İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Akademik Erteleme Davranışları ile Akademik Öz Yeterlikleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Year 2024, Volume: 12 Issue: 2, 552 - 582, 31.12.2024

Recep Uçar , Ayşegül Semerci

https://doi.org/10.51450/ilmiyat.1548347

Abstract

Öğrencilerin hem akademik başarılarının düşmesine hem de kişilik gelişimlerine olumsuz yönde etki eden akademik erteleme davranışı özellikle üniversite öğrencileri arasında giderek yaygınlaşmaktadır. Bu durum yüksek din eğitiminde de geçerlidir. Akademik ertelemenin pek çok sebebi olmakla birlikte akademik öz yeterliğin de bu sebeplerden biri olduğu düşünülmektedir. Bu araştırmanın amacı, ilahiyat fakültesi öğrencilerinin akademik erteleme davranışı ile akademik öz yeterlikleri arasında nasıl bir ilişki olduğunu ortaya koymaktır. Araştırmada karma yöntemin açıklayıcı ardışık deseni kullanılmıştır. Araştırmanın nicel bölümünde basit tesadüfi örnekleme yöntemiyle seçilen 500 öğrenciye anket uygulanmış; nitel bölümünde ise nicel verilerden hareketle hazırlanan yarı yapılandırılmış mülakat formları kullanılarak maksimum çeşitlilik örneklemesi yöntemiyle seçilen 10 öğrenciyle görüşme yapılmıştır. Araştırmanın nicel verileri “Akademik Erteleme Ölçeği” ile “Akademik Öz Yeterlik Ölçeği” kullanılarak elde edilmiştir. Sonuç olarak öğrencilerin hem akademik erteleme davranışlarının hem de akademik öz yeterliklerinin orta düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca araştırmada öğrencilerin akademik erteleme davranışları ile akademik öz yeterlikleri arasında %90 güven aralığında zayıf düzeyde ve pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin akademik erteleme davranışları ile akademik öz yeterlikleri arasındaki ilişki cinsiyet, mezun olunan okul türü ve bulunulan sınıf düzeyi gibi değişkenler açısından incelenmiş ve bu değişkenler ile öğrencilerin akademik erteleme davranışları ve akademik öz yeterlikleri arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır.

Keywords

Din Eğitimi, İlahiyat Fakültesi, İlahiyat Fakültesi Öğrencileri, Akademik Erteleme Davranışı, Akademik Öz Yeterlik.

Supporting Institution

İnönü Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi

Examınatıon of The Relatıonshıp Between Academıc Procrastınatıon Behavıors and Academıc Self-Effıcacy Among Theology Faculty Students

Abstract

Academic procrastination behavior, which negatively affects both students' academic achievement and their personal development, is becoming increasingly common, particularly among university students. This situation is also prevalent in higher religious education. Although there are many reasons for academic procrastination, it is believed that academic self-efficacy is one of these reasons. This study aims to reveal the relationship between academic procrastination behaviors and academic self-efficacy among theology faculty students. An explanatory sequential design of the mixed methods approach was used in the research. In the quantitative part of the study, a survey was administered to 500 students selected by simple random sampling; in the qualitative part, semi-structured interview forms prepared based on the quantitative data were used to conduct interviews with 10 students selected using the maximum variation sampling method. The study's quantitative data were obtained using the “Academic Procrastination Scale” and the “Academic Self-Efficacy Scale.” As a result, it was found that students' academic procrastination behaviors and academic self-efficacy were moderate. Additionally, the study concluded that a statistically significant relationship, at a 90% confidence interval, is weak and positive between students' academic procrastination behaviors and academic self-efficacy. The relationship between students' academic procrastination behaviors and academic self-efficacy was examined in terms of gender, type of school they graduated from, and class level, and no significant differences were found between these variables and students' academic procrastination behaviors and academic self-efficacy.

Keywords

Religious Education, Faculty of Theology, Theology Faculty Students, Academic Procrastination Behavior

