Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

A Road Map Regarding the Protection of International Security: The Case of the Sambi-Mandara Security Action Plan

Yıl 2024, , 114 - 133, 30.04.2024
https://doi.org/10.17218/hititsbd.1434743

Öz

The study covers the Sambisa Forest and the Mandara Mountains, where international policy focuses on Boko Haram and ISWAP. It argues that the Sambisa and Mandara geographies in north-eastern Nigeria should be declared a safe zone. In this respect, the study presents certain recommendations and announces these recommendations as the Sambi-Mandara Security Action Plan which is named after the combination of the words, Sambisa and Mandara. Ultimately, the security of a country can affect the continent and, particularly, the geographical area, in which it is located, as well as influencing international politics. It analyses how the terrorist groups active in the region affect international security and how regional states, especially Nigeria, and global powers should follow a path through the Sambi-Mandara Security Action Plan in order to ensure security. The study reveals that Boko Haram and ISWAP terrorist organizations active in Nigeria constitute a security problem. It is to analyze that this problem is not only Nigeria-centred but also threatens international security. The main purpose of the study is to provide solutions to the problem and to ensure that necessary measures are taken. Although Nigeria has a powerful military and economy, it has not been able to end either Boko Haram or ISWAP. In fact, one of the main factors in the strengthening and growth of these organizations originated from the policies implemented of the government. It is not difficult to understand how and why the Boko Haram organization that it came to the fore with such an active act terrorism, especially when the era of President Jonathan is taken into consideration. Policies such as unproportional use of force, economic inequality, political climate of fear, sociocultural distinction and marginalization implemented against the northern peoples by the Jonathan government provided an advantage to Boko Haram's in growing and gaining many new members in that period. The most violent attacks of the Boko Haram organization coincided to the Jonathan period between 2011-2015. Although the attacks that took place under the administration of President Buhari in years 2015-2023 decreased according to the previous years, attacks still continued. The only reason of the decrease in attacks in this period is the disagreements and splits within Boko Haram. With the emergence of the ISWAP organization in 2016, the intensity of the conflicts has changed. This situation has turned into a triple conflict atmosphere. The conflicts between the government, Boko Haram and ISWAP have deeply affected the people of the region. The Sambisa Forest and Mandara Mountains, where first Boko Haram and then ISWAP were deployed, were the main centres of these conflicts. In order to ensure security, the Nigerian Government should implement the Sambi-Mandara Security Action Plan. In line with this Action Plan, it should give importance to national, environmental and international co-operation. In order to restore the Sambisa Forest and the Mandara Mountains to their former habitat, it should initiate a large-scale study of the area. In this context, it should give place to soft power elements in the region, primarily in the sociocultural field. It should give importance to sustainable development activities nationally, not only in the southern regions. In short, in order to end Boko Haram and ISWAP terrorist organizations, the Nigerian government should both investigate the reasons for joining the organization and make all necessary investments in the region. Nigeria, Cameroon, Chad and Niger, as well as the African Union, have to act together if they want the continent to be free of Boko Haram and ISWAP terrorist organizations. Although there is an image that they are acting together, it is understood from the terrorist attacks in the region that this movement is not sufficient. In order to revitalise the Sambisa Forest and the Mandara Mountains, which have been used as a conservation and touristic area for many years, the Nigerian Government, as well as the Governments of Cameroon and Chad, should provide the necessary assistance. Ultimately, this assistance will be important for ensuring not only Nigeria's national security, but also regional and international security.

