Öz Güvenin Yazma Becerisi Üzerindeki Etkisi: Ortaokul 6. Sınıf Öğrencileri Üzerinde Karşılaştırmalı Bir İnceleme

Yıl 2025, Cilt: 11 Sayı: 2, 189 - 212, 31.10.2025

Esra Güler Ekmekci

Öz

This research was conducted as a case study during the 2023–2024 academic year with 20 students attending a public middle school in Istanbul, Türkiye. The participants were selected from among 6th-grade students who scored 80 or above on a nationwide standardized written exam administered by the Ministry of National Education. A “Self-Confidence Test” was administered to these academically high-achieving students. In addition to the test results, evaluations provided by the classroom teacher and the school’s psychological counselor were also taken into consideration.
Based on the collected data, the students were divided into two groups: those with high self-confidence (10 students) and those with low self-confidence (10 students). Both groups participated simultaneously in a writing activity on the topic of “family.” The compositions were evaluated by four Turkish language teachers working at a school affiliated with the Ministry of National Education, using a predetermined scoring rubric. The findings of the study revealed that a lack of self-confidence negatively affects students’ writing skills.

Anahtar Kelimeler

Writing skills , self-confidence , student , secondary school

Öz Güvenin Yazma Becerisi Üzerindeki Etkisi: Ortaokul 6. Sınıf Öğrencileri Üzerinde Karşılaştırmalı Bir İnceleme

Öz

Bu araştırmanın temel amacı, ortaokul öğrencilerinde öz güven düzeyinin yazma becerisi üzerindeki etkisini incelemektir. Durum çalışması deseninde yürütülen bu araştırma, 2023-2024 eğitim-öğretim yılında İstanbul’daki devlet ortaokulunda eğitim alan 20 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Katılımcılar, Millî Eğitim Bakanlığı tarafından 6. sınıf öğrencilerine uygulanan ortak yazılı sınav sonuçlarına göre 80 ve üzeri puan alan öğrenciler arasından seçilmiştir. Akademik başarı düzeyi yüksek olan bu öğrencilere “Öz Güven Testi” uygulanmış; test sonuçlarına ek olarak sınıf öğretmeninin ve okulun psikolojik danışmanının görüşleri de dikkate alınmıştır. Elde edilen veriler doğrultusunda öğrenciler, öz güven düzeyi yüksek (10 öğrenci) ve öz güven düzeyi düşük (10 öğrenci) olmak üzere iki gruba ayrılmıştır. Her iki gruba da eş zamanlı olarak “aile” konulu bir kompozisyon yazma etkinliği uygulanmıştır. Yazılan kompozisyonlar, Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı bir okulda görev yapan dört Türkçe öğretmeni tarafından, uzman görüşü alınarak oluşturulan puanlama anahtarı çerçevesinde değerlendirilmiştir. Araştırma bulguları, öğrencilerde gözlenen öz güven eksikliğinin yazma becerisi üzerinde olumsuz bir etkisinin olduğunu ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler

Yazma becerisi , öz güven , öğrenci , ortaokul.

