SAUL BASS VE MİNİMALİST TASARIMIN FİLM AFİŞLERİNDEKİ ETKİSİ

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 2, 182 - 204, 01.10.2025

Elif Tarlakazan

https://doi.org/10.61766/hire.1673421

Öz

Bu makale, modern grafik tasarımın önemli temsilcilerinden biri olan Saul Bass’ın film afişlerine katkılarını ve minimalist tasarım anlayışının sinema dünyasındaki etkilerini incelemektedir. Minimalizm, gereksiz detaylardan arındırılmış, sade fakat etkili görsel anlatım biçimleri ile estetik ve işlevselliği ön plana çıkarır. Saul Bass, minimalist yaklaşımını kullanarak sinema afişlerinin görsel dili ve iletişim gücünü yeniden tanımlamış, bu sayede izleyici ile film arasında duygusal ve entelektüel bir köprü kurulmasına olanak sağlamıştır. Bu çalışmada, Bass’ın kariyerinin önemli dönemleri, minimalist tasarım prensipleri, film afişlerinin evrimi, afiş analizleri ve izleyici algısı üzerindeki etkileri detaylı olarak ele alınmaktadır. Araştırma yöntemi olarak kullanılan içerik analizinde özellikle tasarımcıya ait dört adet afiş görsel hiyerarşi, kompozisyon ve düzen, renk kullanımı, tipografi, sembol ve metaforlar ve mesaj algısı gibi görsel analizler ile incelenmiştir. Araştırmada elde edilen verilere dayanarak, Saul Bass’ın eserleri, dijital medya ve küreselleşmenin etkisiyle yol gösterici nitelikte ve tasarımcılar için ilham kaynağı olmaya devam edecektir. Bilimsel araştırmalar, minimalist tasarımın izleyici algısını optimize etmede ve mesajın etkili bir şekilde iletilmesinde önemli bir araç olduğunu ortaya koymaya devam etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Saul Bass , Film Afişleri , Minimalizm , Grafik Tasarım

SAUL BASS AND THE IMPACT OF MINIMALIST DESIGN ON MOVIE POSTERS

Öz

This article examines the contributions of Saul Bass, one of the essential representatives of modern graphic design, to film posters and the effects of the minimalist design approach in cinema. Minimalism emphasizes aesthetics and functionality with simple but effective forms of visual expression that are free from unnecessary details. Using his minimalist approach, Saul Bass redefined the visual language and communication power of movie posters, thus creating an emotional and intellectual bridge between the audience and the film. In this study, the essential, periods of Bass's career, minimalist design principles, the evolution of film posters, poster analyses, and their effects on audience perception are discussed in detail. In the content analysis used as a research method, especially four posters of the designer were examined with visual analysis such as visual hierarchy, composition and order, use of color, typography, symbols and metaphors and message perception. Based on the data obtained in the research, Saul Bass's works will continue to be a source of inspiration for designers and will continue to be a source of inspiration for designers with the influence of digital media and globalization. Scientific research continues to reveal that minimalist design is an essential tool in optimizing audience perception and communicating the message effectively.

