Research Article
BibTex RIS Cite

The Mediating Role of Stress Coping Styles in the Relationship between Cognitive Flexibility and Career Distress in University Students

Year 2025, Volume: 12 Issue: 1, 39 - 52, 23.04.2025

Ayşe Nur Katmer , Esra Asıcı

https://doi.org/10.18394/iid.1537045

Abstract

The aim of this study is to examine the mediating roles of problem-focused (self-confident approach, optimistic approach, seeking social support) and emotion-focused (helpless approach, submissive approach) coping styles in the relationship between cognitive flexibility and career distress. A total of 384 university students, consisting of 277 females and 107 males, aged between 18 and 43, participated in the study, which was designed based on a relational research design. The data were collected through the Cognitive Flexibility Scale, Career Distress Scale, Stress Coping Styles Scale, and a demographic information form. Descriptive statistics, Pearson correlation analysis, and regression-based bootstrap techniques were used in the analysis of the data. The findings showed that there was a statistically significant and negative relationship between cognitive flexibility and career distress, and that the helpless approach in coping with stress mediated this relationship. The results indicate that a decrease in cognitive flexibility increases the tendency of university students to use helpless approaches in coping with stress, and that students who use helpless approaches to cope with stress experience more career distress.

Keywords

Cognitive Flexibility Career Distress Coping with Stress University Students Mediating Analysis

Ethical Statement

All procedures performed in studies involving human participants will comply with the ethical standards of the institutional and/or national research committee and with the Helsinki Declaration of 1964 and its subsequent amendments or comparable ethical standards. Ethical approval for this study was obtained from the Ethics Committee of Kilis University, 7th December, with decision number 2023/20-06 dated 30.11.2023. This study did not receive support from any organisation such as public, commercial or non-profit organisations.

Supporting Institution

This study has not been supported by any organisation, whether public, commercial or not-for-profit.

