SOSYAL POLİTİKANIN DÖNÜŞÜMÜ: KÜRESEL SOSYAL POLİTİKA

Yıl 2017, Cilt: 1 Sayı: 1, 4 - 18, 31.12.2017

Süleyman Dal

Öz

İnsan
haklarını ve sosyal adaleti merkezine alan sosyal politika anlayışı, sınıflar
arası anlaşmazlıkları önleme ve toplumun refahını artırma misyonuyla (sosyal)
refah devletinin esasını teşkil etmiştir. Sosyal sorunlara müdahale alanının
zamanla genişlemesi, sosyal politika zeminini güçlendirmiş ve ‘Altın Çağ’
başlamıştır. Yasalar, istihdam politikaları, gelir transferleri ve kamu hizmeti
yoluyla sosyal politika vazifelerini yerine getiren refah devleti, Petrol Krizi
ve küreselleşme süreci ile birlikte daralma dönemine girmiş, müteakiben sosyal
politikada dönüşüm yaşanmış ve küresel sosyal politika fikri tartışılmaya
başlanmıştır. Bu çalışma, sosyal politikanın tarihsel gelişimini; Sanayi
Devrimi ve İkinci Dünya Savaşı sonrası gelişmeler çerçevesinde ele almakta ve
küreselleşme süreci ile birlikte sosyal politikanın yaşadığı dönüşümü incelemektedir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Politika, Küreselleşme, Sanayi Devrimi

Kaynakça

• [1] Pinhas, M. M. (2007). Sosyal Politika Boyutunda Avrupa Birliği’nde Esnek Çalışma. İstanbul: Zafer Matbaası, s. 5. [2] Koray, M. (2007). Sosyal Politikanın Anlamı ve İşlevini Tartışmak. Çalışma ve Toplum. 2007/4, s. 19-20. [3] Doğan, A. (2006). Osmanlı Aydınları ve Sosyal Darwinizm. İstanbul: İstanbul Bilgi Ünv. Yay., s. 1. [4] Zaim, S. (1997). Çalışma Ekonomisi. 10. bs., İstanbul: Filiz Kitabevi, s. 26. [5] Dedeoğlu, S. & Elveren, A. Y. (2012). Türkiye’de Refah Devleti ve Kadın. İstanbul: İletişim Yay., s. 30. [6] Topkaya, Ö. (2016). Sosyal Politika Bağlamında Dünyada Sağlık Politikalarının Tarihsel Gelişimi. SDÜ İİBF Dergisi. C.: 21, S.: 2, s. 707-709. [7] Sunal. O. (2011). Sosyal Politika: Sosyal Adalet Açısından Kuramsal Bir Değerlendirme. AÜ SBF Dergisi. C.: 66, No: 3, s. 284-285. [8] Kayalı, Ş. Sosyal Politika. (çevrimiçi) http://www.sukrukayali.com/FileUpload/ks447296/File/sosyal_politika_konu_ozeti.pdf, s. 1-3, 03.11.2016. [9] Danış, M. Z. (2007). Sosyal Hizmet Mesleği ve Disiplininde …, Toplum ve Sosyal Hizmet. C.: 18, S.: 2, s. 54. [10] Blau, J. (2003). The Dynamics of Social Welfare Policy. New York: Oxford University Press, s. 4, 21. [11] Coffey, A. (2004). Reconceptualizing Social Policy: Sociological Perspectives on Contemporary Social Policy, ed.: David Gladstone. Introducing Social Policy. England: Open University Press, s. viii. [12] Şenkal, A. & Sarıipek, D. B. (2007). Avrupa Birliği’nin Karşılaştırmalı Refah Modelleri ve Sosyal Politikada Devletin Değişen Rolü. Kocaeli Ünv. SBE Dergisi. 14. 2007/2, s. 147-148. [13] Gough, I. (2006). Social Assistance in Social Europe. Sosyal Politika Yazıları. der.: Ayşe Buğra, Çağlar Keyder,. 2. bs., İstanbul: İletişim Yay., s. 233. [14] Görmüş, A. (2016). Ekonomik Yeşillenmenin İstihdama Yansımaları ve Yeşil İşler. 65. Sosyal Siyaset Konferansları Konuşması. İÜ İktisat Fak. 80. Kuruluş Yıl Dönümü Kutlamaları. İÜ Kongre Merkezi. 20.10.2016. [15] Ekin, N. (1989). Endüstri İlişkileri. 