Kaynakça

• Akın, A. (2007) Öz Güven Ölçeğinin Geliştirilmesi ve Psikometrik Özellikleri, Abant İzzet Baysal Eğitim Fakültesi Dergisi, 2. sayı. (s.167-176)
• Arı, G., & Ünal, E. (2008). İlköğretim öğrencilerinin yazma kaygılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 393-412.
• Atar, H. Y. ve Büyüköztürk, Ş. (2017). Temel eğitimden ortaöğretime geçiş: Uygulamalar ve sonuçları. Eğitime Bakış: Eğitim-Öğretim ve Bilim Araştırma Dergisi, 13(40), 15–25.
• Ateş, A. (2020) Öğrencilerin Özgüven ve Sorumluluk Duygusunun Akademik Başarı Üzerindeki Rolü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi.
• Aydın, E. ve Kaya, M. (2022) Biyografi eserlerinin ortaokul öğrencilerinin öz güven duygusunun gelişimine etkisi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 11(2), 777-792.
• Bandura, A. (1997) Self-Efficacy: The Exercise of Control. New York: Freeman
• Bruning, R. H., & Horn, C. (2000). Developing motivation to write. Educational Psychologist, 35(1), 25-37.
• Bilgin, O. (2019). Türkiye’de özgüven ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 14(20), 371–392.
• Bilgin, S., & Şahbaz, N. K. (2021). Türkçe öğretmenlerinin yazma yöntem ve tekniklerini uygulama durumları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(47), 252-270.
• Cumming, A. (2001). Learning to write in a second language: Two decades of research. International Journal of English Studies, 1(2), 1–23.
• Çetinkaya, G. (2011). Üniversite öğrencilerinin yazılı anlatım dersine yönelik tutumları ile yazma öz-yeterlikleri arasındaki ilişki. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(19), 120-126.
• Derman, A., & Baş, T. (2018). Yaratıcı yazma etkinliklerinin yazma kaygısı ve akademik başarıya etkisi. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 4(2), 15-28.
• Erkuş, E. ve Babayiğit, Ö. (2023) Ortaokul Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıkları ile Kelime Hazineleri Arasındaki İlişki, Trakya Eğitim Dergisi, Cilt 13, Sayı 3, Sayfa 1786-1798.
• Graham, S., & Perin, D. (2007). Writing next: Effective strategies to improve writing of adolescents in middle and high schools. Alliance for Excellent Education.
• Güneş, F. (2013). Yazma becerisinin geliştirilmesi: kuram ve uygulama. Ankara: Pegem Akademi.
• Güneş, F. (2014) Türkçe Öğretimi Yaklaşım ve Modeller. Ankara: Pegem Akademi.
• Humphreys, T. (1999) Disiplin nedir? Ne değildir? (çev. Çelik, B.) 1.Baskı, İstanbul: Epsilon Yayınları.
• İşmar, Z., Şehitoğlu, G. (2021) Akademik Benlik Algısı ve Akademik Başarı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma, Cilt 5, Sayı 1, Sayfa (78-99)
• Karatay, H. (2011). Süreç temelli yazma modelleri: Planlı yazma ve değerlendirme. TÜBAR, 29, 437-453.
• Karatay, H. ve Aksu, Ö. (2017). 4+1 planlı yazma ve değerlendirme modelinin 8. sınıf öğrencilerinin ev ödevlerini hazırlamaya etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, Cilt:5 Sayı:2, 313-335 s.
• Kaya, N., Taştan, N. (2020) Özgüven Üzerine Bir Derleme, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (KÜSBD) Cilt 10, Sayı 2, Temmuz 2020, Sayfa 297-312
• Lauster, P. (2010). Özgüven öğrenilebilir (Çev.: L. Yarbaş). İzmir: İlya Yayınevi.
• MEB. (2018). Türkçe dersi öğretim programı ve kılavuzu (1-8. Sınıflar). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı.
• Özbay, M., Melanlıoğlu, D. (2008) Türkçe Eğitiminde Kelime Hazinesinin Önemi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi. Haziran 2008. Cilt: V, Sayı: I, 30-45
• Pajares, F. (2003). Self-efficacy beliefs, motivation, and achievement in writing: A review of the literature. Reading & Writing Quarterly, 19(2), 139-158.
• Pajares, F., & Valiante, G. (2006). Self-efficacy beliefs and motivation in writing development. In C. A. MacArthur, S. Graham, & J. Fitzgerald (Eds.), Handbook of writing research (pp. 158-170). Guilford Press.
• Tok, M. ve Ünlü, S. (2014) Yazma Becerisi Sorunlarının İlkokul, Ortaokul ve Lise Öğretmenlerinin Görüşleri Doğrultusunda Karşılaştırılmalı Olarak Değerlendirilmesi, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:50 (73-95).
• Yıldırım, Ali ve Şimşek, H. (2008) Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi. S. 327
• Yıldız, M. (2014). Yazılı anlatım dersinde öğretmen davranışlarının öğrenci başarısına etkisi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 92-102.
• Yılmaz, G. (2019). Öğretmen adaylarının yazma özgüvenleri ile yazılı anlatım başarıları arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Woolf, V. (ilk baskı,1929) Kendine Ait Bir Oda, Koridor Yayıncılık (2023), s. 47.
• Zimmerman, B. J., & Bandura, A. (1994). Impact of self-regulatory influences on writing course attainment. American Educational Research Journal, 31(4), 845-862.