Kaynakça

  • Adela, G. (2023). Institutional counterinsurgency frameworks in the Lake Chad Basin: the case of the Multinational Joint Task Force against Boko Haram. Defense & Security Analysis, 39(1), 91-110. https://doi.org/10.1080/14751798.2023.2166520
  • African Development Bank, (2023). African Economic Outlook 2023: Mobilizing Private Sector Financing for Climate and Green Growth in Africa, African Development BankPress. Erişim adresi: https://www.afdb.org/en/knowledge/publications/african-economic-outlook
  • African Union, (2023). The 4th Lake Chad Basin Governors Forum. Erişim adresi: https://au.int/es/node/42923
  • Amadou, M.I.E.M., & Foucher, V. (2022). Boko Haram in the Lake Chad Basin: The Bakura Faction and its Resistance to the Rationalisation of Jihad. Policy Brief, (08), 1-12. https://doi.org/10.18449/2022MTA-PB08
  • Amnesty International, (2023). Uluslararası Af Örgütü 2022/23 Raporu: Dünyada İnsan Haklarının Durumu, London: Uluslararası Af Örgütü Yayınları, 1-69. Erişim adresi: https://www.amnesty.org/en/documents/pol10/5670/2023/tr/
  • Asfura-Heim, P., & McQuaid, J. (2015). Diagnosing the Boko Haram Conflict: Grievances, Motivations, and Institutional Resilience in Northeast Nigeria. CNA Analysis and Solutions, (187), 1-65. Erişim adresi: https://www.cna.org/archive/CNA_Files/pdf/dop-2014-u-009272-final.pdf
  • Ataman, M. (2003). The Impact of Non-State Actors on World Politics: A Challenge to Nation-States. Alternatives: Turkish Journal of International Relations, 2(1), 42-66. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/19401
  • Bauer, W. (2018). Çalınan Hayatlar: Boko Haram ve Afrika’nın Kalbindeki Terör, (S. Özhan, Çev.). İstanbul: Kor Kitap Yayınları
  • Baylis, J. (2008). Uluslararası İlişkilerde Güvenlik Kavramı. Uluslararası İlişkiler, 5(18), 69-85. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/539876
  • Baylis, J. (2015). Uluslararası İlişkilerde Güvenlik Kavramı. (M. Aydın vd. Der.), Uluslararası İlişkilerde Çatışmadan Güvenliğe: Seçme Makaleler, İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları
  • BBC, (2023). Highlights of President Tinubu Democracy Day Speech to mark June 12. Erişim adresi: https://www.bbc.com/pidgin/articles/c13vkde34l3o
  • Birdişli, F. (2020). Uluslararası Güvenliğin Tarihsel Gelişimi ve Postmodern Güvenlik Dönemi. Güvenlik Bilimleri Dergisi, Özel Sayı, 235-260. https://doi.org/10.28956/gbd.696034
  • Birdişli, F. (2023). Uluslararası Kurumların Normatif Bir Unsuru Olarak Uluslararası Güvenlik. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 78(2), 381-405. https://doi.org/10.33630/ausbf.1131278
  • Chêtima, M. (2023). Traditional and new houses, old and new paths to social status in the Mandara highlands, Cameroon. Canadian Journal of African Studies, 1-19. https://doi.org/10.1080/00083968.2023.2210697
  • Daban, C. (2022). Nijerya’da Boko Haram Çatışması: Taraflar, Talepler ve Çözüm Önerileri, Fransa: Livre de Lyon. Erişim adresi: https://bookchapter.org/kitaplar/Nijeryada_Boko_Haram_Catismasi.pdf
  • Dalar, M. (2022). Evrensel Yargı Yetkisinin Tarihsel Gelişimi Ve Afrika Örneği: Afrika Sorunlarına Afrika Çözümleri, (Yayın No. 736625). (Doktora tezi, Ankara Üniversitesi). Erişim adresi: https://dergiler.ankara.edu.tr/xmlui;/handle/20.500.12575/87100
  • Danjibo, N. D. (2017). İslami Fundamentalizm ve Mezhep Şiddeti: Kuzey Nijerya’daki ‘Maitatsine’ ve ‘Boko Haram’ Krizleri. (Z. Alimoğlu Sürmeli, Çev.), Mezhep Araştırmaları Dergisi, 10(1), 207-235. https://doi.org/10.18403/emakalat.306998
  • David, N. (2012). Introduction. N. David (Ed.), Metals in Mandara Mountains Society and Culture, London: Africa World Press, 3-26. Erişim adresi: https://www.ucalgary.ca/uofc/others/sukur/Lib/Mandara%20MetalsText.pdf
