WEB 2.0 araçlarının sosyal bilgiler dersinde coğrafya öğretimine etkisi: öğrenci başarısı ve görüşlerinin incelenmesi

Yıl 2025, Sayı: 54, 24 - 43, 31.01.2025

Nilüfer Özcan , Sibel Öner

https://doi.org/10.32003/igge.1489093

Öz

Günümüzde hızla ilerleyen teknolojik gelişmeler, toplumların dünya genelindeki olaylarla daha sıkı etkileşim içinde olmasını sağlamaktadır. Bu teknolojik değişimler, insanların hayat tarzlarında eğitimden siyasete kadar birçok alanda köklü değişimlere neden olmuştur. Araştırmanın amacı, Web 2.0 araçlarının Sosyal bilgiler dersindeki 'İklim ve Yaşamım' ile 'Haritayı Tanıyorum' konularında öğrenci başarısına etkisini ve öğrenci görüşlerini incelemektir. Araştırmanın deney grubu, 2023-2024 eğitim-öğretim döneminde Sinop ilinde Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı bir okulda 5. sınıfta öğrenim gören 22 öğrenciden; kontrol grubu ise 10’u erkek 15’i kız olmak üzere 25 kişiden olmak üzere toplamda 47 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada, karma yöntem kullanılmıştır. Nicel verileri elde etmek amacıyla Millî Eğitim Bakanlığı Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanmış olan kazanım testleri ve fasiküllerindeki sorulardan faydalanılmıştır. Bu veriler istatistiksel paket programı (SPSS22) ile analiz edilmiştir. Nitel verileri elde etmek için görüşme soruları hazırlanmış ve odak grup görüşmesi yapılmıştır. Elde edilen veriler içerik ve betimsel analiz yöntemleriyle incelenmiştir. Araştırma sonucunda deney ve kontrol gruplarında öğrenci akademik başarısı açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Deney grubunda yer alan öğrenciler, Web 2.0 araçlarıyla işlenen dersten keyif aldıklarını, dersi eğlenceli bulduklarını, derse olan ilgilerinin arttığını ifade etmişlerdir. Ayrıca öğrendikleri bilgileri daha uzun süre hatırladıklarını dile getirmişlerdir. Bu nedenle, öğretmenlerin derslerini öğrenciler için daha ilgi çekici ve keyifli hale getirebilmeleri için Web 2.0 araçlarını aktif bir şekilde kullanmaları önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal bilgiler, Coğrafya Öğretimi, Web 2.0 Uygulamaları, Akademik Başarı

Teşekkür

Danışman hocam Sinop Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Sibel Öner hocama desteklerinden dolayı teşekkür ederim.

the impact of web 2.0 tools on geography instruction in social studies: examining student achievement and perspectives

Öz

Today, rapidly advancing technological developments enable societies to interact more closely with events around the world. These technological changes have led to radical changes in people's lifestyles in many areas, from education to politics. The aim of the research is to investigate the effect of Web 2.0 tools on students' performance and views on the topics 'Climate and my life' and 'I know the map' in the social studies course. The experimental group of the research consists of 22 students who are studying in 5th grade in a school affiliated to the Ministry of National Education in Sinop province in the academic year 2023-2024; the control group consists of 25 students, 10 of whom are male and 15 of whom are female, making a total of 47 students. The study used a mixed method. To obtain quantitative data, questions in achievement tests and fascicles prepared by the General Directorate of Measurement, Evaluation and Examination Services of the Ministry of National Education were used. These data were analysed using a statistical package (SPSS22). To obtain qualitative data, interview questions were prepared and focus group interviews were conducted. The data obtained were analysed using content and descriptive analysis methods. Students in the experimental group said that they enjoyed the lesson taught with Web 2.0 tools, that they found the lesson fun and that their interest in the lesson increased. They also stated that they remembered the information for a longer time. Therefore, it is recommended that teachers actively use Web 2.0 tools to make their lessons more interesting and enjoyable for students.

