Bilimsel Süreç Becerileri ile Bilimsel Yaratıcılık Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi

Year 2007, Volume: 33 Issue: 33, 11 - 23, 01.06.2007

Hilal Aktamış Ömer Ergin

Abstract

Bilimsel süreç becerileri toplumdaki her bireyin bilimsel okuryazar olabilmesi için sahip olması gereken becerilerdir. Bu becerilere sahip olan bireyler günlük yaşamlarında karşılaştıkları sorunları çözerken de bu becerileri kullanırlar. Ayrıca günlük yaşamlarında var olan sorunların farkına varırken de yaratıcı düşünme önemlidir. Yaratıcı düşünme modellerini incelediğimizde de bilimsel süreç becerileri (BSB) ile bilimsel yaratıcılığın (BY) kesiştiğini görmekteyiz. Buradan hareketle bu çalışmada BSB ile BY arasındaki ilişki belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla BSB’leri geliştirmesi için öğrencilere verilen etkinlikler sonucunda BSB ve BY arasındaki ilişki ortaya konmaya çalışılmıştır. Çalışmanın örneklemini bir ilköğretim okulunda yedinci sınıfta öğrenim gören 20 öğrenci oluşturmaktadır. Öğrencilere uygulama sonunda BSB ve BY ölçekleri uygulanmış, ayrıca doldurdukları çalışma yaprakları BSB ve BY açısından değerlendirilerek BSB ve BY puanları elde edilmiştir. Elde edilen veriler değerlendirilirken SPSS 11.0 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışmanın sonunda BSB ile BY arasında ilişki olduğu bulunmuştur

Keywords

bilimsel süreç becerileri, bilimsel yaratıcılık, yaratıcı düşünme modelleri

References

• Ambruso, D. M. (2003). Challenging students experiments. The Science Teacher, 1, 41-43.
• Bernstein, J. (2003). A recipe for inquiry. The Science Teacher, 9, 60-63.
• Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal bilimler için veri analizi elkitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Cheng, V. M. Y. (2004). Developing physics learning activities for fostering student creativity in Hong Kong context. Asia- Pasific Forum on Science Learning and Teaching, 5(2).
• Chin, C. (2003). Success with investigations. The Science Teacher, 2, 34-40.
• Doran, R. L., Boorman, J., Chan, A. ve Hejaily, N. (1992). Successful laboratory assessment. The Science Teacher, 59(4), 22-27.
• Dhillon, A. S. (1996). Obtaining an understanding of investigative work in school science. Makale The Australian Science Education Research Association konferansında bildiri olarak sunulmuştur, Canberra, Australia.
• Ergin, Ö., Şahin-Pekmez, E. ve Öngel-Erdal, S. (2005). Kuramdan uygulamaya deney yoluyla fen öğretimi. İzmir: Kanyılmaz Matbaası.
• Harlen, W. (1999). Purposes and procedures for assessing science process skills. Assessment in Education, 6(1), 129-140.
• Hoover, S. M. (1994). Scientific problem finding in gifted fifth-grade students. Rooper Review, 16(3), 156-159.
• Hu, W. ve Adey, P. (2002). A scientific creativity test for secondary school students. International Journal of Science Education, 24(4), 389-403.
• Innamorato, G. (1998). Creativity in the development of scientific giftedness: Educational implications. Roeper Review, 21(1).
• Karasar, N. (2000) Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kurz, J. S. (2001). Open-ended inquiry. The Science Teacher, 68(1), 62-67.
• Liang, J. C. (2002). Exploring scientific creativity of eleventh grade students in Taiwan. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, The University of Texas, Austin.
• Lin, C., Hu, W., Adey, P. ve Shen, J. (2003). The influence of CASE on scientific creativity. Research in Science Education, 33(2), 143-162.
• Mansfield, R. S. ve Buse M. (1981). The psychology of creativity and discovery: Scientists and their work. Chicago: Nelson- Hall Inc.
• Meador, K. S. (2003). Thinking creatively about science suggestions for primary teachers, Gifted Child Today, 26(1), 25-29.
• Özben, Ş. ve Argun, Y. (2002). Sosyo demografik özelliklere göre üniversite öğrencilerinin yaratıcılık düzeylerinin incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 14.
• Plsek, P. E. (1996). Models for the creative process. 15 Mayıs 2007 tarihinde http://www.directedcreativity.com/pages/WPModels.html adresinden alınmıştır.
• Roberts, L. (2003). Creativity. Tech Directions, 63(3).
• Saxena, S. P. (1994) Creativity and science education. Creativity and Science Education temalı hizmetiçi eğitim programı projesi. 3 Ekim 2006 tarihinde http://www.education.nic.in/cd50years/q/6J/BJ/6JBJ0401.htm adresinden alınmıştır.
• Sönmez, V. (1993). Yaratıcı okul, öğretmen, öğrenci, yaratıcılık ve eğitim, Türk Eğitim Derneği, Eğitim Dizisi. Ankara: Şafak Matbaacılık.
• Şahin-Pekmez, E., Johnson, P. ve Gott, R. (2005). Teachers’ understanding of the nature and purpose of practical work. Research in Science and Technological Education, 23(1), 3-23.
• Şahin-Pekmez, E., Taşkın-Can, B. ve Aktamış-Aşkar, H., (2005). Fen laboratuvar uygulamaları dersinin öğretmen adaylarının bilimsel süreç becerileri ile yaratıcılıklarına etkisi. Makale XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresinde bildiri olarak sunulmuştur, Denizli, Türkiye.
• Timmons, M. (2003). Inquiring minds. The Science Teacher, 10.
• Treffinger, D. J., Isaksen, S. G. ve Dorval, K. B. (1994). Creative problem solving: An overview. In M. A. Runco (Ed.), Problem finding, problem solving and creativity (pp.223-256). Norwood, NJ: Ablex.
• Volkmann, J. M. ve Abell, K. S. (2003). Rethinking laboratories. The Science Teacher, 9, 38-41.
• Wilke, R. R. ve Straits, W. J. (2005). Practical advice for teaching inquiry-based science process skills in the Biological sciences. The American Biology Teacher, 67(9), 534-540.
• Yavuz, A. (1998). Effect of conceptual change texts accompanied with laboratory activities based on constructivist approach on understanding of acid-base concepts. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.