References

  • Akbağ, M., Karagöz, E., & Ayaz, A. (2024). Üniversite öğrencilerinin kariyer stresleri üzerinde kariyer kaynaklarının rolü. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 22(2), 1628-1644.
  • Akmal, S.Z., Hood, M., Creed, P.A. (2023). Career distress scale (CDS). In: Krägeloh, C.U., Alyami, M., Medvedev, O.N. (Eds.) International handbook of behavioral health assessment. Springer, Cham.
  • Altunkol, F. (2011). Üniversite öğrencilerinin bilişsel esneklikleri ile algılanan stres düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Arici Ozcan, N. (2019). The mediator role of cognitive flexibility and mindfulness in relationship between perceived stress and distress tolerance among university students. European Journal of Education Studies, 6(9), 316-332.
  • Arslan, Ü., & Uyar, B. B. (2020). Do career decidedness and career distress influence psychological and subjective wellbeing? The mediating role of mindfulness. International Journal of Contemporary Educational Research, 7(2), 271-280.
  • Asıcı, E. & Arslan, Ü. (2024). Üniversite öğrencilerinde pozitiflik ve kariyer uyumluluğu ilişkisinde bilişsel esnekliğin aracılık rolü. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 60(60), 172-189.
  • Ateş-Ös, A., Bulut-Serin, N. (2024). Cognitive flexibility and belonging among university students: mediating role of adaptation. Current Psychology, 43, 3234–3242.
  • Benton, S. A., Robertson, J. M., Tseng, W. C., Newton, F. B., & Benton, S. L. (2003). Changes in counseling center client problems across 13 years. Professional Psychology: Research and Practice, 34(1), 66-72.
  • Canas, J. J., Fajardo, I., & Salmeron, L. (2006). Cognitive flexibility. In Waldemar Karwowski (Ed.), International encyclopedia of ergonomics and human factors- 3 volume set (pp.296-300), CRC Press.
  • Cañas, J.J., Quesada, J.F., Antolí, A. and Fajardo, I. (2003). Cognitive flexibility and adaptability to environmental changes in dynamic complex problem-solving tasks. Ergonomics, 46, 482-502.
  • Cleophas, T. J., & Zwinderman, A. H. (2015). SPSS for starters and 2nd levelers. US: Springer.
  • Creed, P. A., & Hughes, T. (2013). Career development strategies as moderators between career compromise and career outcomes in emerging adults. Journal of Career Development, 40(2), 146-163.
  • Creed, P. A. & Gagliardi, R.-E. (2015). Career compromise, career distress, and perceptions of employability. Journal of Career Assessment, 23(1), 20–34.
  • Creed, P. A., Hood, M., Praskova, A., & Makransky, G. (2016). The career distress scale: using Rasch's measurement theory to evaluate a brief measure of career distress. Journal of Career Assessment, 24(4), 732-746.
  • Creed, P. A., Hood, M., & Hu, S. (2017). Personal orientation as an antecedent to career stress and employability confidence: The intervening roles of career goal-performance discrepancy and career goal importance. Journal of Vocational Behavior, 99, 79–92.
  • Çarkıt, E. (2022). Kariyer distresi ve yaşam doyumunun sosyal bilişsel yordayıcıları: iyi oluş modelini test etme (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Dabanlı, F., Arslan, C., & Yalçın, S. B. (2024). Üniversite Öğrencilerinde Kariyer Kararsızlığı, Benliğin Farklılaşması ve Uyumsuz Düşünce Stilleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Kariyer Psikolojik Danışmanlığı Dergisi, 7(1), 1-22.
  • Demirtaş, A. S. (2019). Üniversite öğrencilerinin stresle başa çıkma stratejileri: bilişsel esneklik ve öz-düzenlemenin rolü. Turkish Studies Social Sciences, 14(3), 447-464.
  • Demirtaş, A. S. (2020). Optimism and happiness in undergraduate students: Cognitive flexibility and adjustment to university life as mediators. Anales de Psicología/Annals of Psychology, 36(2), 320-329.
  • Denis, D. J. (2019). SPSS data analysis for univariate, bivariate, and multivariate statistics. New Jersey: John Wiley & Sons.
  • Deniz, A. & Ekinci, N. (2024). Examination of mental well-being levels in emerging adulthood in terms of grit and cognitive flexibility. Erzincan University Journal of Education Faculty, 26(2), 173-183.
  • Deveci Şirin, H., Şirin, E. F., & Erdoğan, A. (2023). Belirsizliğe tahammülsüzlük ve olumlu gelecek beklentisi arasında stresle başa çıkma tarzının aracı rolü. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 28(2), 122-134.
  • Doğan Laçin, B. G. & Yalçın, İ. (2018). Üniversite öğrencilerinde öz-yeterlilik ve stresle başa çıkma stratejilerinin bilişsel esnekliği yordama düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(2), 358-371.
  • Doğanülkü, H. A., & Korkmaz, O. (2024). Do difficulties in career affect life satisfaction? examining the relationships between life satisfaction, career decision regret, and career distress. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(2), 267-283.
  • Doğru, N. (2018). Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi oluş düzeylerinin stres, stresle başa çıkma tarzları ve sosyal destek değişkenleri bakımından incelenmesi (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Eryılmaz, A., & Mutlu, T. (2017). Yaşam boyu gelişim yaklaşımı perspektifinden kariyer gelişimi ve ruh sağlığı. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 9(2), 227-249.
  • Flandermeyer, E. M., & Sawin, K. G. (2020). What do you want to be when you grow up? cognitive flexibility influences career decision making and related anxiety. Butler Journal of Undergraduate Research, 6, article 2. Retrieved from: https://digitalcommons.butler.edu/ bjur/vol6/ iss1/14
  • Folkman, S., & Lazarus, R. S. (1980). An analysis of coping in a middle-aged community sample. Journal of Health and Social Behavior, 21, 219-239.
  • Folkman, S., & Lazarus, R. S. (1985). If it changes it must be a process: study of emotion and coping during three stages of a college examination. Journal of Personality and Social Psychology, 48(1), 150-170.
  • Folkman, S., & Lazarus, R. S. (1988). Ways of Coping Questionnaire (WAYS) [Database record]. APA PsycTests.
  • Fornell, C & Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50.
  • Gottfredson, L. S. (1981). Circumscription and compromise: A developmental theory of occupational aspirations. Journal of Counseling Psychology, 28, 545–579.
  • Gottfredson, L. S. (2002). Gottfredson’s theory of circumscription, compromise, and self-creation. In D. Brown (Ed.), Career choice and development (pp. 85– 148). San Francisco, CA: Jossey-Bass.
  • Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J, & Anderson, R. E. (2010). Multivariate data analysis. New Jersey, Pearson.
  • Hayes, A. (2013). Introduction to mediation, moderation, and conditional process analysis a regression-based approach. Guilford Press
  • Holland, J. L. (1996). Exploring careers with a typology: What we have learned and some new directions. American Psychologist, 51(4), 397-406.
  • Ionescu, T. (2012). Exploring the nature of cognitive flexibility. New Ideas in Psychology, 30(2), 190-200.
