Abstract
This study that substantially explains the Relationship of the Principles of Jurisprudence (Usul al-Fiqh) with Logic, clarifies the position of Logic at methodologist and their methodology of definitions and aptitude that they differ from Greek logic. Methodologists had a special perspective about definitions and compositions. They separated methodological syllogism and Aristotelian figuration from each other. Altho ugh some of methodologists before Al-Ghazali had included logic subjects in their studies, they couldn’t meet the requirements in this field. Afterwards Ghazalî had taken the necessary parts of logic with a gradual innovative methodology for the methodology of Fiqh. With this methodology, after Makâsıd, Mi‘yâr and Mihek, he wrote the book called ‘al-Mustasfa min ‘ilm al-usul’ in which he converted concepts of logic into Islamic concepts and shaped the logic pattern according to the methodology of Fiqh’s service. With this methodology, the methodologists that came after him, has included sections and chapters called “metho dology prefaces” for logic in their prefaces of their books.
Abstract
Fıkıh usulü ile mantık arasındaki ilişkiye önemli bir izah getiren bu çalışma, genel olarak Mantığın usulcüler nezdindeki konumuna ve onların, yunan mantığından ayrıldıkları had (tanım) ve istidlaller konusundaki metotlarına açıklık getirmektedir. Usulcüler, had (tanım)a ilişkin terkipler konusunda özel bir bakış açısına sahip idiler. Onlar usulcü kıyas ile Aristotelesçi temsili birbirinden ayırdılar. Gazali’den önceki bazı usulcüler, eserlerinde mantık konularına yer vermelerine rağmen bu alanda istenileni verememişlerdir. Daha sonra Gazâli gelmiş ve aşamalı yenilikçi bir metodolojiyle mantıktan, fıkıh usulü ilmi için gerekli olan kısımları almıştır. Bu metodolojisiyle Makâsıd, Mi‘yâr ve Mihek’ten sonra mantık kalıbını fıkıh usulünün hizmetine göre şekillendirdiği ve mantık kavramlarını İslamî kavramlara dönüştürdüğü Mustasfâ isimli eserini telif etmiştir. Bu metodolojiyle, kendisinden sonra gelen usulcüler, kitaplarının mukaddimelerinde mantık için “usul mukaddimeleri” adıyla anılan bâb ve fasıllara yer vermişlerdir.
Abstract
قدّمت هذه الدراسة توضيحاً مهماً للعلاقة بين أصول الفقه والمنطق، وبينت مكانة المنطق بشكل عام عند الأصوليّين ومنهجهم في مباحث الحد والاستدلالات، وتفردّهم بهذه المباحث عن المنطق اليوناني.
وكان للأصوليّين نظرتهم الخاصة إلى التراكيب في الحد، وفرقوا بين القياس الأصولي والتمثيل الأرسطوطاليسي، وإن بعَض الأصوليّين قبل عصر الغزالي أخذوا يستخدمون مباحث المنطق، ولكن ذلك لم يكن واضحاً حتى جاء الإمام الغزالي فأخذ من المنطق ما هو ضروري لعلم أصول الفقه وبمنهجية إبداعية متدرجة مبتدئاَ فيها بكتابه المقاصد ثم المعيار ثم المحك، واختتم منهجيته هذه بكتاب المستصفى الذي سخر فيه القالب المنطقي لخدمة أصول الفقه، وتحويل المصطلحات المنطقية إلى مصطلحات إسلامية.
وبهذه المنهجية أخذ الأصوليّون من بعده واضعين للمنطق أبواباَ وفصولاً في مقدمات كتبهم عرفت بـ»المقدمات الأصوليّة“
Details
| Primary Language | Arabic |
|---|---|
| Subjects | Islamic Law |
| Journal Section | Research Articles |
| Authors | |
| Publication Date | October 30, 2014 |
| Submission Date | May 1, 2014 |
| Published in Issue | Year 2014 Issue: 24 |
Cite
- Article Files
