Düşük Öz Saygıya Bağlı Psikolojik Sorunlarla Başa Çıkma ve Öz Saygıyı Artırmaya Yönelik Psikolojik Danışma Süreci: Bir Olgu Sunumu

Year 2021, , 281 - 305, 21.06.2021

Tuğba Turgut , Seval Erden Çınar

https://doi.org/10.47793/hp.869623

Cited By: 2

Abstract

Öz saygı; bireyin kendisine ilişkin olumlu ya da olumsuz duygu, düşünce, davranışların bütünü şeklinde tanımlanmaktadır. İnsanların kendilerine yönelik algıladıkları değerlilik ve yeterlilik duyguları öz saygının şekillenmesinde oldukça önemlidir. Erken dönem yaşantılar bireylerin öz saygılarının oluşumunda oldukça etkilidir ve psikolojik açıdan sağlığın temellerinin atılmasındaki rolü büyüktür. Bu sebeple erken dönem yaşantılarla birlikte şekillenen öz saygı düşüklüğü birçok psikolojik problemin sebebi olarak karşımıza çıkabilmektedir. Bu bağlamda, bu araştırmanın amacı, Bilişsel Davranışçı Terapi, Pozitif Psikoloji ve Pozitif Psikoterapiye dayalı psikolojik danışma sürecinin düşük benlik saygısı ile baş etme ve benlik saygısını artırmadaki etkililiğini incelemektir. Bu amaç doğrultusunda öz saygı düşüklüğüne bağlı olarak birtakım psikolojik problemler yaşayan 21 yaşında üniversite öğrencisi bir kadın danışanla 9 oturum gerçekleştirilmiştir. Programın etkililiği Yaşam Doyumu Ölçeği, Pozitif ve Negatif Duygu Ölçeği, Beck Depresyon Envanteri ve Sürekli Kaygı Envanteri aracılığıyla ön test-son test sonuçlarıyla ve nitel verilerle incelenmiştir. Çalışmanın sonucunda danışanın, öz saygı seviyesinin artmasıyla birlikte kendine güveninin yükseldiği, yaşam doyumunun arttığı, negatif duyguların azaldığı, pozitif duyguların yükseldiği, depresif belirtilerinin ve kaygı düzeyinin azaldığı ve hayata daha farklı bir bakış açısıyla umutla baktığı gözlenmiştir.

Keywords

öz saygı, öz saygı, kaygı, bilişsel davranışçı terapi, pozitif psikoloji, pozitif psikoterapi

Psychological Counseling Process for Coping with Psychological Problems Related to Low Self-Esteem and Increasing Self-Esteem: A Case Report

Abstract

Self-esteem is defined as person's the totality of positive or negative feelings, thoughts, and behaviors about the herself. The sense of worthiness and competence that people perceive towards themselves is very important in shaping self-esteem. Early life experiences are very effective in the formation of self-esteem of individuals and has a great role in laying the foundations of health psychologically. For this reason, low self-esteem, which is shaped by early life experiences, can be the cause of many psychological problems. In this context, the aim of this study is to examine the effectiveness of psychological counseling process based on Cognitive Behavioral Therapy, Positive Psychology, and Positive Psychotherapy to cope with low self-esteem, and to increase self-esteem. For this purpose, 9 sessions were held with a 21-year-old female university student who had some psychological problems due to low self-esteem. The effectiveness of the program was examined with pre-test-post-test results and qualitative data through the Life Satisfaction Scale, Positive and Negative Affect Scale, Beck Depression Inventory and Trait Anxiety Inventory. As a result of the study, it was observed that with the increase in the level of self-esteem, the client's self-confidence increased, her life satisfaction increased, negative emotions decreased, positive emotions increased, her depressive symptoms and anxiety levels decreased, and she looked at life with a different perspective.

Keywords

self-esteem, anxiety, cognitive behavioral therapy, positive psychology, positive psychotherapy

