Sağlık Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Uyku Kalitesi ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi

Year 2025, Volume: 10 Issue: 3, 380 - 387, 30.09.2025

Yasemin Kıyak Yorulmaz , Burcu Demircan , Elifnur Bulut , Sudenur Şimşek , Pınar Gergin , Nazlı Baş , Türkinaz Aştı

https://doi.org/10.61399/ikcusbfd.1543447

Abstract

Amaç: Uyku, bireylerin tüm yaş dönemlerinde sağlık ve yaşam kalitesinin en önemli bileşenlerindendir. Topluma sağlık hizmeti sunacak geleceğin sağlık profesyonellerinin fiziksel ve ruhsal olarak tam bir iyilik halinde olmaları ve bu iyilik halini sürdürmeleri önemlidir.
Gereç ve Yöntem: Araştırma kesitsel olarak 27/03/2023-26/05/2023 tarihleri arasında bir vakıf üniversitesinin sağlık bilimleri fakültesinde öğrenim gören 318 öğrenci ile yürütüldü. Veriler “Öğrenci Bilgi Formu” ve “Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi” kullanılarak toplandı.
Bulgular: Öğrencilerin yaş ortalamasının 20,68±1,56 ve %84,9’u kadın olarak belirlendi. Öğrencilerin Pitsburg Uyku Kalitesi İndeksi toplam puan ortalamalarının 6,65±2,73 olduğu ve %60,7’sinin kötü uyku kalitesine sahip oldukları görüldü. Öğrencilerin yaş, cinsiyet, sınıf düzeyi, kronik hastalık varlığı, sürekli ilaç kullanma durumu, egzersiz yapma durumu, ruhsal ve fiziksel sağlık algıları ve akademik başarı düzeyleri bileşenlerinin uyku kalitelerini etkilediği saptandı (p<0,05).
Sonuç: Çalışma sonucunda öğrencilerin uyku kalitelerinin düşük olduğu bulundu. Bu nedenle, öğrencilerin uyku kalitelerinin iyileştirilmesi ve bu konuda farkındalık sağlanması için uyku eğitimlerinin verilmesi önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Uyku, uyku kalitesi, üniversite öğrencileri.

Keywords

Uyku , uyku kalitesi , üniversite öğrencileri

Sleep Quality Among Students of the Faculty of Health Sciences and Identification of Contributing Factors

Abstract

Objective: Sleep is a fundamental aspect of health and quality of life at all stages of life. It is vital for future healthcare professionals, who will deliver health services to the community, to maintain optimal physical and mental well-being.
Material and Methods: This research was conducted cross-sectionally from 27/03/2023-26/05/2023, involving 318 students enrolled in the School of Health Sciences at a foundation university. Data were collected using the ‘Student Information Form’ and the ‘Pittsburgh Sleep Quality Index.
Results: The mean age of the students was 20.68±1.560 years, with 84.9% identifying as female. The mean total score on the Pittsburgh Sleep Quality Index was 6.65±2.73, with 60.7% of the students experiencing poor sleep quality. The study revealed that several factors, including age, gender, grade level, the presence of chronic illness, regular medication use, exercise habits, perceptions of mental and physical health, and academic performance, had an impact on the students' sleep quality (p<0.05).
Conclusion: As a result of the study, it was found that students experienced poor sleep quality. Therefore, it is recommended that sleep training programs be implemented to enhance students’ sleep quality and to raise awareness on this issue.
Keywords: Sleep, sleep quality, university students.

Keywords

Sleep , sleep quality , university students.

