EXAMINING THE PEOPLE’S ATTITUDE TOWARDS SYRIANS ACCORDING TO LEVELS OF COMMUNICATION AND RELATIONSHIP

Yıl 2020, Sayı: 42, 244 - 262, 25.07.2020

Hülya Yiğit Özüdoğru , Adnan Kan

https://doi.org/10.32003/igge.641401

Cited By: 1

Öz

Attitudes of people living in Turkey towards Syrians continue to shape as a result of coexistence and discourses and practices of governments as well as many different factors. In this context, effects of levels of communication and relationship, which are considered to influence public attitudes towards Syrians, were examined in the study. In this study, which was conducted with 633 people, a semi-structured survey form and the “Local People’s Attitude Towards Syrians Scale” were used. The dependent variable of the study was attitude and the independent variables were the frequency of encounter with Syrians, familiarity (acquaintance), an individual’s and/or one of his or her relatives’ having trouble with Syrians, and the source of information about Syrians. Descriptive statistics, t test, and analysis of variance (ANOVA) were carried out for the data analysis using the SPSS software, and then post-hoc test was conducted in order to reveal the inter-group variance. The study analyzed whether the variables that were determined to be encounter, interaction, source of information, and having trouble caused a significant differences on attitude. The findings showed that the people’s attitudes towards Syrians changed from negative to positive as the interaction occurred. The average scores of attitude were found to decrease when familiarity diminished or a problem with Syrians was experienced. The research revealed “personal experiences play an important role on the attitude.” It is suggested that interactive activities that will bring two societies together be prioritized in social adaptation works to carry out the acceptance of the guests by the host community without any problems and create the culture of coexistence.

Anahtar Kelimeler

Migration, Syrian, Attitude Scale, Interaction, Trouble

HALKIN SURİYELİLERE YÖNELİK TUTUMUNUN İLETİŞİM VE İLİŞKİ DÜZEYİNE GÖRE İNCELENMESİ

Öz

Türkiye’de yaşayan halkın Suriyelilere karşı tutumu, farklı birçok etkenin yanı sıra birlikte yaşamın, devleti yönetenlerin söylem ve uygulamalarının sonucunda şekillenmeye devam etmektedir. Bu bağlamda çalışmada halkın tutumunu şekillendirmede rolü olduğu düşünülen Suriyelilerle ilişki ve iletişim düzeyinin tutum üzerindeki etkisi incelenmiştir. 633 kişi ile yürütülen çalışmada yarı yapılandırılmış anket formu ve “Yerel Halkın Suriyelilere Yönelik Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmanın bağımlı değişkeni tutum, bağımsız değişkenleri Suriyelilerle karşılaşma sıklığı, yakınlık ilişkisi (tanışıklık durumu), bireyin kendisi ve/veya çevresindekilerin sorun yaşaması ve Suriyeliler hakkında bilgi alma kaynağıdır. Verilerin analizi aşamasında SPSS programı kullanılarak betimsel istatistik, t testi ve varyans analizi (Anova) yapılmış, gruplar arası farklılığı ortaya koymak için post-hoc testi kullanılmıştır. Araştırmada karşılaşma, etkileşim, bilgi alma kaynağı ve sorun yaşama olarak belirlenen değişkenlerinin tutum üzerinde anlamlı farklılık oluşturup oluşturmadığı analiz edilmiştir. Araştırmanın bulguları halkın Suriyelilere karşı tutumunun etkileşim söz konusu olduğunda olumsuzdan olumluya doğru değiştiği yönündedir. Yakınlık ilişkisi azaldığında veya bir sorun yaşandığında tutum puan ortalamalarının düştüğü tespit edilmiştir. Araştırma “kişisel deneyimlerin tutum üzerinde önemli bir rol oynadığını” ortaya koymaktadır. Suriyelilerin halk tarafından kabulünün sorunsuz bir şekilde yürütülebilmesi, birlikte yaşama kültürünün oluşturulması için sosyal uyum çalışmalarında iki toplumu bir araya getirecek etkileşimli faaliyetlere öncelik verilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Göç, Suriyeli, Tutum Ölçeği, Etkileşim, Sorun

