Şehir ve Güvenlik Yaklaşımlarında Çevresel Kriminolojiye Tarihsel Bir Bakış

Yıl 2018, , 95 - 112, 25.04.2018

E. Ensari Cicerali , Lütfiye Kaya Cicerali

https://doi.org/10.31198/idealkent.417303

Cited By: 4

Öz

Çevresel Kriminoloji
yaklaşımı Ray Jeffery tarafından 70’li yılların başında oluşturulmuştur.
Jeffery bu konuda bir kitap yayınlamış ve toplumda ortaya çıkan suçların ortaya
çıktığı çevrenin tasarımlanması yoluyla azaltılabileceğini önermiştir. Böyle
bir yaklaşımın ortaya çıkmasının temelinde daha önceden yapılmış çalışmalar
büyük rol oynamıştır. Tarihsel olarak mekan ve suç ilişkisi ile bu ilişkiye
yönelik çalışmalar daha eskiye dayanmaktadır. Durkheim’in anomi teorisi bu
konuda yapılan ilk atıfları almıştır. Sonrasında ortaya çıkan sosyal
dezorganizasyon yaklaşımı da çevresel bir modele dayanmaktadır. Chicago
üniversitesi çalışmaları, Robert Park ve Ernest Burgess’in konuya katkıları ile
ortaya ortak merkezli bölge teorisi ortaya çıkmıştır. Shaw ve McKay’in yine
Chicago merkezli yaptığı çalışmalar da çevre ve suç ilişkisine odaklanmaktadır.
Bütün bu öncül çalışmalar sonrasında çevresel tasarım yoluyla suçun önlenmesi
yaklaşımının temelleri oluşmuştur. Böylece kriminolojide yeni bir düşünce
okulunun kurulması sağlanmıştır. Jeffery klasik kriminoloji okulunun temel
prensibi olan suç işleme potansiyeli olan kişiyi suçtan caydırabilme prensibini
korumak isterken, suçludan çok suçun işlendiği çevreye odaklanmıştır. Çevre, en
geniş anlamıyla mimariyi (yerlerin fiziksel dizaynı), yapılı çevreyi (yollar,
arazi kullanımı, bina tipleri) ve kamu ile sosyal kurumları içerir. Her ne
kadar doğal çevre de çevre tanımının altında önemli bir yer tutsa da tasarım
daha çok yapılı çevreyi içermektedir. Bu çevrenin parçası olan ve orada yaşayan
insanlar da uyum sağlamak ve gerektiğinde değişmek durumundadır. Suç davranışı
da bu bağlamda çevreye karşı olan bir uyum metodudur. Çevreye suç içeren bir
davranışı sergileyerek uyum sağlanıyor olabilir. En uygun ve etkin çevre ise
suç içermeyen davranışı sergilemenin en optimal seçenek ve çözüm olarak ortaya
çıktığı çevredir. Oscar Newman ise savunulabilir alanları tasarlayarak şehri
belirli özellikler taşıyacak bir duruma getirmeyi ve bununla birlikte kendini
savunabilen ve suçun oluşmasını engelleyen bir çevrenin nasıl
oluşturulabileceğini anlatmayı amaçlamıştır. Bu yaklaşımlar genelde büyük bir
heyecanla ortaya atılırken günümüzde ne kadar işe yaradıklarına yönelik
tartışmalar da bu çalışmada ele alınacaktır. 

