayesinin Hareketliliği ve Türk Medyasına Etkileri, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Gazetecilik Anabilimdalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul, 2001.
• KAZGAN, Gülten, Küreselleşme ve Ulus-Devlet, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 1. Baskı, İstanbul, Kasım 2000.
• KORAY, Meryem, Sosyal Politika, Ezgi Kitabevi Yayınları, Bursa, 2000.
• MAHÇUPYAN, Etyen, “Küreselleşme ve İdeolojik Politik Düşünce Akımları”, Küyerel Düşünce Grubu Paneller Dizisi, (Haz.) Süleyman Talay, Küyerel Yayınları, İstanbul, Ocak 1997.
• MORLEY David ve ROBINS Kevin, Kimlik Mekanları: Küresel Medya, Elektronik Ortamlar ve Kültürel Sınırlar, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 1997.
• NEBİLER, Halil, Medyanın Ekonomi Politiği-Türk Basınında Tekelleşme ve Basın Ahlakının Çöküşü, Sarmal Yayınevi, İstanbul, 1995.
• NIES, Gerd ve PEDERSINI, Roberto, Freelance Journalist in the European Media Industry, IFJ, Brussels, October 2003.
• NORANHE, Shonan F.R.; Careers in Communication, VGM Professional Series, Washington Publishing Co., Belmont, 1999.
• ORAN, Baskın, Küreselleşme ve Azınlıklar, İmaj Yayınları, 4. Basım, Ankara, Aralık 2001.
• ÖZDOĞAN, Cemalettin, Özeleştiri: Basının Prestij Sorunu, İzmir, 1993.
• ÖZOKÇU, Emiş Seda, Görsel-İşitsel Medyada Sahiplik, Radyo Ve Televizyon Üst Kurulu Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi, Ankara, Kasım,2011.
• SARIBAY, Ali Yaşar, Modernitenin İronisi Olarak Küreselleşme, Everest Yayınları, Birinci Basım, İstanbul, Ağustos 2004.
• SEÇKİN, Gülcan, “2000 yılında Türkiye’de Gazetecilerin Ekonomik ve Sosyal Statüsü”, Global Media Journal, Güz 2010, Cilt1, Sayı 1, ISSN 1309-7601.
• SMITH Antony, The Age of Behemoths: The Globalization of Mass Media Firms, Priority Press Publications, New York, 1991.
• STEGER, Manfred B., Küreselleşme. Abdullah Ersoy (Çeviren). Ankara: Dost Kitabevi, 2006.
• ŞENKAL Abdülkadir, Küreselleşme Sürecinde Sosyal Politika, Alfa Yayınları, 1. Basım, Ağustos 2005, İstanbul.
• ŞENSES, Fikret, “Neoliberal Küreselleşme Kalkınma İçin Bir Fırsat mı, Engel mi?”, Middle East Technical University, ERC Working Paper in Economic 04/09, August 2004.
• TOKGÖZ, Oya, Temel Gazetecilik, İmge Yayınevi, Ankara, 2003.
• TUNCEL, Hakan, “Bab-ı Ali’den İkitelli’ye”, Birikim, sayı 64, Ağustos 1994.
• TUTAR, Hilmi, 21.Yüzyılda Türk Basını-Tiraj, Promosyon ve Değişim Gerçeği, Ankara, 1993.
• YÖYEN Belgin, “Türkiye’de Basın Çalışanlarının İstihdam Sorunlarının İncelenmesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2007, İzmir.
• İNTERNET KAYNAKLARI
• ANSAL, Hacer, “Esnek Üretimde İşçiler ve Sendikalar (Post-Fordizm’de Üretim Esnekleşirken İşçiye Neler Oluyor?), www.members.tripod.com/metalworkers/ yayin/esnek0.htm-20k-1996.
• BİRGİT, Orhan (2005), “MED 472: Issues In Journalısm: A Professıonal Perspectıve-Ders Notları-1”, (Erisim: 17.04.2006, http://gerilim.com/index.php?q=node/161., s. 11-14.
• YELDAN, Erinç, “Neoliberal Küreselleşme İdeolojisinin Kalkınma Söylemi Üzerine Değerlendirmeler”, www.bilkent.edu.tr/ yeldane/Praksis-2002.pdf-
• www.tuhis.org.tr/resim/files/2013_OCAK_İŞÇİ_İSTATİSTİK_KİTAPCIK(1).pdf. er. tar. 02.08.2013