5. bs. İÜ İşletme Fak. Yayın No: 208. İstanbul: İşletme İktisadı Enst. Yay., s. 15. [16] Kennett, P. (2004). Introduction: The Changing Context of Comparative Social Policy. A Handbook of Comparative Social Policy. UK: Edward Elgar Publishing, s. 1. [17] Gülmez, M. (2000). Uluslararası Sosyal Politika. Ankara: TODAİE. Yayın No: 300, s. 3. [18] Özdemir, S. (2007). Küreselleşme Sürecinde Refah Devleti. Genişletilmiş 2. bs. Yayın No: 2007-57. İstanbul: İTO Yay., s. 13-14, 98, 107, 134, 137-138, 112-113, 249-250, 250-251, 251-252. [19] Erdal, L. (2014). Türkiye’de Sosyal Politika ve Koruyucu Aile Hizmet Modeli. Sosyo-Ekonomi. 2014/2, s. 175. [20] Talas, C. (1992). Türkiye’nin Açıklamalı Sosyal Politika Tarihi. Ankara: Bilgi Yayınevi, s. 15, 15-16 [21] Selçuk, F. Ü. (2008). Sosyal Politika: Tarihsel Zorunluluk Yaklaşımı Yerine Liberalizmle Ortaklaşan Temellerden Alternatif Kuramsal İnşalara. Bilgi Dergisi. 2008-2. No: 17. s. 2. [22] Sakar, T. (2009). AB’nin Sosyal Politika ve … Trakya Ünv. SBE. Yayınlanmamış YL Tezi. s. 11. [23] vom Hau, M. (2015). State Theory: Four Analytical Traditions. The Oxford Handbook of Transformations of the State. ed.: Stephan Leibfried, et al. United Kingdom: Oxford Universiy Press. s. 138. [24] George, V. & Wilding, P. (2003). Ideolog and Social Welfare (Radical Social Policy). USA: Routledge. s. 12. [25] Ersöz, H. Y. (2011). Sosyal Politikada Yerelleşme. Yay. No: 2010-99. İstanbul: İTO Yay. s. 50-51. [26] Tuna, M. Ç. (2015). AB Sosyal Politikasına Uyum Sürecinin … Gazi Ünv. SBE. Yayınlanmamış YL Tezi. s. 8-9. [27] Güner, H. (2010). 1980 Sonrasında Dünyada ve TR’de Küreselleşme ve … Muğla Ünv. SBE, Yayınlanmamış Doktora Tezi. Muğla. s. 42. [28] Ferrera, M. (2006). The Southern Model of Welfare in Social Europe. Sosyal Politika Yazıları. der.: Ayşe Buğra, Çağlar Keyder, 2. bs., İstanbul: İletişim Yay., s. 198. [29] Guillen, A. & Matsaganis, M. (2006). Testing The Social Dumping Hypothesis in Southern Europe: Welfare Policies in Greece and Spain During The Last 20 Years. Sosyal Politika Yazıları. der.: Ayşe Buğra, Çağlar Keyder. 2. bs., İstanbul: İletişim Yay. s. 293. [30] Durmuş, M. (2006). Kayıtdışı Ekonominin Bazı Mali Yönleri: Türkiye Örneği. TİSK Akademi. C.: 1, Sayı: 1, 2006/1. s. 156. [31] Kleinman, M. (2006). Crisis? What Crisis? Continuity and Change in European Welfare States. Sosyal Politika Yazıları. der.: Ayşe Buğra, Çağlar Keyder, 2. bs., İstanbul: İletişim Yay., 2006, s. 160. [32] Taşcı, F. (2011). Sosyal Politika-Ahlak İlişkisi. İÜ SBE. Doktora Tezi. İstanbul, s. 22, 24-25, 26, 27, 31. [33] Erdal, S. (2012). Küreselleşme Sürecinde Refah Devleti Uygulamaları … Dokuz Eylül Ünv. SBE. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İzmir. s. 18. [34] Aydın, S. (2008). AB Entegrasyonu Sürecinde … Dumlupınar Ünv. SBE. Yayınlanmamış YL Tezi. Kütahya. s. 16. [35] Cennet, B. (2010). Yoksulluk ve TR’de Yoksullukla Mücadelede … Cumhuriyet Ünv, SBE. Yayınlanmamış YL Tezi. Sivas. s. 8. [36] Akbaş, D. (2009). AB Sosyal Politikası. Trakya Ünv. SBE. Yayınlanmamış YL Tezi. Edirne, s. 13-14. [37] Haggard, S. & Kaufman, R. R. (2008). Development, Democracy and Welfare States. New Jersey:Princeton University Press. s. 3. [38] Oral, İ. & Şişman, Y. (ed). Sosyal Politika-1. Anadolu Ünv. Yay. No: 2621. AÖF Yay. No: 1589. s. 30-32. [39] Moreno, L. (2006).Superwomen and Mediterranean Welfare. Sosyal Politika Yazıları. der.: Ayşe Buğra, Çağlar Keyder, 2. bs., İstanbul: İletişim Yay., s. 376. [40] Özdemir, S. & Başel, H. & Şenocak, H. (2009). STK’nın Artan Önemi ve Üsküdar’da … Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi. S.: 56. s. 164-166. [41] Zırhlı, F. Ş. (2009). TR’de SSK ve Sosyal Politikada … MSGSÜ SBE. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İstanbul. s. 43. [42] Üşür, İ. (1988). Sanayi Devrimi: Bir Devrim Neyi Anlatır? İktisat Dergisi, 287, s. 16-21. [43] Murat, S. (2008). Sendikacılığın Tarihi Seyri. Anlayış Dergisi. S.: 61, s. 42. [44] Rifkin, J. (2014). Üçüncü Sanayi Devrimi: Yanal Güç Enerjiyi, Ekonomiyi ve Dünyayı Nasıl Dönüştürüyor?. çev.: Pelin Sıral ve Murat Başekim. İstanbul: İletişim Yay., s. 16. [45] Talas, C. (1949). Yeter Bir Ücret Politikasının Zarureti ve Ücretin Himayesi. Ankara Ünv. SBF Dergisi. C.: 4, S.: 1, s. 243. [46] Çaha, Ö. (ed). (2007). Günümüzde Aile, İstanbul: Ensar Neşriyat. s. 435. [47] Çimen, A. (2013). Tarihi Değiştiren Olaylar. İstanbul: Timaş Yay., s. 47-50. [48] Koray, M. (2005). Avrupa Toplum Modeli. 2. bs., Ankara: İmge Kitabevi. s. 49. [49] Uslu, S. (2008). Emek, Türk Sendikacılığının Öznesi Değil Nesnesidir. Anlayış Dergisi. S.: 61, Söyleşi. s. 24. [50] Erdut, Z. (2002). Uluslararası Sosyal Politika ve Türkiye/Küreselleşme Bağlamında. İzmir: Dokuz Eylül Yay., s. 38. [51] Gombert, T. & etc. (2010). Sosyal Demokrasinin Temelleri. çev.: Recai Hallaç, 3. bs., İstanbul: Sena-Ofset Yay., s. 59. [52] Robinson, A. & Moggridge, D. (ed). (2013). The Collected Writings of John Maynard Keynes: The General Theory of Employment, Interest and Money. Volume VII. Fourth edition. UK: Cambridge University Press, s. xix. [53] Bulut, N. (2009). Sanayi Devriminden Küreselleşmeye Sosyal Haklar. İstanbul: On İki Levha Yay., s. 44-45. [54] Ceylan-Ataman, B. (2005). Avrupa Birliği’nin İstihdam ve Sosyal Politikası. Ankara: Ankara Ünv. Basımevi. Proje Yayını: 1. s. 5. [55] Çubuk, A. (1979). Sosyal Politika. Ankara: Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi. Yay. No: 123. s. 34. [56] Sezer, B. (1997). Batı Dünya Egemenliği ve Endüstri Devrimi, Ankara: TTK Basımevi. s. 96. [57] Şahinkaya, S. (1999). Sanayileşme Süreçleri ve Kalkınma …, Yay. No: 23. Tezler Dizisi: 7. Ankara, Mülkiyeliler Birliği Vakfı Yay., s. 30-35. [58] Buğra, A. (2008). Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika. 2. bs. İstanbul: İletişim Yay., s. 61-62, 65. [59] Tuna, O. & Yalçıntaş, N. (1985). Sosyal Siyaset. İstanbul: Filiz Kitabevi. s. 102-103. [60] Sallan Gül, S. (2004). Sosyal Devlet Bitti, Yaşasın Piyasa! Yeni Liberalizm ve Muhafazakarlık Kıskacında Refah Devleti. İstanbul: Etik Yay., s. 301-302. [61] Çelik, A. (2008). AB Sosyal Politikası. 