Anahtar Kelimeler

Güvenlik, şehir, çevre, Chicago okulu, CPTED, savunulabilir alan, ekolojik yaklaşım

A Historical Developmental Look at City and Security Perspectives

Öz

Environmental
Criminology approach is formed by Ray Jeffery in the beginning of 70s by his
studies. He wrote a book where he explained possible ways of preventing crime
by designing the environment that the crime takes place. Still, historical
developments that formed a theoretical basis on the relationship between
environment design and crime have to be explained. First references made to
Durkheim’s theory of anomie. Ecological approach would be the basis for social
disorganization theory and Chicago school studies. Robert Park and Ernest
Burgess’s research and contributions led to concentric zone theory. Shaw and
McKay’s Chicago based research were also deepened the relationship between
environmental and crime. Those studies and many more formed a basis for
Jeffery’s research and a new approach aroused. Jeffery wanted to prevent
criminal acts by making the potential individual away from crime by focusing on
the environment where the crime occurs. Environment in general consists of
architecture (physical design of places), built environment (roads, use of
lands, construction types), public and social places. While natural
environments are also important, design includes mostly built environments.
Humans also have to adapt to the changes in their environments. Crime acts, by
this means, can be seen as acts of adaptation to the environments. An efficient
environment would be seen as places where acts of crime are not optimal choice
for individuals. Oscar Newman searched for designing principles for urban environments
for acts that do not include crime. In this study, a historical summary is
offered by including the general topics that are mentioned. In addition to
historical perspectives of the relationship between environment and crime, how
previous research is used today is also discussed.

Anahtar Kelimeler

Security, city, environment, Chicago School, defensible space, ecological approach

Kaynakça

• Brantingham, P. J., & Brantingham, P. L. (1981). Introduction: The dimensions of crime. İçinde P. J. Brantingham and P. L. Brantingham (Ed.), Environmental Criminology , 7–26, Prospect Heights, IL: Waveland Press.
• Burgess, E. W. (1916). Juvenile delinquency in a small city. Journal of the American Institute of Criminal Law and Crminology, 6, 724-728.
• Cahill, M.E. ve Mulligan, G.F. (2003). The Determinants of Crime in Tucson, Arizona. Urban Geography, 24, 582-610.
• Cicourel, A. (1968). The Social Organization of Juvenile Justice. New York: John Wiley
• Clarke, R.V. ve Cornish, D.B. (1985). Modelling offenders’ decisions: A framework for research and policy. Crime and Justice: An Annual Review of Research, 6, 147-185.
• Cohen, L. E. ve Felson, M. (1979). Social change and crime rate trends: A routine activity approach. American Sociological Review, 44, 588–605.
• Crowe, T. (2000). Crime Prevention Through Environmental Design: Applications of Architectural Design and Space Management concepts. Oxford, UK: Butterworth-Heinemann.
• Gaetz, S. (2004). Safe streets for whom? Homeless youth, social exclusion, and criminal victimization. Canadian Journal of Criminology and Crimina Justice, 46, 423-455.
• Glyde, J. (1856). Localities of Crime in Suffolk. Journal of the Statistical Society of London, 19(2), 102-106. doi:10.2307/2338263
• Guerry, A. M. (1833). Essai sur la statistique morale de la France. Paris: Crochard.
• Jeffery, R. (1971) Crime Prevention through Environmental Design. Beverly Hills CA: Sage.
• Jeffrey, C. R. ve Zahm, D. L. (1993).Crime prevention through environmental design, opportunity theory, and rational choice models. İçerisinde Routine Activity and Rational choice. Advances in Criminological Theory, 5, Edisyon R. V. Clarke ve M. Felson. New Brunswick, N.J.: Transaction Publishers.
• Quetelet, L. A. J. (1842). A treatise on man and the development of his faculties. Edinburgh: W. and R. Chambers.
• Newman, O. (1972). Defensible Space: Crime Prevention Through Urban Design. New York: Macmillan.
• Park, R.E., Burgess, E.W. ve McKenzie, R.D. (1925). The City: Suggestions for Investigation of Human Behavior in the Urban Environment. Chicago: University of Chicago Press.
• Smith, P. (2008). Durkheim and Criminology: Reconstructing the Legacy. Australian and New Zealand Journal of Criminology, 41,3, 333-344. doi:10.1375/acri.41.3.333.
• Shaw, C.R. ve McKay, H.D. (1942). Juvenile Delinquency in Urban Areas: A study of rate of delinquency in relation to differential characteristics of local communities in American cities. Chicago: University of Chicago Press.