Öfkeli Şahsın Boşaması ile İlgili Rivayetin İslam Hukuku Bağlamında Değerlendirilmesi

Year 2017, Issue: 29, 243 - 260, 30.04.2017

Fatih Çınar Nasi Aslan

Abstract

Birlikte yaşama arzusu ve niyetiyle bir araya gelen eşler arasında çeşitli sebeplerle ayrılıklar meydana gelebilmektedir. Bazı boşama şekillerinde ittifak bulunurken bazı boşama şekilleri fukaha arasında ihtilaflıdır. Kişinin aşırı öfkeli olduğu halde eşini boşaması bu ihtilafa örnek teşkil etmektedir. Aşırı öfke halindeki erkeğin talâkı meselesinde ihtilaf, “ لا طلاق ولا عتاق في إغلاق ” İğlâk haline boşama ve köle azadı yoktur.” rivayeti etrafında
şekillenmektedir. Görüş ayrılığının ana sebebi ise mezkûr hadisteki iğlâk lafzının farklı tevilleri sonucu metnin muhtelif fıkhî sonuçlara imkân vermesidir. Yapılan araştırmalar sonucu iğlâk lafzının ikrâh, gazab, cünûn ve tek lafızla üç talâkı vermek olarak tevil edildiği görülmektedir. Dilcilerin, hadisçilerin ve fakihlerin çoğunluğuna göre ilgili sözcük ikrâh manasındadır. Bu doğrultuda iğlâkı ikrâh olarak tevil eden Mâlikî, Şâfiî ve çoğunluk Hanbelî fukaha, öfkelinin boşamasını geçerli görürken; gazab olarak anlamlandıran son dönem bazı Hanbelî fukaha ve çağdaş araştırmacıların çoğu geçerli görmemiştir. Cünûn olarak tevil eden Hanefîlere göre ise ikrâh ve gazab manası muteber değildir

Keywords

Öfke, iğlâk, talâk, ikrâh, tevil, fukaha, rivayet