  • Dedeoğlu, B. (2003). Uluslararası Güvenlik ve Strateji, İstanbul: Derin Yayınları
  • Doukhan, D. (2020). Multinational Joint Task Force (MNJTF) against Boko Haram-Reflections. International Institute for Counter-Terrorism (ICT), December, 3-10. Erişim adresi: https://www.jstor.org/stable/resrep30929
  • Glazzard, A. (2023). Disengaging and Reintegrating Violent Extremists in Conflict Zones. Washington: United States Institute of Peace Press, 1-52. Erişim adresi: https://www.usip.org/publications/2023/05/disengaging-and-reintegrating-violent-extremists-conflict-zones
  • Global Peace Index, (2023). Global Peace Index 2023: Measuring Peace in a Complex World, Sydney. Erişim adresi: https://www.visionofhumanity.org/wp-content/uploads/2023/06/GPI-2023-Web.pdf
  • Grotius, H. (2011). Savaş ve Barış Hukuku. (S. L. Meray, Çev.), İstanbul: Say Yayınları
  • Heywood, A. (2016). Siyasetin ve Uluslararası İlişkilerin Temel Kavramları. (F. Bakırcı, Çev.), Ankara: BB101 Yayınları
  • Imeokparia, L., Peter, O.O. vd., (2023). A Panel Analysis of Crude Oil Exports and Poverty Reduction in African Oil Producing Countries: Implacation fort he Sustainable Development Goal One. International Journal of Energy Economics and Policy, 13(4), 169-174. https://doi.org/10.32479/ijeep.14579
  • International Crisis Group, (2023). Fighting among Boko Haram Splinters Rages. Erişim adresi: https://www.crisisgroup.org/africa/west-africa/nigeria/fighting-amongboko-haram-splinters-rages
  • International Energy Agency. (2023). New Zealand 2023: Energy Policy Review, 1-160.
  • Kausher, P. (2022). Sambisa Forest: Behind Enemy Lines. Erişim adresi: https://dailytrust.com/sambisa-forest-behind-enemy-lines/
  • Kayode, B. (2014). Inside Nigeria’s Sambisa Forest, the Boko Haram hideout where kidnapped school girls are believed to be held. 29 April, Erişim adresi: https://www.theguardian.com/world/2014/apr/29/nigeria-sambisa-forest-boko-haramhideout-kidnapped-school-girls-believed-to-be-held
  • Maceachern, S. (2012). The Prehistory and Early History of the Northern Mandara Mountains and Surrounding Plains. N. David (Ed.), Metals in Mandara Mountains Society and Culture, London: Africa World Press, 27-67.
  • Machiavelli, N. (2011). Hükümdar. Konya: MY Kitap Yayınları
  • Maura, D. (2022). Socio-Cultural Heritage, Identity and Political Affirmation through Toponyms in the Far-North Region of Cameroon. Advances in Historical Studies, (11), 129-140. https://doi.org/10.4236/ahs.2022.113012
  • Milton, D., & Al-Ubaydi, M. (2015). Pledging Bay’a: A Benefit or Burden to the Islamic State?. CTC Sentinel, 8(3), 1-7. Erişim tarihi: https://ctc.westpoint.edu/wp-content/uploads/2015/03/CTCSentinel-Vol8Issue319.pdf
  • Ministries Nigeria. Erişim adresi: https://www.osgf.gov.ng/ministries/
  • Montclos, M.A.P. (2014). Boko Haram And Politics: From Insurgency To Terrorism. M.A.P. Montclos (Ed.), Boko Haram: Islamism, politics, security and the state in Nigeria, Zaria: African Studies Centre Press, 135-157. Erişim tarihi: https://horizon.documentation.ird.fr/exl-doc/pleins_textes/divers15-04/010064363
  • National Security Strategy, (2019). Federal Republic of Nigeria. Erişim adresi: https://ctc.gov.ng/wp-content/uploads/2020/03/ONSA-UPDATED.pdf
  • Nwankpa, M. (2015). Boko Haram: Whose Islamic State?. Rice University James A. Baker III Institute for Public Policy, 4-21. Erişim adresi: https://hdl.handle.net/1911/91832
