Turizm Sektöründe Üst Düzey Yöneticilerin Çevik Liderlik Algılarının Araştırılması

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 2, 112 - 131

Semra Zengin Ünal , Gözdegül Başer , Hasan Hüseyin Uzunbacak

Öz

Bu çalışmanın temel amacı, turizm sektöründe görev yapan üst düzey otel yöneticilerinin liderlik algısını belirlemektir. Bu doğrultuda, Antalya'da bulunan beş yıldızlı bir otelde görev yapan 8 yönetici ile görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşme formundaki dört açık uçlu soru, literatüre dayalı olarak ve uzman görüşleri alınarak hazırlanmıştır. Görüşmeler, 25 ile 40 dakika arasında sürmüş ve yüz yüze yapılmıştır. Çalışmada, nitel araştırma yöntemi kullanılarak yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmış ve bu görüşmelerden elde edilen veriler içerik analizi yöntemi ile incelenmiştir. Bu çalışmada, turizm sektöründe görev yapan üst düzey yöneticilerin çevik liderlik yaklaşımları incelenmiş olup yöneticilerin görüş ve önerileri doğrultusunda otellerin değişen çevre koşullarına uyum sağlaması için çevik liderlik anlayışına dayalı bir model geliştirilmiştir. Sonuçlara göre gerekli tavsiyeler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Turizm Sektörü, Otel İşletmeleri, Çevik Liderlik.

