Profesyonel Mutfaklarda Cinsiyet Ayrımcılığı: Kadın Şeflerin Karşılaştığı Zorluklar Üzerine Bibliyometrik Bir Analiz

Year 2024, Volume: 8 Issue: 2, 202 - 212, 31.12.2024

Bükre Aslan Savaşan , Göksel Kemal Girgin

https://doi.org/10.30625/ijctr.1599870

Abstract

Profesyonel mutfaklarda cinsiyet ayrımcılığı geçmişten bugüne süregelen kadın şeflerin kariyerlerini olumsuz yönde etkileyebilen hatta onları kimi zaman mesleklerini bırakmaya itebilen bir problemdir. Kadın şeflerin cinsiyet ayrımcılığı sebepli yaşadıkları problemler alan yazında araştırmacılar tarafından farklı çerçevelerde incelenmiştir. Bu çalışmanın amacı kadın şefleri cinsiyet ayrımcılığı temasında inceleyen makalelerin odaklandığı konuları, amaç ve sonuçlarını anlamak ve gelecek çalışmalar için öneriler sunmaktır. Bu sebeple bibliyometrik analiz tercih edilmiştir. Scopus veri tabanında belirlenen parametreler aracılığıyla makaleler taranmış, tüm makaleler ayrıntılı olarak incelenerek konuyla direkt ilgili 13 makale olduğu tespit edilmiştir. İncelenen makalelerin yıllara göre dağılımı, uygulama alanlarına göre dağılımı, veri toplama tekniğine göre dağılımı, yöntem ve örneklemlerine göre dağılımlarının gösterilmesinin yanı sıra amaç ve sonuçlarına da yer verilerek daha ayrıntılı bir içerik oluşturmak istenmiştir. Araştırma bulguları, profesyonel mutfaklarda cinsiyet ayrımcılığı temasında 19 yazarın katkıda bulunarak hazırladığı 13 makale olduğunu ve makalelerin 1996-2024 yılları arasında yayımlandığını göstermektedir. Çalışmalarda en sık kullanılan örneklem kadın şefler olurken, veri toplama teknikleri arasında anket ve görüşme yöntemleri eşit sıklıkta tercih edilmiştir. Makaleler, kadın şeflerin cinsiyete dayalı ayrımcılıkla karşılaştığını, düşük kariyer fırsatları ve mentorluk eksikliği gibi dezavantajlar yaşadığını ortaya koymaktadır. Buna karşın, bazı çalışmalar kadın şeflerin liderlik rollerini yeniden tanımlayarak bu engellerin üstesinden geldiğini ve girişimci tutumlarının kariyer ilerlemesinde etkili olduğunu vurgulamaktadır. Gelecekteki araştırmalar için kültürel farklılıkların, uzun vadeli mentorluk modellerinin ve gastronomi medyasındaki kadın temsillerinin etkisinin araştırılması gerektiğini önermektedir.

Keywords

Cinsiyet Ayrımcılığı, Kadın Şefler, Profesyonel Mutfaklar, Bibliyometrik Analiz, Kariyer Zorlukları, Cinsiyet Eşitliği

Ethical Statement

Bibliyometrik çalışma yürütülmüş olması sebebiyle etik kurul izni gerekli görülmemiştir.

GENDER DISCRIMINATION IN PROFESSIONAL KITCHENS: A BIBLIOMETRIC ANALYSIS OF CHALLENGES FOR WOMEN CHEFS

Abstract

Gender discrimination in professional kitchens is an ongoing problem that can negatively affect the careers of female chefs and sometimes even push them to leave their professions. The problems experienced by women chefs due to gender discrimination have been analyzed in different frameworks by researchers in the literature. The aim of this study is to understand the topics, aims and results of the articles that examine women chefs on the theme of gender discrimination and to provide suggestions for future studies. For this reason, a bibliometric analysis was conducted. The articles were scanned through the parameters determined in the Scopus database, all articles were examined and it was determined that there were 13 articles directly related to the subject. In addition to showing the distribution of the analyzed articles according to years, distribution according to fields of application, distribution according to data collection techniques, distribution according to methods and samples, it was also aimed to draw a more detailed framework by including the aims and results. The research findings reveal that 13 articles, contributed by 19 authors, focus on gender discrimination in professional kitchens and were published between 1996 and 2024. In these studies, women chefs were the most commonly used sample, and survey and interview methods were equally preferred for data collection. The articles reveal that female chefs face gender-based discrimination and experience disadvantages such as low career opportunities and lack of mentoring. However, some studies emphasize that female chefs overcome these barriers by redefining their leadership roles and that entrepreneurial attitudes are effective in career advancement. It suggests that future research should explore the impact of cultural differences, long-term mentoring models and representations of women in culinary media.