  • Nweke, E.N. (2011). Rethinking National Security in Nigeria: Analysis of Predisposing Conditions and Prospects for Stable Polity. Güvenlik Stratejileri, 7(14), 101-116. Erişim adresi: https://gsd.msu.edu.tr/Content/sayilar/dokuman/GSD_14/GSD_14_Art_5_122011.pdf
  • Oladimeji, O.S. (2019). Terrorism in Nigeria: Causes, Consequence and Panacea. International Journal of Legal Studies, 2(6), 341-366. https://doi.org/10.5604/01.3001.0013.7423
  • Olaniyan, A. (2018). Once Upon a Game Reserve: Sambisa and the Tragedy of a Forested Landscape. Arcadia Journal, (2), 1-5. Erişim adresi: https://www.environmentandsociety.org/arcadia/once-upon-game-reserve-sambisa-and-tragedy-forested-landscape
  • Onuoha, F.C. (2016). Split in ISIS-Aligned Boko Haram Group. Reports of Al Jazeera Center for Studies, 27 October, 2-8. Erişim adresi: https://studies.aljazeera.net/en/reports/2016/10/split-isis-aligned-boko-haram-group-161027113247008.html
  • Oshodi, A.G.T. (2022). Nigeria sees China as a steady partner and its largest lender. J. Gunter and H. Legarda (Ed.), Beyond Blocs: Global views on China and US-China relations, MERICS Papers on China (11), 66-72. Erişim adresi: https://merics.org/en/nigeria-sees-china-steady-partner-and-its-largest-lender
  • Patrick, S. (2006). Weak States and Global Threats: Assessing Evidence of “Spillovers”. Working Paper, (73), 1-31. Erişim adresi: https://www.cgdev.org/sites/default/files/5539_file_WP_73.pdf
  • Pérouse De Montclos, M-A. (2014). Boko Haram and politics: From insurgency to terrorism. M-A. Pêrouse de Montclos (Ed.), Boko Haram: Islamism, politics, security and the state in Nigeria, Zaria: African Studies Centre Published, 135-157. Erişim adresi: https://horizon.documentation.ird.fr/exl-doc/pleins_textes/divers15-04/010064363
  • Sato, R., & Elewonibi, B.R. (2021). Demand for Information on Family Planning among Married Women and Men in Northern Nigeria. Journal of Gynecology and Women’s Health, 20(4), 1-9. Erişim adresi: https://juniperpublishers.com/jgwh/pdf/JGWH.MS.ID.556042.pdf
  • Stenzler, L-B. (2020). Boko Haram in 2020. International Institute for Counter-Terrorism The Cairo International Center for Conflict Resolution (CCCPA). (2019). Factional Split Inside Boko Haram: Evolving Dynamics and Future Implications. Erişim adresi: https://www.cccpa-eg.org/publications-details/359
  • The UN Office for the Coordination of Humanitarian Affairs/OCHA, (2023). Nigeria. Situation Report. The World Bank, “Nigeria”, .Erişim adresi: https://www.worldbank.org/en/country/nigeria/overview
  • Todou, G., Kamblaba, P. vd. (2022). Diversity and floristic composition of woody plants in traditional agrosystems of sudano-sahelian zone of Cameroon: case of Meri in the Mandara Mountains. Journal of Agriculture and Enviroment for International Development-JAEID, 116(2), 69-85. https://doi.org/10.36253/jaeid-13301
  • United Nations. (1948). Universal Declaration of Human Rights. Erişim adresi: https://www.un.org/en/udhrbook/pdf/udhr_booklet_en_web.pdf
  • U.S. Department Of State. (2023). U.S. Relations With Nigeria. August 21, Erişim adresi: https://www.state.gov/u-s-relations-with-nigeria/
  • Wolfers, A. (1952). National Security as an Ambiguous Symbol. Political Science Quarterly, 67(4), 481-502. https://doi.org/10.2307/2145138
  • Yıldırım Çınar, H. (2023). Nijerya’da Radikalleşme ve Boko Haram Terör Örgütünün Üye Kazanma Yolları. Terörizm ve Radikalleşme Araştırmaları Dergisi-TRAD, 2(1), 129-150. http://dx.doi.org/10.29228/trad.22
  • ___. (2014). Nigeria says Boko Haram Negotiations are ‘ongoing’. Erişim adresi: https://www.bbc.com/news/world-africa-29801187
  • ___.(2023). Cameroon: Events of 2022. World Report. Erişim adresi: https://www.hrw.org/world-report/2023/country-chapters/cameroon

