An Empirical Research on the Relationship of Covid-19 Pandemic Generation’s Religiosity and Death Anxiety in the Context of Some Demographic Variables

Year 2020, , 99 - 129, 30.06.2020

Fatih Kandemir

https://doi.org/10.5281/zenodo.3876200

Abstract

The aim of the study is to examine the relationship between religiosity and death anxiety levels of people living in the Covid-19 Pandemic period in 2020. The study sample of the study, in which the descriptive screening model was used, consists of 660 people, of which 319 are women and 341 are men. In the research, personal information form, Religious Orientation Self-Recognition Inventory and Death Anxiety Scale were used as data collection tools. The data obtained were analyzed with SPSS for Windows 22.0 statistical software. To analyze the data and test the hypothesis, t-test, one-way analysis of variance (ANOVA), Pearson Product-Moments Correlation analysis and Simple Linear Regression analysis were applied to the data set. The results of the analysis revealed the existence of statistically significant relationships between the variables of gender, age and marital status status of the sample and the variable of religiousness and death anxiety. It was determined that the variable of socio-economic level did not have a significant relationship with either religiousness or death anxiety. The findings of the study confirmed the basic hypothesis of the study that individuals living in the Covid-19 Pandemic period “have a negative meaningful relationship between religiousness and death anxiety levels”.

Keywords

Psychology of Religion, Religiosity, Anxiety of Death, Pandemic Generation, Covid-19

Bazı Demografik Değişkenler Bağlamında Covid-19 Pandemi Neslinin Dindarlık ve Ölüm Kaygısı İlişkisi Üzerine Ampirik Bir Araştırma

Abstract

Araştırmanın amacı, 2020 yılı Covid-19 Pandemi dönemini yaşayan insanların dindarlık ve ölüm kaygısı düzeyleri arasındaki ilişkileri incelemektir. Betimsel tarama modelinin kullanılmış olduğu bu araştırmanın çalışma grubu 319’u kadın ve 341’i erkek olmak üzere toplam 660 kişiden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama araçları olarak, Kişisel Bilgi Formu, Dinî Yönelim Kendini Tanıma Envanteri ve Ölüm Kaygısı Ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS for Windows 22.0 istatistik paket programıyla analiz edilmiştir. Verilerin analizi ve hipotezlerin test edilebilmesi için veri setine T testi, Tek Faktörlü Varyans Analizi (ANOVA), Pearson Momentler Çarpım Korelasyon Analizi ve Basit Doğrusal Regresyon Analizleri uygulanmıştır. Analiz sonuçları, örneklemin cinsiyet, yaş ve medenî durum değişenleri ile dindarlık ve ölüm kaygısı değişkeni arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişkilerin varlığını ortaya koymuştur. Sosyo-ekonomik düzey değişkeninin ise ne dindarlıkla ne de ölüm kaygısı değişkeniyle anlamlı bir ilişkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Araştırma bulguları, Covid-19 Pandemi dönemini yaşayan bireylerin “dindarlık düzeyleri ile ölüm kaygısı düzeyleri arasında negatif yönde anlamı bir ilişki olduğuna” dair araştırmanın temel hipotezini doğrulamıştır.

