Üniversite Öğrencilerinde Kendini Toparlama Gücü’nün İçsel Koruyucu Faktörlerle İlişkisi

Year 2008, Volume: 35 Issue: 35, 297 - 306, 01.06.2008

Şerife Terzi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, üniversite öğrencilerinin cinsiyetlerine göre kendini toparlama gücü düzeylerinin farklı olup olmadığını ortaya koymak, içsel koruyucu faktörlerin (iyimserlik, özyeterlik, problem çözme odaklı başa çıkma stratejisi) kendini toparlama gücünü ne ölçüde yordayabildiklerini belirlemektir. Araştırmaya Gazi Üniversitesinde öğrenim gören 264 öğrenci katılmıştır ve öğrencilere Risk Faktörlerini Belirleme Listesi, Kendini Toparlama Gücü Ölçeği, Yaşam Yönelimi Testi, Genelleştirilmiş Özyeterlik Ölçeği ve Stresle Başa Çıkma Tutumları Envanteri’nin Aktif Planlama alt ölçeği uygulanmıştır. Verilerin analizinde t testi, Pearson korelasyon katsayısı ve standart çoklu regresyon analizi teknikleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, öğrencilerin kendini toparlama gücü puanlarının cinsiyete göre anlamlı bir farklılık göstermediği, toplam grup ile kız ve erkeklerde kendini toparlama gücü puanları ile iyimserlik, özyeterlik ve problem çözme başa çıkma stratejisi puanları arasında pozitif yönde anlamlı ilişkiler elde edilmiştir. Ayrıca regresyon analizi sonuçları, toplam grup ile kız ve erkeklerde iyimserlik, özyeterlik ve problem çözme odaklı başa çıkma stratejisi değişkenlerinin kendini toparlama gücü üzerinde anlamlı birer yordayıcı olduklarını göstermektedir