Anahtar Kelimeler

Saul Bass , Film Posters , Minimalism , Graphic Design

Kaynakça

• Acar, M. & Yağbasan, M. (2014). Minimalist Sanat Akımına Dayalı Olarak Yavuz Turgul Filmleri ve Afiş Önerileri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24 (2), 205-220. doi:10.18069/fusbed.50568
• Bal Valentino Afişi. (2025). https://luismaraia.tumblr.com/post/137493089272/chéret-jules-1836-1932-bal-valentino-parís adresinden 11 Temmuz 2025 tarihinde alınmıştır.
• Bass, S. (2018). Saul Bass. https://letterformarchive.org/news/saul-bass/?srsltid= AfmBOorlU7Bsp VwIVt 4Y1A 1BI BoH_ZlxAEfG6SEbHA5L1lrfwo2kSh_G adresinden 02 Ocak 2025 tarihinde alınmıştır.
• Ben-Hur Film Afişi. (2025). https://tr.m.wikipedia.org/wiki/Dosya:Ben_hur_1959_poster.jpg adresinden 11 Temmuz 2025 tarihinde alınmıştır.
• Bonjour Tristesse Film Afişi. (2025). https://www.indiewire.com/gallery/saul-bass-movie-poster-movies-vertigo/bonjour_bass/ adresinden 11 Temmuz 2025 tarihinde alınmıştır.
• Fırat, M. (2021). Minimalist Sinema Anlayışının Afiş Tasarımlarına Etkisi: Semih Kaplanoğlu Örneği. Uluslararası İletişim ve Sanat Dergisi, 2 (4), 46-67. Erişim adresi:https://iletisimvesanat.com/files/iletisimvesanat/f2eb8052-999a-4223-93a6-3fcc9495b584.pdf
• Gülen, E. (2006). 1950 ve Sonrası Amerikan Sinemasında Film Jenerik Tasarımının Gelişimi ve Teknolojinin Bu Alana Etkileri (Yüksek Lisans Tezi). Erişim adresi:https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=LRw1OehulLsKCNAj9v86_A&no=ptd46oVis4ozrni8GyuTpw
• Film-posters. (2024). Film Posters Saul Bass. https://www.wallpaper.com/art/the-film-posters-of-saul-bass adresinden 25 Aralık 2024 tarihinde alınmıştır.
• Hollis, R. (2004). Swiss graphic design: The origins and growth of an ınternational style, 1928-1965. United Kingdom. Laurence King Publishing Ltd.
• İncedursun, K. (2021). Geçmişten Günümüze Jenerik Tasarımındaki Gelişmeler. (Sanatta Yeterlik Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Kırık, A.M. (2013). Sinemada Renk Öğesinin Kullanımı: Renk ve Anlatım İlişkisi. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 2 (6), 71-83. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/59561
• Lidwell, W., Holden, K., & Butler, J. (2010). Universal principles of design. America: Rockport Publishers, Inc.
• McCarthy, M. (2013). Children's Spirituality And Music Learning: Exploring Deeper Resonances With Arts Based Research. International Journal of Education & the Arts, 14(4). http://www.ijea.org/v14n4/.
• Meggs, P. B., & Purvis, A. W. (2016). Meggs' history of graphic design (6th ed.). Hoboken, NJ: John Wiley & Sons.
• Naderi, S. S., Sadeqzade, E., & Shapourian, F. (2019). The Impact Of Minimalist Art On Poster Design İn Iran. Journal Of Art And Civilization Of The Orient, 7 (26), 41- 56. https://www.jaco-sj.com/jufile?ar_sfile=1025635
• Norman, D. A. (2013). Design of Everyday Things: Revised and Expanded. New York: Basic Books. The UK edition is published by MIT Press, London.
• Orson & Welles. (2025). Saul Bass. https://www.orsonandwelles.co.uk/collections/saul-bass?srsltid=AfmBOorb81KpjsbrPFixwSuey-hBWfxohXqQ2HtT-_zcBySKr3tAOdYO adresinden 15 Ocak 2025 tarihinde alınmıştır.
• Sweller, J. (1988). Cognitive Load During Problem-Solving: Effects on Learning. Cognitive Science, 12(2), 257-285. doi:10.1207/s15516709cog1202_4
• Tuğan, A. P. (2012). Bir Görsel İletişim Alanı Olarak Film Jenerikleri ve Grafik Tasarımcı Saul Bass’in Yaklaşımı. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=uHAAiADRKK82_Lqhcr1irQ&no=abqOnqeZ45nVTRRTfZ4Gqg
• Uludere, K. A. (2019). Film Afişlerinde İmgeler: Saul Bass Film Afişlerinin Göstergebilimsel İncelemesi. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=mdB_1PBHVFkFfy9divAQMQ&no=fx9oMgmv6y9JRST54pmRHQ
• Ware, C. (2008). Visual thinking for design. Burlington, MA: Morgan Kaufmann.