Keywords

Din Psikolojisi, Dindarlık, Ölüm Kaygısı, Pandemi Nesli, Covid-19

References

• Afşar, Timuçin. “Bilinç ve Ölüm”. Felsefelogos 2 (2000): 27-29.
• Atkinson, Rita L., Richard C. Atkinson, Edward E. Smith, Daryl J. Bem, Susan Nole-Hoeksema, Psikolojiye Giriş, trc. Yavuz Alogan. Ankara: Arkadaş Yayınevi, 2010.
• Argyle, Michael, Beit-Hallahmi, Benjamin. “Yaş ve Din”. Trc. Abdurrahman Kurt. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 4/2 (1992): 319-331.
• Burger, Jerry M. Kişilik, Trc. İnan Deniz Erguvan Sarıoğlu. İstanbul: Kaknüs Yayınları, 2006.
• Bodur, Selim. “Ölüm Üzerine Tıbbi Çeşitlemeler”. Cogito, Yaz (2004); 95-97.
• Ceylan, Ummahan Esra. Ölümlülük Bilincinin Dinî Başa Çıkma, Tanrı Algısı, Ölüm Kaygısı ve Psikolojik İyi Olma ile İlişkisi. Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi, 2018.
• Demirhan, Ahmet. Kierkegaard ve Din (İstanbul: Gelenek Yayıncılık, 2003), 170. Mebrure. Dindarlık Sabır ve Psikolojik İyi Olma Arasındaki İlişkiler. Doktora Tezi. Atatürk Üniversitesi, 2014.
• Donovan, James M. Sussing our of Religion. New Orleans, 1996.
• Egemen, Bedi Ziya. “Ölüm Üzerine”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 11 (1963): 31-34.
• Fromm, Erich. Sahip Olmak ya da Olmak. Trc. Aydın Arıtan. İstanbul: Arıtan Yayınevi, 2003.
• Fromm, Erich. Özgürlük Korkusu. Trc. Selma Koçak. İstanbul: Doruk Yayınları, 2010.
• Fromm, Erich. Sağlıklı Toplum. Trc. Yurdanur Salman-Zeynep Tanrısever. İstanbul: Payel Yayınevi, 2006.
• Freud, Sigmund. Uygarlık ve Hoşnutsuzlukları. Trc. Aziz Yardımlı. İstanbul: İdea Yayınevi, 2011.
• Freud, Sigmund. Bir Yanılsamanın Geleceği. Ankara: Alter Yayıncılık, 2011.
• Fowles, John. Daniel Martin. Boston: Little, Brown, 1977.
• Gasset, José Ortega y. İnsan ve "Herkes", Trc. Neyire Gül Işık (İstanbul: Metis Yayınları, 2011.
• Hökelekli, Hayati. Ölüm, Ölüm Ötesi Psikolojisi ve Din. İstanbul: Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları, 2008.
• https://www.hurriyet.com.tr/galeri-corona-virusu-hangi-hayvandan-bulasti-corona-virusu-ilk-nerede-ve-ne-zaman-ortaya-cikti-41479650/2 05.04.2020.
• http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/milli-dayanisma-kampanyasinda-toplanan-para-miktari-aciklandi-1730932 05.04.2020
• İbn Sinâ, Ölüm Korkusundan Kurtuluş, Trc. M. Hazmi Tura. İstanbul: Burhaneddin Matbaası, 1942.
• Karaca, Faruk. “Dindarlığın Fonksiyonelliği Üzerine”. Dinî Araştırmalar, Mayıs-Ağustos, 6/16 (2003): 75-85.
• Karaca, Faruk. Dinî Gelişim Teorileri. İstanbul: Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları, 2007.
• Karaca, Faruk. Din Psikolojisi. Trabzon: Eser Ofset Matbaacılık, 2011.
• Karaca, Faruk. Din Psikolojisi. Trabzon: Eser Ofset Matbaacılık, 2015. Karaca, Faruk. Ölüm Psikolojisi. İstanbul: Beyan Yayınları, 2000.
• Karaca, Faruk-Yıldız, Murat. “Thorson-Powell Ölüm Kaygısı Ölçeği”nin Türkçe Çevirisinin Normal Populasyonda Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması”, Tabula Rasa 1 (2001): 43-55.
• Kımter, Nurten. Benlik Saygısı ve Din. İstanbul: Kriter Yayınları, 2012.
• Kızılgeçit, Muhammed. Yalnızlık, Umutsuzluk ve Dindarlık İlişkisi. Doktora Tezi. Atatürk Üniversitesi, 2011.
• Köylü, Mustafa. Psiko-Sosyal Açıdan Dinî İletişim. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2011.
• Kurt, Abdurrahman. “Dindarlığı Etkileyen Faktörler”. Uludağ Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi 18/2 (2009): 1-26.
• Melicî, Abdulaziz A. et-Tatavvuru’ş-Şuuri’d-Dinî İnde’l Tıfl ve’l-Mürâhik. (Mısır: , 1955).
• Miskeveyh, İbn. Tehzîbu’l-Ahlâk/Ahlâk Eğitimi, Trc. Abdulkadir Şener, Cihat Tunç, İsmet Kayaoğlu. İstanbul: Büyüyenay Yayınları, 2013.
• Onay, Ahmet. Dinî Yönelim Düzeyi ile Sınav Kaygısı İlişkisi ve Sınav Kaygısında Hipnoterapi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, 1997.
• Onay, Ahmet. Dindarlık, Etkileşim ve Değişim. İstanbul: Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları, 2004.
• Onur, Bekir. Gelişim Psikolojisi: Yetişkinlik, Yaşlılık, Ölüm. İstanbul: İmge Kitabevi, 2011.
• Rank, Otto. Doğum Travması ve Psikanalizdeki Anlamı. Trc. Sabir Yücesoy. İstanbul: Metis Yayınları, 2014.
• Ross, Elisabeth Kübler. On Death and Dying. New York: Mc Millian Publishing, 1969.
• Thomas, Louis Vincent. Ölüm. Trc. Işın Gürbüz. İstanbul: İletişim Yayınları, 1991.
• Thouless, Robert Henry. An Introduction to the Psychology of Religion. London: Cambridge University Press, 1974.
• Tokur, Behlül. Stres-Dindarlık İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. Doktora Tezi. Atatürk Üniversitesi, 2011.
• Vergote, Antoine. Din, İnanç ve İnançsızlık. Trc. Veysel Uysal. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 1999.
• Yalom, Irvin. Varoluşçu Psikoterapi. Trc. Zeliha İyidoğan Babayiğit. İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 1999.
• Yalom, Irvin D. Din ve Psikiyatri. Trc. Emre Ağanoğlu. İstanbul: Turkuvaz Kitap, 2012.
• Yapıcı Asım. Ruh Sağlığı ve Din: Psiko-Sosyal Uyum ve Dindarlık. Adana: Karahan Kitabevi, 2013.
• Yıldız, Murat. Ölüm Kaygısı ve Dindarlık. İzmir: İzmir İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 2014.