İslâm hukukunda velâyet bir hukuki temsil müessesesidir. Bu müesseseyi temsil eden kişiye veli denir. Velayetten kaynaklanan yetkiler, şahıs ve mallar üzerinde velayet olmak üzere iki kısma ayrılır. Evlendirme velayeti de şahıs üzerindeki velayetin bir türüdür. Bu velâyet, şer‘î bir haktır ve evlenmenin gayelerine en sağlıklı şekilde erişilmesi için meşru kılınmıştır. Toplumun çekirdeği olan aile evlilik akdi üzerine kurulduğundan, bu kuruluşta hakkı ve vazifesi bulunan velide çok güçlü bir hukuki kişilik aranmıştır. Bu bağlamda, velinin akıl, ergenlik ve hürriyet şartlarını taşıması ve veli ile velâyete tâbi olan kişi arasında din birliğinin bulunması ittifakla şart koşulmuştur. Buna ek olarak, cinsiyet ve ahlâkî durum gibi çeşitli konular da velinin sahip olması gereken nitelikler çerçevesinde tartışılmıştır. Ülkemizde -velayet ve veliye dâir yaygın anlayışların da etkisiyle- sözü edilen şartların yeterince bilinmemesi ve/veya dikkate alınmaması ailenin kuruluşunda ve devamında birçok probleme sebep olabilmektedir. Bu durum, ailelerin yanı sıra, yargı organına bağlı birimler gibi bazı kamu kurum ve kuruluşlarını da ilgilendiren ve buna bağlı olarak fazladan meşguliyete sebep olabilen problemlere de yol açmaktadır. Bu makale ile evlendirme velayeti bakımından velide aranan niteliklerin derli-toplu bir şekilde sunulması, bu nitelikler çerçevesinde velinin hukuki kişiliğine dâir farkındalık oluşturularak ilgili hakların gözetilmesi, böylece sözü edilen problemlerin çözümüne katkı sağlanması hedeflenmiştir
In Islamic law guardianship is an institution to legal representation. The person repre��- senting this institution is called as guardian. Legal powers of guardianship are divided into two parts, guardianship on person and property. Marital guardianship is a type of guardianship on person. This guardianship is a legal right (shar‘i) and has been legitimized to attain the purposes of marriage in the best possible way. Since the family, which is the core of the society, is founded on the marriage contract, an extraordinarily strong legal personality is sought in the parents who have the right and liability to establish the family. In this context, it is stipulated unitedly that the guardian should carry the conditions of intellect, adolescence and liberty and unity of religion between the guardian and the person who is subject to guardianship. In addition, various issues such as gender and moral status of the guardian have also been discussed within the scope of the qualifications that the guardian should have. In our country -with the effect of common understanding of guardianship and guardian concept- the lack of knowledge and/or consideration of the conditions mentioned can cause many problems in the establishment and continuation of the family life. This situation also causes problems that regard some state institutions and organizations such as units affiliated with the judicial branchs as well as families and may cause extra busyness. With this article it is aimed to present the qualifications required for the guardian in terms of guardianship right for marriage properly and to provide and protect the rights related to the legal personality of the guardian by raising awareness in the society within the framework of these qualifications, thereby contributing to the solution of the mentioned problems.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Religion, Society and Culture Studies |
Journal Section | Research Articles |
Authors | |
Publication Date | April 30, 2020 |
Submission Date | November 1, 2019 |
Published in Issue | Year 2020 Issue: 35 |