References

• Avşar, V. (2019). Bilişsel davranışçı terapiye dayalı bireysel psikolojik danışmanın sosyal kaygı, özyeterlik ve psikolojik iyi oluş üzerindeki etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Ankara Üniversitesi.
• Bajaj, B., Robins, R. W., & Pande, N. (2016). Mediating role of self-esteem on the relationship between mindfulness, anxiety, and depression. Personality and Individual Differences, 96, 127-131. https://doi.org/10.1016/j.paid.2016.02.085
• Balcı, H. (2014). Bilişsel davranışçı terapi ile tedavi edilen vajinismuslu kadınlarda ve eşlerinde tedavi öncesi ve sonrası benlik saygısı, özyeterlilik ve yaşam kalitesi düzeyleri [Yayımlanmamış tıpta uzmanlık tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Bandura, A. (1982). Self-efficacy mechanism in human agency. American Psychologist, 37(2), 122-147. https://doi.org/10.1037/0003-066X.37.2.122
• Bannink, F. (2017). Bireyler ve toplumlarda iyi oluşu geliştirmek için 201 pozitif psikoloji uygulaması. (E. Kökkılıç, Çev.). Üsküdar Üniversitesi Yayınları.
• Beck, A. T., Ward, C. H., Mendelson, M., Mock, J., & Erbaugh, J. (1961). An inventory for measuring depression. Archives of General Psychiatry, 4(6), 561-571. https://doi.org/10.1001/archpsyc.1961.01710120031004
• Blaine, B., & Crocker, J. (1993). Self-esteem and self-serving biases in reactions to positive and negative events: An integrative review. In R. F. Baumeister (Ed.). Self-esteem the puzzle of low self-regard (pp. 55-86). Plenum Press.
• Bozanoğlu, İ. (2005). Bilişsel davranışçı yaklaşıma dayalı grup rehberliğinin güdülenme, benlik saygısı, başarı ve sınav kaygısı düzeylerine etkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38(1), 17-42. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000000110
• Branden, N. (1992). The power of self-esteem an inspiring look at our most important psychological resource. Health Communications.
• Branden, N. (1994). The six pillars of self-esteem. Bantam Books.
• Campbell, J. D., & Lavallee, L. F. (1993). Who am I? The role of self-concept confusion in understanding the behaviour of people with low self-esteem. In R. F. Baumeister (Ed.). Self-esteem the puzzle of low self-regard (pp. 3-20). Plenum Press.
• Clay, D., Vignoles, V. L., & Dittmar, H. (2005). Body image and self‐esteem among adolescent girls: Testing the influence of sociocultural factors. Journal of Research on Adolescence, 15(4), 451-477. https://doi.org/10.1111/j.1532-7795.2005.00107.x
• Corey, G. (2015). Psikolojik danışma, psikoterapi kuram ve uygulamaları. (T. Ergene, Çev.). Mentis Yayıncılık.
• Çelik, Y. ve Atilla, G. (2019). Üniversite öğrencilerinde kendini sabotaj, olumsuz değerlendirilme korkusu ve benlik saygısı. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(2), 177-198.
• Dağlı, A. ve Baysal, N. (2016). Yaşam Doyumu Ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59), 1250-1263. https://doi.org/10.17755/esosder.263229
• Diener, E. D., Emmons, R. A., Larsen, R. J., & Griffin, S. (1985). The satisfaction with life scale. Journal of Personality Assessment, 49(1), 71-75. https://doi.org/10.1207/s15327752jpa4901_13
• Eryılmaz, A. (2014). Mutluluğun başucu kitabı teoriden uygulamaya pozitif psikoloji. Pegem Akademi.
• Eryılmaz, A. (2015). Öz saygı. Psikolojik sorunlara müdahale ve kendi kendine yardım kitabı içinde (115-155). Pegem Akademi.
• Fennell, M. J. (1997). Low self-esteem: A cognitive perspective. Behavioural and Cognitive Psychotherapy, 25(1), 1-26. https://doi.org/10.1017/S1352465800015368
• Fennell, M. J. (1998). Cognitive therapy in the treatment of low self-esteem. Advances in Psychiatric Treatment, 4(5), 296-304. https://doi.org/10.1192/apt.4.5.296
• Fennell, M., & Jenkins, H. (2004). Low self-esteem. In J. Bennett-Levy, G. Butler, M. Fennell, A. Hackman, M. Mueller & D. Westbrook (Eds.) Oxford guide to behavioural experiments in cognitive therapy (pp. 413-432). Oxford University Press.
• Furnham, A., Badmin, N., & Sneade, I. (2002). Body image dissatisfaction: Gender differences in eating attitudes, self-esteem, and reasons for exercise. The Journal of Psychology, 136(6), 581-596. https://doi.org/10.1080/00223980209604820
• Gençöz, T. (2000). Pozitif ve Negatif Duygu Ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 15(46), 19-26.
• Guindon, M. H. (2009). What is self esteem?. In M. H. Guindon (Ed.) Self-esteem across the lifespan issues and interventions. (pp. 3-24). Routledge Taylor & Francis Group.
• Hayter, M. R., & Dorstyn, D. S. (2014). Resilience, self-esteem and self-compassion in adults with spina bifida. Spinal Cord, 52(2), 167-171. https://doi.org/10.1038/sc.2013.152
• Heatherton, T. F., & Ambady, N. (1993). Self-esteem, self-prediction, and living up to commitments. In R. F. Baumeister (Ed.). Self-esteem the puzzle of low self-regard (pp. 131-146). Plenum Press.