  • Kang, M., Lee, J. & Lee, A. R. (2020). The effects of college students’ perfectionism on career stress and indecision: self-esteem and coping styles as moderating variables. Asia Pacific Education Review, 21, 227–243.
  • Kara, A. (2023). Üniversite öğrencileri için kariyer arzusu path (yol) modelinin kariyer yapılandırma kuramındaki uyum modeli kapsamında test edilmesi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 14(2), 1594-1613.
  • Kim, J. G., & Lee, K. H. (2019). Major incongruence and occupational engagement: A moderated mediation model of career distress and outcome expectation. Frontiers in Psychology, 10, 2360.
  • Kirikkanat, B. (2023). The predictors of Turkish youth’s career planning: trait emotional intelligence, cognitive flexibility, and resilience. International Journal for Educational and Vocational Guidance, 23(3), 577-597.
  • Koçak Çapkın, M. & Vatansever, M. (2023). Olumsuz yaşam olayları ve saldırganlık arasında problem-odaklı ve duygu-odaklı başa çıkma tarzlarının aracı rolleri. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 15(Suppl 1), 332-345.
  • Korkmaz, O., & Doğanülkü, H. A. (2022). Fear of COVID-19 and career distress: Mediating role of visions about the future. İş ve İnsan Dergisi, 9(1), 31-44.
  • Korkmaz, O., & Doğanülkü, H. A. (2024). Investigation of the mediator role of career adapt-abilities in the relationship between big five factor personality traits and career distress. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 14(74), 440-458.
  • Korkmazer, F. (2020). Üniversite öğrencilerinin işsizlik kaygısı algılarının incelenmesi. Business Economics and Management Research Journal, 3(2), 141-152.
  • Kutluca, K. (2022). Üniversite öğrencilerinin kariyer problem alanları ve kariyer yardımı arama davranışlarının keşfedilmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hasan Kalyoncu Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Gaziantep.
  • Küçüksille, E. (2014). Çoklu doğrusal regresyon modeli. Ş. Kalaycı (Ed.) SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri içinde (s. 259-269). Asil Yayın Dağıtım.
  • Lazarus, R. S. (1993). From psychological stress to the emotions: A history of changing outlooks. Annual Review of Psychology, 44(1), 1-22.
  • Lazarus, R. S. (1995). Psychological stress in the workplace. In R. Crandall & P. L. Perrewé (Eds.), Occupational stress: A handbook (pp. 3–14). Taylor & Francis.
  • Li, H., Ngo, H. Y., & Chui, H. (2023). The impact of future work self on perceived employability and career distress. Australian Journal of Career Development, 32(1), 5-13.
  • Martin, M. M., & Anderson, C. M. (1998). The cognitive flexibility scale: Three validity studies. Communication Reports, 11(1), 1-9.
  • Martin, M. M. & Rubin, R. B. (1995). A new measure of cognitive flexibility. Psychological Reports, 76 (2), 623-626.
  • Mohammadkhani, S., Foroutan, A., Akbari, M., & Shahbahrami, M. (2022). Emotional schemas and psychological distress: Mediating role of resilience and cognitive flexibility. Iranian Journal of Psychiatry, 17(3), 284-293.
  • Muyan-Yılık, M., Demir, A. A (2020) Pathway towards subjective well-being for Turkish university students: the roles of dispositional hope, cognitive flexibility, and coping strategies. Journal of Happiness Studies, 21, 1945–1963.
  • Otrar, M., Ekşi, H., Dilmaç, B., & Şirin, A. (2002). Türkiye’de öğrenim gören Türk ve akraba topluluk öğrencilerinin stres kaynakları, başa çıkma tarzları ile ruh sağlığı arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 2(2), 473-506.
  • Özden, K., & Sertel-Berk, Ö. (2017). Kariyer Stresi Ölçeği’nin (KSÖ) Türkçe'ye uyarlanması ve psikometrik özelliklerinin sınanması. Psikoloji Çalışmaları, 37(1), 35-51.
  • Özgül, O. (2023). Üniversite öğrencilerinin kariyer sıkıntılarının belirlenmesi üzerine nitel bir araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(4), 1049-1070.
  • Payne, J.W., Bettman, J.R.& Johnson, E.J. (1993). The adaptive decision maker. Cambridge, Cambridge University Press.
  • Preacher, K. J., & Hayes, A. F. (2008). Asymptotic and resampling strategies for assessing and comparing indirect effects in multiple mediator models. Behavior Research Methods, 40(3), 879-891.
  • Savickas, M. L. (2013). Career construction theory and practice. R. W. Lent & S. D. Brown (Ed), Career development and counseling: putting theory and research to work (pp. 147-183). John Wiley & Sons.
  • Schwatken, S. (2014). Incongruence and attitudes toward career counseling (Graduate theses and dissertations). Iowa State University, Iowa.
  • Sung, Y., Turner, S. L., & Kaewchinda, M. (2013). Career development skills, outcomes, and hope among college students. Journal of Career Development, 40(2), 127-145.
  • Super, D. E. (1990). A life-span, life-space approach to career development. In D. Brown, L. Brooks, and Associates (Eds.), Career choice and development: Applying contemporary theories to practice (pp. 197-261). San Francisco: Jessey-Bass
  • Surat, A., & Ceran, D. (2020). Üniversite öğrencilerinin işsizlik kaygısı. ISPEC Journal of Social Sciences & Humanities, 4(3), 145-166.
  • Şahin, N. H. & Durak, A. (1995). Stresle başa çıkma tarzları ölçeği: Üniversite öğrencileri için uyarlanması. Türk Psikoloji Dergisi, 10(34), 56-73.
  • Şensoy, G. & Siyez, D.M. (2019). The career distress scale: structure, concurrent and discriminant validity, and internal reliability in a Turkish sample. International Journal for Educational and Vocational Guidance, 19, 203–216.
  • Şimşek Arslan, B., Küçük, M., Aydın, G., & Akbaş, B. (2022). COVID-19 pandemisinde hemşirelik son sınıf öğrencilerinin kariyer endişeleri ve iş umutları. Current Perspectives on Health Sciences, 3(3), 115-121.
  • Türk Dil Kurumu (2024). Türk Dil Kurumu sözlükleri. https://sozluk.gov.tr/ adresinden alınmıştır.
  • Tolan, Ö. (2017). Üniversite öğrencilerinde bağlanma biçimleri, stresle başa çıkma ve bazı psikolojik belirtiler arasındaki ilişkiler. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 221-242.
  • Yelpaze, İ. (2020). Üniversite öğrencilerinde psikolojik sağlamlığın yordayıcısı olarak bilişsel esneklik: Öz şefkatin aracılık rolü. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(2), 535-549.
  • Uygur, S. S. & Asıcı, E. (2021). Bilişsel esneklik. Ümmühan Ormancı & Salih Çepni (Edt.) Kuramdan uygulamaya 21. yüzyıl becerileri ve öğretimi (s.547-563) Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Uysal, İ., & Kılıç, A. (2022). Normal dağılım ikilemi. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 12(1), 220-248.
  • Yelpaze, İ., & Yakar, L. (2019). Üniversite öğrencilerinin yaşam doyumu ve bilişsel esnekliklerinin incelenmesi. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 9(54), 913-935.
  • Yıldız-Akyol, E., & Boyacı, M. (2020). Cognitive flexibility and positivity as predictors of career future in university students. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 10(57), 297-320.

