Geri Çekildi: MEDYA ETKİLERİ ÜZERİNE DENEYSEL BİR ÇALIŞMA: SURİYELİ SIĞINMACILAR

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 1, 167 - 196, 01.01.2021

Seçil Deren Van Het Hof , Zeynep Nihan Bakır Murat Elibol

Öz

2011’den bu yana iki milyondan fazla Suriyeli sığınmacı Türkiye’ye gelmiş ve bu
sığınmacıların önemli bir kesimi büyük şehirlerin kenar mahallelerine yerleşmiştir.
Bu gelişmeyle sığınmacıların ulusal ve yerel medyada nasıl temsil edildiğinin,
Türk vatandaşlarının yeni komşularına ilişkin algılarında belirleyici olduğu varsayımı
ile Türkiye’de akademisyenler sığınmacıların ulusal ve yerel medyada
nasıl temsil edildiklerine özel bir önem atfetmişlerdir. Sığınmacıların medyada
temsilini konu alan ve genellikle içerik ve söylem analizi yöntemleriyle gerçekleştirilen
bu akademik çalışmalar ırkçı olmasa da, ayrımcı ve dışlayıcı tutumların
çok yaygın olduğunu ortaya koymuştur. Ne var ki, bu medya içeriğinin Suriyeli
sığınmacılara ilişkin kişisel algılara nasıl yansıdığına ilişkin bir bulgu ortaya konmamıştır.
Bütünleşik çerçeve analizine dayanan bu çalışma, Suriyeli sığınmacılar
konusunu bir örnek vaka kabul ederek medya mesajlarının değerleri, algıları,
değerlendirmeleri ve tutumları belirgin biçimde etkileyip etkilemeyeceği sorgulanmaktadır.
Bu amaçla Likert ölçeği ile yanıtlanması istenen anket formu deney
ve kontrol gruplarındaki tutumların karşılaştırılması için uygulanmıştır. Deney
grubu, Save the Children UK için Don’t Panic London tarafından hazırlanan 90
saniyelik “Most Shocking A Day” videosunu izledikten sonra anket sorularını
cevaplamıştır. Video üçüncü yıldönümünde Suriye iç savaşı hakkında farkındalık
yaratmayı amaçlamaktadır. Sözcüklerden çok görüntüler üstüne kuruludur. Deney
grubunda yer alan üniversite öğrencilerinin tutumlarının kontrol grubundakilere göre çok daha hoşgörülü ve empatik olduğu tespit edilmiştir. Bu araştırma
medya mesajlarının etkisini ortaya koyarak mevcut ayrımcı söylemi zayıflatmak
amacıyla sosyal reklama başvurulması gerekliliğine işaret etmektedir.

Bu makale geri çekilmiştir. https://dergipark.org.tr/tr/pub/icd/issue/44083/543186 

Anahtar Kelimeler

Medya etkileri, Suriyeli sığınmacılar, bütünleşik çerçeveleme analizi, deneysel araştırma

Kaynakça

• 1. Akbaş Demirel, C. (2013), Türkiye’ye Göç Eden Suriyelilere İlişkin Haberler ve Kamuoyuna Olası Etkileri, II.Türkiye Lisansüstü Çalışmalar Kongresi Bildiriler Kitabı – II. 6-8 Mayıs 2013,: 461-478, Bursa.
• 2. Ataman, H. (2014), Yazılı Basında Ayrımcı Söylem: Yerel ve Ulusal Basında Suriyeli Mültecilere Yönelik Ayrımcı Söylem, Medyada Nefret Söylemi ve Ayrımcı Dil, Eylül-Aralık 2014 Raporu içinde: 61-105, Hrant Dink Vakfı.
• 3. Bayram, Y. (2015), Gazetelerin Üçüncü Sayfa Haberlerinde Suriyeli Sığınmacıların ‘Öteki’ Temsili, Güvenlik Çalışmaları Dergisi 17(3): 1-36.
• 4. Bayram, Y. (2016), Yerelde Öteki Olmak: Suriyeli Sığınmacıların Trabzon Yerel Gazetelerinde Söylemsel Temsili, The Journal of International Social Research 9(42): 1416-1430.
• 5. Bogardus, E. S. (1926), Social Distance in the City. Proceedings and Publications of the American Sociological Society (20): 40-46.
• 6. Castles, S. ve Miller, M. J. (1998), The Age of Migration: International Population Movements in the Modern World, MacMillan, London. deVreese, C.H. (2005), News Framing: Theory and Typology, Information Design journal 13(1): 51-62.
• 7. Efe, İ. (2015), Türk Basınında Suriyeli Sığınmacılar, SETA Yayınları, İstanbul.
• 8. Entman, R. M. (2004), Projections of Power. Framing News, Public Opinion, and U.S. Foreign Policy, The University of Chicago Press, Chicago.
• 9. Entman, R. M. (1993), Framing: Towards Clarification of a Fractured Paradigm, Journal of Communication 43(4): 51-58.
• 10. Erdoğan, M.M. (2014), Türkiye’deki Suriyeliler: Toplumsal Kabul ve Uyum Araştırması, Hacettepe Üniversitesi Göç ve Siyaset Araştırmaları Merkezi, Ankara.
• 11. Esses, V. M., Medianu, S., Lawson A. S. (2013), Uncertainty, Threat and the Role of the Media in Promoting the Dehumanization of Immigrants and Refugees, Journal of Social Issues 69 (3): 518-536.
• 12. Gamson, W. A., Modigliani, A. (1989), “Media Discourse and Public Opinion on Nuclear Power: A Constructionist Approach, American Journal of Sociology 95(1): 1-37.
• 13. Göker, G. ve Keskin, S. (2015), Haber Medyası ve Mülteciler: Suriyeli Mültecilerin Türk Yazılı Basınındaki Temsili, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi 41 (Güz): 229-256.
• 14. Gülnar, B., Balcı, Ş. (2011), Yeni Medya ve Kültürleşen Toplum, Sebat Ofset Matbaacılık, Konya.
• 15. Hall, S. (1997), The Work of Representation. içinde S. Hall (Ed.), Representation: Cultural Representations and Signifying Practices (ss. 13–64), Sage, London
• 16. Hoşgörür, V. (1997), Bogardus, Guttman ve Likert Ölçekleri, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (10): 346-357.
• 17. Karakayalı, N.(2009), Social Distance and Affective Orientations, Sociological Forum 23 (3): 538-562.
• 18. Kavlak, İ. V. (2011), Askıdaki Yaşamlar ve Algıdaki Yaşamlar Projesi Araştırma Raporu, SGDD, Ankara.
• 19. McQuail, D. (1994), Mass Communication Theory: an Introduction, Sage, Thousand Oaks, CA.
• 20. Pandır, M., Efe, İ., Paksoy, A. F. (2015), Türk Basınında Suriyeli Sığınmacı Temsili Üzerine Bir İçerik Analizi, Marmara İletişim Dergisi (24): 1-26.
• 21. Scheufele, D. A. (1999), Framing as a Theory of Media Effects, Journal of Communication, 49(1): 103-122.
• 22. Stanley, S. (1977), “Community Mental Health Services To Minority groups: Some Optimism, Some Pessimism, American Psychologist 32(8): 616-624.
• 23. VanGorp, B. (2007), The Constructionist Approach to Framing: Bringing the Culture Back In, Journal of Communication (57): 60-78.
• Kamu Spotu: Most Shocking Second a Day - Save The Children (Save Syrias Children), https://www.youtube.com/watch?v=RBQ-IoHfimQ., Erişim Tarihi: 01.11.2016