Uluslararası Güvenliği Sağlama Açısından Bir Yol Haritası: Sambi-Mandara Güvenlik Eylem Planı Örneği

Yıl 2024, , 114 - 133, 30.04.2024
https://doi.org/10.17218/hititsbd.1434743

Öz

Bu çalışma, uluslararası siyasetin odağındaki Boko Haram ve ISWAP örgütlerinin aktif olduğu Sambisa Ormanı’nı ve Mandara Dağları’nı konu edinmektedir. Nijerya’nın kuzeydoğusunda bulunan Sambisa ve Mandara coğrafyalarının güvenli bölge ilan edilmesi gerektiğini savunmaktadır. Bu yönüyle de bazı öneriler sunmakta olup bu önerileri Sambisa ve Mandara kelimelerinin birleştirilmesiyle ortaya koyduğu Sambi-Mandara Güvenlik Eylem Planı olarak ilan etmektedir. Nihayetinde bir ülkenin güvenliği, başta bulunduğu coğrafya olmak üzere ait olduğu kıtayı ve uluslararası siyaseti etkileyebilmektedir. Bölgede aktif olan terör gruplarının uluslararası güvenliği nasıl etkilediğini ve güvenliği sağlayabilmek adına Sambi-Mandara Güvenlik Eylem Planı üzerinden başta Nijerya olmak üzere bölge devletlerinin ve küresel güçlerin nasıl bir yol izlemeleri gerektiğini incelemektedir. Çalışma, Nijerya’da aktif faaliyet gösteren Boko Haram ve ISWAP terör örgütlerinin bir güvenlik sorunu teşkil ettiklerini ortaya koymaktadır. Bu sorunun sadece Nijerya merkezli olmadığını, uluslararası güvenliği de tehdit ettiğini analiz etmektir. Çalışmanın temel amacı soruna çözüm üretmek ve gerekli önlemlerin alınmasını sağlamaktır. Nijerya güçlü bir askeri sisteme ve ekonomik yapıya sahip olmasına rağmen ne Boko Haram’ı ne de ISWAP örgütünü bitirmiştir. Esas itibariyle Bu örgütlerin güçlenip büyümesindeki ana faktörlerden biri hükûmetin uyguladığı politikalardan kaynaklanmıştır. Bilhassa Başkan Jonathan dönemi ele alındığında, Boko Haram’ın nasıl ve niçin bu denli aktif bir terör eylemiyle gündeme geldiğini anlamak zor değildir. Jonathan Hükûmeti tarafından kuzey halklarına yönelik uygulanan orantısız güç kullanımı, ekonomik eşitsizlik paylaşımı, siyasi baskı, sosyokültürel ayırım ve ötekileştirme gibi politikalar, o dönem Boko Haram’ın büyümesinde ve birçok yeni üye kazanmasında avantaj sağlamıştır. Boko Haram örgütünün en şiddetli saldırıları da 2011-2015 yıllarında Jonathan dönemine denk gelmektedir. 2015-2023 yıllarında Başkan Buhari döneminde gerçekleşen saldırılar bir önceki yıllara göre azalsa da yine de devam etmiştir. Saldırıların bu dönemde azalmasının yegâne sebebi ise Boko Haram içinde yaşanan anlaşmazlıklar ve ikiye bölünmelerdir. 2016’da ISWAP örgütünün ortaya çıkmasıyla çatışmaların seyri de değişmiştir. Bu durum üçlü bir çatışma ortamına dönüşmüştür. Hükûmetle Boko Haram ve ISWAP arasında yaşanan çatışmalar bölge halklarını da derinden etkilemiştir. Önce Boko Haram sonrasında da ISWAP’ın konuşlandığı Sambisa Ormanı ile Mandara Dağları bu çatışmaların ana merkezlerinden olmuştur. Nijerya Hükümeti güvenliği sağlamak amacıyla Sambi-Mandara Güvenlik Eylem Planını uygulamalıdır. Bu Eylem Planı doğrultusunda ulusal, çevresel ve uluslararası iş birliklerine önem vermelidir. Sambisa Ormanı’nı ve Mandara Dağları’nı eski yaşam alanına dönüştürmek adına bölgede geniş çaplı bir çalışma başlatmalıdır. Bu kapsamda öncelikle sosyokültürel alanda olmak üzere bölgede yumuşak güç unsurlarına yer vermelidir. Sadece güney bölgelerine değil, ulusal çapta sürdürülebilir kalkınma faaliyetlerine önem vermelidir. Kısacası Nijerya hükümeti Boko Haram ve ISWAP terör örgütlerini bitirmek için hem örgüte katılma nedenlerini araştırmalı hem de bölgede gerekli tüm yatırımları yapmalıdır. Nijerya, Kamerun, Çad ve Nijer'in yanı sıra Afrika Birliği de kıtanın Boko Haram ve ISWAP terör örgütlerinden arındırılmasını istiyorsa birlikte hareket etmelidir. Her ne kadar birlikte hareket ettiklerine dair bir görüntü olsa da bu hareketin yeterli olmadığı, bölgede yaşanan terör saldırılarından anlaşılmaktadır. Uzun yıllardan beri koruma ve turizm alanı olarak kullanılmış olan Sambisa Ormanı ve Mandara Dağları'nın yeniden canlandırılması için Nijerya Hükümeti'nin yanı sıra Kamerun ve Çad Hükümetleri de gerekli yardımı sağlamalıdır. Nihayetinde bu yardım sadece Nijerya'nın ulusal güvenliği için değil, bölgesel ve uluslararası güvenliğin sağlanması için de önemli olacaktır.