Üniversite Öğrencilerinde Bilişsel Esneklik ile Kariyer Sıkıntısı Arasındaki İlişkide Stresle Başa Çıkma Tarzlarının Aracılık Rolü

Year 2025, Volume: 12 Issue: 1, 39 - 52, 23.04.2025

Ayşe Nur Katmer , Esra Asıcı

https://doi.org/10.18394/iid.1537045

Abstract

Bu çalışmanın amacı; bilişsel esneklik ile kariyer sıkıntısı arasındaki ilişkide stresle problem odaklı (kendine güvenli yaklaşım, iyimser yaklaşım, sosyal desteğe başvurma) ve duygu odaklı (çaresiz yaklaşım, boyun eğici yaklaşım) başa çıkma tarzlarının aracılık rollerini incelemektir. İlişkisel araştırma desenine dayalı olarak tasarlanan araştırmaya yaşları 18 ile 43 arasında değişen, 277 kadın, 107 erkek olmak üzere toplam 384 üniversite öğrencisi katılmıştır. Araştırmanın verileri Bilişsel Esneklik Ölçeği, Kariyer Sıkıntısı Ölçeği, Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği ve demografik bilgi formu aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, Pearson korelasyon analizi ve regresyon temelli bootstrap teknikleri kullanılmıştır. Bulgular bilişsel esneklik ile kariyer sıkıntısı arasında istatistiksel olarak anlamlı düzeyde ve negatif yönde ilişki olduğunu; bu ilişkiye stresle başa çıkmada çaresiz yaklaşımın aracılık ettiğini göstermiştir. Bu çalışmanın sonuçları, bilişsel esneklikteki azalmanın üniversite öğrencilerinin stresle başa çıkmada çaresiz yaklaşımları kullanma eğilimini arttırdığına, stresle başa çıkmada çaresiz yaklaşımları kullanan öğrencilerinin de daha çok kariyer sıkıntısı yaşadığına işaret etmektedir.

