Geri Çekildi: Medya Etkileri Üzerine Deneysel Bir Çalışma: Suriyeli Sığınmacılar

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 2, 49 - 78, 15.10.2018

Seçil Deren Van Het Hof , Zeynep Nihan Bakır Murat Birol

Öz

2011’den bu yana iki milyondan fazla Suriyeli sığınmacı Türkiye’ye gelmiş

ve bu sığınmacıların önemli bir kesimi büyük şehirlerin kenar mahallelerine

yerleşmiştir. Bu gelişmeyle sığınmacıların ulusal ve yerel medyada

nasıl temsil edildiğinin, Türk vatandaşlarının yeni komşularına ilişkin

algılarında belirleyici olduğu varsayımı ile Türkiye’de akademisyenler

sığınmacıların ulusal ve yerel medyada nasıl temsil edildiklerine özel

bir önem atfetmişlerdir. Sığınmacıların medyada temsilini konu alan

ve genellikle içerik ve söylem analizi yöntemleriyle gerçekleştirilen bu

akademik çalışmalar ırkçı olmasa da, ayrımcı ve dışlayıcı tutumların çok

yaygın olduğunu ortaya koymuştur. Ne var ki, bu medya içeriğinin Suriyeli

sığınmacılara ilişkin kişisel algılara nasıl yansıdığına ilişkin bir bulgu

ortaya konmamıştır. Bütünleşik çerçeve analizine dayanan bu çalışma,

Suriyeli sığınmacılar konusunu bir örnek vaka kabul ederek medya

mesajlarının değerleri, algıları, değerlendirmeleri ve tutumları belirgin

biçimde etkileyip etkilemeyeceği sorgulanmaktadır. Bu amaçla Likert

ölçeği ile yanıtlanması istenen anket formu deney ve kontrol gruplarındaki

tutumların karşılaştırılması için uygulanmıştır. Deney grubu, Save the

Children UK için Don’t Panic London tarafından hazırlanan 90 saniyelik

“Most Shocking A Day” videosunu izledikten sonra anket sorularını

cevaplamıştır. Video üçüncü yıldönümünde Suriye iç savaşı hakkında

farkındalık yaratmayı amaçlamaktadır. Sözcüklerden çok görüntüler

üstüne kuruludur. Deney grubunda yer alan üniversite öğrencilerinin

tutumlarının kontrol grubundakilere göre çok daha hoşgörülü ve empatik

olduğu tespit edilmiştir. Bu araştırma medya mesajlarının etkisini ortaya 

koyarak mevcut ayrımcı söylemi zayıflatmak amacıyla sosyal reklama

başvurulması gerekliliğine işaret etmektedir.

Bu makale 01-01-2021 tarihinde geri çekildi. https://dergipark.org.tr/tr/pub/icd/issue/60249/876621 

Anahtar Kelimeler

Medya etkileri, Suriyeli sığınmacılar, bütünleşik çerçeveleme analizi

Kaynakça

• 1.Akbaş Demirel, C. (2013), Türkiye’ye Göç Eden Suriyelilere İlişkin Haberler ve Kamuoyuna Olası Etkileri, II.Türkiye Lisansüstü Çalışmalar Kongresi Bildiriler Kitabı – II. 6-8 Mayıs 2013,: 461-478, Bursa. 2.Ataman, H. (2014), Yazılı Basında Ayrımcı Söylem: Yerel ve Ulusal Basında Suriyeli Mültecilere Yönelik Ayrımcı Söylem, Medyada Nefret Söylemi ve Ayrımcı Dil, Eylül-Aralık 2014 Raporu içinde: 61-105, Hrant Dink Vakfı. 3.Bayram, Y. (2015), Gazetelerin Üçüncü Sayfa Haberlerinde Suriyeli Sığınmacıların ‘Öteki’ Temsili, Güvenlik Çalışmaları Dergisi 17(3): 1-36. 3.Bayram, Y. (2016), Yerelde Öteki Olmak: Suriyeli Sığınmacıların Trabzon Yerel Gazetelerinde Söylemsel Temsili, The Journal of International Social Research 9(42): 1416-1430. 4.Bogardus, E. S. (1926), Social Distance in the City. Proceedings and Publications of the American Sociological Society (20): 40-46. 5.Castles, S. ve Miller, M. J. (1998), The Age of Migration: International Population Movements in the Modern World, MacMillan, London. deVreese, C.H. (2005), News Framing: Theory and Typology, Information Design journal 13(1): 51-62. 6.Efe, İ. (2015), Türk Basınında Suriyeli Sığınmacılar, SETA Yayınları, İstanbul. 7.Entman, R. M. (2004), Projections of Power. Framing News, Public Opinion, and U.S. Foreign Policy, The University of Chicago Press, Chicago. 8.Entman, R. M. (1993), Framing: Towards Clarification of a Fractured Paradigm, Journal of Communication 43(4): 51-58. 9.Erdoğan, M.M. (2014), Türkiye’deki Suriyeliler: Toplumsal Kabul ve Uyum Araştırması, Hacettepe Üniversitesi Göç ve Siyaset Araştırmaları Merkezi, Ankara. 10.Esses, V. M., Medianu, S., Lawson A. S. (2013), Uncertainty, Threat and the Role of the Media in Promoting the Dehumanization of Immigrants and Refugees, Journal of Social Issues 69 (3): 518-536. 11.Gamson, W. A., Modigliani, A. (1989), “Media Discourse and Public Opinion on Nuclear Power: A Constructionist Approach, American Journal of Sociology 95(1): 1-37. 12.Göker, G. ve Keskin, S. (2015), Haber Medyası ve Mülteciler: Suriyeli Mültecilerin Türk Yazılı Basınındaki Temsili, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi 41 (Güz): 229-256. 13.Gülnar, B., Balcı, Ş. (2011), Yeni Medya ve Kültürleşen Toplum, Sebat Ofset Matbaacılık, Konya. 14.Hall, S. (1997), The Work of Representation. içinde S. Hall (Ed.), Representation: Cultural Representations and Signifying Practices (ss. 13–64), Sage, London 15.Hoşgörür, V. (1997), Bogardus, Guttman ve Likert Ölçekleri, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (10): 346-357. 16.Karakayalı, N.(2009), Social Distance and Affective Orientations, Sociological Forum 23 (3): 538-562. 17.Kavlak, İ. V. (2011), Askıdaki Yaşamlar ve Algıdaki Yaşamlar Projesi Araştırma Raporu, SGDD, Ankara. 18.McQuail, D. (1994), Mass Communication Theory: an Introduction, Sage, Thousand Oaks, CA. 19.Pandır, M., Efe, İ., Paksoy, A. F. (2015), Türk Basınında Suriyeli Sığınmacı Temsili Üzerine Bir İçerik Analizi, Marmara İletişim Dergisi (24): 1-26. 20.Scheufele, D. A. (1999), Framing as a Theory of Media Effects, Journal of Communication, 49(1): 103-122. 21.Stanley, S. (1977), “Community Mental Health Services To Minority groups: Some Optimism, Some Pessimism, American Psychologist 32(8): 616-624. 22.VanGorp, B. (2007), The Constructionist Approach to Framing: Bringing the Culture Back In, Journal of Communication (57): 60-78. Kamu Spotu: Most Shocking Second a Day - Save The Children (Save Syrias Children), https://www.youtube.com/watch?v=RBQ-IoHfimQ., Erişim Tarihi: 01.11.2016