THE EFFECT OF TRANSFORMATIONAL LEADERSHIP ON ORGANIZATIONAL TRUST IN VIRTUAL ORGANIZATIONS-A RESEARCH IN 112 EMERGENCY CALL CENTERS

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 1, 13 - 29, 04.05.2023

Zuhal Kaya , Hülya Öcal

https://doi.org/10.54409/hod.1246247

Öz

Objective: In this study, it is aimed to examine the effect of transformative leadership on organizational trust in virtual organizations.
Material and Methods: The research was conducted on 112 Emergency Call Center employees in five provinces where official permission obtained. Universe of the study is 112 emergency call center employees consisting of 650 people. The descriptive survey method was used in the research and simple random sampling was applied. In the research, 313 personnel (48% of the universe) were surveyed in 2018 and 2019. A questionnaire including Demographic Information Form, Transformational Leadership Scale, Organizational Trust Scale and Virtuality Measurement Index were given to the participants. Mann Whinet U and Kruskal Wallis tests were used for the differences in measurement parameters. Spearman's rho correlation analysis was used for relational screening analyses. Generalized Linear Model analysis was performed for multivariate analysis. All analyzes were performed with the SPSS 17 statistical program at 95% confidence interval and 0.05 significance level.
Results: The virtuality measurement index score differs statistically significantly according to marital status (p<0,05). Transformational leadership score differs significantly according to age, gender, province of duty, type of task and duration of emergency experience (p<0,05). There exist statistically significant relationships between the organizational trust and virtuality measurement index (r=0,240; p<0,01), transformational leadership (r=0,590; p<0,01), educational status (r=-0,120; p<0,05) and task type (r=0,117; p<0,01) 0,05). According to Logit Model results, only transformative leadership has an effect on organizational trust in multivariate analysis and this effect is positive and significant (B=2,668; p<0,01).
Conclusion: Transformational leadership in virtual organizations affects organizational trust positively. The positive relationship between the level of virtuality of organizations and the levels of transformative leadership shows that as transformative leadership increases, the level of virtuality also increases. In order to increase organizational trust, it is beneficial to implement transformative leadership in virtual organizations.

Anahtar Kelimeler

Transformational Leadership, Organizational Trust, Virtual Organizations

SANAL ÖRGÜTLERDE DÖNÜŞTÜRÜCÜ LİDERLİĞİN ÖRGÜTSEL GÜVEN ÜZERİNE ETKİSİ-112 ACİL ÇAĞRI MERKEZLERİNDE BİR ARAŞTIRMA

Öz

Amaç: Yapılan bu çalışmada, sanal örgütlerde dönüştürücü liderliğin örgütsel güven üzerindeki etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntemler: Araştırma izin alınan beş ildeki 112 acil çağrı merkezi çalışanlarına yapılmıştır. Evren 650 kişiden oluşan 112 acil çağrı merkezi çalışanlarıdır. Araştırmada betimsel tarama yöntemi kullanılmış ve örneklem basit tesadüfi olarak seçilmiştir. Araştırmada 313 personele 2018 ve 2019 yıllarında anket uygulaması yapılmış ve evrenin %48’ine ulaşılmıştır. Katılımcılara Demografik Bilgi Formu, Dönüştürücü Liderlik Ölçeği, Örgütsel Güven Ölçeği ve Sanallık Ölçüm İndeksi içeren anketler verilmiştir. Ölçüm parametrelerin farkları için Mann Whinet U ve Kruskal Wallis testleri kullanılmıştır. İlişkisel tarama analizleri için Spearman’s rho korelasyon analizi kullanılmıştır. Çok değişkenli analiz için Genelleştirilmiş Lineer Model analizi yapılmıştır. Tüm analizler %95 güven aralığında ve 0.05 anlamlılık düzeyinde, SPSS 17 istatistik programında gerçekleştirilmiştir.
Bulgular: Sanallık ölçüm indeksi puanı medeni duruma göre istatistiksel olarak anlamlı derecede farklılaşmaktadır (p<0,05). Dönüştürücü liderlik puanı yaş, cinsiyet, görev ili, görev türü ve acil çağrı merkezi deneyim süresine göre istatistiksel olarak anlamlı derecede farklılaşmaktadır (p<0,05). Örgütsel güven ile sanallık ölçüm indeksi (r=0,240; p<0,01), dönüştürücü liderlik (r=0,590; p<0.01), eğitim durumu (r=-0,120; p<0,05) ve görev türü (r=0,117; p<0,05) arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki vardır. Logit model sonuçları, çok değişkenli analizde sadece dönüştürücü liderliğin örgütsel güven üzerinde etkili olduğunu ve bu etkinin pozitif yönde, anlamlı olduğunu göstermiştir (B=2,668; p<0,01).
Sonuç: Sanal örgütlerde dönüştürücü liderlik örgütsel güveni olumlu ve pozitif yönde etkilemektedir. Örgütlerin sanallık düzeyi ile dönüştürücü liderlik düzeyleri arasında pozitif ilişkinin olması, dönüştürücü liderlik arttıkça, sanallık düzeyinin de arttığını göstermektedir. Örgütsel güveni artırmak için, sanal örgütlerde dönüştürücü liderliğin uygulanması önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

