AHMED CÂHİDÎ’NİN MENSUR ESERLERİNDE DİL VE ÜSLÛP ÖZELLİKLERİ

Yıl 2016, Sayı: 3 - Abdulkerim Abdulkadiroğlu, 129 - 138, 30.04.2016

Gülgün Yazıcı

Öz

XVII. yüzyıl mutasavvıf şairlerinden Ahmed Câhidî Efendi, Halvetî-Uşşâkî şeyhi olup
Uşşâkî tarikatinin Câhidiye kolunun kurucusudur. Halk arasında Câhidî Sultan olarak
tanınan şairin bir Divan’ı ile iki mensur eseri vardır. Tevhîd-i Zât ve Nasîhat-nâme adlı
âdâb ve sülûka dair mensur eserleri farklı bilim dalları tarafından incelenmiş olmakla
birlikte tenkitli metni ortaya konmamış, ayrıca bir dil ve edebiyat malzemesi olarak
değerlendirilmemiştir. Ahmed Câhidî’nin şiir dilinde görülen Yunus etkisi onun
mensur eserlerinde de dikkat çeker. Adeta XIII. yüzyıl Türkçesiyle yazılmış olan
eserlerde pek çok arkaik kelime olduğu gibi mahallî söyleyişler de bulunmaktadır.
Makalemizde bu iki mensur eser dil ve üslup açısından değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Ahmed Câhidî, Câhidî Sultan, Tevhîd-i Zât, Nasîhat-nâme

Kaynakça

• Nihat Azamat, “Câhidî Ahmed Efendi”, TDV İslam Ansiklopedisi, İstanbul 1993, C.7, s. 16-17