From Utopia to Dystopia: “Modern Urbanism” and Its Critique

Yıl 2010, Cilt: 1 Sayı: 1, 96 - 111, 31.05.2010

Hakan Olgun

Öz

The
thought of Modern Urbanism came into existence to remove the physical and
social aftermaths of industrial revolution. This thought adopted the
rational-comprehensive principles in planning and functionalism and “purisme”
in architecture. The Modern Urbanism, which had been influential during  a considerable part of twentieth century,
supposed that building a new city in a rational way meets with a new type of
person. This thought was faced with the accusations that it disregarded the
life styles of people and so it has been under the lash of criticism since the
mid-twentieth century.

Anahtar Kelimeler

Industrial Revolution, modern urbanism, Haussmannising, functionalism, social contact

Ütopya’dan Distopya’ya: “Modern Şehircilik” ve Kritiği

Öz

Modern
şehircilik anlayışı, Sanayi Devrimi’nin kentlerde yarattığı fiziksel ve sosyal
rahatsızlıkları tedavi etmek üzere ortaya çıkmıştır. Bu anlayış, planlamada
akılcı ve kapsamlı bir uygulamayı, mimaride ise işlevsel ve yalın bir üslubu
benimsemiştir. Yirminci yüzyılın büyük bir bölümünde etkili olan bu anlayış,
rasyonel uygulamalarla yeni bir kent inşa etmenin, yeni bir kentli yaratmak
anlamına geleceğini varsaymıştır. Kentte yaşayanların hayat tarzlarını dikkate
almamak suçlamasıyla karşı karşıya kalan bu anlayış, yüzyılın ortalarından
itibaren ciddi eleştirilere konu olmuştur. 

Anahtar Kelimeler

Sanayi Devrimi, modern şehircilik, Haussmann’laştırma, işlevselcilik, sosyal temas

Kaynakça

• Bauman, Z., (1999), Küreselleşme: Toplumsal Sonuçları, Çev. Abdullah Yılmaz, Birinci Baskı, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Benevolo, L., (1995), Avrupa Tarihinde Kentler, Çev. Nur Nirven, İstanbul: Afa Yayıncılık.
• Berman, M., (2004), Katı Olan Her Şey Buharlaşıyor, Çev. Ümit Altuğ ve Bülent Peker, Yedinci Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Bumin, K., (1998), Demokrasi Arayışında Kent, İkinci Baskı, İstanbul: İz Yayıncılık.
• Cansever, T., (2002), Kubbeyi Yere Koymamak, Yay. Haz.: Mustafa Armağan, İkinci Baskı, İstanbul: İz Yayıncılık.
• Cantek, L., (2006), Kabadayıların ve Futbolun Mahallesi: Hacettepe, Sanki Viran Ankara, Der. Funda Şenol Cantek, Birinci Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Engels, F., (1992), Konut Sorunu, Çev. Güneş Özdural, İkinci Baskı, Ankara: Sol Yayınları.
• Engels, F., (1997), İngiltere’de Emekçi Sınıfın Durumu, Çev. Yurdakul Fincancı, Birinci Baskı, Ankara: Sol Yayınları.
• Fishman, R., (2002), 20. Yüzyılda Kent Ütopyaları: Ebenezer Howard, Frank Lloyd Wright, Le Corbusier, 20. Yüzyıl Kenti, Derleyen ve Çeviren: Bülent Duru ve Ayten Alkan, Birinci Baskı, Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• Giddens, A., (2005), Sosyoloji, Yay. Haz.: Cemal Güzel, İkinci Baskı, Ankara: Ayraç Yayınevi.
• Gottdiener, M., Hutchison R., (2006), The New Urban Sociology, Third Edition, Westview Press.
• Harvey, D., (2003), Postmodernliğin Durumu, Çev. Sungur Savran, Üçüncü Baskı, İstanbul: Metis Yayınları.
• Le Corbusier, (2009), Atina Anlaşması, Çev. Ayda Yörükân, Birinci Baskı, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Le Corbusier, (2010), Bir Mimarlığa Doğru, Çev. Serpil Merzi, Altıncı Baskı, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Sennett, R., (1999), Gözün Vicdanı: Kentin Tasarımı ve Toplumsal Yaşam, Çev. Süha Sertabiboğlu ve Can Kurultay, Birinci Baskı, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Scott, J. C., (2008), Devlet Gibi Görmek: İnsanlık Durumunu Geliştirmeye Yönelik Projeler Nasıl Başarısız Oldu, Çev. Nil Erdoğan, İstanbul: Versus Yayınları.
• Sorokin, P. A., (2008), Bir Bunalım Çağında Toplum Felsefeleri, Çev. Mete Tunçay, Birinci Baskı, İstanbul: Salyangoz Yayınları.
• Tekeli, İ., (2001), Modernite Aşılırken Kent Planlaması, Birinci Baskı, Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• Turani, A., (2007), Dünya Sanat Tarihi, On Üçüncü Baskı, İstanbul: Remzi Kitabevi Yayınları.
• Wirth, L., (2002), Bir Yaşam Biçimi Olarak Kentlileşme, 20. Yüzyıl Kenti, Derleyen ve Çeviren: Bülent Duru ve Ayten Alkan, Birinci Baskı, Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• Wolfe, T., (2006), Bauhaus ve Sonrası, Çev. Feyyaz Erpi, İkinci Baskı, Ankara: Keşif Yayınları.