Dönüştürücü Liderlik, Örgütsel Güven, Sanal Örgütler

Kaynakça

• Abazeed, M. (2018). Impact of Transformational Leadership Style On Organizational Learning. International Journal of Business and Social Science, 9(1), 24–31.
• Akkirman, AD, Harris, DL. (2005). Organizational Communication Satisfaction in The Virtual Workplace. The Journal of Management Development, 24(5-6), 397-405.
• Aydamak, MY. (2021). Sağlık Hizmetlerinde Sanal Organizasyon, E-Sağlık Ve Teletıp: Avrupa Referans Ağları. Journal of Healthcare Management and Leadership, (1), 15-35.
• Bahadır, T. (2020). 112 Acil Çağrı Merkezlerinin Faaliyet Yılları. Web Site https://www.112.gov.tr/kurumlar/112.gov.tr/IcSite/yozgat//haberler/2020/112-Acil-Cagri-Merkezleri.pdf, 02.04.2023.
• Bass, BM. (1985). Leadership: Good, Better, Best. Organizational Dynamics, 13(3), 26-40.
• Bass, BM, & Avolio, BJ. (1996). Multifactor Leadership Questionnaire. Western Journal of Nursing Research. 57(2), 201-212.
• Bass, BM, & Riggio, RE. (2006). Transformational Leadership. Taylor&Francis Psychology Press.
• Bose, T, Haque, E, (2011). Transformational Leadership: Concepts, Applications, Criticisms and Evaluations. 8,(September 2011), 40–49.
• Caballes, LT. (2020). The Moderating Role of Virtual Work Environment on Transformational Leadership and Prsonality Types as Predictors of Occupational Self-efficacy of Employees from Selected Institutions in Metro Manila. Master Thesis, animo repository.
• Carey, MR. (1992). Transformational Leadership and the Fundamental Option for Self-transcendence. The Leadership Quarterly, 3(3), 217-236.
• Caro, DH. (2015). Medical Leadership of Emergency Management Systems in Canada: Key Attributes and Competencies. Telfer School of Management, Ottowa.
• Caro, DH. (2015). Code red: Towards transformational leadership of emergency management systems. Telfer School of Management, Ottowa.
• Chase, N. (1999).Training Trends: Learning To Lead a Virtual Team. Quality Magazine, August.
• Chudoba, KM, Wynn, E, Lu, M, & Watson‐Manheim, MB. (2005). How virtual are we? Measuring virtuality and understanding its impact in a global organization. Information systems journal, 15(4), 279-306.
• Cohen, L, Manion, L, & Morrison, K. (2001). Research Methods in Education (5th ed.). Oxford: Routledge Falmer Publisher.
• Çeri-Booms, SM. (2009). An Emprical Study on Transactional, Transformational snd Authentic Leaders: Exploring the mediating role of “Trust in Leader” on Organizational Identification, Yeditepe University Graduate Institute of Social Sciences, Doctorate Thesis.
• De Lima, OM, & Araújo, JMC. (2016). Linking Transformational Leadership and Organizational Trust: has Organizational Commitment a Mediating Efect on it? Cuadernos de Gestión, 16(1), 43-62.
• Drucker, PF. (2011). Büyük Değişimler Çağında Yönetim (Çev: Z. Dicleli), Optimist Yayınları, İstanbul. Efil, İ. (2010). İşletmelerde Yönetim ve Organizasyon. 11.Basım, Dora Yayınevi, Bursa.
• Ekşi, A, Torlak SE. (2011). Avrupa Tek Acil Çağrı Numarası Uygulama Sürecinde Acil Çağrı Hizmetlerinden Yararlanma Durumu: Antalya ve İzmir İllerinin Karşılaştırılması. Turkish Journal of Emergency Medicine, 11(4), 149-158.
• Fidanboy, CÖ. (2021). Sanal Takım Yönetimi İçin Öz Liderlik Stratejilerini Anlamak: Birey ve Takım Düzeyinde Bir İnceleme. (Editör: Karabulut, Ş.) Yönetim-Strateji-Organizasyon: Teoride ve Uygulamada. Cilt 2, Gazi Kitapevi, Ankara.
• İnce, M. (2003). Değişim Sürecinde İnsan Kaynakları Yönetimi ve İnsan Kaynakları Yöneticilerinin Yeni Rolleri. Standard Dergisi, 497, 18-29.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Bilim Kitap Kırtasiye Yayınevi.
• Keçecioğlu, T, Kelgökmen, D. (2004). Sanal Takımları Yönetmek, Review of Social, Economic & Business Studies, 5(6), 395-413.
• Kırel, Ç. (2007). Sanal Örgütlerde Örgütsel Davranısın Gelecegi, Sosyal Bilimler Dergisi, 1, 93-110.
• Kohntopp, T, Kohntopp, T, and McCann, J.(2020). Leadership in Virtual Organizations: Influence on Workplace Engagement. School of Management Publications, 141.
• Korejan, MM, Shahbazi, H. (2016), An Analysis Of The Transformational Leadership Theory. Journal of Fundamental and Applied Sciences, 8(3), 452.