Keywords

Bilişsel Esneklik Kariyer Sıkıntısı Stresle Başa Çıkma Üniversite Öğrencileri Aracılık Analizi

Ethical Statement

İnsan katılımcıları içeren çalışmalarda gerçekleştirilen tüm prosedürler, kurumsal ve / veya ulusal araştırma komitesinin etik standartlarına ve 1964 Helsinki deklarasyonuna ve daha sonraki değişikliklerine veya karşılaştırılabilir etik standartlara uygundur. Bu araştırma için Kilis 7 Aralık Üniversitesi Etik Kurulu’ndan 30.11.2023 tarih ve 2023/20-06 sayılı karar numarası ile Etik Kurul Onayı alınmıştır.

Supporting Institution

Bu çalışma, kamu, ticari veya kar amacı gütmeyen kuruluşlar gibi herhangi bir organizasyondan destek almamıştır.

References

  • Akbağ, M., Karagöz, E., & Ayaz, A. (2024). Üniversite öğrencilerinin kariyer stresleri üzerinde kariyer kaynaklarının rolü. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 22(2), 1628-1644.
  • Akmal, S.Z., Hood, M., Creed, P.A. (2023). Career distress scale (CDS). In: Krägeloh, C.U., Alyami, M., Medvedev, O.N. (Eds.) International handbook of behavioral health assessment. Springer, Cham.
  • Altunkol, F. (2011). Üniversite öğrencilerinin bilişsel esneklikleri ile algılanan stres düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Arici Ozcan, N. (2019). The mediator role of cognitive flexibility and mindfulness in relationship between perceived stress and distress tolerance among university students. European Journal of Education Studies, 6(9), 316-332.
  • Arslan, Ü., & Uyar, B. B. (2020). Do career decidedness and career distress influence psychological and subjective wellbeing? The mediating role of mindfulness. International Journal of Contemporary Educational Research, 7(2), 271-280.
  • Asıcı, E. & Arslan, Ü. (2024). Üniversite öğrencilerinde pozitiflik ve kariyer uyumluluğu ilişkisinde bilişsel esnekliğin aracılık rolü. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 60(60), 172-189.
  • Ateş-Ös, A., Bulut-Serin, N. (2024). Cognitive flexibility and belonging among university students: mediating role of adaptation. Current Psychology, 43, 3234–3242.
  • Benton, S. A., Robertson, J. M., Tseng, W. C., Newton, F. B., & Benton, S. L. (2003). Changes in counseling center client problems across 13 years. Professional Psychology: Research and Practice, 34(1), 66-72.
  • Canas, J. J., Fajardo, I., & Salmeron, L. (2006). Cognitive flexibility. In Waldemar Karwowski (Ed.), International encyclopedia of ergonomics and human factors- 3 volume set (pp.296-300), CRC Press.
  • Cañas, J.J., Quesada, J.F., Antolí, A. and Fajardo, I. (2003). Cognitive flexibility and adaptability to environmental changes in dynamic complex problem-solving tasks. Ergonomics, 46, 482-502.
  • Cleophas, T. J., & Zwinderman, A. H. (2015). SPSS for starters and 2nd levelers. US: Springer.
  • Creed, P. A., & Hughes, T. (2013). Career development strategies as moderators between career compromise and career outcomes in emerging adults. Journal of Career Development, 40(2), 146-163.
  • Creed, P. A. & Gagliardi, R.-E. (2015). Career compromise, career distress, and perceptions of employability. Journal of Career Assessment, 23(1), 20–34.
  • Creed, P. A., Hood, M., Praskova, A., & Makransky, G. (2016). The career distress scale: using Rasch's measurement theory to evaluate a brief measure of career distress. Journal of Career Assessment, 24(4), 732-746.
  • Creed, P. A., Hood, M., & Hu, S. (2017). Personal orientation as an antecedent to career stress and employability confidence: The intervening roles of career goal-performance discrepancy and career goal importance. Journal of Vocational Behavior, 99, 79–92.
  • Çarkıt, E. (2022). Kariyer distresi ve yaşam doyumunun sosyal bilişsel yordayıcıları: iyi oluş modelini test etme (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Dabanlı, F., Arslan, C., & Yalçın, S. B. (2024). Üniversite Öğrencilerinde Kariyer Kararsızlığı, Benliğin Farklılaşması ve Uyumsuz Düşünce Stilleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Kariyer Psikolojik Danışmanlığı Dergisi, 7(1), 1-22.
  • Demirtaş, A. S. (2019). Üniversite öğrencilerinin stresle başa çıkma stratejileri: bilişsel esneklik ve öz-düzenlemenin rolü. Turkish Studies Social Sciences, 14(3), 447-464.
  • Demirtaş, A. S. (2020). Optimism and happiness in undergraduate students: Cognitive flexibility and adjustment to university life as mediators. Anales de Psicología/Annals of Psychology, 36(2), 320-329.
  • Denis, D. J. (2019). SPSS data analysis for univariate, bivariate, and multivariate statistics. New Jersey: John Wiley & Sons.
  • Deniz, A. & Ekinci, N. (2024). Examination of mental well-being levels in emerging adulthood in terms of grit and cognitive flexibility. Erzincan University Journal of Education Faculty, 26(2), 173-183.
  • Deveci Şirin, H., Şirin, E. F., & Erdoğan, A. (2023). Belirsizliğe tahammülsüzlük ve olumlu gelecek beklentisi arasında stresle başa çıkma tarzının aracı rolü. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 28(2), 122-134.