References

• Akbaba, Sırrı. “Eğitimde Motivasyon.” Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi 13 (2006), 343–361.
• Aktaş, Hamza. “Akademik Güdülenme Ile Akademik Özyeterlik Arasındaki İlişki: İlahiyat Fakültesi Üzerine Ampirik Bir Araştırma.” İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi 6/3 (2017), 1376–1398.
• Aktaş, Hamza. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Gelecek Zaman Algısı Ile Akademik Erteleme Davranışı Arasındaki İlişki: Gümüşhane Üniversitesi Örneği.” Gümüşhane Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 2 (2021), 271–299.
• Aktepe, Vedat. “Eğitimde Bi̇reyi̇ Tanımanın Önemi̇.” Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi 6/2 (2015), 15–24.
• Albayrak, Elif. Üniversite Öğrencilerinde Beş Faktör Kişilik, Akademik Öz-Yeterlik, Akademik Kontrol Odağı ve Akademik Erteleme. Karadeniz Teknik Üniversitesi, 2014.
• Aşıkoğlu, Nevzat Yaşar. “Din Öğretiminde Öğretmenin Rolü ve Din Dersi Öğretmeni Yeterlilikleri (Türkiye Örneği).” Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 15/1 (2011), 5–13.
• Aslan, Berna. Üniversite Öğrencilerinde Akademik Erteleme Davranışı ve Benlik Saygısı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. İstanbul Gelişim Üniversitesi, 2022.
• Aydın, Muhammet Şevki. Din Eğitimi Bilimi. Kayseri, Kimlik Yayınları., 2021.
• Aydoğan, Didem. Akademik Erteleme Davranışının Benlik Saygısı, Durumluluk Kaygı ve Öz-Yeterlik Ile Açıklanabilirliği. Gazi Üniversitesi, 2008.
• Balkıs, Murat. Ögretmen Adaylarının Davranıslarındaki Erteleme Eğiliminin, Düsünme ve Karar Verme Tarzları Ile İlişkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi, 2006.
• Bandura, Albert. “On The Functional Properties of Perceived Self-Efficacy Revisited.” Journal of Management 38/1 (2012), 9–44.
• Bandura, Albert. “Self-Efficacy: Toward a Unifying Theory of Behavioral Change.” Psychological Review 84/2 (1977), 191–215.
• Çakıcı, Deniz Çiğdem. Lise ve Üniversite Öğrencilerinde Genel Erteleme ve Akademi̇k Erteleme Davranışının İncelenmesi̇. Ankara Üniversitesi, 2003.
• Çeliköz, Mine - Seçer, Zarife. “Öğretmen Adaylarının Akademik İşlerin Ertelenmesi Sorununa Yönelik Çözüm Önerileri.” Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi 7/4 (2018), 11–29.
• Creswell, John W. Karma Yöntem Araştırmalarına Giriş. Ankara: Pegem Akademi, 2021.
• Demir, İbrahim. SPSS Ile İstatistik Rehberi. İstanbul: Efe Akademik Yayıncılık, 2020.
• Demir, Ömer. “Erteleme Eğilimi ve Baş Etme Yolları Araştırmaları Bulgularının Dini Erteleme Açısından Yorumlanması.” Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi 12/24 (2017), 747–780.
• Demirel, Özcan. Eğitimde Program Geliştirme Kuramdan Uygulamaya. Ankara: Pegem Akademi, 2020.
• Deniz, Kaan Zülfikar. Herkes İçin İstatistikolay. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 2020.
• Doğan Koç, Halime. Üniversite Öğrencilerinin Teknoloji Bağımlılıklarının Akademik Erteleme Davranışları Üzerine Etkisi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2022. www.aging-us.com
• Ekşi, Halil - Dilmaç, Bülent. “Üniversite Öğrencilerinin Genel Erteleme, Karar Vermeyi Erteleme ve Akademik Erteleme Düzeylerinin Sürekli Kaygı Açısından İncelenmesi” 23/2 (2010), 433–450.
• Evin Akbay, Sinem. Cinsiyete Göre Üniversite Öğrencilerinde Akademik Erteleme Davranışı: Akademik Güdülenme, Akademik Özyeterlik ve Akademik Yükleme Stillerinin Rolü. Mersin Üniversitesi, 2009.
• Ferrari, Joseph R. vd. “Academic Procrastination: Personality Correlates with Myers-Briggs Types, Self-Efficacy, and Academic Locus of Control.” Journal of Social Behavior and Personality 7/3 (1992), 495–502.
• Ferrari, Joseph R. “Procrastination and Attention: Factor Analysis of Attention Deficit, Boredomness, İntelligence, Self-Esteem, and Task Delay Frequencies.” Journal of Social Behavior and Personality 15/5 (2000), 185–196.
• Field, Andy. Discovering Statistics Using IBM SPSS Statistics. Sage Publications Ltd, 2018.
• Gençoğlu, Aylin Yonca. “Bir Kavram ve Kuram Üretme Strateji̇si̇ Olarak Temellendi̇ri̇lmi̇ş Kuram.” Journal Of History School 7/17 (2014), 681-700. https://doi.org/10.14225/joh425