Kaynakça

  • Adela, G. (2023). Institutional counterinsurgency frameworks in the Lake Chad Basin: the case of the Multinational Joint Task Force against Boko Haram. Defense & Security Analysis, 39(1), 91-110. https://doi.org/10.1080/14751798.2023.2166520
  • African Development Bank, (2023). African Economic Outlook 2023: Mobilizing Private Sector Financing for Climate and Green Growth in Africa, African Development BankPress. Erişim adresi: https://www.afdb.org/en/knowledge/publications/african-economic-outlook
  • African Union, (2023). The 4th Lake Chad Basin Governors Forum. Erişim adresi: https://au.int/es/node/42923
  • Amadou, M.I.E.M., & Foucher, V. (2022). Boko Haram in the Lake Chad Basin: The Bakura Faction and its Resistance to the Rationalisation of Jihad. Policy Brief, (08), 1-12. https://doi.org/10.18449/2022MTA-PB08
  • Amnesty International, (2023). Uluslararası Af Örgütü 2022/23 Raporu: Dünyada İnsan Haklarının Durumu, London: Uluslararası Af Örgütü Yayınları, 1-69. Erişim adresi: https://www.amnesty.org/en/documents/pol10/5670/2023/tr/
  • Asfura-Heim, P., & McQuaid, J. (2015). Diagnosing the Boko Haram Conflict: Grievances, Motivations, and Institutional Resilience in Northeast Nigeria. CNA Analysis and Solutions, (187), 1-65. Erişim adresi: https://www.cna.org/archive/CNA_Files/pdf/dop-2014-u-009272-final.pdf
  • Ataman, M. (2003). The Impact of Non-State Actors on World Politics: A Challenge to Nation-States. Alternatives: Turkish Journal of International Relations, 2(1), 42-66. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/19401
  • Bauer, W. (2018). Çalınan Hayatlar: Boko Haram ve Afrika’nın Kalbindeki Terör, (S. Özhan, Çev.). İstanbul: Kor Kitap Yayınları
  • Baylis, J. (2008). Uluslararası İlişkilerde Güvenlik Kavramı. Uluslararası İlişkiler, 5(18), 69-85. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/539876
  • Baylis, J. (2015). Uluslararası İlişkilerde Güvenlik Kavramı. (M. Aydın vd. Der.), Uluslararası İlişkilerde Çatışmadan Güvenliğe: Seçme Makaleler, İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları
  • BBC, (2023). Highlights of President Tinubu Democracy Day Speech to mark June 12. Erişim adresi: https://www.bbc.com/pidgin/articles/c13vkde34l3o
  • Birdişli, F. (2020). Uluslararası Güvenliğin Tarihsel Gelişimi ve Postmodern Güvenlik Dönemi. Güvenlik Bilimleri Dergisi, Özel Sayı, 235-260. https://doi.org/10.28956/gbd.696034
  • Birdişli, F. (2023). Uluslararası Kurumların Normatif Bir Unsuru Olarak Uluslararası Güvenlik. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 78(2), 381-405. https://doi.org/10.33630/ausbf.1131278
  • Chêtima, M. (2023). Traditional and new houses, old and new paths to social status in the Mandara highlands, Cameroon. Canadian Journal of African Studies, 1-19. https://doi.org/10.1080/00083968.2023.2210697
  • Daban, C. (2022). Nijerya’da Boko Haram Çatışması: Taraflar, Talepler ve Çözüm Önerileri, Fransa: Livre de Lyon. Erişim adresi: https://bookchapter.org/kitaplar/Nijeryada_Boko_Haram_Catismasi.pdf
  • Dalar, M. (2022). Evrensel Yargı Yetkisinin Tarihsel Gelişimi Ve Afrika Örneği: Afrika Sorunlarına Afrika Çözümleri, (Yayın No. 736625). (Doktora tezi, Ankara Üniversitesi). Erişim adresi: https://dergiler.ankara.edu.tr/xmlui;/handle/20.500.12575/87100
  • Danjibo, N. D. (2017). İslami Fundamentalizm ve Mezhep Şiddeti: Kuzey Nijerya’daki ‘Maitatsine’ ve ‘Boko Haram’ Krizleri. (Z. Alimoğlu Sürmeli, Çev.), Mezhep Araştırmaları Dergisi, 10(1), 207-235. https://doi.org/10.18403/emakalat.306998
  • David, N. (2012). Introduction. N. David (Ed.), Metals in Mandara Mountains Society and Culture, London: Africa World Press, 3-26. Erişim adresi: https://www.ucalgary.ca/uofc/others/sukur/Lib/Mandara%20MetalsText.pdf
  • Dedeoğlu, B. (2003). Uluslararası Güvenlik ve Strateji, İstanbul: Derin Yayınları