Kaynakça

• Abay, Ö. (2015). 8 Ocak 2020 tarihinde https://www.birgun.net/haber/savas-yalniz-hayatimizi-degil-sesimizi-de-caldi-73813, adresinden edinilmiştir.
• Alp, H. (2018). Suriyeli sığınmacılara yönelik ayrımcı ve ötekileştirici söylemin yerel medyada yeniden üretilmesi. Karadeniz Teknik Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 5(15), 22-37.
• Allport, G. W. (1954). The Nature of Prejudice. London: Addison-Wesley.
• Akdeniz, E. (2019). 8 Ocak 2020 tarihinde https://www.evrensel.net/yazi/85286/suriyeliler-donmek-istemiyor-simdi-ne-olacak, adresinden edinilmiştir.
• Ankaralı, H., Pasin, Ö., Karacan, B., Tokar, M., Künüroğlu, M., Çaça, M., Özislam, M. E. & Şahingöz, N. B. (2017). Üniversite öğrencilerinin Türkiye’deki suriyeli sığınmacılara bakış açısı. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(3), 122-132.
• Aslan, A. (2004). Medyanın birey, toplum ve kültür üzerine etkileri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 1(1), 1-12.
• Bakioğlu, A., Artar, F. & İzmir, H. (2018). Ankara’daki Suriyelilerin Mültecilik Deneyimleri Göç, Gündelik Yaşam, Geçim Deneyimleri ve Sosyal Dışlanma . Ankara: Sosyoloji Derneği.
• Bikmen, N. (1999). National identity and ethnic prejudice in Turkish sample. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Bilkent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/, adresinden edinilmiştir.
• Budak, P., Demir, M. S., Tan, M. & Sarı, M. (2017). Yerel halkın algısında suriyeli sığınmacılar ve toplumsal etkileri: Elazığ ili örneği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(62), 543-564.
• Çelik, F. (2019). 8 Ocak 2020 tarihinde https://www.yenisafak.com/hayat/insani-yardimda-turkiyenin-tek-rakibi-kendisi-3511591, adresinden edinilmiştir.
• Erdoğan, M. M. (2015). Türkiye'deki Suriyeliler, Toplumsal Kabul ve Uyum (1. Baskı). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Erdoğan, M. M. (2018). Suriyeliler Barometresi Suriyelilerle Uyum İçinde Yaşamın Çerçevesi (1. Baskı). İstanbul Bilgi Üniversitesi.
• Erdoğan, M., Kavukçuer, Y., & Çetinkaya, T. (2017). Türkiyede Yaşayan Suriyeli Mültecilere Yönelik Medya Algısı. Ankara: Özgürlük Araştırmaları Derneği.
• Eşigül, A., Arslan, B. K., Gencer, A. Ş., Tosun, S., Korkmaz, S. S. & Yıldırım, Ş. B. (2017). Bilgiden Algıya: Türkiye’deki Sığınmacı, Göçmen ve Mülteci Algısı Üzerine Bir Çalışma. Avrupa Siyasal ve Sosyal Araştırmalar Enstitüsü - PS:EUROPE.
• GİGM. (2020). 8 Ocak 2020 tarihinde https://www.goc.gov.tr/gecici-koruma5638, adresinden edinilmiştir.
• Güler, M. (2013). Gruplar arası temas, kaygı ve yanlılığın sosyal mesafeye etkisi: Türk ve Kürt kökenli gruplar üzerine bir çalışma. (Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/, adresinden edinilmiştir.
• Haberler. (2016). 8 Ocak 2020 tarihinde https://www.haberler.com/cocuklarini-dilendiren-suriyeliler-gozaltina-8855290-haberi, adresinden edinilmiştir.
• Hürriyet. (2019). 8 Ocak 2020 tarihinde http://www.hurriyet.com.tr/dunya/suriyelilerin-ulkelerine-donusu-suruyor-41326947, adresinden edinilmiştir.
• İçduygu, A. & Ayaşlı, E. (2019). Geri Dönüş Siyaseti: Suriyeli Mültecilerin Dönüş Göçü İhtimali ve Gelecek Senaryoları. Koç Üniversitesi Göç Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (MİReKoç). https://mirekoc.ku.edu.tr/wp-content/uploads/2019/05/Mirekoc_Rapor_GeriDonusSiyaseti.pdf, adresinden edinilmiştir.