• Lai, FY, Tang, HC, Lu, SC, Lee, YC, & Lin, CC. (2020). Transformational Leadership and Job Performance: The Mediating Role of Work Engagement. Sage Open, 10(1), 2158244019899085.
• Macit, M. (2003). Leadership And Bass Transactional And Transformational Leadership Theory. SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 87-114.
• Memiş, L, & Babaoğlu, C. (2020). Acil Durum Ve Afet Yönetiminde Süreç Yaklaşımı Ve Teknoloji. Omer Halisdemir Universitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(4), 777.
• Mert, G, Dördüncü, H, İncaz, S. (2019). Dönüştürücü Li̇derli̇k Davranışlarının İş Tatmi̇ni Üzerindeki Etkisi̇: Vakıf Üni̇versi̇tesi̇ Örneği̇. Journal of International Social Research, 12(65), 1169–1182.
• Mysirlaki, S, & Paraskeva, F. (2020). Emotional Intelligence and Transformational Leadership in Virtual Teams: Lessons from MMOGs. Leadership & Organization Development Journal, 41(4), 551-566.
• Nastase, M, ve Roja, A, (2013). New Management for the New Economy. Proceedings of the 7th International Management Conference, November 7th-8th, 2013, Romanya.
• Öğüt, A. (2001). Bilgi Çağında Yönetim, Nobel Yayınevi, İstanbul.
• Özmen, Ö, Eriş, E, Özer, PS. (2022), Dijital Dönüşüm ve Liderlik: Sanayi Sektöründe Bir İnceleme, KAÜİİBFD, Kongre Özel Sayısı, 13, 206-23.
• Paliszkiewicz, J, Chen K. (2022). Trust, Organizations And The Digital Economy: Theory And Practice. Routledge Advances in Management and Business Studies.
• Ruggieri, S. (2009). Leadership in Virtual Teams: A Comparison of Transformational and Transactional Leaders. Social Behavior & Personality: An International Journal, 37(8).
• Şimşek, T. (2021). Dönüştürücü Liderliğin Örgütsel Güven Üzerindeki Etkisi: Sağlık Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. Global Journal of Economics And Business Studies, 9(18), 184-194.
• Taş, A, Özkara, ZU, Aydıntan, B. (2020). Elektronik Liderliğin Temel Boyutu: Sanal Teknoloji Yeterliğinin Yöneticiye Duyulan Güvene Etkileri, İşletme Araştırmaları Dergisi, 12 (3), 2879-2894.
• Topaloğlu, H, & Arastaman, G. (2016). Örgütlerde Psikolojik Sözleşme Üzerine Kuramsal Bir Değerlendirme. Ihlahara Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1 (2), 25-36.
• Türkiye Cumhuriyeti İç İşleri Bakanlığı (2023). 112 Acil Çağrı Merkezi Çalışma Yönetmeliği. Web Site.https://www.mevzuat.gov.tr/File/GeneratePdf?mevzuatNo=19670&mevzuatTur=KurumVeKurulusYonetmeligi&mevzuatTertip=5, 02.04.2023.
• Udin, U. (2020). Transformational Leadership and Organizational Commitment: a Review of Literature. Journal of Research and Opinion, 7(2), 2623-2626.
• Vuran Y, Mert, İS, (2017). Sanal Liderlik, International Journal of Academic Value Studies, 3(9), 63-78.
• Wang, HF, Chen, YC, Yang, FH, & Juan, CW. (2021). Relationship Between Transformational Leadership and Nurses' Job Performance: The Mediating Effect of Psychological Safety. Social Behavior and Personality: an international journal, 49(5), 1-12.
• Yeşil, ST. (2017). Sağlık afet ve acil durum planlarında genel yaklaşımlar ve ülkemizde kullanılan planlar. Turkish Journal of Public Health, 15(3), 233.
• Yılmaz, K, ve Turanlı, M. (2022). A Multi-Disciplinary Investigation on Minimizing Linearization Deviations In Different Regression Models. Change & Shaping The Future, IV. ASC-2022/Fall Congress ISBN 978-625-8048-99-5.
• Yue, CA., Men, LR, & Ferguson, MA. (2019). Bridging Transformational Leadership, Transparent Communication, and Employee Openness to Change: The Mediating Role of Trust. Public Relations Review, 45(3), 101-779.
• Yurdagül, H. (2005). Ölçek Geliştirme Çalışmalarında Kapsam Geçerliği için Kapsam Geçerlik İndekslerinin Kullanılması. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 28-30 Eylül, Denizli.
• Yurtkoru, ES. (2001). The Role of Leadership in the Organizational Change Process, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İngilizce İşletme Bilim Dalı Doktora Tezi.
• Yücel, İ. (2021). Transformational Leadership and Turnover Intentions: the Mediating Role of Employee Performance During the COVID-19 Pandemic. Administrative Sciences, 11(3), 81.