Keywords

Gender Discrimination, Women Chefs, Professional Kitchens, Bibliometric Analysis, Career Challenges, Gender Equality

References

• Albors Garrigos, J., Haddaji, M., Garcia Segovia, P., ve Peiro Signes, A. (2020). Gender differences in the evolution of haute cuisine chef´s career. Journal of Culinary Science ve Technology, 18(6), 439-468. https://doi.org/10.1080/15428052.2020.1794259
• Albors-Garrigos, J., Peiro Signes, A., del Val Segarra-Oña, M., ve Garcia-Segovia, P. (2021). Breaking the glass ceiling in haute cuisine: The role of entrepreneurship on the career expectations of female chefs. Tourism and Hospitality Management, 27(3), 605-628. https://doi.org/10.20867/thm.27.3.7
• Babic, A., ve Hansez, I. (2021). The glass ceiling for women managers: Antecedents and consequences for work-family interface and well-being at work. Frontiers in Psychology, 12, Article 618250. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2021.618250
• Balkır, G. (2015). Cinsiyet ayrımcılığı temelinde iş yerinde cinsel taciz. İstanbul Aydın Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 1(1), 12–47.
• Barca, M., ve Hızıroğlu, M. (2009). 2000'li yıllarda Türkiye'de stratejik yönetim alanının entelektüel yapısı. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(1), 113–148.
• Bartholomew, P. S., ve Garey, J. G. (1996). An analysis of determinants of career success for elite female executive chefs. Journal of Hospitality ve Tourism Research, 20(2), 125–135. https://doi.org/10.1177/109634809602000206
• Berger, J. M., ve Baker, C. M. (2014). Bibliometrics: An overview. RGUHS Journal of Pharmaceutical Sciences, 14(4), 81–92.
• Cairns, K., ve Johnston, J. (2015). Food and femininity. London: Bloomsbury.
• Cano, M. (2019). Masculinity in the kitchen: Gender performance in the culinary arts industry [Sanatta Yeterlik Tezi]. University of Texas at El Paso.
• Cowgill, C., Halper, L., Rios, K., ve Crane, P. (2020). “Why so few?”: Differential effects of framing the gender gap in STEM recruitment interventions. Psychology of Women Quarterly, 1–18. https://doi.org/10.1177/0361684320965123
• Çelik, M., ve Şahingöz, S. (2018). İş yaşamında cinsiyet ayrımcılığı: Kadın aşçılar örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(3), 370–383. https://doi.org/10.21325/jotags.2018.261
• Dalkılıç, O. S., ve Yılmaz, B. K. (2019). Conceptual framework about tokenism phenomenon in organizations. International Journal of Contemporary Economics and Administrative Sciences, 9(2), 205-231.
• Doğan, H., ve Aktan, V. (2018). Mutfakta kadının rolü ve yenilikçi yaklaşımına yönelik Muğla il merkezinde bir araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(2), 60–73. https://doi.org/10.21325/jotags.2018.202
• Dönmez, B., ve Dagaşan, G. (2017). Kadın aşçıların dikkatine!!! Profesyonel mutfakta yemek yapmak evde iki kap yemek yapmaya benzemezmiş. 1. Uluslararası Turizmin Geleceği Kongresi Bildiriler Kitabı, 1053–1064.
• Funk, C., ve Parker, K. (2018). Women and men in STEM often at odds over workplace equity. Pew Research Center’s Social ve Demographic Trends Project.
• Garrigos, J. A., Albors, J., Haddaji, M., ve Garcia Segovia, A. (2020). Gender discrimination in haute cuisine: A qualitative approach. Journal of Culinary Science and Technology, 18(3), 1-14. https://doi.org/10.1080/15428052.2020.1794259
• Garrigos, J. A., et al. (2019). Gender differences in the evolution of haute cuisine chefs' careers. Journal of Culinary Science and Technology, 1–30.
• Gisslen, W. (2003). Professional cooking (7. baskı). New York: John Wiley and Sons, Inc.
• Güvenol, B., ve Güler, M. E. (2023). Turizm ve blok zinciri kavramlarına yönelik bibliyometrik bir analiz. Journal of Business in The Digital Age, 6(Özel Sayı), 66–81.
• Gvion, L., ve Leedon, N. (2019). Incorporating the home into the restaurant kitchen: The case of Israeli female chefs. Food and Foodways, 27(4), 296-315. https://doi.org/10.1080/07409710.2019.1680192
• Gyllensten, K., ve Palmer, S. (2005). The role of gender in workplace stress: A critical literature review. Health Education Journal, 64(3), 271–288. https://doi.org/10.1177/001789690506400307
• Haddaji, M., Albors-Garrigós, J., ve García-Segovia, P. (2017). Women chefs’ access barriers to Michelin stars: A case-study based approach. Journal of Culinary Science ve Technology, 15(4), 320-338. https://doi.org/10.1080/15428052.2017.1376033
• Haddaji, M., Albors-Garrigós, J., ve García-Sigovia, P. (2018). Women professional progress to chef’s position: Results of an international survey. Journal of Culinary Science ve Technology, 16(3), 268-285. https://doi.org/10.1080/15428052.2018.1474471