  • Doğan Laçin, B. G. & Yalçın, İ. (2018). Üniversite öğrencilerinde öz-yeterlilik ve stresle başa çıkma stratejilerinin bilişsel esnekliği yordama düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(2), 358-371.
  • Doğanülkü, H. A., & Korkmaz, O. (2024). Do difficulties in career affect life satisfaction? examining the relationships between life satisfaction, career decision regret, and career distress. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(2), 267-283.
  • Doğru, N. (2018). Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi oluş düzeylerinin stres, stresle başa çıkma tarzları ve sosyal destek değişkenleri bakımından incelenmesi (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Eryılmaz, A., & Mutlu, T. (2017). Yaşam boyu gelişim yaklaşımı perspektifinden kariyer gelişimi ve ruh sağlığı. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 9(2), 227-249.
  • Flandermeyer, E. M., & Sawin, K. G. (2020). What do you want to be when you grow up? cognitive flexibility influences career decision making and related anxiety. Butler Journal of Undergraduate Research, 6, article 2. Retrieved from: https://digitalcommons.butler.edu/ bjur/vol6/ iss1/14
  • Folkman, S., & Lazarus, R. S. (1980). An analysis of coping in a middle-aged community sample. Journal of Health and Social Behavior, 21, 219-239.
  • Folkman, S., & Lazarus, R. S. (1985). If it changes it must be a process: study of emotion and coping during three stages of a college examination. Journal of Personality and Social Psychology, 48(1), 150-170.
  • Folkman, S., & Lazarus, R. S. (1988). Ways of Coping Questionnaire (WAYS) [Database record]. APA PsycTests.
  • Fornell, C & Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50.
  • Gottfredson, L. S. (1981). Circumscription and compromise: A developmental theory of occupational aspirations. Journal of Counseling Psychology, 28, 545–579.
  • Gottfredson, L. S. (2002). Gottfredson’s theory of circumscription, compromise, and self-creation. In D. Brown (Ed.), Career choice and development (pp. 85– 148). San Francisco, CA: Jossey-Bass.
  • Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J, & Anderson, R. E. (2010). Multivariate data analysis. New Jersey, Pearson.
  • Hayes, A. (2013). Introduction to mediation, moderation, and conditional process analysis a regression-based approach. Guilford Press
  • Holland, J. L. (1996). Exploring careers with a typology: What we have learned and some new directions. American Psychologist, 51(4), 397-406.
  • Ionescu, T. (2012). Exploring the nature of cognitive flexibility. New Ideas in Psychology, 30(2), 190-200.
  • Kang, M., Lee, J. & Lee, A. R. (2020). The effects of college students’ perfectionism on career stress and indecision: self-esteem and coping styles as moderating variables. Asia Pacific Education Review, 21, 227–243.
  • Kara, A. (2023). Üniversite öğrencileri için kariyer arzusu path (yol) modelinin kariyer yapılandırma kuramındaki uyum modeli kapsamında test edilmesi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 14(2), 1594-1613.
  • Kim, J. G., & Lee, K. H. (2019). Major incongruence and occupational engagement: A moderated mediation model of career distress and outcome expectation. Frontiers in Psychology, 10, 2360.
  • Kirikkanat, B. (2023). The predictors of Turkish youth’s career planning: trait emotional intelligence, cognitive flexibility, and resilience. International Journal for Educational and Vocational Guidance, 23(3), 577-597.
  • Koçak Çapkın, M. & Vatansever, M. (2023). Olumsuz yaşam olayları ve saldırganlık arasında problem-odaklı ve duygu-odaklı başa çıkma tarzlarının aracı rolleri. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 15(Suppl 1), 332-345.
  • Korkmaz, O., & Doğanülkü, H. A. (2022). Fear of COVID-19 and career distress: Mediating role of visions about the future. İş ve İnsan Dergisi, 9(1), 31-44.
  • Korkmaz, O., & Doğanülkü, H. A. (2024). Investigation of the mediator role of career adapt-abilities in the relationship between big five factor personality traits and career distress. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 14(74), 440-458.
  • Korkmazer, F. (2020). Üniversite öğrencilerinin işsizlik kaygısı algılarının incelenmesi. Business Economics and Management Research Journal, 3(2), 141-152.
  • Kutluca, K. (2022). Üniversite öğrencilerinin kariyer problem alanları ve kariyer yardımı arama davranışlarının keşfedilmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hasan Kalyoncu Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Gaziantep.
  • Küçüksille, E. (2014). Çoklu doğrusal regresyon modeli. Ş. Kalaycı (Ed.) SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri içinde (s. 259-269). Asil Yayın Dağıtım.
  • Lazarus, R. S. (1993). From psychological stress to the emotions: A history of changing outlooks. Annual Review of Psychology, 44(1), 1-22.