• Hisli, N. (1989). Beck Depresyon Envanterinin üniversite öğrencileri için geçerliği, güvenirliği. Psikoloji Dergisi, 7(23), 3-13.
• Izgiç, F., Akyüz, G., Doğan, O., & Kuğu, N. (2004). Social phobia among university students and its relation to self-esteem and body image. The Canadian Journal of Psychiatry, 49(9), 630-634. https://doi.org/10.1177/070674370404900910
• Kılıç, M. ve Karakuş, Ö. (2016). Üniversite öğrencilerinin sosyal görünüş kaygıları ile benlik saygıları ve yalnızlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Journal of Human Sciences, 13(3), 3837-3852. https://doi.org/10.14687/jhs.v13i3.4054
• Köker, S. (1991). Normal ve sorunlu ergenlerin yaşam doyumu düzeyinin karşılaştırılması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
• Leahy, R. L. (2018). Bilişsel terapi ve uygulamaları tedavi müdahaleleri için bir kılavuz. (T. Özakkaş, Çev. Ed.). Litera Yayıncılık.
• Lyubomirsky, S. (2018). Nasıl mutlu olunur? Bilimsel datalarla kanıtlanan 12 mutluluk reçetesi. (G. Göze, Çev.). Ketebe Yayınları.
• McKay, M., & Fanning, P. (2000). Self-esteem a proven program of cognitive techniques for assessing, improving & maintaining your self-esteem. New Harbinger Publications.
• McManus, F., Waite, P., & Shafran, R. (2009). Cognitive-behavior therapy for low self-esteem: A case example. Cognitive and Behavioral Practice, 16(3), 266-275. https://doi.org/10.1016/j.cbpra.2008.12.007
• Murdock, L. N. (2014). Psikolojik danışma ve psikoterapi kuramları. (Çeviri Editörü: F. Akkoyun). Nobel Yayıncılık.
• Neff, K. D., & Vonk, R. (2009). Self‐compassion versus global self‐esteem: Two different ways of relating to oneself. Journal of Personality, 77(1), 23-50. https://doi.org/10.1111/j.1467-6494.2008.00537.x
• Oktan, V. ve Şahin, M. (2010). Kız ergenlerde beden imajı ile benlik saygısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(2), 543-556.
• Öner, N. ve Le Compte, A. (1983). Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri El Kitabı. Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
• Peseschkian, N. (1990). Positive psychotherapy: A transcultural and interdisciplinary approach to psychotherapy. Psychother Psychosom, 53, 39-45. https://doi.org/10.1159/000288338
• Peseschkian, N. (2015). Pozitif psikoterapiye giriş kuram ve uygulama. (T. Sarı, Çev. Ed.). Anı Yayıncılık.
• Peseschkian, N., & Tritt, K. (1998). Positive psychotherapy effectiveness study and quality assurance. The European Journal of Psychotherapy, Counselling & Health, 1(1), 93-104. https://doi.org/10.1080/13642539808400508
• Reilly, E. D., Rochlen, A. B., & Awad, G. H. (2014). Men’s self-compassion and self-esteem: The moderating roles of shame and masculine norm adherence. Psychology of Men & Masculinity, 15(1), 22-28. https://doi.org/10.1037/a0031028
• Riley, D. S., Barber, M. S., Kienle, G. S., Aronson, J. K., von Schoen-Angerer, T., Tugwell, P., ... & Gagnier, J. J. (2017). CARE guidelines for case reports: Explanation and elaboration document. Journal of Clinical Epidemiology, 89, 218-235. https://doi.org/10.1016/j.jclinepi.2017.04.026
• Rogers, C. R. (1995). On becoming a person: A therapist’s view of psychotherapy. Mariner Books Publishing.
• Skaalvik, E. M. & Hagtvet, K.A. (1990). Academic achivement and self-concept: An analysis of causal predominance in a developmental perspective. Journal of Personality and Social Psychology, 58, 292-307.
• Şahan-Yılmaz, B. ve Duy, B. (2016). Psiko-eğitim uygulamasının kız öğrencilerin benlik saygısı ve akılcı olmayan inançları üzerine etkisi. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 4(39), 68-81.
• Tafarodi, R. W & Swann, W. B. (2001). Two-dimensional self-esteem: Theory and measurement. Personality and Individual Differences, 31, 653-673. https://doi.org/10.1016/S0191-8869(00)00169-0
• Tafarodi, R. W., & Swann Jr, W. B. (1995). Self-liking and self-competence as dimensions of global self-esteem: initial validation of a measure. Journal of Personality Assessment, 65(2), 322-342. https://doi.org/10.1207/s15327752jpa6502_8
• Tafarodi, R. W., Wild, N., & Ho, C. (2010). Parental authority, nurturance, and two‐dimensional self‐esteem. Scandinavian Journal of Psychology, 51(4), 294-303. https://doi.org/10.1111/j.1467-9450.2009.00804.x
• Türkçapar, H. (2019). Bilişsel davranışçı terapi temel ilkeler ve uygulama. Epsilon Yayınevi.
• Vandenbroucke, J. P. (2001). In defense of case reports and case series. Annals of Internal Medicine, 134(4), 330-334. https://doi.org/10.7326/0003-4819-134-4-200102200-00017
• Watson, D., Tellegen, A., & Clark, L. (1988). Development and validation of brief measures of positive and negative affect: The PANAS scales. Journal of Personality and Social Psychology, 54, 1063–1070. https://doi.org/10.1037/0022-3514.54.6.1063
• Yöyen, E. (2017). Üniversite öğrencilerinin benlik saygısı ve yalnızlık düzeylerinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(6), 2185-2198.