2. bs. İstanbul: Kitap Yay., s. 53-57. [62] Mingione, E. (2006). The Southern European Welfare Model and The Fight Against Powerty and Social Exclusion. Sosyal Politika Yazıları. der.: Ayşe Buğra, Çağlar Keyder. 2. bs. İstanbul: İletişim Yay., s. 261. [63] Stewart, M. (1993). Klasik İktisat Öğretisi. çev.: Sevil Çınar Basmacı. Liberalizm, Refah Devleti, Eleştiriler. der.: Kemali Saybaşılı. Ankara: Bağlam Yay., s. 33. [64] Standing, G. (2006). The Folly of Social Safety Nets: Why Basic Income is Needed in Eastern Europe. Sosyal Politika Yazıları. der.: Ayşe Buğra, Çağlar Keyder. 2. bs. İstanbul: İletişim Yay., s. 336. [65] Gözler, K. (2007). Türk Anayasa Hukuku Dersleri. Bursa,: Ekin Yay., s. 82. [66] Tufan, İ. (2014). Türkiye’de Yaşlılığın Yapısal Değişimi. İstanbul: Koç Ünv. Yay., s. 110. [67] Esping-Andersen, G. The Three Worlds of Welfare Capitalism. Oxford: Polity Press. 1990; Esping–Andersen, Social Foundations of Postindustrial Economies. New York: Oxford University Press. 1999. [68] Katrougalos, G. & Lazaridis, G. (2003). Southern European Welfare States: Problems, Challenges and Prospects. New York: Palgrave Macmillan. s. 2. [69] Kennett, P. (2001). Comparative Social Policy: Theory and Research. USA: Open University Press, s. 82. [70] Tokol, A. & Alper, Y. (ed). (2016). Sosyal Politika. 7. bs., Bursa: Dora Yay., s. 32-34. [71] Hill, C. W. L. (2015). Uluslararası İşletmecilik-Küresel Pazarda Rekabet. çev.: A. Tuğba Karabulut, İstanbul: İstanbul Ticaret Ünv., Yay. No: 39, s. 6. [72] Aktel, M. (2001). Küreselleşme Süreci ve Etki Alanları. Süleyman Demirel Ünv. İİBF, C.: 6. S.: 2. s. 193. [73] Berdayes, V. & Murphy, J. W. (2016). Neoliberalism, Economic Radicalism and the Normalization of Violence. Switzerland: Springer. s. vi. [74] Deacon, B. (2007). Global Social Policy and Governance. London: Sage Publications, s. 8. [75] Şenkal, A. (2005). Küreselleşme Sürecinde Sosyal Politika. İstanbul: Alfa Yay., s. 151, 151-152, 152-153, 153-161, 234-242, 314-316, 565-568, 324, 234-331, 563-570. [76] Ortaylı, İ. ed. (2013). Siyasi Tarih-2. Ankara: TC Anadolu Ünv., Yay., No: 3023. s. 195. [77] Göze, A. (1976). Sosyal Devlet Sistemi. İstanbul: Fakülteler Matbaası. s. 87. [78] Myles, J. & Quadagno, J. (2002). Political Theories of the Welfare State. Social Service Review. s. 35. [79] Buğra, A. & Keyder, Ç. der. (2007). Bir Temel Hak Olarak Vatandaşlık Gelirine Doğru. İstanbul: İletişim Yay., s. 10. [80] Steans, J. (2004). Globalization, the State and Welfare: Gendering the Debate. A Handbook of Comparative Social Policy. Eds. Patricia Kennett. UK: Edward Elgar. s. 37. [81] Townsend, P. (2002). The Restoration of Universalism: The Rise and Fall of Keynesian Influence on Social Development Policies. (in the UNRISD Programme on Social Policy and Development). Geneva: UNRISD Publ. s. 8. [82] Brooks, C. & Manza, J. (2007). Why Welfare States Persist. USA: The University of Chicago Press. s. 17. [83] Kaasch, A. (2015). Shaping Global Health Policy. London: Palgrave Macmillan. s. 4.