  • Doukhan, D. (2020). Multinational Joint Task Force (MNJTF) against Boko Haram-Reflections. International Institute for Counter-Terrorism (ICT), December, 3-10. Erişim adresi: https://www.jstor.org/stable/resrep30929
  • Glazzard, A. (2023). Disengaging and Reintegrating Violent Extremists in Conflict Zones. Washington: United States Institute of Peace Press, 1-52. Erişim adresi: https://www.usip.org/publications/2023/05/disengaging-and-reintegrating-violent-extremists-conflict-zones
  • Global Peace Index, (2023). Global Peace Index 2023: Measuring Peace in a Complex World, Sydney. Erişim adresi: https://www.visionofhumanity.org/wp-content/uploads/2023/06/GPI-2023-Web.pdf
  • Grotius, H. (2011). Savaş ve Barış Hukuku. (S. L. Meray, Çev.), İstanbul: Say Yayınları
  • Heywood, A. (2016). Siyasetin ve Uluslararası İlişkilerin Temel Kavramları. (F. Bakırcı, Çev.), Ankara: BB101 Yayınları
  • Imeokparia, L., Peter, O.O. vd., (2023). A Panel Analysis of Crude Oil Exports and Poverty Reduction in African Oil Producing Countries: Implacation fort he Sustainable Development Goal One. International Journal of Energy Economics and Policy, 13(4), 169-174. https://doi.org/10.32479/ijeep.14579
  • International Crisis Group, (2023). Fighting among Boko Haram Splinters Rages. Erişim adresi: https://www.crisisgroup.org/africa/west-africa/nigeria/fighting-amongboko-haram-splinters-rages
  • International Energy Agency. (2023). New Zealand 2023: Energy Policy Review, 1-160.
  • Kausher, P. (2022). Sambisa Forest: Behind Enemy Lines. Erişim adresi: https://dailytrust.com/sambisa-forest-behind-enemy-lines/
  • Kayode, B. (2014). Inside Nigeria’s Sambisa Forest, the Boko Haram hideout where kidnapped school girls are believed to be held. 29 April, Erişim adresi: https://www.theguardian.com/world/2014/apr/29/nigeria-sambisa-forest-boko-haramhideout-kidnapped-school-girls-believed-to-be-held
  • Maceachern, S. (2012). The Prehistory and Early History of the Northern Mandara Mountains and Surrounding Plains. N. David (Ed.), Metals in Mandara Mountains Society and Culture, London: Africa World Press, 27-67.
  • Machiavelli, N. (2011). Hükümdar. Konya: MY Kitap Yayınları
  • Maura, D. (2022). Socio-Cultural Heritage, Identity and Political Affirmation through Toponyms in the Far-North Region of Cameroon. Advances in Historical Studies, (11), 129-140. https://doi.org/10.4236/ahs.2022.113012
  • Milton, D., & Al-Ubaydi, M. (2015). Pledging Bay’a: A Benefit or Burden to the Islamic State?. CTC Sentinel, 8(3), 1-7. Erişim tarihi: https://ctc.westpoint.edu/wp-content/uploads/2015/03/CTCSentinel-Vol8Issue319.pdf
  • Ministries Nigeria. Erişim adresi: https://www.osgf.gov.ng/ministries/
  • Montclos, M.A.P. (2014). Boko Haram And Politics: From Insurgency To Terrorism. M.A.P. Montclos (Ed.), Boko Haram: Islamism, politics, security and the state in Nigeria, Zaria: African Studies Centre Press, 135-157. Erişim tarihi: https://horizon.documentation.ird.fr/exl-doc/pleins_textes/divers15-04/010064363
  • National Security Strategy, (2019). Federal Republic of Nigeria. Erişim adresi: https://ctc.gov.ng/wp-content/uploads/2020/03/ONSA-UPDATED.pdf
  • Nwankpa, M. (2015). Boko Haram: Whose Islamic State?. Rice University James A. Baker III Institute for Public Policy, 4-21. Erişim adresi: https://hdl.handle.net/1911/91832
  • Nweke, E.N. (2011). Rethinking National Security in Nigeria: Analysis of Predisposing Conditions and Prospects for Stable Polity. Güvenlik Stratejileri, 7(14), 101-116. Erişim adresi: https://gsd.msu.edu.tr/Content/sayilar/dokuman/GSD_14/GSD_14_Art_5_122011.pdf
  • Oladimeji, O.S. (2019). Terrorism in Nigeria: Causes, Consequence and Panacea. International Journal of Legal Studies, 2(6), 341-366. https://doi.org/10.5604/01.3001.0013.7423
  • Olaniyan, A. (2018). Once Upon a Game Reserve: Sambisa and the Tragedy of a Forested Landscape. Arcadia Journal, (2), 1-5. Erişim adresi: https://www.environmentandsociety.org/arcadia/once-upon-game-reserve-sambisa-and-tragedy-forested-landscape
