İTFAİYE ALANINDA YAYINLANAN LİSANSÜSTÜ TEZLERİN BİBLİYOMETRİK ANALİZİ

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 1, 53 - 71, 30.04.2025

Sena Gül Bozer , Edanur Evren , Emel Güven , Tamer Eren

https://doi.org/10.54409/hod.1506685

Öz

İtfaiye, yangınları önlemek, söndürmek ve kontrol altına almak gibi bilinen görevlerinin yanı sıra trafik kazaları, doğal afetler, kimyasal sızıntılar ve arama-kurtarma gibi acil durumlara müdahale eden kuruluştur. Bilimsel çalışmalar birçok hayati görevi üstlenen bu kuruşların inceleyerek gelişmelerine katkı sağlamaktadır. Bu kapsamda gerçekleştirilen çalışmada 1989–2023 yılları arasında “İtfaiye” konusunda yayınlanan lisansüstü tezler bibliyometrik analiz yöntemiyle incelenerek İtfaiye alanında çalışmalar yapmak isteyen araştırmacılara yol göstermek hedeflenmiştir. Çalışmada Yükseköğretim Kurumu Ulusal Tez Merkezi (YÖKTEZ) veri tabanında yer alan lisansüstü tezler dikkate alınmıştır. Tarama gerçekleştirilirken arama terimi olarak “itfaiye” terimi kullanılmış ve arama alanı tez adı-dizin olarak belirlenmiştir. Oluşturulan kısıtlar sonucunda erişim sağlanan 114 tez değerlendirmeye alınmıştır. Erişilen tezler; yayınlandığı yıllar, türleri, yazıldığı üniversiteler ve üniversite türleri, enstitüleri, ana bilim dalları, konuları, araştırma yöntemleri ve anahtar kelimelerine göre incelenerek bibliyometrik analiz gerçekleştirilmiştir. Buna göre yapılan değerlendirmeler sonucunda en yoğun 2020 yılında tez ortaya koyulduğu, “İtfaiye” alanında yazılan tezlerde en çok İşletme konusuna yer verildiği ve İşletme Ana Bilim Dalının “İtfaiye” alanında daha fazla tez yazdığı tespit edilmiştir. Ayrıca “İtfaiye” alanında yazılan tezlerin en çok Devlet Üniversitelerinde özellikle Hacettepe Üniversitesinde yazıldığı ve yüksek lisans türünde yazıldığı saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

İtfaiye , Bibliyometrik Analiz , Lisansüstü Tezler

THESES PUBLISHED IN THE FIELD OF FIRE BRIGADE BIBLIOMETRIC ANALYSIS

Öz

The fire brigade is an organization that responds to emergencies such as traffic accidents, natural disasters, chemical spills, and search and rescue, as well as its known duties such as preventing, extinguishing, and controlling fires. Scientific studies contribute to the development of these institutions, which undertake many vital tasks. In this study, it was aimed to guide researchers who want to work in the field of Fire Brigade by examining the graduate theses published on "Fire Brigade" between 1989 and 2023 with the bibliometric analysis method. In the study, graduate theses in the database of the National Thesis Center of the Higher Education Institution (NTCoHE) were taken into consideration. While performing the scan, the term "fire brigade" was used as the search term and the search field was determined as thesis name-index. As a result of the restrictions, 114 theses were evaluated. Theses accessed; Bibliometric analysis was carried out by examining according to the years it was published, its types, universities and university types, institutes, departments, subjects, research methods and keywords. Accordingly, as a result of the evaluations made, it was determined that the thesis was produced in 2020, the most Business Administration subject was included in the theses written in the field of "Fire Brigade", and the Department of Business Administration wrote more theses in the field of "Fire Brigade". In addition, it has been determined that the theses written in the field of "Fire Brigade" are mostly written in State Universities, especially at Hacettepe University, and are written in the master's type.