• Harris, D. A., ve Giuffre, P. A. (2010a). Not one of the guys: Women chefs redefining gender in the culinary industry. In L. Williams ve K. Dellinger (Eds.), Gender and sexuality in the workplace (pp. 59–81). Emerald Group Publishing Limited.
• Harris, D. A., ve Giuffre, P. A. (2010b). The price you pay: How female professional chefs negotiate work and family. Gender Issues, 27, 27–52.
• Hollows, J. (2003). Feeling like a domestic goddess: Postfeminism and cooking. European Journal of Cultural Studies, 6(2), 179–202.
• Kim, G., Kim, J., Lee, S. K., Sim, J., Kim, Y., Yun, B. Y., ve Yoon, J. H. (2020). Multidimensional gender discrimination in workplace and depressive symptoms. PLoS ONE, 15(7), Article e0234415. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0234415
• Korkmaz, C. (2022). Türkiye’de uzay çalışmaları alanında kadınlar: Toplumsal cinsiyet ayrımcılığını ortadan kaldırmaya yönelik bilim ve teknoloji politikalarının önerisi [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
• Kurnaz, A., Kurtuluş, S. S., ve Kılıç, B. (2018). Evaluation of women chefs in professional kitchens. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(3), 119–132. https://doi.org/10.21325/jotags.2018.275
• Martín-Martín, A., Orduna-Malea, E., Thelwall, M., ve López-Cózar, E. D. (2018). Google Scholar, Web of Science, and Scopus: A systematic comparison of citations in 252 subject categories. Journal of Informetrics, 12(4), 1160–1177.
• Norris, M., ve Oppenheim, C. (2007). Comparing alternatives to the Web of Science for coverage of the social sciences’ literature. Journal of Informetrics, 1, 161–169.
• Parker, K., ve Funk, C. (2017). Gender discrimination comes in many forms for today’s working women. Pew Research Center. Retrieved from http://pewrsr.ch/2ytv0xx
• Paul, J., ve Criado, A. R. (2020). The art of writing literature review: What do we know and what do we need to know? International Business Review, 29(4), 101717. https://doi.org/10.1016/j.ibusrev.2020.101717
• Platzer, R. (2011). Women not in the kitchen: A look at gender equality in the restaurant industry [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. California Polytechnic State University.
• Ruhanen, L., Weiler, B., Moyle, B., ve McLennan, C. (2015). Trends and patterns in sustainable tourism research: A 25-year bibliometric analysis. Journal of Sustainable Tourism, 23(4), 517–535.
• Septiani, I. Y., ve Siscawati, M. (2023). The battle of female chefs in facing dominant social norms. Wacana, Journal of the Humanities of Indonesia, 24(2), 2. https://doi.org/10.17510/wacana.v24i2.3000
• Swinbank, V. A. (2002). The sexual politics of cooking: A feminist analysis of culinary hierarchy in Western culture. Journal of Historical Sociology, 15(4), 464–494. https://doi.org/10.1111/1467-6443.00188
• Taparia, M., ve Lenka, U. (2022). An integrated conceptual framework of the glass ceiling effect. Journal of Organizational Effectiveness: People and Performance, 9(3), 372–400. https://doi.org/10.1108/JOEPP-01-2022-0074
• Temizkan, R., ve Uslu, A. N. (2023). The number of women in the cooking profession is low: Is it just because of gender discrimination? International Journal of Gastronomy and Food Science, 32, 100711. https://doi.org/10.1016/j.ijgfs.2023.100711
• Triana, M. del C., Jayasinghe, M., Pieper, J. R., Delgado, D. M., ve Li, M. (2019). Perceived workplace gender discrimination and employee consequences: A meta-analysis and complementary studies considering country context. Journal of Management, 45(6), 2419–2447. https://doi.org/10.1177/0149206318776772
• Tricco, A. C., Parker, A., Khan, P. A., et al. (2024). Interventions on gender equity in the workplace: A scoping review. BMC Medicine, 22, Article 149. https://doi.org/10.1186/s12916-024-03346-7
• Türkmendağ, T., ve Karaman, N. (2024). Gender inequality in the culinary profession in tourism from the perspective of university students with working experiences in culinary. Frontiers in Sociology, 9, Article 1323096. https://doi.org/10.3389/fsoc.2024.1323096
• Yang, J. T. (2010). Antecedents and consequences of job satisfaction in the hotel industry. International Journal of Hospitality Management, 29(4), 609–619. https://doi.org/10.1016/j.ijhm.2009.10.008
• Yu, A., ve Jyawali, H. (2021). Job crafting as dynamic displays of gender identities and meanings in male‐dominated occupations. Gender, Work ve Organization, 28(2), 610-625. https://doi.org/10.1111/gwao.12548