References

• 1. Li Y, Bai W, Zhu B, Duan R, Yu X, Xu W, et al. Prevalence and correlates of poor sleep quality among college students: a cross-sectional survey. Health Qual Life Outcomes. 2020 Jul;18(1):210. DOI: 10.1186/s12955-020-01465-2.
• 2. Alotaibi AD, Alosaimi FM, Alajlan AA, Abdulrahman KAB. The relationship between sleep quality, stress, and academic performance among medical students. J Fam Community Med. 2020 Jan-Apr;27(1):23-8. DOI: 10.4103/jfcm.JFCM_132_19.
• 3. Aysan E, Karaköse S, Zaybak A, İsmailoğlu EG. Üniversite öğrencilerinde uyku kalitesi ve etkileyen faktörler. DEUHEFED. 2014 Aug;7(3):193-8.
• 4. Karakaş SA, Gönültaş N, Okanlı A. Vardiyalı çalışan hemşirelerde uyku kalitesi. ERÜ Sağlık Bilim Derg. 2017 Feb;4(1):17-26.
• 5. Kızıklı N. Gaziantep İlinde bir lise öğrenci yurdunda kalan öğrencilerde uyku süresi ve kalitesi ile beden kütle indeksi arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. [Gaziantep]: Hasan Kalyoncu Üniversitesi; 2020.
• 6. Çam Yanık T. Covid-19 pandemi sürecinde akupresürün cerrahi hemşirelerinin uyku kalitesine ve gündüz uykululuğuna etkisi [Doktora Tezi]. [Mersin]: Mersin Üniversitesi; 2022.
• 7. Arzani-Birgani A, Zarei J, Favaregh L, Ghanaatiyan E. Internet addiction, mental health, and sleep quality in students of medical sciences, Iran: A cross-sectional study. J Educ Health Promot. 2021 Nov; 10:409. DOI: 10.4103/jehp.jehp_1506_20.
• 8. Angelillo S, Sansone V, Paduano G, Lateano L, Di Giuseppe G, Nobile CGA. The quality of sleep: evaluation among university students. Front Public Health. 2024 Jan; 11:1270426. DOI: 10.4103/jehp.jehp_1506_20.
• 9. Saygılı S, Akıncı AÇ, Arıkan H, Dereli E. Üniversite öğrencilerinde uyku kalitesi ve yorgunluk. EJOVOC. 2011 Dec;1(1):88-94.
• 10. Dinis J, Bragança M. Quality of sleep and depression in college students: A systematic review. Sleep Sci. 2018 Jul-Aug;11(4):290-301. DOI: 10.5935/1984-0063.20180045.
• 11. Wang F, Bíró É. Determinants of sleep quality in college students: A literature review. Explore (NY). 2021 Mar-Apr;17(2):170-7. DOI: 10.1016/j.explore.2020.11.003.
• 12. Ergün S, Duran S, Gültekin M, Yanar S. Sağlık yüksekokulu öğrencilerinde uyku alışkanlığı ve kalitesini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. Turk J Family Med Prim Care. 2017 Jul;11(3):186-93. DOI: 10.21763/tjfmpc.336155.
• 13. Zafar M, Ansari K. Sleep disorders among undergraduate health students in Bristol, United Kingdom. Mediterr J Clin Psychol. 2020 Dec;8(3):1-15. DOI: 10.6092/2282-1619.
• 14. Ağargün MY, Kara H, Anlar O. Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi’nin geçerliği ve güvenirliği. Turk Psikiyatri Derg. 1996; 7:107-15.
• 15. Becker SP, Jarrett MA, Luebbe AM, Garner AA, Burns GL, Kofler MJ. Sleep in a large, multi-university sample of college students: sleep problem prevalence, sex differences, and mental health correlates. Sleep Health. 2018 Apr;4(2):174-81. DOI: 10.1016/j.sleh.2018.01.001
• 16. Albqoor MA, Shaheen AM. Sleep quality, sleep latency, and sleep duration: a national comparative study of university students in Jordan. Sleep Breath. 2021 Jun;25(2):1147-54. DOI: 10.1007/s11325-020-02188-w.
• 17. Açıl D, Ceylan AN, Oruç G. Sağlık alanında lisans eğitimi alan öğrencilerin uyku kalitesi ile etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi. 2023 Apr;9(1):75-92. DOI: 10.47115/jshs.1381964.
• 18. Schmickler JM, Blaschke S, Robbins R, Mess F. Determinants of sleep quality: A cross-sectional study in university students. Int J Environ Res Public Health. 2023 Jan;20(3):1-17. DOI: 10.3390/ijerph20032019.