• İçduygu, A. (2015). Syrian Refugees in Turkey: The Long Road Ahead. Washington D.C.: Migration Policy İnstitute.
• Kavlak, İ. V. (2011). Askıdaki Yaşamlar & Algıdaki Yaşamlar. Ankara: Sığınmacılar ve Göçmenlerle Dayanışma Derneği.
• Kirişci, K. (2014). Misafirliğin Ötesine Geçerken Türkiye’nin “Suriyeli Mülteciler” Sınavı. (Çev. S. Karaca). Brookıngs Enstitüsü & Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu (USAK). https://www.brookings.edu/wp-content/uploads/2016/06/syrian-refugees-and-turkeys-challenges-kirisci-turkish.pdf, adresinden edinilmiştir.
• Küçükkömürler, S. & Sakallı-Uğurlu, N. (2017). Gruplar arası ilişkileri düzenlemede sosyal temas kuramları: Gruplar arası, yayılmacı ve hayali temas. Nesne Dergisi, 5(9), 1-31.
• Orhan, O. & Gündoğar, S. S. (2015). Suriyeli Sığınmacıların Türkiye’ye Etkileri. Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi (ORSAM).
• Özüdoğru, H., Kan, A., Uslu, L. & Yaman, E. (2018 ). Yerel halkın suriyelilere yönelik tutum ölçeği geliştirme çalışması. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 40(2), 115-140.
• Pettigrew, T. F. (1998). Intergroup contact theory. Annual Review of Psychology, 49, 65–85.
• Sağır, A. & Kurtkara, S. (2018). Sosyoloji bölümü öğrencilerinin “suriyeli” kavramına ilişkin tutumları üzerine sosyolojik bir çözümleme (Bülent Ecevit Üniversitesi ve Karabük Üniversitesi). Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(60), 649-661.
• Süleymanov, E. (2016). Sultanbeyli İlçesindeki Suriyelilerin Yaşam Deneyimleri, Suriyeli Mülteci Çocuklarla El Ele Projesi Sonuç Raporu. İstanbul: Üsküdar Üniversitesi Yayınları.
• Taştan, C., Haklı, S. Z. & Osmanoğlu, E. (2017). Suriyeli Sığınmacılara Dair Tehdit Algısı: Önyargılar ve Gerçekler. Ankara: Polis Akademisi Yayınları.
• Torun, F. & Demirtaş, Ç. (2018). Medyada yer alan haberlerin öğretmen adaylarının suriyelilere yönelik algılarına etkisinin incelenmesi. Turkısh Studies, 13(4), 1211-1226.
• Tümeğ, D. (2018). Türk Halkının; Suriyeli Mülteci/Sığınmacı Algısı. Ankara: Türksam.
• Tümertekin, E. & Özgüç, N. (2016). İnsan, Mekan, Kültür. İstanbul: Çantay Yayınları.
• UNHCR. (2019). 8 Ocak 2020 tarihinde https://www.unhcr.org/tr/wp-content/uploads/sites/14/2019/11/UNHCR-Turkey-One-Pager-Fact-Sheet-Oct2019.pdf, adresinden edinilmiştir.
• UNHCR. (2020). 8 Ocak 2020 tarihinde https://data2.unhcr.org/en/situations/syria, adresinden edinilmiştir.
• Ünal, B. (2014). 8 Ocak 2020 tarihinde http://www.gazetevatan.com/guneydogu-da-suriyelilerin-caresiz-evliligi-711660-dunya/, adresinden edinilmiştir.
• Ünal, S. (2014). Türkiye’nin beklenmedik konukları: “öteki” bağlamında yabancı göçmen ve mülteci deneyimi. Journal Of World Of Turks, 6(3), 65-89.
• Yeniacun, S. H. ( 2016). Suriyeli Sığınmacılar Raporu İstanbul Örneği. İstanbul: İstanbul Fikir ve Eğitim Derneği.
• Yeniçağ Gazetesi. (2019). 8 Ocak 2020 tarihinde https://www.yenicaggazetesi.com.tr/fatihte-suriyeli-ogrenciler-cete-kurup-harac-topluyor-256122h.htm, adresinden edinilmiştir.
• Yurdakul, M. (2019). 8 Ocak 2020 tarihinde http://www.milliyet.com.tr/gundem/suriyelilerin-cogu-donmek-istemiyor-6094862, adresinden edinilmiştir.