Keywords

kendini toparlama gücü, iyimserlik, özyeterlik, başa çıkma

References

• Aydın, G. ve Tezer, E. (1991). İyimserlik, sağlık sorunları ve akademik başarı ilişkisi. Psikoloji Dergisi, 7(26), 2-9.
• Bandura, A. (1997). Self-Efficacy. The exercise of control. W. H. Freeman and Company. New York.
• Benard, B. (1996). The Foundations of The Resiliency Paradigm. Premier Issue.
• Benard, B. (2004). Resiliency: What We Have Learned. San Francisco: WestEd Publishers.
• Bissonnette, M. (1998). Optimism, hardiness and resiliency: A review of the literature. 12.05.2006 tarihinde http://www.reachinginreachingout.com/documents/Optimism%20Hardiness%20and%20Resiliency.pdf adresinden alınmıştır
• Black, C. & Ford Gilboe, M. (2004). Adolescent mothers: Resilience, family health work and health promoting practices. Journal of Advanced Nursing, 48(4), 351-360.
• Cutler, M. M. (2006). Self efficacy and resilience among American Indian adult: A study of successful American Indian adult survivors of life stres/trauma. Unpublished Doctoral Thesis. University of South Dakota.
• Dumont, M. & Provost, M. A. (1999). Resilience in adolescents: Protective role of social support, coping strategies, self esteem, and social activities on experience of stres and depression. Journal of Youth and Adolescence, 28(3).
• Everall, R. D. & Altrows, K. J. & Paulson, B. L. (2006). Creating a future: A study of resilience in suicidal female adolescents. Journal of Counseling & Development, 84.
• Fleming, R., Baum, A. & Singer, J. F. (1984). Toward and integrative approach to the study of stress. Journal of Personality and Social Psychology, 46, 839-852.
• Garmezy, N. (1993). Children in poverty: resilience despite risk. Pediatry, 56, 217-136.
• Gizir, C. A. (2004). Akademic resilience: An investigation of protective factors contributing to the academic achievement of eighth grade students in poverty. Yayınlanmamış Doktota Tezi. Ankara: Ortadoğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Hamill, S. K. (2003). Resilience and self efficacy: The importance of efficacy beliefs and coping mechenism in reslient adolescents. 03.05.2007 tarihinde http://groups.colgate.edu/cjs/student_papers/2003/Hamill.pdf adresinden alınmıştır
• İlhan, T. (2005). Öznel iyi oluşa dayalı mizah tarzları modeli. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kirby, L. D. & Fraser, M. W. (1997). Risk and resilience in childhood. In M. Fraser (Eds.), Risk and resilience in childhood (pp.10-33). Washington, DC: NASW Pres.
• Kitano, M. K. & Rena, B. L. (2005). Resilience and coping: Implications for gifted children and youth at risk. Roeper Review, 27(4).
• Kumpfer, K. L. (1999). Factors and processes contributing to resilience: the resilience framework. In M. D. Glantz & J. L.
• Johnson (Eds.), Resilience and Development: Positive life adaptations (pp.179-224). New York: Kluwer Academic/Plenum Publishers.
• Lazarus, R. S. & Folkman, S. (1984). Stress, Appraisal, and Coping. New York: Springer Publishing.
• Luthar, S. (1999). Poverty and Children’s Adjustment. New-Bury Park, CA: Sage.
• Luthar, S. & Cicchetti, D. (2000). The construct of resilience: Implications for inverventions and social policies. Development and Psychopathology, 12, 857-885.
• Maghadam, M. A. (2006). Predictors of resilient successful life outcomes in persons with disabilities: Toward a model of personal resilience. Unpublished Doctoral Thesis. The George Washington University.
• Martinek, T. J. & Hellison, D. R. (1997). Fostering resiliency in underserved youth through physical activity. Quest, 49, 34- 49.
• Masten, A. S. (1994). Resilience in individual development: Successful adaptation despite risk and adversity. In M. C. Wang & E. W. Gordon (Eds.), Educational resilience in inner-city America: Challenges and prospect (pp.3-25). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum.
• Masten, A. S. (2001). Ordinary magic: Resilience processes in development. American Psychologist, 56(3), 227-238.
• McMillan, J. H. & Reed, D. F. (1994). At risk students and resiliency: Factor contributing to academic success. The Clearing House, 67(3), 137-140.
• Öğülmüş, S.. (2001). Bir kişilik özelliği olarak yılmazlık. I. Ulusal Çocuk ve Suç Sempozyumu: Nedenler ve Önleme Çalışmaları, Ankara (29-30 Mart).
• Özbay, Y. (1993). An investigation of the relationship between adaptational coping process and self-perceived negative feelings on international students. Unpublished Doctoral Thesis. TTU, Lubbock, Texas, USA.
• Özbay, Y. ve Şahin, B. (1997). “Stresle Başaçıkma Tutumları Envanteri: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”. IV. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi. Ankara: 1-3 Eylül.
• Pajares, F. (2002). Overview of Social Cognitive Theory and of Self-Efficacy. 12.04.2008 tarihinde http://www.emory.edu/EDUCATION/mfp/eff.html adresinden alınmıştır.
• Rak, C. F. & Patterson, L. E. (1996). Promoting resilience in at-risk children. Journal of Counseling ve Development, 74(4), 368-374.
• Rew, L., Taylor-Seehafer, M., Thomas, N. Y. & Yockey, R. D. (2001). Corralates of resilience in homeless adolescents. Journal of Nursing Scholarship, 33(1), 33-40.
• Roberts, K. A. (2007). Self efficacy, self concept and social competence as resources supporting resilience and psychological well being in young adults reared within the military community. Unpublished Doctoral Thesis. Fielding Graduate University.
• Romano, J. L. & Hage, S. M. (2000). Prevention, a call to action. Counseling Psychologist, 28(6), 854-856.
• Rutter, M. (1999). Resilience concept and finding: Implications for family therapy. Journal of Family Therapy, 21, 119-144.
• Scheier, M. F. & Carver, C. S. (1987). Dispositional optimism and physical well being: The influence of generalized outcome expectancies on health. Journal of Personality, 55(2), 169-210.
• Scheier, M. F. & Carver, C. S. (1992). Effects of optimism on psychological and physical well being: Theorical overview and emprical update. Cognitive Therapy and Research, 16(2), 201-228.
• Scholz, U., Dona, B.G., Sud, A. ve Schwarzer, R., (2002). Is general self-efficacy a universal construct? European Journal of Psychological Assessment, 18(3), 242-251.
• Schwarzer, R. (2005). General perceived self-efficacy scale. 12.02.2005 tarihinde http://userpage.fu- berlin.de/~health/selfscal.htm adresinden alınmıştır.
• Steinhardt, M. & Dolbier, C. (2008). Evaluation of a resilience intervention to enhance coping strategies and protective factors and decrease symptomatology. Journal of American College Health, 56(4), 445-453.
• Terzi, Ş. (2006). Kendini toparlama gücü ölçeğinin uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(26), 77-86.
• Tusaie Mumford, K. R. (2001). Psychosocial resilience in rural adolescents: Optimism, perceived social support and gender differences. Unpublished Doctoral Thesis. University of Pittsburgh.
• Türküm, S. A. (1999). İyimserlik ve Stresle Başa Çıkma. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Wagnild, G. & Young, H. M. (1993). Development and psychometric evaluation of the resilience scale. Journal of Nursing Measurement, 1(2).
• Windle, M. (1999). Critical conceptual and measurement issues in the study of resilience. In M. D. Glantz & J. L. Johnson (Ed.), Resilience and Development: Positive life adaptations (pp.161-178). New York: Kluwer Academic/Plenum Publishers.