Anahtar Kelimeler

Fire Brigade , Bibliometric Analysis , Graduate Thesis

Kaynakça

• Akdağ, G, Çakıcı, Ç, Onur, N, Şahin, E. (2018). Gastronomi ve Mutfak Sanatları Anabilim Dallarında Yayınlanan Tezlerin Bibliyometrik Analizi. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 2(1), 30-41.
• Arca, D. (2012). Afet Yönetiminde Coğrafi Bilgi Sistemi ve Uzaktan Algılama. Karaelmas Fen Ve Mühendislik Dergisi, 2(2), 53-61.
• Arslan, B, E, Eren, T, Güven, E. (2023). Afet Durumunda Arama Kurtarma Malzemelerinin Sevkiyatı İçin İnsansız Hava Araçlarının Seçimi. Resilience, 7(2), 293-303. https://doi.org/10.32569/resilience.1268208.
• Ay, R. (2016). İstanbul itfaiyesi, itfaiyenin sorunları ve çözüm yolları.
• Ayaz, N, Türkmen, B, M. (2018). Yöresel Yiyecekleri Konu Alan Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi. Gastroia: Journal Of Gastronomy And Travel Research, 2(1), 1- 17. https://doi.org/10.32958/gastoria.411345.
• Aydeniz, S, Haydaroğlu, M. (2021). Dört Temel Dil Becerisi Alanında Yapılan Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi. Türkiye Eğitim Dergisi, 6(1), 200-216.
• Batur, Z, Özcan, H, Z. (2020). Eleştirel Düşünme Üzerine Yazılan Lisansüstü Tezlerinin Bibliyometrik Analizi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 9(2), 834- 854.
• Beşel, F. (2017). Türkiye’de Maliye Alanında Yapılmış Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi. International Journal Of Public Finance, 2(1), 27-62. https://doi.org/10.30927/ijpf.327823.
• Bozatay, Ş, A, Yavuz, Ö. (2015). Türkiye’de İtfaiye Hizmetlerinin Örgütlenmesi ve Etkinliği Sorunu. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 5(2), 785-804.
• Değerliyurt, M, Erkal, T. (2009). Türkiye’de Afet Yönetimi. Doğu Coğrafya Dergisi, 22, 149- 153.
• Demirbulat, Ö, G, Dinç, N, T. (2017). Sürdürülebilir Turizm Konulu Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Profili. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 14(2), 20-30.
• Depren, Ö, Kartal, M, T, Kılıç Depren, S. (2018). Borsalarda Oynaklık Üzerine Yayınlanmış Akademik Çalışmaların Bibliyometrik Analizi. Bankacılık ve Sermaye Piyasası Araştırmaları Dergisi, 2(6), 1-15.
• Duran, G, Çelikkaya, S. (2019). Türkiye’de Lojistik Üzerine Yapılmış Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi. G. Ü. İslâhiye İİBF Uluslararası E-Dergi, 3(3), 152-167.
• Erem, I, Hotamışlı, M. (2014). Muhasebe ve Finansman Dergisi’nde Yayınlanan Makalelerin Bibliyometrik Analizi. Muhasebe ve Finansman Dergisi (63), 1-20. https://doi.org/10.25095/mufad.396474.
• İnal, E, Uygun, M. (2019). Türkiye’nin İtfaiye Hizmetlerinin Acil Durum ve Afet Yönetimi Süreçlerine Göre Değerlendirilmesi. Hastane Öncesi Dergisi, 4(1), 13-22.
• İnce, A. (2017). Türkiye’de İtfaiye ve İtfaiyecilik. Yangın ve Güvenlik Dergisi. 188.sayı.
• Kaya, N, Zeren, D. (2020). Dijital Pazarlama: Ulusal Yazının Bibliyometrik Analizi. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1), 35-52.
• Murathan, G, Murathan, F, Bozyılan, E. (2020). "Fiziksel Aktivite" Konulu Tezlerin Bibliyometrik Analizi (2002-2019). Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi, 14(2), 158-167.
• Özcan, Ahmet Şahin (2011). Afet ve Acil Durum Yönetimi Mahiyeti, İlgili Kurumları ve Kapsamı. İdarecinin Sesi, Mart- Nisan 11-16.
• Özgür, Ö, F. (2024). Influencer Marketing (Etkileyici Pazarlama) Konulu Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(1), 1–25. https://doi.org/10.25287/ohuiibf.1247322.
• Özkaraca, N, Halaç, H, H. (2022). Tarihi Çevrede Sürdürülebilirlik Konulu Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi. Kent Akademisi Dergisi, 15(1), 203-222. https://doi.org/10.35674/kent.988202.
• Özmen, B., & Özden, T. (2014). Türkiye’nin Afet Yönetim Sistemine İlişkin Eleştirel Bir Değerlendirme. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi (49).
• Sarı, D, B, Akıncı, Z. (2021). Kadın Ve Turizm Konulu Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(1), 557–566.
• Sarıgöl, İ. (2023). İşletmeden Müşteriye (B2c) E-Ticaret Alanına İlişkin Bibliyometrik Analiz.
• Söylemez, A. (2012). Bir Yerel Hizmet Birimi Olarak İtfaiye’nin Tarihi. Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 15(2), 31-33.
• Şahan, C. (2021). İtfaiyelerin Afet ve Acil Durum Yönetimi Açısından Yerinin Ve Öneminin Değerlendirilmesi; Samsun Örneği. Dirençlilik Dergisi 5(2), (93-117). https://doi.org/10.32569/resilience.793490.
• Taşkın, H. (2012). "Afet Ve Acil Durum Yönetiminde İtfaiyenin Rolü Ve Yeri", Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul.
• Teyin, G. (2021). Gıda Güvenliğine Yönelik Hazırlanan Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi. Turizm Çalışmaları Dergisi, 3(2), 33-44.
• Tüysüz, Y, Sarıca, V. (2023). Kahveyi Konu Alan Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(3), 54-72. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.1229173.