• Güngör, Ali. “Öğretmen Adaylarının Akademik Erteleme Davranışlarının Farklı Kişisel Değişkenlere Göre İncelenmesi: Ahi Evran Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Örneği.” Türk Akademik Araştırmalar Dergisi 8/3 (2023), 1236–1253. https://doi.org/10.30622/tarr.1340780
• Harriott, Jesse - Ferrari, Joseph R. “Prevalence of Procrastination among Samples of Adults.” Psychological Reports 78/2 (1996), 611–616.
• Haycock, Laurel A. vd. “Procrastination in College Students: The Role of Self-Efficacy and Anxiety.” Journal of Counseling and Development 76/3 (1998), 317–324. https://doi.org/10.1002/j.1556-6676.1998.tb02548.x
• İnan Kılıç, Ayşe. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları Ile Akademik Özyeterlik Algıları: Sinop Örneği.” On Dokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 49 (2019), 211–239.
• İnönü Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Öğrenci İşleri Daire Başkanlığı, Erişim 3 Haziran 2024. https://obs.inonu.edu.tr/oibs/public_stats/index.aspx#
• Karataş, Ali. Üniversite Öğrencilerinde Akademik Başarı, Sınav Kaygısı, Akademik Erteleme Davranışı ve Kendini Sabote Etme Eğilimi Arasındaki İlişki. Kilis 7 Aralık Üniversitesi, 2020.
• Kul, Seval. “İstatistik Sonuçlarının Yorumu: P Değeri ve Güven Aralığı Nedir?” Plevra Bülteni 8/1 (2014), 11–13. https://doi.org/10.5152/pb.2014.003
• Mertkan, Şefika. Karma Araştırma Tasarımı. Ankara: Pegem Akademi, 2015.
• Özer, Arif - Altun, Esin. “Üniversite Öğrencilerinin Akademik Erteleme Nedenleri.” Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 11/21 (2011), 45–72.
• Özgenel, Mustafa - Deniz, Ayşenur. “Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutum Ile Akademik Güdülenme ve Akademik Öz Yeterlik Arasındaki İlişki: Öğretmen Adayları Üzerine Bir İnceleme.” Üniversite Araştırmaları Dergisi 3/3 (2020), 131–146. https://doi.org/10.32329/uad.806826
• Özkale, Gümüş. Üniversite Öğrencilerinde Akademik Öz Yeterlik, Akademik Erteleme ve Öz Düzenleme Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Çukurova Üniversitesi, 2022.
• Öztürk Başpınar, Nuran. “Üniversite Öğrencilerinin Genel Erteleme Davranışları Ile Akademik Erteleme Davranışları Arasındaki İlişki.” Turkish Studies 15/2 (2020), 1197–1219.
• Patton, Michael Quinn. Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık, 2018.
• Schunk, Dale H. “Self-Efficacy and Academic Motivation.” Educational Psychologist 26 (1991), 207–231.
• Senemoğlu, Nuray. Gelişim, Öğrenme ve Öğretim Kuramdan Uygulamaya. Ankara: Gönül Yayıncılık, 2007.
• Tufan, Enver - Gök, Murat. “Müzik Öğretmeni Adaylarının Genel ve Akademik Erteleme Eğilimlerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi.” 8. Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu.
• Uçar, Hasan. “Uzaktan Eğitimde Akademik Erteleme Davranışını ve Akademik Erteleyicileri Anlamak.” Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırma Dergisi 6/3 (2020), 40–55.
• Uzun, Bilge - Demir, Ayhan. “Erteleme: Türleri, Bileşenleri, Demografik Etkenler ve Kültürel Farklılıklar.” Ege Eğitim Dergisi 16/1 (2015), 106–121. https://doi.org/10.12984/eed.09571
• Uzun, Gülçin - Çokluk Bökeoğlu, ÖMAY. “Akademik Başarının Okul, Aile ve Öğrenci Özellikleri Ile İlişkisinin Çok Düzeyli Yapısal Eşitlik Modellemesi Ile İncelenmesi.” Ankara Universitesi Egitim Bilimleri Fakultesi Dergisi 52/3 (2019), 655–684. https://doi.org/10.30964/auebfd.525770
• Uzun Özer, Bilge - Topkaya, Nursel. “Akademik Erteleme ve Sınav Kaygısı.” Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi 2/2 (2011), 12–19. http://dergi.adu.edu.tr/egitimbilimleri/
• Yıldırım, Ali - Şimşek, Hasan. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Akademik ve Mesleki Yayınlar, 2021.
• Yılmaz, Miraç vd. “Akademik Özyeterlik Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması.” Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 33 (2007), 253–259.
• Yılmaz, Rabia. Üniversite Öğrencilerinin Akademik Erteleme Davranışları Üzerinde Sosyal Medya, Dijital Oyun ve Televizyon Bağımlılıklarının Rollerinin İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi, 2024.
• Yuen, Lenora M. - Burka, Jane B. Procrastination: Why You Do İt, What To Do About İt Now. Reading. PA: Addison-Wesley, 1983.