  • Lazarus, R. S. (1995). Psychological stress in the workplace. In R. Crandall & P. L. Perrewé (Eds.), Occupational stress: A handbook (pp. 3–14). Taylor & Francis.
  • Li, H., Ngo, H. Y., & Chui, H. (2023). The impact of future work self on perceived employability and career distress. Australian Journal of Career Development, 32(1), 5-13.
  • Martin, M. M., & Anderson, C. M. (1998). The cognitive flexibility scale: Three validity studies. Communication Reports, 11(1), 1-9.
  • Martin, M. M. & Rubin, R. B. (1995). A new measure of cognitive flexibility. Psychological Reports, 76 (2), 623-626.
  • Mohammadkhani, S., Foroutan, A., Akbari, M., & Shahbahrami, M. (2022). Emotional schemas and psychological distress: Mediating role of resilience and cognitive flexibility. Iranian Journal of Psychiatry, 17(3), 284-293.
  • Muyan-Yılık, M., Demir, A. A (2020) Pathway towards subjective well-being for Turkish university students: the roles of dispositional hope, cognitive flexibility, and coping strategies. Journal of Happiness Studies, 21, 1945–1963.
  • Otrar, M., Ekşi, H., Dilmaç, B., & Şirin, A. (2002). Türkiye’de öğrenim gören Türk ve akraba topluluk öğrencilerinin stres kaynakları, başa çıkma tarzları ile ruh sağlığı arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 2(2), 473-506.
  • Özden, K., & Sertel-Berk, Ö. (2017). Kariyer Stresi Ölçeği’nin (KSÖ) Türkçe'ye uyarlanması ve psikometrik özelliklerinin sınanması. Psikoloji Çalışmaları, 37(1), 35-51.
  • Özgül, O. (2023). Üniversite öğrencilerinin kariyer sıkıntılarının belirlenmesi üzerine nitel bir araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(4), 1049-1070.
  • Payne, J.W., Bettman, J.R.& Johnson, E.J. (1993). The adaptive decision maker. Cambridge, Cambridge University Press.
  • Preacher, K. J., & Hayes, A. F. (2008). Asymptotic and resampling strategies for assessing and comparing indirect effects in multiple mediator models. Behavior Research Methods, 40(3), 879-891.
  • Savickas, M. L. (2013). Career construction theory and practice. R. W. Lent & S. D. Brown (Ed), Career development and counseling: putting theory and research to work (pp. 147-183). John Wiley & Sons.
  • Schwatken, S. (2014). Incongruence and attitudes toward career counseling (Graduate theses and dissertations). Iowa State University, Iowa.
  • Sung, Y., Turner, S. L., & Kaewchinda, M. (2013). Career development skills, outcomes, and hope among college students. Journal of Career Development, 40(2), 127-145.
  • Super, D. E. (1990). A life-span, life-space approach to career development. In D. Brown, L. Brooks, and Associates (Eds.), Career choice and development: Applying contemporary theories to practice (pp. 197-261). San Francisco: Jessey-Bass
  • Surat, A., & Ceran, D. (2020). Üniversite öğrencilerinin işsizlik kaygısı. ISPEC Journal of Social Sciences & Humanities, 4(3), 145-166.
  • Şahin, N. H. & Durak, A. (1995). Stresle başa çıkma tarzları ölçeği: Üniversite öğrencileri için uyarlanması. Türk Psikoloji Dergisi, 10(34), 56-73.
  • Şensoy, G. & Siyez, D.M. (2019). The career distress scale: structure, concurrent and discriminant validity, and internal reliability in a Turkish sample. International Journal for Educational and Vocational Guidance, 19, 203–216.
  • Şimşek Arslan, B., Küçük, M., Aydın, G., & Akbaş, B. (2022). COVID-19 pandemisinde hemşirelik son sınıf öğrencilerinin kariyer endişeleri ve iş umutları. Current Perspectives on Health Sciences, 3(3), 115-121.
  • Türk Dil Kurumu (2024). Türk Dil Kurumu sözlükleri. https://sozluk.gov.tr/ adresinden alınmıştır.
  • Tolan, Ö. (2017). Üniversite öğrencilerinde bağlanma biçimleri, stresle başa çıkma ve bazı psikolojik belirtiler arasındaki ilişkiler. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 221-242.
  • Yelpaze, İ. (2020). Üniversite öğrencilerinde psikolojik sağlamlığın yordayıcısı olarak bilişsel esneklik: Öz şefkatin aracılık rolü. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(2), 535-549.
  • Uygur, S. S. & Asıcı, E. (2021). Bilişsel esneklik. Ümmühan Ormancı & Salih Çepni (Edt.) Kuramdan uygulamaya 21. yüzyıl becerileri ve öğretimi (s.547-563) Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Uysal, İ., & Kılıç, A. (2022). Normal dağılım ikilemi. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 12(1), 220-248.
  • Yelpaze, İ., & Yakar, L. (2019). Üniversite öğrencilerinin yaşam doyumu ve bilişsel esnekliklerinin incelenmesi. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 9(54), 913-935.
  • Yıldız-Akyol, E., & Boyacı, M. (2020). Cognitive flexibility and positivity as predictors of career future in university students. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 10(57), 297-320.
There are 74 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Behaviour-Personality Assessment in Psychology
Journal Section Articles
Authors