• 19. Zhang L, Zheng H, Yi M, Zhang Y, Cai G, Li C, Zhao L. Prediction of sleep quality among university students after analyzing lifestyles, sports habits, and mental health. Front Psychiatry. 2022 Aug; 13:927619. DOI: 10.3389/fpsyt.2022.927619.
• 20. Putilov AA, Sveshnikov DS, Bakaeva ZB, Yakunina EB, Starshinov YP, Torshin VI, Alipov NN, Sergeeva OV, Trutneva EA, Lapkin MM, Lopatskaya ZN, Budkevich RO, Budkevich EV, Puchkova AN, Dorokhov VB. Differences between male and female university students in sleepiness, weekday sleep loss, and weekend sleep duration. J Adolesc. 2021 Apr;88:84-96. DOI: 10.1016/j.adolescence.2021.02.006.
• 21. Orzech KM, Salafsky DB, Hamilton LA. The state of sleep among college students at a large public university. J Am Coll Health. 2011 Aug;59(7):612-9. DOI: 10.1080/07448481.2010.520051.
• 22. Lemma S, Gelaye B, Berhane Y, Worku A, Williams MA. Sleep quality and its psychological correlates among university students in Ethiopia: a cross-sectional study. BMC Psychiatry. 2012;12:237. DOI: 10.1186/1471-244X-12-237.
• 23. Santhi N, Lazar AS, McCabe PJ, Lo JC, Groeger JA, Dijk DJ. Sex differences in the circadian regulation of sleep and waking cognition in humans. Proc Natl Acad Sci U S A. 2016 Nov;113(19):2730-9. DOI: 10.1073/pnas.1521637113.
• 24. Salvi CPP, Mendes SS, Martino MMF. Profile of nursing students: quality of life, sleep and eating habits. Rev Bras Enferm. 2020 Jul; 7:1-8. DOI: 10.1590/0034-7167-2019-0365.
• 25. Almojali AI, Almalki SA, Alothman AS, Masuadi EM, Alaqeel MK. The prevalence and association of stress with sleep quality among medical students. J Epidemiol Glob Health. 2017 Sep;7(3):169-74. DOI: 10.1016/j.jegh.2017.04.005.
• 26. Riera-Sampol A, Rodas L, Martínez S, Moir HJ, Tauler P. Caffeine intake among undergraduate students: sex differences, sources, motivations, and associations with smoking status and self-reported sleep quality. Nutrients. 2022 Apr;14(8):1661. DOI: 10.3390/nu14081661.
• 27. Saygın M, Öztürk Ö, Gonca T, Has M, Hayri UB, Kurt Y, et al. Investigation of sleep quality and sleep disorders in students of medicine. Turk Thorac J. 2016 Oct;17(4):132-40. DOI: 10.5578/ttj.30513.
• 28. Alkaya SA, Okuyan CB. Hemşirelik öğrencilerinin egzersiz davranışları ve uyku kaliteleri. Dokuz Eylul Univ Hemsirelik Fak Electron Derg. 2017 Eyl;10(4):236-41.
• 29. Zhai X, Wu N, Koriyama S, Wang C, Shi M, Huang T, et al. Mediating effect of perceived stress on the association between physical activity and sleep quality among Chinese college students. Int J Environ Res Public Health. 2021 Nov;18(1):289. DOI: 10.3390/ijerph18010289.
• 30. Memon AR, Gupta CC, Crowther ME, Ferguson SA, Tuckwell GA, Vincent GE. Sleep and physical activity in university students: a systematic review and meta-analysis. Sleep Med Rev. 2021; 58:101482. DOI: 10.1016/j.smrv.2021.101482.
• 31. Bayoumy HMM, Sedek H, Omar H, Ayman S. Investigating the relationship of sleep quality and psychological factors among health professions students. Int J Africa Nurs Sci. 2023 Jun; 19:100581. DOI: 10.1016/j.ijans.2023.100581.
• 32. Maciel FV, Wendt AT, Demenech LM, Dumith SC. Factors associated with sleep quality in university students. Fatores associados à qualidade do sono de estudantes universitários. Cien Saude Colet. 2023 Aug;28(4):1187-98. DOI: 10.1590/1413-81232023284.14132022.
• 33. İyigün G, Angın E, Kırmızıgil B, Öksüz S, Özdil A, Malkoç M. Üniversite öğrencilerinde uyku kalitesinin mental sağlık, fiziksel sağlık ve yaşam kalitesi ile ilişkisi. J Exerc Ther Rehabil. 2017 Ara;4(3):125-33.