Çalışmamızda, modernite
projesi biçiminde tasarlanarak dinsel nitelikteki geleneğe sırt çevirmeye, ussal
bir devlet örgütlenmesi kurmaya çalışan Cumhuriyet Dönemi “Laik, Pozitivist,
Milliyetçi (Ulus Devlet)” zihniyetin din dersi kitaplarındaki rivayet
yorumlamalarına yansıması ele alınmıştır. Evvela eğitimin dayandığı fikrî
paradigma tespit edilerek, politik söylemlerin ders içeriklerine etkisi ele
alınmıştır. Daha sonra 1920- 2012 yılları aralığında okutulan 75 adet din dersi
kitabındaki rivayetlerden kelime/cümlenin yanlış çevirisi, bilinçli kısaltma,
yorumlama, aşırı yorum şeklindeki tasarruflara maruz kalan materyalin muhtemel
siyâsi, politik gayelerle ilişkisi incelenmiştir. Bu minval üzere dini muhtevânın yer aldığı
Tarih ve Yurttaşlık Bilgisi derslerine de atıflar yapılmıştır. Çalışmanın sayfa
sınırı göz önüne alınarak, çevirilerinde problem tespit edilen 129 rivayetin
sadece bir kısmına işaret edilebilmiştir. Binaen aleyh, ders kitapları oluşturulurken,
önce “Batıcı, Laik, Pozitivist, Ulusalcı”
anlayışın dinî yorumlama biçimine uygun rivayetler seçilmiştir. Sonra seçilen
rivayetler yorumlanarak Türkçe’ye tercüme edilmiştir. Verilen örneklerde de
görüleceği üzere siyâsi gâyeler çerçevesinde pek çok yorumlama şekli
kullanılmıştır. Kişinin salt kendisiyle ilintili olmayan, kendi iç dünyasına
dönük ahlâkî özelliklerin ötesinde davranışsal (amelî-fıkhî) talepleri ifade eden rivayetlerin ise laikliği
yorumlama biçimine göre pek çok tasarrufa uğradığı da görülmüştür. Yapılan bu faaliyetlerin,
ihtisâr /taktîu’l-hadîs veya mânen rivayet gibi hadis terminolojisi
kavramlarıyla ilgisi olmadığı, tamamen ideolojik kaygılarla konjektörel politik hedeflere göre yoruma tabi tutulduğu kanaatine
varılmıştır.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Articles |
Authors | |
Publication Date | July 24, 2018 |
Submission Date | February 7, 2018 |
Published in Issue | Year 2018 Volume: 4 Issue: 2 |
A Uluslararası İslam Araştırmaları Dergisi, 2017'den bu yana TR DİZİN ULAKBİM tarafından taranmaya başlamıştır. Ayrıca, Citefactor, Rootindex, DRJI index, ResearchBib, Sobiad İndex, Scientific Indexing Services, İdealonline ve Eurasian Scientific Journal Index gibi ulusal ve uluslararası indexler tarafından da taranmaktadır. İsam ve Base Bielefeld Academic Search tarafından taranmaktadır.