Kaynakça

• Akkaya, B., Kayalıdere, U. K., Aktaş, R., & Karğın, S. (2020). Çevik liderlik yaklaşımı ve çevik lider davranışlarını ölçmeye yönelik bir ölçek geliştirme çalışması. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(2), 1605-1621.
• Atam, S., Dindar, Z., & Alan, H. (2020). Değişime Dirençte Yönetici Hemşirenin Rolü. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 2(7), 316-322.
• Bal, H (2013). Nitel Araştırma Yöntemi, Fakülte Kitapevi, 1. Baskı, Isparta.
• Bayrakçi, E. (2022). Lider Kavramı Üzerine Metaforik Bir Çözümleme. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 27(1), 110-123.
• Borş, D. (2010). Konaklama İşletmelerinde Stresin Çalışan Performansına Etkileri: Belek’teki 5 Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Uygulama, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
• Bilim, H.G. (2020). Yöneticilerin Duygusal Zekâ Seviyelerinin Kullandıkları Çatışma Yönetim Stillerine Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 189-209.
• Bryman, A., & Cramer, D. (2001). Quantitative Analysis With SPSS Release 10 for Windows: a Guide for Social Scientists. London and New York: Routledge.
• Christopher, M., & Towill, D. R. (2002). Developing Market Specific Supply Chain Strategies. International Journal Of Logistics Management, 13 (1), 1-14.
• Cestou, J. (2020). The Role of Gender Expression in Agile Leadership (Doktora tezi). ProQuest Dissertations and Theses Global veri tabanından erişildi. (UMI No. 27736354).
• Cinnioğlu, H., & Saçlı, Ç. (2019). Restoran Çalışanlarının Hizmetkâr Liderlik Algıları ile İşe Adanmışlık Düzeyleri Arasındaki İlişki, İşletme Araştırmaları Dergisi, 11 (3): 1769-1778.
• Cinnioğlu, H. (2021). Covid 19 Pandemi Sürecinde Otel Yöneticilerinin Sergiledikleri Liderlik Davranışları: İstanbul Örneği, Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(1): 34-46.
• Creswell, J. W. (2013). Nitel Araştırma Yöntemleri Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni, çev. Ed. Mesut Bütün ve Selçuk B., Demir Siyasal Kitabevi, Ankara, ss. 104-105.
• Cropley, A. (2002). Qualitative Research Methods. An Introduction for Students of Psychology and Education. Riga: Zinatne.
• Cullen, L. (2021). A Phenomenological Study Exploring the Lived Experience of Science and Technology Students in Further Education Engaging With Online Learning During Covid-19. (Doctoral Dissertation, Dublin, National College of Ireland).
• Çapan, A. (2019). Vuca Dünyasında Liderlik. Sektörüm Akıllı İşler Dergisi. https://www.sektorumdergisi.com/vuca-dunyasinda-liderlik/ (Erişim Tarihi: 01.10.2023). Çetinkaya, F. F., & Akkoca, Y. (2021). Stratejik Liderlik İle Örgütsel Çeviklik Arasındaki İlişkide Örgütsel İletişimin Aracı Rolü. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 66-84.
• Çöp, S., & Öztürk, Y. (2017). Lider-üye etkileşiminin örgütsel sessizlik üzerindeki etkisi: konaklama işletmelerinde bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(2), 37-68.
• Dai, G., De Meuse, K. P., & Tang, K. Y. (2013). The Role of Learning Agility in Executive Career Success: the Results of Two Field Studies. Journal Of Managerıal Issues, 25 (2), 108-131.
• Fielitz, A., & Hug, C. (2019). Agile Leadership–An Online-Based Advanced Training Programme for Leaders Including Personal, Coaching Sessions. International Journal of Advanced Corporate Learning (iJAC), 12(2), 50-58.
• Güler, M., & Cinnioğlu, H. (2020). Otel İşletmeleri Çalışanlarının Algıladıkları Otantik Liderlik Davranışının Psikolojik Sözleşme ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi: Antalya Örneği, Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(4): 3808-3824.
• Glesne, C. (2014). Nitel Araştırmaya Giriş (4. Baskı).(çev. Ali Ersoy ve Pelin Yalçınoğlu) Ankara: Anı Yayıncılık. Kenney, R. A., Blascovich, J., & Shaver, P. R. (1994). Implicit leadership theories: Prototypes for new leaders. Basic and Applied Social Psychology, 15(4), 409-437
• Krefting, L. (1991). Rigor in Qualitative Research: The Assessment of Trustworthiness. The American Journal of Occupational Therapy, 45 (3): 214-222.
• Lincoln, Y. S., & Guba, E. G. (1986). But is it rigorous? Trustworthiness and authenticity in naturalistic evaluation. New directions for evaluation, (30), 73-84.
• Merriam S.B. (2013). Nitel Araştırma Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber (3.Basım), Çeviri Editörü: Prof.Dr. Selahattion Turan, Nobel Yayıncılık, Ankara.
• Neuman, W. L. (2012). Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nicel ve Nitel Yaklaşımlar III. Cilt. 5. Basım. İstanbul: Yayın Odası.
• O'Shea, T. (2017). Ready to shift your vuca to vuca prime? http://agilityconsulting.com/your-agility-advantage/ready-to-shift-yourvuca-to-vuca-prime. (Erişim Tarihi: 12.04.2017) Önen, S. M., & Kanayran, H. G. (2015). Liderlik ve motivasyon: kuramsal bir değerlendirme. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2), 43-64.
• Özdemir, M. (2010). Nitel Veri Analizi: Sosyal Bilimlerde Yöntem Bilim Sorunsalı Üzerine Bir Çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 11(1),32
• Prasongko, A., & Adianto, T. (2019). The Role of The Agile Leadership Model as a Competıtıve Advantage for The Future Leader in The Era of Globalization and Industrial Revolutıon 4.0. Jurnal Pertahanan, 5 (3), 126-133.
• Reisoğlu, A. (2019). İklimlendirme Sektöründe Çeviklik Kriterleri ve Topsis Yöntemi Kullanılarak Tedarikçi Seçimi Uygulaması (Yüksek Lisans Tezi) İstanbul Üniversitesi.
• Rush, M. C., Thomas, J. C., & Lord, R. G. (1977). Implicit leadership Theory: A Potential Threat to the İnternal Validity of Leader Behavior Questionnaires. Organizational Behavior and Human Performance, 20(1), 93- 110
• Rzepka, A., & Bojar, E. (2020). Leadership as One of The Factors Shaping The Development Of an Agile Organization. Review of Integrative Business and Economics Research, 9(3), 383-391.
• Henson, C. (2015). Agile leadership for a changing workplace. Learning Quest, 7(7), 2022.
• Hamman, M., & Spayd, K. M. (2015). The Agile Leader. Agile Coaching Institute, 1-16.
• Horney, N., Pasmore, B., & O'Shea, T. (2010). Leadership agility: A Business Imperative for a VUCA World. Human Resource Planning, 33 (4), 32-38.
• Wouter, W. (2019). Surviving in a VUCA world. AFMA Matrix, 28(2), 48-48.
• Mayring P. (2000) Nitel Sosyal Araştırmaya Giriş Nitel Düşünce İçin Bir Rehber, (Çev. Gümüş, A., Durgun S.), Baki Kitabevi, Adana.
• Narayan, S. (2021). Agile leadership in a complex world. Railway Gazette International.
• Joiner, B. (2011). Levels of Leadership Agility: An Integral Leadership Roadmap and its Applications. Changewise https://changewise.biz/wpcontent/uploads/2011/09/Integral-Leadership-Agility-8.30.11.pdf (Erişim Tarihi 12/05/2019).
• Fachrunnisa, O., Adhiatma, A., Majid, N. A., & Lukman, N. (2020). Towards smes’ digital transformation: the role of agile leadership and strategic flexibility. Journal Of Small Business. Strategy, 30 (3), 65-85.
• Fowler, M., & Highsmith, J. (2001). The agile manifesto. Software Development, 9(8), 28-35.
• Ganguly, A., Nilchiani, R., & Farr, J. V. (2009). Evaluating agility incorporate enterprises. International Journal of Production Economics, 118 (2), 410–423.
• Sambamurthy V., Bharadwaj A., & Grover V. (2003). Shaping Agility Through Digital Options: Reconceptualizing The Role of Information Technology in Contemporary Firms. MIS Quarterly, 27 (2), 237–263.
• Simon, J., & Burstein, P. (1985). Basic Research Methods in Social Sciences, NewYork: Random Press.
• Swafford, P., Ghosh, S., & Murthy, N. (2006). The Antecedents of Supply Chain Agility of a Firm: Scale Development and Model Testing. Journal of Operations Management, 24 (2), 170-188.
• Ünal, M. (2015). Bilgi Çağında Değişim ve Liderlik. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 32(1), 297-310.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayınları, Genişletilmiş 9. Baskı, Ankara.
• Yıldırım A. & Şimşek H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (10.Basım), Seçkin Yayıncılık, Ankara.