Ayşe Nur Katmer 0000-0002-2733-9325

Esra Asıcı 0000-0003-0872-9042

Publication Date April 23, 2025
Submission Date August 22, 2024
Acceptance Date December 31, 2024
Published in Issue Year 2025 Volume: 12 Issue: 1

Cite

APA Katmer, A. N., & Asıcı, E. (2025). Üniversite Öğrencilerinde Bilişsel Esneklik ile Kariyer Sıkıntısı Arasındaki İlişkide Stresle Başa Çıkma Tarzlarının Aracılık Rolü. Journal of Human and Work, 12(1), 39-52. https://doi.org/10.18394/iid.1537045
AMA Katmer AN, Asıcı E. Üniversite Öğrencilerinde Bilişsel Esneklik ile Kariyer Sıkıntısı Arasındaki İlişkide Stresle Başa Çıkma Tarzlarının Aracılık Rolü. Journal of Human and Work. April 2025;12(1):39-52. doi:10.18394/iid.1537045
Chicago Katmer, Ayşe Nur, and Esra Asıcı. “Üniversite Öğrencilerinde Bilişsel Esneklik Ile Kariyer Sıkıntısı Arasındaki İlişkide Stresle Başa Çıkma Tarzlarının Aracılık Rolü”. Journal of Human and Work 12, no. 1 (April 2025): 39-52. https://doi.org/10.18394/iid.1537045.
EndNote Katmer AN, Asıcı E (April 1, 2025) Üniversite Öğrencilerinde Bilişsel Esneklik ile Kariyer Sıkıntısı Arasındaki İlişkide Stresle Başa Çıkma Tarzlarının Aracılık Rolü. Journal of Human and Work 12 1 39–52.
IEEE A. N. Katmer and E. Asıcı, “Üniversite Öğrencilerinde Bilişsel Esneklik ile Kariyer Sıkıntısı Arasındaki İlişkide Stresle Başa Çıkma Tarzlarının Aracılık Rolü”, Journal of Human and Work, vol. 12, no. 1, pp. 39–52, 2025, doi: 10.18394/iid.1537045.
ISNAD Katmer, Ayşe Nur - Asıcı, Esra. “Üniversite Öğrencilerinde Bilişsel Esneklik Ile Kariyer Sıkıntısı Arasındaki İlişkide Stresle Başa Çıkma Tarzlarının Aracılık Rolü”. Journal of Human and Work 12/1 (April2025), 39-52. https://doi.org/10.18394/iid.1537045.
JAMA Katmer AN, Asıcı E. Üniversite Öğrencilerinde Bilişsel Esneklik ile Kariyer Sıkıntısı Arasındaki İlişkide Stresle Başa Çıkma Tarzlarının Aracılık Rolü. Journal of Human and Work. 2025;12:39–52.
MLA Katmer, Ayşe Nur and Esra Asıcı. “Üniversite Öğrencilerinde Bilişsel Esneklik Ile Kariyer Sıkıntısı Arasındaki İlişkide Stresle Başa Çıkma Tarzlarının Aracılık Rolü”. Journal of Human and Work, vol. 12, no. 1, 2025, pp. 39-52, doi:10.18394/iid.1537045.
Vancouver Katmer AN, Asıcı E. Üniversite Öğrencilerinde Bilişsel Esneklik ile Kariyer Sıkıntısı Arasındaki İlişkide Stresle Başa Çıkma Tarzlarının Aracılık Rolü. Journal of Human and Work. 2025;12(1):39-52.
 Download Cover Image