Atopya, Kent ve Teknoloji: Atopik Kent Dilinin Değişimi

Yıl 2020, Cilt: 11 Sayı: 31, 1604 - 1620, 31.12.2020

Gülşah Güleç

https://doi.org/10.31198/idealkent.737366

Öz

Bu yazıda atopik kentin, 20. yüzyılda geliştirilmiş bir kent kuramı olsa da, 21. yüzyılın kentini tanımladığı belirtilir. Atopya, her yer ve hiçbir yer anlamına gelir. Ütopya ve distopyadan farklı olarak geleceğe değil bugüne yöneliktir. Ancak atopya, kent ve teknoloji arasındaki ilişkinin değişmesi, bugünün kentini tanımlayan atopik kentin kavramsal çerçevesini değiştirmektedir. Yeni bir atopik kent dilinin ve kuramının ortaya çıkmasını sağlayan bu kavramsal değişim, yazı kapsamında, fiziksel mekân yerine siber mekânın, meta yerine datanın, ulaşım ağları yerine iletişim ağlarının, süpermodernizm yerine hipermodernizmin, panoptik yerine sibernetiğin, nesne yerine imgenin, deneyim yerine izlenimin ve kent peyzajı yerine data peyzajının geçmesiyle örneklendirilmiştir. Atopik kent dili özellikle 1990lı yıllardan itibaren bilgisayar teknolojisinde yaşanan gelişmelerle birlikte önemli bir değişim geçirmiştir. 2000li yıllarda ise atopik kentler artık bilgisayar teknolojisi aracılığıyla sanal bir ortamda üretilmektedir. Aynı ortamda aynı araçlarla üretiliyor olmaları onları benzeştirmiş, hatta aynılaştırmıştır. Kentlerin aynılaşma süreci, yerle yeni bir ilişki kurulmasını; böylece 21. yüzyılın atopik kentinin ve kent dilinin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Bugünün kentini anlamamız için öncelikle bu dili bilmemiz ve anlamamız gerekir. Bu nedenle, yazı atopik kent dili ve bu dilin değişimi üzerine geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Atopya, atopik kent, kent dili, kent kuramı, teknoloji

Atopia, City and Technology: The Change of the Atopic City Language

Öz

It is discussed in this paper that atopic city, even if it is developed as an urban theory in the 20th century, defines the city of the 21st century. It refers to every place and no place. It is conceptually different from utopia and dystopia, because it focuses on today not future. However, the changes in the relations of atopia, city and technology lead the conceptual framework of atopic city to change as well. Those changes are discussed through the shift of physical space to cyber space, meta to data, transportation networks to communicational networks, supermodernism to hipermodernism, panoptic to cybernetic, object to image, experience to impression, and cityscape to datascape in the paper. The language of the atopic city is significantly changed due to the developments in the computer technology in the 1990s. Atopic cities are designed computationally within a virtual environment in the 2000s. Those cities are generally designed by the same tools and in the same environment. That computational design process enables a new atopic city language to be created. We need to understand that language to understand today’s city. The paper is therefore based on the atopic city language, and the change of that language actually

Anahtar Kelimeler

Atopia, atopic city, urban language, urban theory, technology

Kaynakça

• Barthes, R. (1994). Roland Barthes by Roland Barthes. (R. Howard, Çev.). California: University of California Press. (Orijinal eserin yayın tarihi 1977).
• Castells, M. (2007). Space of flows, space of places: Materials for a theory of urbanism in the information age. W. W. Braham, J. A. Hale (Der.), Rethinking technology: A reader in the architectural theory içinde (ss. 441-456). New York, NY: Routledge.
• Colas, A. (2005). Neoliberalism, globalisation and international relations. A. Saad-Filho, D. Johnston (Der.), Neoliberalism: A critical reader içinde (ss. 70-79). London: Pluto Press.
• Deleuze, G., Guattari, F. (1987). A thousand plateaus: Capitalism and schizophrenia. (B. Massumi, Çev.). Minneapolis: University of Minnesota Press. (Orijinal eserin yayın tarihi 1980).
• Foucault, M. (1992). Hapishanenin doğuşu. (M. A. Kılıçbay, Çev.). Ankara: İmge Yayınları. (Orijinal eserin yayın tarihi 1975).
• Frampton, K. (2008). Technoscience and environmental culture: A provisional critique. D. Kelbaugh, K. K. McCullough (Der.), Writing urbanism içinde (ss. 333-344). New York, NY: Routledge.
• Gausa, M., Guallart, V., Müller, W., Soriano, F., Porras, F., Morales, J. (2008). The metapolis dictionary of advanced architecture: City, technology and society in the information age. Barselona: Actar Publishers.
• Gregotti, V. (2016). Mimarlık üzerine 17 mektup. (A. Tümertekin, Çev.). İstanbul: Janus Yayıncılık. (Orijinal eserin yayın tarihi 2000).
• Herzog, J., De Meuron, P. (2008). How do cities differ? G. Mack (Der.), Herzog & De Meuron 1997-2001: The complete works içinde (ss. 241-244). Basel: Birkhäuser.
• Ibelings, H. (2002). Supermodernism: Architecture in the age of globalization. Rotterdam: NAi Publishers.
• Koolhaas, R. (1998). Generic city. New York, NY: The Monacelli Press.
• Koolhaas, R. (2014). Absorbing modernity 1914-2014. R. Koolhaas (Der.), Fundamentals içinde (ss. 1-6). Marsilio: 14th International Architecture Exhibition.
• Leite, R. P. (2016). Atopic city: Consumption and death in urban life. Current Urban Studies, 4, 280-296.
• Liu, H., Wei, X. & Zhang, X. (2020). Datacenter city. 10 Aralık 2020 tarihinde https://www.aud.ucla.edu/student-work/archive/deep- urbanism adresinden erişildi.
• Maas, W. (1999). Başlangıç. C. C. Davidson (Der.), Anytime içinde (ss. 57-61). Ankara: Mimarlar Derneği Yayınları.
• Millet, Y. (2013). Atopia & aesthetics: A modal perspective. Contemporary Aesthetics, 11, 1-10.
• MVRDV. (1999). Metacity / Datatown. 10 Aralık 2020 tarihinde https://www.mvrdv.nl/projects/147/metacity--datatown- adresinden erişildi.
• Price, A. (2019, Şubat 12). The problem with helicopter urbanism. 10 Aralık 2020 tarihinde https://www.strongtowns.org/journal/2019/2 /12/the-problem-with-helicopter-urbanism adresinden erişildi.
• Ramchurn, R. (2014, Haziran 4). Fundamentals – Rem Koolhaas’s research-led biennale. 10 Aralık 2020 tarihinde https://www.architectsjournal.co.uk/archive/fundamentals-rem- koolhaass-research-led-biennale adresinden erişildi.
• Ricci, T. (2020, Ocak 17). Toronto on track to have more skyscrapers than Chicago, but will quality match quantity? 10 Aralık 2020 tarihinde https://www.cbc.ca/news/canada/toronto/toronto-skyscrapers- chicago-1.5429816 adresinden erişildi.
• Ots, E. (2011). Decoding theoryspeak: An illustrated guide to architectural theory. New York, NY: Routledge.
• Sloterdijk, P. (2016). Foams: Spheres volume III. (W. Hoban, Çev.). Los Angeles, LA: Semiotext(e). (Orijinal eserin yayın tarihi 2016).
• Virilio, P. (2005). The information bomb. (C. Turner, Çev.). New York, NY: Verso Books. (Orijinal eserin yayın tarihi 1999).
• William, M. J. (1996). City of bits: Space, place, infobahn. Londra: The MIT Press