  • Onuoha, F.C. (2016). Split in ISIS-Aligned Boko Haram Group. Reports of Al Jazeera Center for Studies, 27 October, 2-8. Erişim adresi: https://studies.aljazeera.net/en/reports/2016/10/split-isis-aligned-boko-haram-group-161027113247008.html
  • Oshodi, A.G.T. (2022). Nigeria sees China as a steady partner and its largest lender. J. Gunter and H. Legarda (Ed.), Beyond Blocs: Global views on China and US-China relations, MERICS Papers on China (11), 66-72. Erişim adresi: https://merics.org/en/nigeria-sees-china-steady-partner-and-its-largest-lender
  • Patrick, S. (2006). Weak States and Global Threats: Assessing Evidence of “Spillovers”. Working Paper, (73), 1-31. Erişim adresi: https://www.cgdev.org/sites/default/files/5539_file_WP_73.pdf
  • Pérouse De Montclos, M-A. (2014). Boko Haram and politics: From insurgency to terrorism. M-A. Pêrouse de Montclos (Ed.), Boko Haram: Islamism, politics, security and the state in Nigeria, Zaria: African Studies Centre Published, 135-157. Erişim adresi: https://horizon.documentation.ird.fr/exl-doc/pleins_textes/divers15-04/010064363
  • Sato, R., & Elewonibi, B.R. (2021). Demand for Information on Family Planning among Married Women and Men in Northern Nigeria. Journal of Gynecology and Women’s Health, 20(4), 1-9. Erişim adresi: https://juniperpublishers.com/jgwh/pdf/JGWH.MS.ID.556042.pdf
  • Stenzler, L-B. (2020). Boko Haram in 2020. International Institute for Counter-Terrorism The Cairo International Center for Conflict Resolution (CCCPA). (2019). Factional Split Inside Boko Haram: Evolving Dynamics and Future Implications. Erişim adresi: https://www.cccpa-eg.org/publications-details/359
  • The UN Office for the Coordination of Humanitarian Affairs/OCHA, (2023). Nigeria. Situation Report. The World Bank, “Nigeria”, .Erişim adresi: https://www.worldbank.org/en/country/nigeria/overview
  • Todou, G., Kamblaba, P. vd. (2022). Diversity and floristic composition of woody plants in traditional agrosystems of sudano-sahelian zone of Cameroon: case of Meri in the Mandara Mountains. Journal of Agriculture and Enviroment for International Development-JAEID, 116(2), 69-85. https://doi.org/10.36253/jaeid-13301
  • United Nations. (1948). Universal Declaration of Human Rights. Erişim adresi: https://www.un.org/en/udhrbook/pdf/udhr_booklet_en_web.pdf
  • U.S. Department Of State. (2023). U.S. Relations With Nigeria. August 21, Erişim adresi: https://www.state.gov/u-s-relations-with-nigeria/
  • Wolfers, A. (1952). National Security as an Ambiguous Symbol. Political Science Quarterly, 67(4), 481-502. https://doi.org/10.2307/2145138
  • Yıldırım Çınar, H. (2023). Nijerya’da Radikalleşme ve Boko Haram Terör Örgütünün Üye Kazanma Yolları. Terörizm ve Radikalleşme Araştırmaları Dergisi-TRAD, 2(1), 129-150. http://dx.doi.org/10.29228/trad.22
  • ___. (2014). Nigeria says Boko Haram Negotiations are ‘ongoing’. Erişim adresi: https://www.bbc.com/news/world-africa-29801187
  • ___.(2023). Cameroon: Events of 2022. World Report. Erişim adresi: https://www.hrw.org/world-report/2023/country-chapters/cameroon
Toplam 54 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Afrika Çalışmaları, Uluslararası Güvenlik
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Cihan Daban 0000-0002-2890-2415

Erken Görünüm Tarihi 30 Nisan 2024
Yayımlanma Tarihi 30 Nisan 2024
Gönderilme Tarihi 10 Şubat 2024
Kabul Tarihi 25 Nisan 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024

Kaynak Göster

APA Daban, C. (2024). Uluslararası Güvenliği Sağlama Açısından Bir Yol Haritası: Sambi-Mandara Güvenlik Eylem Planı Örneği. Hitit Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1), 114-133. https://doi.org/10.17218/hititsbd.1434743
                                                     Hitit Sosyal Bilimler Dergisi  Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.