Anahtar Kelimeler

Social Studies, Geography Teaching, Web 2.0 Applications, Academic Achievement

Kaynakça

• Ajjan, H., & Hartshorne, R. (2008). Investigating faculty decisions to adopt Web 2.0 technologies: Theory and empirical tests. The Internet and Higher Education, 11(2), 71–80. https://doi.org/10.1016/j.iheduc.2008.05.002
• Akkaya, A. (2019). Bilgisayar donanımı konusunda web 2.0 araçlarıyla geliştirilen etkinliklerin öğrenci başarısına etkisi (Yüksek lisans tezi, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir).
• Almalı, H. (2020). Sosyal bilgiler eğitiminde coğrafya konularının web 2.0 teknolojileri kullanılarak öğretiminin öğrencilerin akademik başarı ve tutumlarına etkisi. (Yüksek lisans tezi, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sivas).
• Almalı, H., & Yeşiltaş, E. (2020). Sosyal bilgiler eğitiminde coğrafya konularının web 2.0 teknolojileri kullanılarak öğretiminin öğrencilerin akademik başarı ve tutumlarına etkisi. Türkiye Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 5(2), 165– 182.
• Altunışık, M., & Aktürk, A. O. (2021). Türkiye’de web 2.0 araçlarının eğitim-öğretim ortamlarında kullanımına bir bakış: 2010-2020 dönemi tezlerinin incelenmesi. Bilim Eğitim Sanat ve Teknoloji Dergisi, 5(2), 205–227.
• Batıbay, E. F. (2019). Web 2.0 uygulamalarının Türkçe dersinde motivasyona ve başarıya etkisi: Kahoot örneği (Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara).
• Baysan, E., Bayra, E., & Demirkan, Ö. (2018). Teknoloji destekli işbirliğine dayalı eğitim ortamları araştırmalarına ilişkin içerik analizi (2010-2015). Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 1–22.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2022). Bilimsel araştırma yöntemleri. (33. Baskı) Ankara: Pegem Akademi.
• Can, B. (2021). Fen bilimleri dersinde web 2.0 destekli kavramsal karikatür kullanımının akademik başarı ve tutuma etkisi (Doktora tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya).
• Can, B., & Usta, E. (2021). Web 2.0 destekli kavramsal karikatürün başarı ve tutuma etkisi. Türk Akademik Yayınlar Dergisi (TAY Journal), 5(1), 51–69.
• Çenesiz, M. (2020). Web 2.0 araçlarının ortaöğretim 10. sınıf coğrafya dersinde (Topoğrafya ve kayaçlar) akademik başarı ve tutuma etkisi (Yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon).
• Çıldır, M., & Koçak, M. (2022). Web 2.0 araçlarının ikinci yabancı dil Almanca dersinde kullanılmasına yönelik öğrenci görüşleri. Alman Dili ve Kültürü Araştırmaları Dergisi, 4(7), 52–88. https://doi.org/10.55143/alkad.1033123
• Ferdig, R.E. (2007). Editorial: examining social software in teacher education. Journal of Technology and Teacher Education, 15(1), 5-10.
• Gezer, U., & Ersoy, A. (2021). Sosyal bilgiler dersinde mobil uygulamalara dayalı etkinliklerin akademik başarı, eleştirel düşünme becerisi ve motivasyon üzerine etkisi. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 11(2), 790–825. https://doi.org/10.18039/ajesi.921684
• Gibbs, A. (1997). Focus groups. Social Research Update, 19(8), 1–8.
• Gün, S. (2015). Yabancı dil olarak Türkçenin öğretiminde web 2. 0 sesli ve görüntülü görüşme (Skype) uygulamalarının konuşma becerisine etkisi (Yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale].
• Gündoğdu, M. M. (2017). Web 2.0 teknolojileri ile geliştirilmiş işbirlikli öğrenme ortamının ortaokul öğrencilerinin akademik başarıları ile problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme becerilerine ve motivasyon düzeylerine etkisi (Doktora tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya).
• Gündüzalp, C. (2022). Web 2.0 teknolojileri ve eğitim. Karabatak, S. (Ed.), Eğitim ve Bilim içinde (ss. 23–36). İstanbul: Efe Akademi
• Heafner, T. (2004). Using technology to motivate students to learn social studies. Contemporary Issues in Technology and Teacher Education, 4(1), 42-53.
• Johnson, B., & Turner, F. (2003). Data collection strategies. Handbook of mixed methods in social and behavioural research. Thousand Oaks: Sage, 297–315.
• Karoğlu, A. (2015). Öğretim teknolojileri alanında karma yöntem çalışmaları analizi: 2005-2015 arası. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(2), 353–369.
• Keskin, A. (2021). Web 2.0 uygulamalarının öğrencilerin Türkçe dersindeki akademik başarılarına ve Türkçe dersine yönelik tutumlarına etkisi. (Yüksek lisans tezi, Düzce Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Düzce).
• Klibavičius, D. (2014). New media in the education of the net generation / naujosios medijos ugdant tinklo karta. Creatıvıty Studıes, 7(2), 82–97. https://doi.org/10.3846/23450479.2014.952359
• Livingstone, K. A. (2015). The impact of Web 2.0 in Education and its potential for language learning and teaching. International Journal of Instructional Technology and Distance Learning, 12(4), 3–16.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Thousand Oaks.
• Norton, P., & Hathaway, D. (2008). Exploring two teacher education online learning designs: a classroom of one or many? Journal of Research on Technology in Education, 40(4), 475–495.
• O’Reilly, T. (2005). O que é Web 2.0: Padrões de design e modelos de negócios para a nova geração de software. Retrieved Aug, 10, 2017. https://doi.org/10.1080/15391523.2008.10782517
• Özipek, K. (2019). Padlet uygulamasının öğrencilerin akademik başarıları ile teknolojiye ve Türkçe dersine karşı tutumlarına etkisi (Doktora tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul).
• Öztürk, A. (2022). Sosyal bilgiler öğretiminde web 2.0 araçlarının kullanılmasının ortaokul öğrencilerinin üstbilişsel farkındalık düzeyleri ve akademik başarılarına etkisi. (Yüksek Lisans Tezi, T.C. Akdeniz Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Antalya).
• Raja, R., & Nagasubramani, P. C. (2018). Impact of modern technology in education. Journal of Applied and Advanced Research, 3(1), 33–35. https://doi.org/10.21839/jaar.2018.v3S1.165
• Webb, M. E. (2005). Affordances of ICT in science learning: Implications for an integrated pedagogy. International Journal of Science Education, 27(6), 705–735. https://doi.org/10.1080/09500690500038520
• Yeşiltaş, E., & Turan, R. (2015). Sosyal bilgiler öğretimine yönelik geliştirilen bilgisayar yazılımının akademik başarı ve tutuma etkisi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2015(5), 1–23.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. Baskı). Seçkin Yayıncılık
• Yıldırım, K. (2020). İstisnai bir uzaktan eğitim-öğretim deneyiminin öğrettikleri. Alanyazın, 1(1), 7–16.
• Yılmaz, İ. (2023). Sosyal bilgiler dersi kültür ve miras öğrenme alanı öğretiminde web 2.0 araçlarının kullanımının akademik başarı ve derse yönelik tutuma etkisinin incelenmesi. Turkish Studies-Educational Sciences, 18(4). https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.71314