Flowers That Bloom In Âşik Veysel's Heart's Eye

Year 2025, Issue: 13, 14 - 23, 30.06.2025

Seher Atmaca

https://doi.org/10.51540/ijof.1629660

Abstract

After Âşık Veysel, Yunus Emre, Karacaoğlan, Pir Sultan Abdal, Dertli, Ruhsatî, it is among the most important countries of Âşık literature. Her world journey, which started in Şarkışla on October 25, 1894, ended in Sivas on March 21, 1973. She lost her eyesight due to smallpox when she was a child. The contributions of Sivas National Education Director Ahmet Kutsi Tecer, literature teacher Vehbi Cem Aşkun and music teacher Muzaffer Sarısözen, as well as the poet's contributions to the recognition of the minstrel by the society in 1930, cannot be denied. Veysel wanted to go to Ankara and read the Atatürk Epic, which she wrote in 1933, in the presence of Atatürk, but she could not succeed in doing so. After the epic was published in the Hakimiyet-i Milliye newspaper of the time, the bard began to gain respect in the cities she visited, and many artists and poets came to visit her, met her and offered to sing their folk songs on records. Under the leadership of Fikret Kızılok, Bedri Rahmi Eyüpoğlu, Ümit Yaşar Oğuzcan, dozens of artists contributed to Âşık Veysel's recognition throughout the country. Âşık Veysel's eyes closed to the world were replaced by the eye of his heart, and he told what a person sees and tells with the naked eye, by seeing it with the eye of his heart. Âşık Veysel still lives among us as a cultural treasure that preserved her fame both during her lifetime and after her death. In this study, we will try to focus on how the bard who lost her eyesight due to smallpox started to see flowers with the eyes of her heart and how she included flowers in her folk songs.

Keywords

Aşık Veysel , Blindness , Epic , Song , Flower

ÂŞIK VEYSEL’İN GÖNÜL GÖZÜNDE AÇAN ÇİÇEKLER

Abstract

Âşık Veysel, Yunus Emre, Karacaoğlan, Pir Sultan Abdal, Dertli, Ruhsatî’den sonra âşık edebiyatının kuşkusuz en önemli temsilcileri arasında gösterilmiştir. 25 Ekim 1894 tarihinde Şarkışla’da başlayan dünya yolculuğu 21 Mart 1973 de Sivas’ta son bulmuştur. Çocuk yaşta çiçek hastalığına yakalanarak gözlerini kaybetmiştir. Âşığın toplum tarafından tanınmaya başlamasında 1930 yılında Sivas Maarif (Millî Eğitim) Müdürü Ahmet Kutsi Tecer’in yanı sıra edebiyat öğretmeni Vehbi Cem Aşkun ve müzik öğretmeni Muzaffer Sarısözen’in katkıları yadsınamaz. Veysel 1933 yılında yazmış olduğu Atatürk Destanı’nı Ankara’ya giderek Atatürk’ün huzurunda okumak ister ama buna muvaffak olamaz. Destan, dönemin Hâkimiyet i Milliye gazetesinde yayınlandıktan sonra âşık gittiği şehirlerde itibar görmeye başlamış, birçok sanatçı ve şair ziyaretine gelerek onunla tanışmış türkülerinin plaklara okuma teklifinde bulunmuştur. Fikret Kızılok, Bedri Rahmi Eyüpoğlu, Ümit Yaşar Oğuzcan’ın öncülüğünde onlarca sanatçı Âşık Veysel’in ülke genelinde tanınmasına katkı sağlamışlardır. Âşık Veysel’in dünyaya kapanan gözünün yerini gönül gözü almış, bir insanın çıplak gözle görüp anlattıklarını o gönül gözü ile görerek anlatmıştır. Âşık Veysel gerek yaşadığı dönemde gerekse öldükten sonra şöhretini koruyan bir kültür hazinemiz olarak hâlâ aramızda yaşamaktadır. Bu çalışmada çiçek hastalığından gözlerini kaybeden âşığın, gönül gözüyle çiçekleri görmeğe başlaması ve türkülerinde çiçeklere nasıl yer verdiği üzerinde durmaya çalışacağız.

Keywords

Aşık Veysel , Körlük , Destan , Türkü , Çiçek

References

• Avcı, Y. Y. (2024). Âşık Veysel’in şiirlerinde çiçek kavramı. TAM Akademi Dergisi, 3(3), 1-22.
• Bakiler, Y. B. (1989). Âşık Veysel. Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Boratav, P. N. (1969). Âşık edebiyatı, 100 Soruda Türk halk edebiyatı. (1. Baskı). Gerçek Yay.
• Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9 (2), 27-40.
• Bakırcı, N. (2024). Âşık Veysel’in şiirlerinde gönül mazmunu. TÜRÜK Uluslararası Dil, Edebiyat ve Halkbilimi Araştırmaları Dergisi, (12), 37.
• Cereyan, S. (2023). Âşık Veysel’in “çiğdem der ki” şiirinde çiçekler: çiğdem, lâle, sümbül ve nevruz. Hikmet Akademik Edebiyat Dergisi Âşık Veysel Hatırasına Gelenek ve Edebiyat Özel Sayısı,(9), 21.
• Çeribaş, M. (2011). Âşık Veysel’in duygu ve düşünce dünyasında toprak. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, (134), 70-72.
• Demirel, M. Batmaz, O. (2024). Âşık Veysel’in şiirlerinin hayat bilgisi dersi öğretim programına yansımaları. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, (13), 4.
• Elçi, C. A. (2009). Yetiştiği ortam ve yetiştiren unsurlar ışığında müzik yönü ile Âşık Veysel. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, (51), s.189-209.
• Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım.
• Karataş, T. (2002). Âşık Veysel’in şiirini besleyen üç önemli unsur: çileli hayatı, gelenek ve yerlilik, Türk Dili, (609), 688-695.
• Kaya, D. (2011). Âşık Veysel. Akçağ Yayınları.
• Köprülü, O. F. (1974). Türk klâsikleri Yunus Emre’den Âşık Veysel’e. Dösar Yayınları.
• Kutluhan, T. (2023). Âşık Veysel’in uluslaşma sürecine katkısını etnopedagojik ve etnoandragojik açıdan değerlendirmek. Uluslararası Etnopedagoji Dergisi, 3 (1).
• Makal, T. K. (1993). Âşık Veysel, hayatı sanatı şiirleri. Toker Yayınları.
• Oğuzcan, Ü.Y. (1995). (Haz). Âşık Veysel dostlar beni hatırlasın. (10. Baskı) Özgür Yayınları.
• Şakalar, A. ve Gürel, S. (2023). Âşık Veysel türkülerindeki sözlerin ses eğitimi bağlamında müzikal ifade odaklı analizi. Türk Müziği, 3(4), 485-497.
• Tecer, A.K. (1944). Âşık Veysel, deyişler. Ülkü Yayınları.
• Turan, M., Gülağ, Ö ve Yılmaz O. (1999). Dostlar seni unutmadı Veysel. Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Yakıcı, A. (2023). Âşık Veysel’in yetişmesinde etkili olan eğitim ortamı: Dil Tarih Coğrafya Fakültesi ve Ahmet Kutsi Tecer. İ. Çetin ve H. Çeltik (Ed.) Cumhuriyetimizin 100. Yılı Anısına Âşık Veysel ve Türk Dünyası Halk Şairliği Ulusal Sempozyumu Bildiri Kitabı (s.37-45) içinde. Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları.
• Türkü Dostları, https://www.turkudostlari.net/sor.asp?a=201 (Erişim: 09.05.2025).